Mehmet Göktuğ KÖKBULUT
Avukat
[email protected]
Son dönemde sosyal medya platformlarından elde edilen gelirler, vergi denetimlerinin odağında yer almakla beraber Vergi İdaresi, Youtuberların banka hesaplarına yapılan ödemeler üzerinden geriye dönük vergi istiyor. Yıllardan beri Youtube üzerinden elde edilen gelirin ticari kazanç mı, serbest meslek kazancı mı, maddi hak geliri mi olduğu Katma Değer Vergisine tabi olup olmadığı gibi sorular tartışma konusu olarak karşımıza çıkıyor.
Sosyal İçerik Üreticiliği ve Kazanç İstisnası
Sosyal medya kazanç istisnası olarak bilinen düzenleme, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer 20/B maddesinde, “Sosyal İçerik Üreticiliği, İnternet ve Benzeri Elektronik Ortamlar Üzerinden Sunulan Hizmetler ile Mobil Cihazlar İçin Uygulama Geliştiriciliğinde Kazanç İstisnası” olarak düzenlenmektedir. İlgili istisnanın kapsamı ve uygulama esasları ise 318 No’lu Gelir Vergisi Tebliği’nde ayrıntılı olarak açıklanmıştır.
Bu istisnadan yararlanmak için içerik üreticileri tarafından söz konusu istisna belgesinin alınması ve Türkiye’de bulunan bankalarda hesap açtırarak tüm gelirlerini bu hesap aracılığıyla tahsil etmeleri gerekmektedir. Ayrıca, elde edilen gelirin sadece sosyal içerik üretimi veya uygulama geliştirme faaliyetlerinden kaynaklanması şarttır. Bu madde kapsamında kazançları toplamı Gelir Vergisi Kanunu’nun 103’üncü maddesinde belirtilen tutarı aşmayanlar (2025 için 4.300.000 TL) 2024 yılından itibaren herhangi bir beyanname vermesine gerek kalmaksızın bankalar tarafından %15 stopaj uygulanmak suretiyle gelir vergilerini ödemiş olacaklar.
Ancak vergi daireleri 2024 yılı öncesindeki dönemlere ilişkin olarak Youtuberların faaliyetine ilişkin banka hesaplarına gelen tutarlar üzerinden izaha davet ve gönüllü uyum çerçevesinde beyanda bulunulmasını istiyor. Bu durumda olan gerçek kişi şahısların ciddi vergi aslı, gecikme faizi ve vergi ziyaı cezası ile karşılaşması söz konusudur.
2024 yılından önce bu tür kazançların yurtdışından elde edilmesi ve ödeme yapan kuruluşlar tarafından ilgili ülkede yüksek oranlarda vergi kesintisi yapılmış olması gibi durumlar, konunun daha ayrıntılı incelenmesini gerektiriyor.
Vergiye Tabi mi?
Bakanlık, Youtube üzerinden elde edilen gelirlerin bir organizasyona bağlı ticari kazanç olduğunu kabul etmekle birlikte bu gelirlerin vergiye tabi olduğu görüşünü benimsemektedir.
Youtuberların elde ettikleri gelirin beyana tabi olup olmadığı konusunda yıllardır tereddütler bulunmakla birlikte kullanıcıların elde ettikleri gelirlerin vergiye tabi olduğuna yönelik olarak izaha davet yazıları gelmekte. Bu noktada, içerik üreterek bunu Youtube’da yayınlamanın ticari faaliyet olup olmadığı tartışmasında ortada ticari bir organizasyon bulunup bulunmadığı hususu incelenmelidir.
Ticari faaliyetin temel unsuru nakde dayalı sermayedir. Bu işin içinde emek olsa bile ticari kazanç olabilmesi için parasal sermayenin de olması gerekir.
İçerik üreterek YouTube’a yüklemenin de ticari organizasyon olarak değerlendirilmesi kanımızca çok zorlama bir yorum. Banka hesabına para yatan herkesin ticari kazanç elde ettiğini saymak ve bir ticari organizasyonun varlığını kabul etmenin ne kadar hukuki bir yaklaşım olduğu tartışılır.
