SGK Genelgesi 2025/4
T.C.
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI
Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü
Sayı : E-98547999-010.06.99-111638753
Konu : 7538 Sayılı Kanunla Emeklilik İşlemlerinde Yapılan Değişiklikler
Tarih: 07.02.2025
GENELGE
2025/4
Bilindiği üzere, 9/1/2025 tarihli ve 7538 sayılı “Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” 15/1/2025 tarihli ve 32783 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
Söz konusu Kanun ile;
– Engelliliği nedeniyle vergi indiriminden yararlananlara yaşlılık aylığı bağlanmasına ilişkin 17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 87 nci maddesinin yürürlükten kaldırılmasına,
– 5510 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin beşinci fıkrasına göre aylık talebinde bulunan 4/1-(a) kapsamındaki sigortalıların Kanunun yürürlük tarihinden önceki hizmet sürelerine ilişkin aylıklarının hesabında, Kanunun geçici 2 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine göre esas alınacak aylık bağlama oranının 506 sayılı Kanunun mülga 61 inci maddesinin dördüncü fıkrası dikkate alınarak belirlenmesine,
– 5510 sayılı Kanunun geçici 6 ncı maddesinin yedinci fıkrasının (d) ve (e) bentlerinin (1) numaralı alt bentlerinde değişiklik yapılması, 5510 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinin ikinci fıkrasının yürürlükten kaldırılması, üçüncü ve dördüncü fıkralarında değişiklik yapılması ile 2008/Ekim aybaşından önce sigortalı olup 15/1/2025(dahil) tarihinden sonra talepte bulunanlara engelliliği nedeniyle vergi indiriminden yararlanarak yaşlılık aylığı bağlanması uygulamasına son verilerek bu sigortalılardan çalışma gücünü %40 ila %59 arasında kaybettiği tespit edilenler hakkında Kanunun 28 inci maddesinin beşinci fıkrasına göre aylık bağlanmasına,
– 5510 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesinin beşinci fıkrasında yapılan değişiklikle, yetim aylığı bağlanması koşulları bakımından haklarında 5434 sayılı Kanun hükümleri uygulanmaya devam eden çocuklardan, öğrenci / aday olmaları nedeniyle 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin dördüncü fıkrasının (d), (e) ve (f) bentleri uyarınca 4/1-(c) kapsamında sigortalı sayılanların yetim aylıklarının, bu sigortalılık dolayısıyla kesilmemesine ve erkek çocuklara ikinci bir yükseköğrenimde geçen süreler ile doktora veya ikinci defa yapılan master veyahut lisans üstü uzmanlık öğreniminde geçen sürelerde de aylık bağlanmasına,
yönelik düzenlemeler yapılmıştır.
Bu çerçevede, 6/11/2018 tarihli ve 2018/38 sayılı “Emeklilik İşlemleri” konulu, 6/8/2019 tarihli ve 2019/18 sayılı “Özel Kanun Hükümlerine Göre Bağlanan Aylık ve Yapılan Ödemelere İlişkin Uygulamalar” konulu, 29/6/2020 tarihli ve 2020/22 sayılı “5510 Sayılı Kanunun Geçici 4 üncü Maddesi Kapsamındaki Sigortalıların Sigortalılık – Tahsis ve Ödeme İşlemleri” konulu genelgelerde aşağıda belirtilen değişiklikler yapılmıştır.
Ayrıca, “Vergi İndiriminden Yararlanarak Aylık Bağlananlardan Kontrol Muayenesine Sevk Edilenler” konulu, 28/9/2020 tarihli ve 11507237 sayılı Genel Yazı yürürlükten kaldırılmıştır.
