23 Eylül 2004 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 25592
Yürürlükten Kaldırıldı. Yeni Yönetmelik İçin Tıklayınız
Ulaştırma Bakanlığından:
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı, karayolunda seyreden motorlu ve motorsuz araçlarının teknik muayenelerini daha etkin ve sağlıklı bir şekilde yapmak, bu suretle araçlar bakımından karayolu trafik güvenliğini sağlamaktır.
Kapsam
Madde 2-Bu Yönetmelik motorlu ve motorsuz araçların muayenesini yapacak olan gerçek veya tüzel kişilere ait muayene istasyonlarını ve bunların açılması, işletilmesi, işletme belgesi ile yetki verilmesini ve muayene istasyonlarında bulunacak makine, araç/gereç, personel ve bunların niteliklerini, işletme, çalışma ve denetlenmelerine dair usul ve esasları kapsar.
Dayanak
Madde 3- Bu Yönetmelik 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun değişik 35 inci maddesine dayanılarak çıkarılmıştır.
Tanımlar
Madde 4- Bu Yönetmelikte geçen;
a) (Değişik:RG-15/1/2019-30656 Mükerrer) Bakanlık: Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığını,
b) İdare : Özelleştirme İdaresi Başkanlığını,
c) (Değişik:RG-16/4/2016-29686) Genel Müdürlük: Genel Müdürlük: Karayolu Düzenleme Genel Müdürlüğünü,
d) (Değişik:RG-18/08/2007-26617) İşletici: İdare tarafından 24/11/1994 tarihli ve 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun çerçevesinde yapılan ihaleyi kazanan ve Bakanlık tarafından geçici işletme yetki belgesi veya işletme yetki belgesi ile yetki verilen gerçek ve tüzel kişileri,
e) (Değişik:RG-18/08/2007-26617)Alt İşletici: Bakanlığın onayı ve aynı standart ve şartların sağlanması kaydıyla; İşletici tarafından yetki devri yapılabilecek gerçek ve tüzel kişileri,
f) İhale: Özelleştirme Yüksek Kurulunun araç muayene istasyonlarının/hizmetinin özelleştirilmesine ilişkin kararlarına istinaden, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından yapılacak olan ihaleyi,
g) Araç Muayene İstasyonu: Araçların niteliklerinin tespit ve kontrol edildiği, bunun için gerekli cihaz ve personeli bulunan ve araç muayenesinin yapıldığı ve muayene kanallarının olduğu sabit yapıdaki tesisleri,
h) Seyyar Muayene İstasyonu: Taşınabilir/mobil nitelikte olan ve üzerinde fren, far, egzoz emisyon ölçüm cihazları ile diğer ölçü alet ile cihazların bulunduğu ve araçların muayenesinin yapıldığı muayene araçlarını,
i) Muayene Kanalı:Muayeneye gelen araçların bu Yönetmelikte belirtilen usul ve esaslar dahilinde tüm muayenelerinin yapıldığı, muayene araç ve gereçleri ile donatılan peronu,
j) Muayene İstasyonu Amiri:Her muayene istasyonunda bulunması zorunlu olan; araçların muayenesinden, muayene istasyonu işleteni ile birlikte sorumlu olan ve nitelikleri bu Yönetmeliğin 12 inci maddesinde belirtilen personeli/kişiyi,
k) Muayene İstasyonu Amir Yardımcısı:Her muayene istasyonunda bulunması zorunlu olan; araçların muayenesinden, muayene istasyonu işleteni ile birlikte sorumlu olan ve nitelikleri bu Yönetmeliğin 12 inci maddesinde belirtilen personeli/kişiyi,
l) Muayene İstasyonu Teknisyeni:Her muayene istasyonunda bulunması zorunlu olan ve nitelikleri bu Yönetmeliğin 12 inci maddesinde belirtilen personeli/kişiyi,
m) Muayene Bölgesi: Bu Yönetmelik kapsamındaki hizmetlerin etkin ve verimli bir şekilde yürütüleceği, Türkiye’nin il ve ilçeler itibarı ile Güney ve Kuzey olmak üzere iki bölgeye ayrılmış ekte yer alan halini,
n) Araç Muayene Raporu: Karayolu araçlarının özellikleri ve teknik bilgiler ile muayene sonuçlarının yer aldığı/işlendiği belgeyi,
o)(Ek:RG-18/08/2007-26617)İmtiyaz Sözleşmesi: Bakanlık, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı ve İşletici arasında imzalanan araç muayene istasyonlarının yapımı, bakımı ve işletilmesi hizmetlerine ilişkin sözleşmeyi,
p) (Ek:RG-18/08/2007-26617)Geçici İşletme Yetki Belgesi: Her bir araç muayene istasyonu için bu Yönetmelikte ve İmtiyaz Sözleşmesinde belirtilen yükümlülüklerin yerine getirilmesi halinde Bakanlık tarafından işleticiye verilecek bir yıl süre ile geçerli belgeyi,
r) (Ek:RG-18/08/2007-26617)İşletme Yetki Belgesi: Her bir araç muayene istasyonu için işleticinin geçici işletme yetki belgesini almasını müteakip en geç bir yıl içinde ilgili muayene istasyonunun bir akreditasyon kurum/kuruluşuna akredite ettirilmesi halinde verilecek belgeyi,
İfade eder.
