Sercan BAKAÇ
Vergi Müfettişi
[email protected]
Bilindiği üzere “Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadele İle Eylem Planı” kapsamında ilgili bakanlıklar tarafından kira sözleşmelerin e-Devlet üzerinden düzenlenmesine ilişkin çalışmalar başlatılmıştı. Hazine ve Maliye Bakanlığı, kiracı ve ev sahiplerine fayda sağlayacak olan kira sözleşmelerinin e-Devlet üzerinden yapılmasına ilişkin uygulamanın son aşamaya gelindiğini ifade etti. Buna yönelik kira sözleşmelerinin e-Devlet Kapısı üzerinden güvenilir şekilde hazırlanmasına ilişkin çalışmaların tamamladığı ve kısa süre içinde hayat geçirileceği ifade edildi.
e-Kira Sözleşmesi ne zaman başlayacak?
Bakanlık çalışmasına göre, bu hizmet e-Devlet Kapısı üzerinden “Kira Sözleşmesi İşlemleri” başlığıyla verilecek ve iki aşamalı devreye alınacak.
Kısa sürede vatandaşların erişimine açılacak ilk aşamada, taşınmaz sahibi gerçek kişi tarafından e-Devlet Kapısı üzerinden hazırlanacak sözleşme, kiracı tarafından yine e-Devlet üzerinden onaylanacak. Hizmetin ikinci aşaması da yılsonuna kadar kullanıma sunulacak. Böylece, emlak danışmanları ve yetki verilen kişiler, sözleşme hazırlayıp taşınmaz sahibi ve kiracının onayına sunabilecek.
Hizmetle kira sözleşmeleri, zaman damgalı “Barkodlu Belge” olarak oluşturulacak ve belge doğrulama işlemi yapılabilecek.
“Türkiye Gayrimenkul Değer Haritası” oluşacak
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet ŞİMŞEK, bu hizmetin tüm kesimler için fayda sağlayacağına ifade ederek, “Vatandaşlarımız, e-Devlet Kapısı’yla kira sözleşmesi işlemlerini mekandan bağımsız, zaman ve belge maliyeti olmadan hızlı, kolay ve güvenilir şekilde yapabilecek. Uygulama, vatandaşların güvenilir bir devlet platformunda sözleşme oluşturmasına fırsat tanıyacak. Vatandaşlarımız kurumlara kira sözleşmelerini iletme yükünden de kurtaracak. Bürokrasi daha da azalacak. Ayrıca, Türkiye Gayrimenkul Değer Haritası’nın oluşturulması için veri temin edilecek.” açıklamalarında bulundu.
e-Kira Sözleşmesi nasıl düzenlenecek?
Kira sözleşmesini e-Devlet sistemi üzerinden yapmak için hem kiracının hem de mal sahibinin belirli bilgileri sisteme girmesi gerekecektir. İki taraf da işlemleri onayladığında, sözleşme dijital ortamda geçerlilik kazanacaktır.
Uygulama hakkında henüz detaylı bir açıklama yapılmış olmasa da klasik kira sözleşmesinde yer alan bilgilerin olması gerekecektir. Bu bilgiler klasik olarak;
– Mülk sahibi ve kiracıya ilişkin bilgiler,
– Kiralanacak taşınmaza ilişkin bilgiler,
– Kira bedeli,
– Depozito alınacaksa bedeli ve iade koşulu,
– Kira artış oranı,
– Ödeme koşulları,
– Sözleşmenin süresi, gibi detayları içermesi gerekecek.
Kira sözleşmesine ilişkin temel bilgileri mal sahibi, emlakçı veya yetki verilen kişi tarafından sisteme girmesi gerekecektir. Bilgiler sisteme girildikten sonra, kiracının onay vermesi durumunda e-Devlet sistemi üzerinden belge oluşturulacak ve sözleşme kayıt altına alınmış olacaktır.
Kayıt dışılıkla mücadele kapsamında yakın zamanda neler gerçekleştirildi?
Kira ödemelerinin tevsiki zorunlu hale getirildi
Konut ve iş yeri kiralamalarında, kira tahsilat ve ödemelerinin banka veya PTT aracılığıyla belgelenmesi zorunlu hale getirildi.
17 Ekim 2024 Tarihli ve 32695 Sayılı Resmi Gazete’ de kira ödemelerinin tevsikine ilişkin 328 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği yayımlandı. Söz konusu Tebliğde, gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri ile mükellef olmayanların gerçekleştirdikleri iş yeri ve konut kiralama işlemlerinde yapılacak tahsilat ve ödemelerin, bankalar veya Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi tarafından düzenlenen belgelerle tevsiki ile bu zorunluluğa uyulmaması durumunda uygulanacak cezai yaptırımlara dair açıklamalara yer almaktadır.
Doğrulanmış ilan uygulaması
Ticaret Bakanlığı, taşınmaz ticaretine yönelik yönetmelik değişikliğiyle piyasanın güvenilirlik içinde işlemesini sağlamak, tüketici haklarını korumak ve taşınmaz ticaretinde kayıt dışılığın önüne geçmek amacıyla ilan platformlarında emlakçılara doğrulama yükümlülüğü getirdi.
Uygulamayla platformlardaki emlak ilanları, taşınmaz sahibi, bu kişinin birinci ve ikinci derece hısımları veya eşi tarafından verilebilecek ya da taşınmaz sahibince sistem üzerinden yetkilendirilen emlak işletmesince verilebilecek.
Düzenleme kapsamında Bakanlıkça kurulan Elektronik İlan Doğrulama Sistemi (EİDS), 15 Eylül 2024’te devreye alındı ve yılbaşından itibaren zorunlu olarak emlak ticaretinde uygulamasına sunulacak.
* (Bu yazıda yapılan açıklamalar, tamamıyla yazarına ait olup, hiçbir şekilde yazarın çalıştığı kurumu bağlamaz, kurumunun görüşü olarak kullanılamaz ve değerlendirilemez.)
Kaynakça:
— https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/kiraci-ve-ev-sahibine-fayda-saglayacak-e-devletten-kira-sozlesmesi-hizmetinde-son-asamaya-gelindi/3376021
— https://ticaret.gov.tr/haberler/bakan-bolat-emlakta-dogrulanmis-ilan-uygulamasina-iliskin-detaylari-paylasti
— 328 Seri No’ lu Gelir Vergisi Genel Tebliği
— Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadele Eylem Planı
Bu makalenin tüm hakları www.alomaliye.com’a aittir. İktibas belirtilmeden ve linkimiz verilmeden (kaynak belirtilmeden) tamamı ya da bir kısmı herhangi bir ortamda (yazılı-görsel-işitsel-sanal-bulut-eğitim vb. ortamlar) kullanılamaz. Aksi kullanımlarda gerekli yasal işlemler yapılır.