A.“Emeklilik İşlemleri” konulu 6/11/2018 tarih ve 2018/38 sayılı Genelgenin;
1) İkinci Kısım “YAŞLILIK SİGORTASI” başlıklı Üçüncü Bölümünde yer alan;
“2.2.1. Kanuna Göre Özel Şartlarla Aylığa Hak Kazanma Koşulları” alt başlığının ikinci paragrafının birinci bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“- 4/1-(a) sigortalılarından; ilk defa sigortalı olduğu tarihten önce malul olanlar için 2008/Ekim ay başından sonra ilk defa sigortalı olanlar hakkında, çalışma gücü kaybı % 40 ila % 59 arasında olanlar için ise ilk defa Kanunun yürürlük tarihinden sonra sigortalı olanlar ile 7538 sayılı Kanun ile Kanunun geçici 6 ncı maddesinin yedinci fıkrasının (d) ve (e) bentlerinin (1) numaralı alt bentlerinde yapılan değişiklik ve Kanunun geçici 10 uncu maddesinin ikinci fıkrasının yürürlükten kaldırılarak üçüncü ve dördüncü fıkralarında yapılan değişiklikler gereğince ilk defa 2008/Ekim ay başından önce sigortalı olup 15/1/2025 (dahil) tarihinden sonra yaşlılık aylığı bağlanması talebinde bulunan ve Kanunun 4/1-(a) bendi kapsamında yaşlılık aylığı bağlanacak sigortalılar hakkında,
“2.2.1.2. Çalışma Gücündeki Kayıp Oranı % 40-% 59 Arasında Olanlar” alt başlığının son paragrafı yürürlükten kaldırılarak yerine aşağıdaki açıklamalar eklenmiştir.
“7538 sayılı Kanunla, Kanunun geçici 6 ncı maddesinin yedinci fıkrasının;
– (d) bendinin (1) numaralı alt bendi “1) 31/12/2008 (dahil) tarihinden önce sigortalı sayılanlar için 3700 gün olarak,”
– (e) bendinin (1) numaralı alt bendi “1) 31/12/2008 (dahil) tarihinden önce sigortalı sayılanlar için 4100 gün olarak,”
değiştirilmiştir.
Bu kapsamda ilk defa 2008/Ekim ay başından önce sigortalı olup 15/1/2025 (dahil) tarihinden sonra talepte bulunan ve yaşlılık aylığı bağlanacak statüsü 4/1-(a) kapsamında olan sigortalılardan çalışma gücü kayıp oranı;
– %40 ila %49 arasında belirlenenlerin, 18 yıl sigortalılık süresi ve 4100 prim ödeme gün sayısının olması,
– %50 ila %59 arasında belirlenenlerin, 16 yıl sigortalılık süresi ve 3700 prim ödeme gün sayısının olması,
halinde aylık bağlama işlemi sonuçlandırılacaktır.
Ancak, Kanunun yürürlük tarihinden önce sigortalı olup, engelliliği nedeniyle vergi indiriminden yararlanan ve 4/1-(a) kapsamında aylık bağlanacak sigortalıların engellilik derecelerine göre aylığa hak kazanma koşullarının belirlenmesinde 7538 sayılı Kanunla ilgili maddelerin yürürlükten kaldırıldığı 15/1/2025 (hariç) tarihine kadar yaşlılık aylığı talebinde bulunanlar için 506 sayılı Kanun hükümleri uygulanacaktır.”
“2.2.2. 2008/Ekim Ay Başından Önce Sigortalı Olan 4/1-(a) Sigortalılarının Özel Şartlara Göre Aylığa Hak Kazanma Koşulları” başlığının altında yer alan “2.2.2.3. Engelliliği Nedeniyle Vergi İndiriminden Yararlananlar” alt başlığının;
– İlk paragrafı aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“7538 sayılı Kanunla 506 sayılı Kanunun geçici 87 nci maddesi ve Kanunun geçici 10 uncu maddesinin ikinci fıkrası yürürlükten kaldırılmış olduğundan, engelliliği nedeniyle vergi indiriminden yararlananlardan 15/1/2025 (dahil) tarihinden sonra yaşlılık aylığı bağlanması talebinde bulunanlara, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 60 ıncı maddesinin (C) bendinin (b) alt bendi ve 506 sayılı Kanunun geçici 87 nci maddesi kapsamında aylık bağlanmayacaktır. Diğer taraftan, haklarında düzenlenmiş geçerli bir vergi indirim belgesi olanlardan, 7538 sayılı Kanunla ilgili maddelerin yürürlükten kaldırıldığı 15/1/2025 (hariç) tarihine kadar yaşlılık aylığı bağlanması talebinde bulunanlar için hak kazanma koşulları 506 sayılı Kanuna göre belirlenecektir. Buna göre 15/1/2025 (hariç) tarihinden önce bu kapsamda talepte bulunanlardan;”
– Son paragrafı aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Ayrıca, 7538 sayılı Kanunun yürürlük tarihi olan 15/1/2025 (dahil) tarihinden sonra yaşlılık aylığı bağlanması talebinde bulunanların işlemleri “2.2.1.2. Çalışma Gücündeki Kayıp Oranı % 40-% 59 Arasında Olanlar” alt başlığında yer alan hükümlere göre yürütülecektir.”