Bu Yönetmelikle ilgili diğer terimlerin tanımları için 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu, Karayolları Trafik Yönetmeliği, 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu, Karayolu Taşıma Yönetmeliği ve Karayolları Kenarında Yapılacak ve Açılacak Tesisler Hakkında Yönetmelik ile diğer ilgili mevzuatlarda belirtilen tanımlar esas alınır.
(Değişik başlık:RG-18/08/2007-26617)
İKİNCİ BÖLÜM
Araçların Muayeneleri
Araçların Muayeneleri
MADDE 5 – (Başlığı ile birlikte değişik:RG-18/08/2007-26617) (Değişik:RG-9/9/2008-26992)
Araçların muayeneleri; Bakanlığa ait araç muayene istasyonlarında veya Bakanlıkça yetkilendirilmesi halinde işletici veya alt işleticilere ait araç muayene istasyonlarında veya seyyar muayene istasyonlarında yapılır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İşletme Şartları, İşletme Süresi ve Muayene Esasları
İşletme Şartları
Madde 6- İşletici ve Alt İşletici, aşağıdaki hususlara uymakla yükümlüdür. İşleticinin yetkilerini Alt İşleticiye devretmesi halinde dahi sorumluluğu devam eder.
Araç muayene istasyonlarının (Değişik ibare:RG-18/08/2007-26617) TS EN ISO/IEC 17020 “Çeşitli Tipteki Muayene Kuruluşlarının Çalıştırılmaları İçin Genel Kriterler” (A tipi muayene kuruluşu) standardına uygun olması ve işletmeye açılış tarihinden itibaren en geç 1 yıl içinde yetkili(Değişik ibare:RG-18/08/2007-26617) akreditasyon kurum/kuruluşu arafından akredite edilmesi şarttır. Akreditasyon şartı faaliyet süresince aranır.
a) Araç Muayene İstasyonlarında ve/veya seyyar muayene istasyonlardaki araç muayenelerinde kullanılacak kontrol cihazları devamlı hizmet verecek şekilde faal bulundurulur, cihazlardan herhangi birinin arızalanması halinde, bu arıza giderilmeden muayeneye cihazsız devam edilmez.
b)Araç Muayene İstasyonları ve/veya seyyar muayene istasyonları her türlü aracın muayenesini model, marka ve tür gözetmeksizin yapmak zorundadırlar.
c) Araç Muayene İstasyonları ve muayene kanalları, kurulu bulunduğu arazi üzerinde ayrı bir bölüm halinde yer alır. Bu bölüm araç muayenesi dışında başka bir amaç veya ticari faaliyet için kullanılamaz.
d) Araç Muayene İstasyonlarında ve istasyonlara ait alanlardaki işçilerin sağlığı ve iş güvenliği ile çalışma şartları, ilgili mevzuata uygun olarak muayene istasyonu işleteni tarafından sağlanır. İstasyonlarda kullanılabilir durumda ilk yardım dolabı ve yeterli sayıda yangın söndürme cihazı bulundurulması şarttır.
e) Her muayene istasyonunca; gerekli olan her türlü açıklayıcı/yönlendirici panolar ve levhalar, işletmenin niteliğine göre istasyonun uygun yerlerine asılmak zorundadır.
f)(Değişik:RG-18/08/2007-26617)İşletici, işletmeye açılan araç muayene istasyonunun plan ve projesinde yapılacak her türlü tadilat için Bakanlıktan önceden onay almak zorundadır.
g) Araç Muayene İstasyonlarında her türlü güvenlik önlemi, İşletici veya Alt İşletici tarafından alınacaktır.
İşletme Süresi
Madde 7- (Değişik:RG-18/08/2007-26617)
6 ncı maddede belirtilen şartlara uygun faaliyet göstermek kaydıyla, işletme süresi İmtiyaz Sözleşmesi hükümlerine tabidir. Yetki iptaline ilişkin hükümler saklıdır.
