Hamza ERTEKİN
SMMM / Denetim ve İdare Müdürü
E.Vergi Dairesi Müdür Yrd.
hamzaertekin@bbdas.com.tr
I. GİRİŞ
Bilindiği gibi; 3 Eylül 2024 tarih 32651 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No:564) ile; her bir vergi dairesine 5.000.000 TL ve üzeri borcu olan veya bu tutar ve üzerinde kesinleşen vergi/cezası bulunan mükelleflerin açıklanmasına ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir.
Uzun yıllar açıklanmayan bu listelerin yeniden gündeme getirildikten hemen sonra yayımlanan Tebliğ ile fiiliyata geçirilmesi nedeniyle, açıklamanın kapsamına ilişkin bilinmesi gerekenler ile mükelleflerin bu süreçteki hakları önemli hale gelmiştir.
Bu süreçte bazı mükelleflerin vadesi geçmiş borçlar bakımından ilgili listede açıklanacaklar kapsamında olmalarına rağmen, ödeme yükümlülüklerini 30/09/2024 tarihine kadar yerine getirmeleri halinde açıklamadan muaf tutulma imkanı bulunmakta iken, kesinleşen tarhiyatlarla ilgili açıklanacaklar kapsamında olanların mevcut düzenlemelere göre, bu mükelleflerin tarhiyat konusu vergi ve cezaları vadesinde ödemiş olsalar bile, bir şok yaşamamaları adına bu listede açıklanacak olmalarını bilmelerinde fayda var.
Diğer taraftan mevcut düzenlemelere göre, bazı durumlarda düzenlenen vergi inceleme raporunda öngörülen vergi ve cezaların tarhiyat öncesi uzlaşma sonucuna göre kesinleşmesinden sonra henüz ödeme yapmayan mükellefler “Kesinleşen Tarhiyatlar Listesi” ve “Borçlu Mükellefler Listesi” nde açıklama dışında kalırken, aynı durumda olan ve “Tarhiyat Sonrası Uzlaşma” dan yararlanan mükellefler vadesinde ödeme yapsalar dahi, “Kesinleşen Tarhiyatlar Listesinde” açıklanacak olmaları durumu, mevzuatın kendi içinde izahı pek mümkün olmayan bir çelişki yaratmaktadır.
Bu yazımızda, açıklanacak mükelleflerin kapsamı, açıklama sürecinde mükelleflerin hakları ile özellikle kesinleşen tarhiyatların açıklanmasında; tarhiyat öncesi uzlaşmaya göre kesinleşip henüz ödeme yapmayan mükellef açıklama kapsamı dışında kalırken, tarhiyat sonrası uzlaşma sonucunda kesinleşen ve vadesinde ödeyen mükelleflerin ise açıklanacak olmasının yaratacağı çelişki üzerinde durulacaktır.
II. AÇIKLAMANIN ŞEKLİ, YERİ VE ZAMANI
1. Açıklanacak Listelerin Şekli:
Açıklamalar iki kritere göre aşağıdaki listelerle yapılacaktır;
– (I-A) Listesi: İkmalen, Re’sen veya İdarece Yapılan Tarhiyatlar Dolayısıyla Kesinleşen Vergiler ve Cezalar:
Ödenip ödenmediğine bakılmaksızın; 1/6/2023-31/5/2024 tarihleri arasında her bir vergi dairesi itibariyle gecikme faizi dahil vergi ve ceza toplamı 5.000.000 TL ve üzerinde kesinleşen tarhiyatlara muhatap olan mükellefler bu listede açıklanacaktır.
– (I-B) Listesi: Vadesi Geçtiği Halde Ödenmemiş Bulunan Vergi ve Cezalar:
31/12/2023 tarihi itibarıyla vadesi geldiği halde 30/9/2024 tarihi itibarıyla ödenmemiş bulunan ve nev’i itibarıyla Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 293) ile açıklama kapsamına alındığı belirtilen 30/09/2024 tarihi itibariyle gecikme zammı dahil her bir vergi dairesi bazında toplamı 5.000.000 TL ve üzerinde olan vergi ve cezalara muhatap olan mükellefler, bu listede açıklanacaktır.
2. Listelerin Açıklama Yeri Ve Zamanı:
2024 yılında açıklanacak mükellef kapsamına girenler; vergi dairesinin ilan koymaya mahsus yerlerinde asılmak suretiyle 15/10/2024 ile 31/10/2024 tarihleri (bu tarihler dahil) arasında Türkiye genelindeki vergi dairelerinde, 1/11/2024 ile 15/11/2024 tarihleri (bu tarihler dahil) arasında ise Gelir İdaresi Başkanlığının internet sitesinde yapılacaktır.
III. VADESİ GEÇMİŞ BORÇLARIN KAPSAMI VE BU KAPSAMDA AÇIKLANMAK İSTEMEYEN MÜKELLEFLERİN HAKLARI
1. Açıklama Kapsamına Giren Borçlar:
213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine tabi olup, sadece Bakanlık vergi dairelerince takip ve tahsil edilen vergi, resim, harç, fon payı, vergi cezaları, gecikme faizi ve gecikme zamları açıklamaya konu olacaktır. (293 Sıra No.lu VUK Tebliği)
2. Borç Tutarının Tespiti:
Açıklamaya konu alacak toplamı aşağıdaki hususlar göz önünde bulundurularak tespit edilecektir. (293 Sıra No.lu VUK Tebliği)
a)-Birden fazla vergi dairesinde mükellefiyet kaydı bulunan mükelleflerin açıklanacak borçlarının olup olmadığının belirlenmesinde bu vergi dairelerine olan borçları birleştirilmeyecektir. Tutar itibariyle açıklama kapsamına giren alacaklar alacaklı vergi daireleri itibariyle ayrı ayrı dikkate alınacaktır. Açıklamaya konu alacak her bir vergi dairesi için ayrı ayrı dikkate alınacağından, belirlenen tutarın altında alacağı olan vergi dairesince mükellef hakkında açıklama yapılmayacaktır.