Yurt Dışında Kaynağında Tevkifat Yapılıyor
ABD Milli Gelirler Yasası’nın 3. Bölümü uyarınca, YouTube İş Ortağı Programı (YPP) kapsamında ABD’li izleyicilerden telif geliri elde eden içerik üreticilerinin vergi bilgilerinin toplanması, gerekli kesintilerin yapılması ve bu bilgilerin Internal Revenue Service’a (IRS) bildirilmesi Google’ın sorumluluğundadır. Bu çerçevede, Youtuberlar her yıl 10 Aralık’a kadar ilgili vergi formunu doldurarak Google’a göndermekle yükümlüdür.
Google, YouTube üzerinden gelir elde eden tüm içerik üreticilerinin konumdan bağımsız olarak vergi bilgilerini sunmasını zorunlu kılmaktadır. Vergi bilgileri sağlandıktan sonra, Google tarafından yapılacak stopaj kesintisi oranı %0 ila %30 arasında değişmektedir. Bu oran, içerik üreticisinin ikamet ettiği ülke ile ABD arasında bir vergi anlaşmasının varlığına göre farklılık göstermektedir.
Türkiye ile birçok ülke arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları bulunuyor. Bu anlaşmalar ile her iki devlet, çifte vergilendirmeyi önlemeyi amaçlıyor. Bu vergi anlaşmaları kapsamında ABD’de, Türkiye’de mukim Youtuberların izleyicileri vasıtasıyla gayri maddi hak adı altında elde ettikleri kazançtan yalnızca %10 oranında stopaj kesintisi yapılması gerekiyor.
Beyan zorunlu mu?
Türkiye’de mükellef olan bir Youtuber, yurtdışından elde ettiği kazançlar için çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları gereği %10 oranında vergi kesintisine tabi olmalıdır. Ancak, vergi formlarında yapılan yanlış beyanlar nedeniyle bu oran %30’a çıkabilmektedir. Bu durumda, ABD’de yapılan %30’luk kesintiye rağmen Türkiye’de elde edilen bu gelirlerin ayrıca beyan edilmesi ve vergilendirilmesi gerekir mi?
Gelir İdaresi Başkanlığı, konu hakkında görüşünü özelge ile Youtuberların şahsi YouTube hesaplarından gelir elde etmesi halinde, kazancın ticari kazanç hükümlerine tabi olması gerektiğini belirtmiştir. Ayrıca Youtubera ait YouTube hesabının sosyal medya ajansı tarafından yönetilmesi halinde, kazancın Serbest Meslek Kazancı olarak değerlendirilmesi şeklinde görüşler de bulunuyor.
Kaynağında vergi kesintisi yapılan kazancın ayrıca beyan edilmesine gerek olup olmadığını burada kazancın türü belirleyecektir. Çifte vergiyi önleme anlaşmalarında ticari kazancın, serbest meslek kazancının ve gayri maddi hak bedellerinin hangi taraf ülkede nasıl vergiye tutulacağı ayrı ayrı belirlenmiştir. Her ne kadar Vergi İdaresinin görüşü bu tür faaliyetler sonucu elde edilen kazançların ticari kazanç olarak değerlendirilmesi gerektiği şeklinde olsa da her bir olay için ticari kazancın temel unsurlarının mevcut olup olmadığının değerlendirilmesi gerekir.
Yurt Dışında Ödenen Vergiler Mahsup Edilebilir mi?
Ayrıca, çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmalarında genellikle %10 veya daha yüksek oranda yapılan kesintiler, Türkiye’de beyana tabi bir gelir olarak tanımlandığında, bu vergilerin mahsup edilip edilemeyeceği önemli bir konudur. Kazanç üzerinden hesaplanacak olan Türkiye’deki gelir vergisinden, aynı kazanç üzerinden yurtdışında ödenen (tevkifat yöntemiyle yapılanlar dahil) vergilerin mahsubu, belirli koşulların sağlanması halinde mümkündür.
Sonuç
Youtuberlar ve diğer sosyal medya içerik üreticileri için uluslararası vergilendirme rejimleri karmaşık ve dikkat edilmesi gereken birçok yükümlülüğü beraberinde getirmektedir. Özellikle ABD’de elde edilen gelirler üzerinden yapılan kesintilerin doğru şekilde beyan edilmesi ve Türkiye’deki vergi yükümlülükleriyle uyumlu hale getirilmesi önem arz etmektedir. Vergisel sorumlulukların ihmal edilmesi durumunda, ciddi para cezaları ve yasal yaptırımlarla karşılaşılabileceği unutulmamalıdır.