Muayene Esasları
Madde 8- Araç muayeneleri, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu, Karayolları Trafik Yönetmeliği, Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca yürürlüğe konulan Tip Onay Yönetmelikleri, Araçların İmal Tadil ve Montajı Hakkında Yönetmelik ile bu Yönetmelikte yapılan düzenlemeler dikkate alınarak Ek-1’de belirtilen sınıflara göre ve asgari Ek-2’de verilen cetveldeki hususları kapsayan kontrol ve testleri içerir. Bu kontrol ve testlerin yapılması zorunludur.
Araçların muayenelerinde Ek-1’de belirtilen sınıflar esas alınır. Bakanlık bu sınıflar ile muayene kurallarında düzenleme ve değişiklikler yapabilir. Yapılan değişiklikler ve düzenlemeler genelgelerle İşletici veya Alt İşleticilere duyurulur.
Araçlarda kullanılan lastiklerin dış yüzeylerinin ana yivlerindeki (oluklar) diş derinlikleri, 4 adetten az tekerlekli araçlarda en az 1 mm, 4 ve daha fazla tekerlekli araçlarda en az 1,6 mm olacaktır. Ana yivler, lastiklerin yer ile temas eden yüzeyinin yaklaşık ¾ ünü kapsayan, lastiklerin yer ile temas eden yüzeyinin merkezi kısmındaki yivlerdir.
(Değişik fıkra:RG-16/4/2016-29686) İşletici veya alt işletici egzoz emisyon ölçümü yapmak isterse; egzoz emisyon ölçümleri, 30/11/2013 tarihli ve 28837 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Egzoz Gazı Emisyonu Kontrolü ile Benzin ve Motorin Kalitesi Yönetmeliği esasları doğrultusunda yapılır. Bu durumda, işletici veya alt işletici söz konusu Yönetmeliğe göre ayrıca yetki almak zorundadır. Egzoz emisyon ölçümleri ücreti, bu konu ile ilgili mevzuat hükümlerine göre uygulanır.
Muayene sonuçları bilgisayar ağında da yer alacak bir Araç Muayene Raporuna işlenir.
Araç muayene sonuçları dört grupta değerlendirilecektir :
1- KUSURSUZ : Muayene edilen araçta herhangi bir eksikliğin bulunmaması halidir. Bu durumda Araç Trafik Belgesinin ilgili kısmına bir sonraki muayene tarihi yazılarak istasyon amiri veya yardımcısı tarafından imzalanmak ve mühürlenmek suretiyle onaylanır.
2- HAFİF KUSUR : Aracın yapılan muayenesi sonrasında yeniden muayenesine gerek duyulmayan bir eksikliğin bulunması halinde, eksiklikler Araç Muayene Raporunda gösterilip raporun bir örneği araç sahibine veya aracı muayeneye getirene, söz konusu eksikliklerin giderilmesi için verilir. Araç Trafik Belgesinin ilgili kısmına bir sonraki muayene tarihi yazılarak istasyon amiri veya yardımcısı tarafından imzalanmak ve mühürlenmek suretiyle onaylanarak muayenesi bitirilir.
3- (Değişik:RG-16/4/2016-29686) AĞIR KUSUR : Aracın muayenesi sonucunda tamirine ihtiyaç duyulacak derecede eksiklikler tespit olunması halinde, söz konusu eksiklikler Araç Muayene Raporuna, ağır kusur olarak işlenir. Bu eksikliklerin giderilerek aracın yeniden muayeneye tekrarına gelmesi amacıyla, muayenenin yapıldığı tarihten itibaren Araç Muayene Raporunda bir aylık süre tanındığı belirtilerek aracın muayenesi ve Araç Trafik Belgesi onaylanmaz. Söz konusu Raporun bir örneği aracı getirene verilir ve verilen rapordaki eksikliklerin giderilip giderilmediği muayene tekrarı esnasında kontrol edilir. Bir aylık süre içinde muayenenin yapıldığı istasyona veya aynı ilde yer alan diğer sabit muayene istasyonlarına gelinen muayene tekrarından muayene ücreti alınmaz. Muayenenin yapıldığı tarihten itibaren, bir aylık sürenin dolmasından sonra gelinen muayeneden veya bir aylık süre dolmadan gelinen muayene tekrarından sonraki muayeneden muayene ücreti tam olarak alınır. Eksiklikler tamamlanmadığı sürece muayene işlemi tamamlanmış sayılmaz.
4- (Değişik:RG-16/4/2016-29686) EMNİYETSİZ : Aracın, can ve mal emniyeti ile trafik güvenliği açısından tehlikeli olacak derecede kusurlarının/eksikliklerinin tespiti halinde muayenesi onaylanmaz. Emniyetsiz araçların muayene tekrarı ve muayene ücretleri hakkında ağır kusurlu araçlar için bu maddenin altıncı fıkrasının (3) numaralı bendinde belirtilen hükümler uygulanır.