“6.2. Kanunun Yürürlük Tarihinden Önce Sigortalı Olanlar” başlığının dördüncü paragrafında yer alan “Kanunun yürürlük tarihinden önce 1479 veya mülga 2926 sayılı kanunlara tabi sigortalılardan” ibaresi Genelge metninden çıkartılmıştır.
2) Üçüncü Kısım “AYLIK HESAPLAMA SİSTEMİ” başlığı altında yer alan;
“1.1.3.1. Yaşlılık Aylıkları İçin” alt başlığının dördüncü paragrafı aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Kanunun geçici 10 uncu maddesinin birinci fıkrası ve 7538 sayılı Kanun ile yürürlükten kaldırılan ikinci fıkrasına göre sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce malul olan sigortalılar ile engelliliği nedeniyle vergi indiriminden yararlanan sigortalılara bağlanan aylıkların aylık bağlama oranı, 5400 gün üzerinden hesaplanan orandan (% 30) az olmayacaktır.”
“2.1.1.1.1.2. Aylık Bağlama Oranı (ABO)” alt başlığının ikinci paragrafının ikinci alt bendinin sonuna aşağıdaki cümle eklenmiştir.
“Kanunun 28 inci maddesinin beşinci fıkrasına göre bağlanan yaşlılık aylıklarında da 2000 yılı öncesine ilişkin kısmi aylık hesaplanırken aylık bağlama oranı bu kurala göre tespit edilecektir.”
“2.1.1.2.1.2. Aylık Bağlama Oranı (ABO)” alt başlığının birinci paragrafının sonuna aşağıdaki cümle eklenmiştir.
“7538 sayılı Kanun ile Kanunun geçici 2 nci maddesine eklenen fıkra gereğince Kanunun 28 inci maddesinin beşinci fıkrasına göre hak kazanılan yaşlılık aylıklarında da 2000-2008/Ekim (hariç) arası kısmi aylık hesaplanırken aylık bağlama oranı % 60’ın altında olamaz.”
3) Dördüncü Kısım “SEVK VE KONTROL MUAYENE İŞLEMLERİ, MASRAFLARIN KARŞILANMASI, KURUM SAĞLIK KURULLARI VE İTİRAZ İŞLEMLERİ” başlıklı Yedinci Bölümünde yer alan;
“2. Malullük Sevklerinde Aranacak Şartlar ve Masrafların Karşılanması” alt başlığı, “2. Çalışma Gücü Kaybının Tespiti İçin Sevk İşlemlerinde Aranacak Şartlar ve Masrafların Karşılanması” olarak değiştirilmiş olup başlık altında yer alan “2.5.” maddesine aşağıdaki paragraf eklenmiştir.
“Öte yandan, 7538 sayılı Kanunla, Kanunun geçici 6 ncı maddesinin yedinci fıkrasının (d) ve (e) bentlerinin (1) numaralı alt bentleri değiştirildiğinden, Kanunun yürürlük tarihinden önce sigortalı olup 15/1/2025 (dahil) tarihinden sonra çalışma gücü kaybını tespit ettirmek isteyen 4/1-(a) kapsamındaki sigortalılar yönünden de 3700 prim ödeme gün sayı olarak uygulanacaktır. ”
“5. Kontrol Muayene İşlemleri” başlığının ikinci paragrafından sonra gelmek üzere aşağıdaki paragraf eklemiştir.