Muhtemel Eğitim Süresi, 2023
Muhtemel eğitim süresi (MES), en genel tanımıyla; ilgili eğitim kademesine giriş yaşında olan bir kişinin, belirtilen eğitim kademesinde geçirmesi muhtemel örgün eğitim süresini ifade etmektedir. Birleşmiş Milletler tarafından Türkiye dâhil olmak üzere tüm ülkeler için ülkeler düzeyinde yayımlanan MES, ulusal politikalara da yön verebilecek şekilde il düzeyinde resmi istatistik olarak üretilerek bu haber bülteni ile yayımlanmaktadır.
Muhtemel eğitim süresi 2023 yılında 17,9 yıl oldu
Türkiye’de ilkokula başlama çağındaki bir bireyin en yüksek eğitim kademesini tamamlayana kadar eğitim hayatında geçirmesi muhtemel süre 2023 yılında 17,9 yıl oldu. İlkokul çağındaki bir bireyin ortaöğretimi tamamlayana kadar eğitimde geçirmesi muhtemel süre 12,3 yıl, okul öncesi eğitimde ise 1,6 yıl olarak hesaplandı
MES 2023 yılında %1,3’lük düşüş gösterdi
İlkokula başlama çağındaki bir bireyin en yüksek eğitim kademesini tamamlayana kadar eğitim hayatında geçirmesi muhtemel süre bir önceki yıla göre toplamda %1,3’lük düşüş gösterdi. 2021 yılından itibaren görülen bu düşüş erkeklerde kadınlara oranla daha hızlı seyretti. MES, erkeklerde 2022 yılına göre %2,8’lik düşüş ile 17,6 yıl olurken, kadınlarda %0,3’lük artış ile 18,4 yıl oldu.
MES en yüksek değerine İstanbul’da ulaştı
2023 yılında, il düzeyinde en yüksek muhtemel eğitim süresi 20,3 yıl ile İstanbul’da gerçekleşti. İstanbul’u, 19,7 yıl ile Karabük, 19,6 yıl ile Ankara, 19,1 yıl ile Rize ve Erzincan izledi. Aynı süreçte muhtemel eğitim süresi en düşük olan il 14,9 yıl ile Muş ve Şırnak olurken, bu illeri sırasıyla 15,1 yıl ile Ağrı ve Şanlıurfa, 15,8 yıl ile Mardin izledi.
Muhtemel eğitim süresinin son 5 yılda en çok arttığı il %8,3 ile Gümüşhane oldu
MES’in 2019 ile 2023 yılları arasında en çok artış gösterdiği ilk beş il sırasıyla %8,3 ile Gümüşhane, %4,6 ile Hakkari, %2,5 ile Van, %2,1 ile Diyarbakır ve %1,7 ile Ağrı oldu. Aynı dönemde, muhtemel eğitim süresinin en çok düşüş gösterdiği iller ise sırasıyla %10,4 ile Eskişehir, %10,3 ile Çankırı,%10,0 ile Yalova, %9,6 ile Antalya ve %8,6 ile Muğla oldu.
Erkek ve kadınlarda en yüksek MES değerleri İstanbul’da gerçekleşti
Türkiye genelinde MES, 2023 yılında kadınlar için 18,4 yıl, erkekler için ise 17,6 yıl oldu. Her iki cinsiyette de en yüksek MES değeri İstanbul’da gerçekleşti. Erkeklerde İstanbul’u Karabük, Ankara, Erzincan ve Bayburt izlerken; kadınlarda sıralama Karabük, Tunceli, Ankara ve Rize olarak gerçekleşti.
Muhtemel eğitim süresinin erkeklerde en düşük olduğu il olan Ağrı’yı, sırasıyla Şırnak, Muş, Şanlıurfa ve Mardin takip ederken; MES’in en düşük olduğu iller kadınlarda; Muş, Şanlıurfa, Şırnak, Ağrı ve Bitlis oldu.
Cinsiyet eşitliği endeksi 2023 yılında da kadınlar lehine arttı
MES kapsamında cinsiyet eşitliği endeksi, kadın MES değerinin erkek MES değerine oranı ile hesaplanır. ISCED 1-8 kademesinde (ilkokul-yükseköğretim) MES kapsamında cinsiyet eşitliği endeksi 2023 yılında 1,05 oldu. 2018 yılında 0,97 olan endeks, 2023 yılında 0,08 puanlık artış göstererek kadınlar lehine değişim göstermeye devam etti.
Endeksin en yüksek olduğu beş il sırasıyla 1,12 ile Tunceli ve Iğdır, 1,10 ile Çanakkale, 1,09 ile Bartın ve Çankırı oldu. Cinsiyet eşitliği endeksinin en düşük olduğu iller ise sırasıyla 0,95 ile Bitlis, Şanlıurfa ve Siirt, 0,96 ile Muş ve 0,98 ile Batman oldu.
Kaynak: TÜİK