Araçların muayeneleri sonucunda tespit edilen eksikliklerden nelerin hafif kusur, ağır kusur ve emniyetsiz grubuna girdiği Bakanlık tarafından belirlenir.
Araç Muayene Raporlarının İşleticide veya Alt İşleticide kalan nüshaları İşletici tarafından bilgisayar ağına girilir ve ayrıca arşivlenip saklanır.
Muayeneleri süresi içinde yaptırılmayan veya geç yaptırılan araçlara ilişkin bilgiler, şekli ve içeriği Maliye Bakanlığınca belirlenecek bir tutanak ile en yakın trafik kuruluşuna bildirilir. Bu tutanaklar gerektiğinde/imkanlar ölçüsünde elektronik ortamda da bildirilebilir.
Yurt dışında ikamet eden veya ticari faaliyet nedeni ile sürekli yurt dışında bulunan araçların yasal süresi içinde muayenesinin yapılamaması durumunda, bu durumun belgelendirilmesi halinde, yurda giriş tarihinden itibaren bir ay içinde muayenesini yaptıran araçlara 2918 sayılı Kanunun 35 inci maddesinde yer alan %5 fazla ücret tahsili hususu uygulanmaz.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Yetki verilmesi
Yetki Verme
Madde 9- Yapılan ihale sonucunda yetki verilmesi uygun görülen gerçek veya tüzel kişiler, (Değişik ibare:RG-18/08/2007-26617) imtiyaz sözleşmesinin imza tarihinden itibaren bir ay içinde; kuracakları istasyonlar için ihale ilanına, idari ihale şartları belgesine, tesis ve işletme teknik şartnamesine uygun olarak yapacakları iş programını işletmeye hazır hale geliş sıra ve süresini de içerecek şekilde Bakanlığa verirler. Bakanlık programı 15 gün içinde değerlendirerek cevaplar. Söz konusu gerçek veya tüzel kişiler Bakanlığın bu programı değiştirerek onaylaması halinde de buna uymak durumundadırlar.
(Değişik:RG-18/08/2007-26617) Yetki verilen gerçek veya tüzel kişiler, İmtiyaz Sözleşmesinin imzalanmasının ardından, onaylanan iş programına göre İmtiyaz Sözleşmesinin imza tarihinden itibaren 18 (on sekiz) ay içinde bölgesindeki tüm istasyonları şartnamelere, İmtiyaz Sözleşmesine ve bu Yönetmeliğe uygun şekilde yapmak/açmak ve araç muayenesine başlayacak hale getirmek zorundadırlar.
(Değişik:RG-18/08/2007-26617) İşletici muayene istasyonu açma ve işletme yetkisini, Bakanlığın onayı ve aynı standart ve şartları sağlamak kaydıyla Alt İşleticilere devredebilir, ancak İşleticinin sorumluluğu aynen devam eder.
Bu Yönetmelikte ve (Değişik ibare:RG-18/08/2007-26617) imtiyaz sözleşmesinde belirtilen yükümlülüklerin yerine getirilmesi halinde İşletici Bakanlık tarafından “Geçici İşletme Yetki Belgesi” ile yetkilendirilir. Geçici İşletme Yetki Belgesi verilen İşleticiler ve alt işleticiler en geç 1 (bir) yıl içinde muayene istasyonlarını akredite ettirmek durumundadır. Akredite edilen istasyonların “Geçici İşletme Yetki Belgesi”, “İşletme Yetki Belgesi”ne dönüştürülür. Yetki verilen işleticinin ve varsa alt işleticinin adı, soyadı, ticari unvanı ve diğer ilgili bilgiler muayene istasyonunda herkesin görebileceği bir yere asılır.
Yetki Belgeleri Bakanlıkça 50 (Değişik ibare:RG-18/08/2007-26617) Yeni Türk Lirası ücret alınarak verilir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Muayene İstasyonunda Bulundurulacak Araç ve Gereçler
Bulundurulacak Araç ve Gereçler
Madde 10- Araç Muayene İstasyonlarında;
a)Fren, far, lastik diş derinliği, gürültü kontrol, gaz kaçağı kontrol ve ölçüm cihazları ile gerekli diğer alet ve edevatın bulundurulması, (egzoz emisyon ölçümü yapılmak istenmesi halinde egzoz emisyon ölçüm cihazı)
b)Her muayene istasyonunda, yeterli kapasitede, uygun bir ortama kayıt yapan bilgi işlem sistemi kurulması, ana merkez bağlantısı olan bilgisayar ağının oluşturulması,
c) Muayene kanalında muayene çukuru bulunmaması halinde, araç kaldırıcı lift bulundurulması, (hem çukur hem de lift olabilir)
d)Seyyar muayene istasyonunda en azından; fren, far, lastik diş derinliği, gürültü kontrol, gaz kaçağı kontrol ve ölçüm cihazları ile gerekli diğer alet ve edevatın bulunması,
zorunludur.
