Sporcu Ücretlerinden Tevkif Yoluyla Alınan Gelir Vergisinin İadesi – Sercan BAKAÇ, Vergi Müfettişi

Sercan BAKAÇ
Vergi Müfettişi
[email protected]

Özet

Bilindiği üzere, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu (GVK) gereğince spor kulüpleri sporculara ödediği ücretlerden vergi kesintisi yapmak zorundadır. Bu yazımızda sporcu ücretlerinden tevkif edilen gelir vergisinin spor kulüplerine ve spor anonim şirketlerine iadesine yönelik açıklamalar yer almaktadır.

Tevkif Edilen Verginin İadesi Mümkün Mü?

3289 sayılı Gençlik ve Spor Hizmetleri Kanununun Ek 12. maddesine göre spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri tarafından sporculara ödenen ücretlerden kesilerek ilgili vergi dairesine ödenen gelir vergisinin, belirlenen amaçlarla sınırlı olarak harcanmak üzere, ilgili vergi dairesi tarafından iadesi mümkün bulunmaktadır.

Konu hakkında detaylı açıklamalar 22.07.2023 tarih ve 32256 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan Sporcu Ücretlerinden Tevkif Yoluyla Alınan Gelir Vergisinin İadesi Hakkında Yönetmelik’ te yer almaktadır. (Yazımızın bundan sonraki bölümünde yönetmelik olarak ifade edilecektir.)

Gelir Vergisi İadesinden Kimler Yararlanabilir?

Yönetmeliğin 5. maddesine göre sporcu ücretlerinden tevkif yoluyla alınan gelir vergisinin iadesi uygulamasından Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından tescil edilmiş olan spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri yararlanabilir.

İadenin Şartları Nelerdir?

Yönetmeliğin 6. maddesinde iade edilecek gelir vergisinin belirlenmesinde, GVK’nın geçici 72. maddesinin birinci fıkrası kapsamında sadece sporculara ödenen ücretler üzerinden tevkif edilen ve süresinde beyan edilerek vergi dairesine vadesinde ödenen gelir vergisi tutarları dikkate alınacağı ifade edilmiştir.

Bu kapsamda tescil edilmiş olan spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri tarafından sporculara ödenen ücretlerden tevkif edilen verginin;

√ Kanuni süresinde beyan edilmesi,

√ Vadesinde ödenmesi

şarttır.

İade Uygulamasında Gelir Vergisi Tevkifatı Kapsamındaki Ücretler Nelerdir?

Sporculara; aylık ücret, başarı primi, maç başı ücreti, imza parası, imaj hakkı ve sair adlarla yapılan ödemeler ve sağlanan menfaatler GVK’nın 61. maddesine göre ücret kapsamında değerlendirildiğinden tevkifat kapsamındadır.

Ancak tevkifata tabi tutulan sporcular dışındaki diğer spor elemanları, çalıştırıcı personel ile idari hizmetler, destek hizmetleri ve diğer görevlerde çalışan personelin ücretlerinden tevkif edilen vergiler, iade uygulamasının kapsamında değildir.

İade Süreci Nasıl?

Yönetmeliğe göre spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri tarafından Türkiye’ de kurulu kamu sermayeli bankalarda ihtiyaca göre bir veya birden fazla hesap açılması gerekmektedir. Tevkif edilerek ilgili vergi dairesine kanuni süresinde beyan edilen ve vadesinde ödenen gelir vergisi, ödemeyi takip eden 5 (beş) iş günü içinde ilgili vergi dairesi tarafından bu hesaplara aktarılır. Bu hesaplara aktarılan gelir vergisi tutarları ile bu hesapta yer alan tutarların nemalandırılmasından elde edilen gelirler, özel hesapların kaynaklarını teşkil eder.

Özel Hesaplara Aktarılan Tutarlar Hangi Amaçlarla Kullanılabilir?

Spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri tarafından açılan hesaplara vergi dairesince özel hesaba aktarılan tutarlar yalnızca;

a) Amatör spor faaliyetleri ile altyapı spor eğitim tesislerinde sportif faaliyet gösteren sporculara, bunların çalıştırıcılarına ve diğer spor elemanlarına yapılan ücret ve ücret sayılan brüt ödemeler,

b) Bir önceki maddede belirtilen sporcular, çalıştırıcılar ve diğer spor elemanlarının, sportif faaliyetlerine ilişkin iaşe, ibate, seyahat, sağlık, eğitim-öğretim harcamaları ile amatör ve altyapı faaliyetlerine ilişkin hazırlık kampları, müsabaka, malzeme ve ekipman, spor federasyonu vize, lisans, tescil ve katılım harcamaları,

c) Amatör spor faaliyetlerinin gelişimi ile sporcuların yetiştirilmesi ve eğitimi için spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri tarafından kurulan veya kurulacak altyapı spor eğitim tesislerinin inşası ile bu tesislerde görevli personel ücretleri dahil bu tesislerin işletilmesi ve idamesi için yapılan harcamalar, için kullanılabilir.

Denetim ve Yaptırım

Özel hesaba ilişkin bir yıl içerisinde yapılan tüm işlemler, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından belirlenen komisyon veya komisyonlar tarafından yılda en az bir kez denetlenir. Söz konusu denetimlerin izleyen yılın sonuna kadar bitirilmesi esastır. Denetim raporu, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Gençlik ve Spor Bakanlığına sunulur.

Denetimlerde, özel hesapta toplanan kaynağın belirlenen esaslar çerçevesinde ve 3289 sayılı Kanunun amacına uygun olarak kullanılıp kullanılmadığı ve ilgili spor kulübü ve spor anonim şirketi tarafından kayıtların mevzuata uygun olarak tutulup tutulmadığı hususları ayrıntılı olarak değerlendirilerek denetim raporuna işlenir.

Özel hesaptan amaç dışı kullanılan vergi iadelerinin, amaç dışı kullanıldığı vergilendirme dönemine ilişkin gelir (stopaj) vergisi olarak, özel hesap açılan mükellef adına, vergi ziyaı cezası kesilerek tarh edilmesi ve gecikme faizi hesaplanır.

Sonuç

Sporun geliştirilmesi, Anayasamızın 59. maddesinde “Devlet, her yaştaki Türk vatandaşlarının beden ve ruh sağlığını geliştirecek tedbirleri alır, sporun kitlelere yayılmasını teşvik eder. Devlet başarılı sporcuyu korur.” hükmüyle güvence altına alınmıştır. Bu kapsamda hayata geçirilen bu düzenleme;  sporun gelişimini teşvik etmeyi, spor kulüplerinin mali yüklerini azaltmayı, kulüplerin ve şirketlerin mali durumlarını güçlendirerek daha rekabetçi bir ortam oluşturmayı amaçlamaktadır.

* (Bu yazıda yapılan açıklamalar, tamamıyla yazarına ait olup, hiçbir şekilde yazarın çalıştığı kurumunu bağlamaz, kurumunun görüşü olarak kullanılamaz ve değerlendirilemez.)

Kaynakça

— T.C. Anayasası

— 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanun

— 3289 Sayılı Gençlik ve Spor Hizmetleri Kanunu

— Sporcu Ücretlerinden Tevkif Yoluyla Alınan Gelir Vergisinin İadesi Hakkında Yönetmelik