Bakanlık tarafından gerekli görülmesi halinde ön düzen kontrol cihazının bulundurulması İşleticiden istenebilir.
Teknik gelişmelere bağlı olarak, gerekli görülecek diğer ölçü ve kontrol cihazlarını belirlemeye Bakanlık yetkilidir.
ALTINCI BÖLÜM
Personel ve Nitelikleri İle İlgili Hükümler
Çalıştırılacak Personel
Madde 11- (Değişik:RG-9/9/2008-26992) Araç muayene istasyonunda, en az bir istasyon amiri ve bir yardımcısı ile her muayene kanalı için en az bir olmak üzere yeterli sayıda muayene teknisyeni bulundurulur. Ayrıca, teknolojik gelişmelere bağlı olarak Bakanlıkça belirlenecek yeterli sayıda gerekli diğer personel çalıştırılır.
Muayene istasyonu işleteni ile istasyon amirinin farklı kişiler olması halinde, muayene istasyonu amiri veya yardımcısı işletenin bu istasyonla ilgili tüm sorumluluklarını üstlenmiş sayılır.
Seyyar muayene istasyonlarında araç muayeneleri, ilgili araç muayene istasyonlarında görevli istasyon amiri, istasyon amir yardımcısı veya teknisyenler tarafından yapılır.
Personelde Aranacak Nitelikler
Madde 12- Araç muayene istasyonlarında çalıştırılacak personelde aşağıdaki şartlar aranır.
a) (Değişik:RG-16/4/2016-29686) Öğrenim şartları:
Muayene istasyonu amiri: Mühendislik veya teknoloji fakültelerinin makine, endüstri, mekatronik, elektrik, elektronik, elektrik-elektronik, otomotiv bölümü veya teknik eğitim fakültelerinin makine, makine eğitimi, otomotiv öğretmenliği, otomotiv teknik öğretmenliği, otomotiv teknolojisi öğretmenliği bölümü veya otomotiv eğitimi ana bilim dalı veya otomotiv ana bilim dalı mezunu olmaları.
Muayene istasyonu amiri yardımcısı: Mühendislik veya teknoloji fakültelerinin makine, endüstri, mekatronik, elektrik, elektronik, elektrik-elektronik otomotiv bölümü veya teknik eğitim fakültelerinin makine, makine eğitimi, otomotiv öğretmenliği, otomotiv teknik öğretmenliği, otomotiv teknolojisi öğretmenliği bölümü veya otomotiv eğitimi ana bilim dalı veya otomotiv ana bilim dalı mezunu veya meslek yüksekokullarının makine, motor, mekatronik, motor teknolojileri, otomotiv teknolojisi, iş makineleri, elektrik, elektronik, elektrik-elektronik, otomotiv bölümü mezunu olmaları.
Muayene Teknisyeni:
3.1 Meslek yüksekokullarının makine, motor, mekatronik, motor teknolojileri, otomotiv teknolojisi, iş makineleri, otomotiv bölümü mezunu veya teknik lise, endüstri meslek lisesi, mesleki ve teknik eğitim merkezi, mesleki açık öğretim lisesi veya dengi meslek liselerinin makine, motor, tesviye, otomotiv bölümü, motorlu araç teknolojisi (otomotiv, eletromekanik) alanı, makine teknolojisi (makine bakım onarım, bilgisayarlı makine imalatı) alanı mezunu olmaları veya,
3.2 Meslek yüksekokullarının elektrik, elektronik, elektrik-elektronik bölümü mezunu veya teknik lise, endüstri meslek lisesi, mesleki ve teknik eğitim merkezi, mesleki açık öğretim lisesi veya dengi meslek liselerinin metal işleri, elektrik, elektronik, elektrik-elektronik bölümü, elektrik-elektronik teknolojileri alanı veya motorlu araç teknolojisi alanı veya makina teknolojisi alanı mezunu olmaları,
şarttır.
3.3 Bir muayene istasyonunda bu maddenin birinci fıkrasının (a) bendinin (3) numaralı alt bendinin (3.2) numaralı alt bendi kapsamında çalıştırılacak muayene teknisyeni sayısı, (3.1) numaralı alt bendi kapsamında çalıştırılan muayene teknisyeni sayısının yarısını geçemez. Hesaplamalarda ortaya çıkan yarım değerler bir üst tam sayıya dönüştürülür.
b) (Değişik:RG-16/4/2016-29686) Sürücü belgesine sahip olma şartları:
Muayene istasyonu amirleri ve amir yardımcılarının (B) sınıfı sürücü belgesine,
Hafif vasıta muayene teknisyenlerinin (B) sınıfı, ağır vasıta muayene teknisyenlerinin (C) ve (D) sınıfı sürücü belgelerine sahip olmaları,
gerekir.
c) (Değişik:RG-16/4/2016-29686)Mesleki Eğitim Şartları: Muayene istasyonu amiri, yardımcısı, muayene teknisyenleri ve diğer çalışanların; Bakanlığın şekli, içeriği, zamanı ve süresini belirterek düzenleyeceği veya düzenleteceği eğitimleri almaları gerekir.
d) (Mülga:RG-18/08/2007-26617)
d)(Teselsül:RG-18/08/2007-26617) Resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, kaçakçılık, dolandırıcılık, dolanlı iflas, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, uyuşturucu ve silah kaçakçılığı, hırsızlık, rüşvet, 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu ile 4422 sayılı Çıkar Amaçlı Suç Örgütleri ile Mücadele Kanununa giren suçlardan hürriyeti bağlayıcı ceza ile hükümlü bulunmamaları şarttır.
Çalışma Süresi
Madde 13- Muayene istasyonları günde en az 7 saat 30 dakika, haftada en az 45 saat açık ve hizmete hazır halde bulundurulur. Çalışma gün ve saatlerini gösteren panolar istasyon girişinde uygun yerlerde asılır.
YEDİNCİ BÖLÜM
Araçların Muayeneleri ile İlgili Hükümler
Muayene Süresi
Madde 14-Araçlar cinslerine, kullanma amaç ve şekillerine uygun olarak periyodik muayeneye tabidir. Buna göre;
a)Hususi otomobiller ile bunların her türlü römorkları ilk üç yaş sonunda ve devamında her iki yılda bir,
b)Resmi otomobiller ile bunların her türlü römorkları (Değişik ibare:RG-7/1/2010-27455)ilk üç yaş sonunda ve devamında iki yılda bir,
c)Lastik tekerlekli traktörler ile bunların her türlü römorkları ilk üç yaş sonunda ve devamında üç yılda bir,
d)İki veya üç tekerlekli araçlar ve bunların her türlü römorkları, ilk üç yaş sonunda ve devamında iki yılda bir,
e)Diğer bütün motorlu araçlar ile bunların her türlü römorkları ilk bir yaş sonunda ve devamında yılda bir,
periyodik muayeneye tabi tutulur.
Askeri araçlarla, iş makinesi türünden araçların muayeneleri, tescilini yapan kuruluşlarca yapılır.
Muayene süresi dolmasa bile kazaya karışması sonucu yetkili zabıtaca muayenesi gerekli görülenler ile üzerinde değişiklik yapılan araçların ayrıca özel muayenesi zorunludur.
Karayoluna çıkmış olan araçların, teknik şartlara uyup uymadığı trafik zabıtasınca kontrol edilerek uygunsuzluk tespit edilenler, her an muayene istasyonlarına sevk edilip muayeneleri yaptırılabilir. Bu durumda trafik zabıtasınca bir “Uygunsuzluk Tespit Tutanağı” düzenlenir. Bu tutanak olmaksızın muayene istasyonuna sevk yapılamaz.
Muayene Ücreti
Madde 15- Araç muayeneleri için 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 35 inci maddesi hükmünce tespit ve ilan olunan ücretler alınır. Tespit edilmiş olan muayene ücret tarifesi, araç muayene istasyonunun herkesçe görülebilecek uygun yerlerine asılır.
Bu madde ile 9 uncu maddede belirtilen ücretler, her yıl Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca tespit ve ilan olunan yeniden değerleme oranlarında arttırılır.
Muayenelerin Kaydı
Madde 16- Araçların muayeneleri bir Araç Muayene Raporuna işlenir. Bu rapor sonucuna göre, Araç Trafik Belgesi onaylanır veya onaylanmaz.( Ayrıca aracın uygun bir kısmında seyir halinde en iyi görülebilecek şekilde belli bir tarihe kadar araç muayenesinin yapıldığını gösteren bir muayene işareti yer alır. Bu muayene işaretinin şekli ve niteliği Bakanlık, Emniyet Genel Müdürlüğü ve İşleticinin mutabakatı ile belirlenir.)
Araç Muayene Raporuna işlenen muayene sonuçları bilgisayar ortamına geçirilir. Bu araç muayene raporu ana merkez bilgisayar ağının yanı sıra,Bakanlık, Maliye Bakanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğü bilgisayar ağlarına on line olarak elektronik ortamda aktarılır.
Seyyar muayene istasyonlarında yapılan muayene sonuçları da araç muayene raporuna işlendikten sonra aynı şekilde söz konusu olan bütün bilgisayar ağlarına aktarılır.
Muayene Raporuna her işleten kendi logosunu koyacaktır.
Bilgisayar sistemlerinde muayenelerin kaydı hususunda aşağıdaki şartlar aranır.
1) Bilgisayar sisteminin /ağının bilgilerin doğruluğunu, gizliliğini ve güvenliğini her seviyede sağlayacak nitelikte olması şarttır.
2) Bilgisayar sistemlerinde meydana gelebilecek arızalar en fazla iki iş gününde giderilir.
3) Bütün muayene işlemleri kayıtlarının, bilgisayar ortamında olması şarttır.
4) Kullanılacak yazılımda girilecek bilgiler, Bakanlık, Emniyet Genel Müdürlüğü ve Maliye Bakanlığınca belirlenecek formdaki tüm bilgileri içermesi şarttır.
5) Muayene Raporuna işlendikten sonra kaydedilen bilgiler üzerinde değişiklik <ı>yapılmaz.
6) Bilgilerin aktarım formatı; Bakanlık, Emniyet Genel Müdürlüğü ve Maliye Bakanlığınca belirlenecek bilgi dosyası şeklinde olmalı ve bu dosya muayene istasyonunda muayenesi gerçekleştirilen araçlara ilişkin tüm bilgilerin yanı sıra, muayene istasyonunu tanımlayan gerekli bilgileri de içermelidir.
Yola Elverişlilik Muayene Belgesi Verilmesi
Madde 17- Araç Muayene İstasyonları İşleticileri, muayene istasyonunun Akredite edilmesi ve ayrıca Bakanlıktan gerekli izinin alınması şartıyla motorlu taşıt ve römork/yarı römorklar için Yola Elverişlilik Muayene Belgesi de düzenleyebilirler.
Aracın muayenesi sonucunda yola elverişlilik belgesi düzenlenmesinin istenilmesi halinde, araç muayene ücreti ve egzoz emisyon ölçüm ücretinden ayrı olarak muayene ücretinin %50 si (yüzde elli) karşılığında bir ücret alınarak bu belge verilir.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Denetim, Yetkinin iptali ve İdari Müeyyide
Denetim (Değişik:RG-18/08/2007-26617)
Madde 18- Muayene istasyonları, (Değişik ibare:RG-18/08/2007-26617) TS EN ISO/IEC 17020, “Çeşitli Tipteki Muayene Kuruluşlarının Çalıştırılmaları İçin Genel Kriterler”de yer alan A tipi muayene istasyonları olarak faaliyet gösterir ve tüm istasyonların işetmeye açılışından itibaren en geç bir yıllık süre içinde yetkili bir (Değişik ibare:RG-18/08/2007-26617) akreditasyon kurum/kuruluşu tarafından akredite edilmesi şarttır ve faaliyet süresince akreditasyon sağlanır.
Araç muayene istasyonlarının;
a) Bu Yönetmelikte yer alan araç muayenelerinin yapılmasıyla ilgili teknik ve idari koşulları sağlayıp sağlamadığı,
b) Buralarda bu Yönetmeliğe uygun muayene yapılıp yapılmadığı,
c) Buralardaki makine ve teçhizatı ile çalıştırılan personelin nitelik ve niceliğinin uygun olup olmadığı,
d) Her türlü araç muayene kayıtlarının usulüne uygun tutulup tutulmadığı,
e) Mevzuat kapsamına giren diğer hususların yerine getirilip getirilmediği,
Bakanlığın belirleyeceği periyotlarla, Bakanlığın yetkilendireceği kendi personeli veya yine Bakanlığın yetkilendireceği başka kurum/kuruluşların personeli tarafından yapılacak denetimler ile belirlenir.
Bakanlıkça gerekli görülmesi halinde, muayene istasyonlarında periyodik denetimlerin dışında da her zaman denetim yapılabilir.
Araç muayene istasyonu amiri veya yardımcısı; denetime gelen yetkililere her türlü kolaylığı sağlar, istenen bütün bilgi ve belgeleri verir.
Denetim sonucu Bakanlıkça, işletme belgesiyle yetki verildiği halde bu Yönetmelikte belirtilen işletme şartlarına uymayan veya muayeneleri gerektiği şekilde yapmayan muayene istasyonu işletenleri hakkında 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 35 inci maddesi ile bu Yönetmelik hükümleri uygulanır.
Yetkinin İptali
Madde 19 — (Değişik: RG 18/12/2004 – 25674)
İşleticinin veya Alt İşleticinin yükümlülüklerini yerine getirmemesi, infisahı veya iflası hallerinde verilen yetki iptal edilir ve yeni yetkilendirme Bakanlık tarafından ihale ile yapılır. Ayrıca, İşletici veya Alt İşleticinin herhangi bir araç muayene istasyonunda işletme şartlarına uymaması ve araç muayenelerini 8 inci maddeye uygun şekilde yapmaması halinde, İşleticiye ilk seferinde bu istasyon için 3 (Değişik ibare:RG-18/08/2007-26617) bin TL para cezası ile 15 gün eksikliklerini düzeltme müddeti verilir. İkinci tekrarında aynı istasyon için 5 (Değişik ibare:RG-18/08/2007-26617) bin TL para cezası ile 15 gün eksikliklerini düzeltme müddeti verilir. 1 yıl içinde üçüncü tekrarında 10 (Değişik ibare:RG-18/08/2007-26617) bin TL para cezası verilir ve bu istasyonun işletme belgesi iptal edilir. Bu halde muayene istasyonu İşletici tarafından yeni işletme izni alınıncaya kadar Bakanlık gözetiminde çalıştırılır. Bu durumda muayene istasyonunun personel giderleri dahil her türlü işletme masrafı işletici tarafından karşılanır. Bu istasyondan elde edilen gelirin tamamı hazine payı olarak ilgili vergi dairesine yatırılır.
Alt İşleticinin yükümlülüklerini yerine getirmemesinden İşletici de sorumludur.
Herhangi bir bölgede bulunan istasyonların dört yıllık bir süre içinde % 20 sinin işletme belgesi iptal edildiği taktirde o bölgeye ait yetkilendirme tamamen iptal edilir. Bu durumda yeni yetkilendirme Bakanlık tarafından ihale ile yapılır. Bu takdirde İşletici veya Alt İşletici/İşleticiler hiçbir talepte bulunamaz.
İdari Müeyyide
Madde 20- İşletme şartlarına uyulmaması ve/veya araç muayenelerinin 8 inci maddeye uygun bir şekilde yapılmaması durumunda üçüncü şahısların uğrayacağı zararlar konusunda emniyeti suiistimal veya kasıt yönünden ilgili mevzuat ve kanun hükümleri uygulanır.
Bilgilerin Gizliliği (Ek:RG-18/08/2007-26617)
MADDE 20/A – Araçlara ve muayene raporuna ilişkin İşletici veya Alt İşletici tarafından oluşturulan veri tabanında yer alan her türlü veriler ve bilgiler ile Bakanlık, Emniyet Genel Müdürlüğü ve Maliye Bakanlığı tarafından İşletici veya Alt İşleticinin kullanımına açılan araçlara ilişkin veriler ve bilgiler, Bakanlığın onayı alınmadan üçüncü kişilere açıklanamaz, verilemez ve kullandırılamaz.
Bakanlık, İşletici veya Alt İşleticinin Maliye Bakanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğünden aldığı bilgilerin açıklanmasına ilişkin taleplerde adı geçen kurumlardan izin alır.
DOKUZUNCU BÖLÜM
Geçici Hükümler, Yürürlük ve Yürütme
Karayolları Genel Müdürlüğünce Yapılmakta Olan Araç Muayene İşlemleri
GEÇİCİ MADDE 1 – (Değişik:RG-18/08/2007-26617)
Bu Yönetmelik hükümlerine göre herhangi bir ilde kurulması gereken araç muayene istasyonlarının tamamına “Geçici İşletme Yetki Belgesi” verildiği tarihten itibaren, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun geçici 18 inci maddesi uyarınca, söz konusu ilde Karayolları Genel Müdürlüğünce yapılmakta olan araç muayene işlemlerine son verilir.
GEÇİCİ MADDE 2 – (Ek:RG-3/4/2020-31088)
Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi ilan edilen COVID-19 salgını nedeniyle, bu Yönetmeliğin 14 üncü maddesi gereğince muayene süresi gelen araçlarının muayenesini bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içerisinde gerçekleştiremeyen motorlu taşıt sahipleri, araç muayene işlemlerini bu sürenin bitiminden itibaren 45 gün içerisinde gerçekleştirebilirler. Bu süreler gerektiğinde Bakanlıkça uzatılabilir.
Yürürlük
Madde 21- Bu Yönetmelik 1/1/2005 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 22- (Değişik:RG-15/1/2019-30656 Mükerrer)
Bu Yönetmelik hükümlerini Ulaştırma ve Altyapı Bakanı yürütür.