b)- 31 Aralık tarihi itibariyle vadesi geldiği halde, takip eden takvim yılının 30 Haziran tarihi itibariyle (564 Sıra No.lu Tebliğe göre, 30/09/2024 tarihi itibariyle) ödenmemiş bulunan ve nev’i itibariyle açıklama kapsamına giren amme alacaklarının toplam tutarı açıklanacak miktarın tespitinde dikkate alınacak ve bu alacaklara 30 Haziran tarihi itibariyle (564 Sıra No.lu Tebliğe göre 30/09/2024 tarihi itibariyle) gecikme zammı hesaplanarak borç toplamına ilave edilecektir.
c)- Açıklanacak amme alacağının miktarının tespitinde 6183 sayılı Kanunun 48’inci maddesi uyarınca tecil edilip de tecil şartlarına uygun olarak ödenmekte olan alacaklar dikkate alınmayacaktır. Tecil şartlarının ihlal edilmiş olması halinde ise amme alacağının vade tarihi de dikkate alınarak belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde varsa borçlunun diğer borçları ile birlikte tecil şartlarını ihlal ettiği borcu da açıklama kapsamına alınacaktır. 6183 sayılı Kanunun 48’inci maddesinin ikinci fıkrası gereğince 30 güne kadar ödeme süresi verilen amme alacaklarından ödeme süresi bitmemiş olanlar da tecil edilmiş kamu alacağı gibi değerlendirilecektir. Açıklama tarihinden önce 6183 sayılı Kanunun 10’uncu maddesinde sayılan teminatlardan “banka teminat mektubu”nu ilgili tahsil dairesine vermek suretiyle tecil talebinde bulunan ve açıklama tarihi itibariyle talepleri henüz değerlendirme aşamasında bulunan mükelleflerin, banka teminat mektubu ile teminat altına alınan borçları açıklama kapsamına alınmayacaktır.
d)-Mükellefin açıklamaya esas alınan tutarın üzerinde borcu bulunmakla birlikte nakden veya mahsuben iade talebinin de bulunması halinde aşağıdaki şekilde işlem yapılacaktır. Nakden veya mahsuben iade yapılabilmesi için ilgili mevzuat gereğince istenilen belgelerin açıklama tarihinden önce mükellef tarafından eksiksiz olarak vergi dairelerine ibraz edilmiş olması gerekmektedir. Bu belgelerin tam olması koşuluyla nakden veya mahsuben iadesi talep edilen miktarın kesinleşip kesinleşmediğine bakılmaksızın borç toplamından düşülecektir. Kalan borç, Bakanlığımızca belirlenen tutarın üzerinde ise açıklama kapsamına alınacaktır. Nakden veya mahsuben iade alacağı kesinleştiği anlaşılan mükelleflerden aranılan amme alacaklarına ilişkin mahsup işlemleri süratle yerine getirilecektir.
e)- Mükellefin açıklamaya konu tutarın üzerinde borcu olup olmadığı tespit edilirken vergi sorumlusu olması dışında çeşitli kanunlarda yer alan sorumluluk müesseseleri nedeniyle asıl amme borçlusunun yanı sıra sorumlu olduğu tutar şahsi borçlarına ilave edilmeyecektir.
f)- Ödeme emri tebliği ya da cebren takip ve tahsil muameleleri üzerine mükellef tarafından yaratılan ihtilaflar sonucu açıklamanın yapılacağı tarihten önce verilmiş olan ve bu tarihe kadar geçerliliğini koruyan yürütmenin durdurulması kararları uyarınca mükellef hakkında takibat yapılmasına imkan bulunmadığından bu durumdaki mükelleflerin borçları açıklamaya dahil edilmeyecektir.
3. Açıklanacak Bilgiler:
Açıklama, borcu bulunan mükelleflere ait bilgileri ihtiva edecek şekilde hazırlanan bir liste ile yapılacaktır. (293 Sıra No.lu VUK Tebliği)
Listede;
1-Mükellefin adı, soyadı veya unvanı, vergi kimlik numarası,
2- Esas faaliyet konusu,
3-Borç toplamı,
4-Açıklama,
sütunları yer alacaktır.
Listenin asılı olacağı süre içerisinde listede yer alan alacaklar ile ilgili olarak;
– Ödeme yapılması,
– Yargı mercilerince yürütmenin durdurulması kararı verilmesi,
– Herhangi bir nedenle açıklamaya konu kamu alacağının terkin edilmesi,
hallerinde bu durum listenin “Açıklama” sütununda gösterilecektir.
4. Bu Kapsama Giren Mükelleflerin Açıklanmak İstememeleri Halinde Hakları Ve Yapmaları Gerekenler:
Vergi dairesi bazında; 31/12/2023 tarihi itibariyle vadesi geçmiş borçlardan 30/09/2024 tarihine kadar olan gecikme zammının da ilave edilmesi ile, toplam borç tutarının 5.000.000 TL ve üzerinde olması halinde mükellef açıklanacaktır.
Açıklanmak istemeyen mükellefler ise, 30/09/2024 tarihine kadar ödeme yaparak, vergi dairesi bazında borç tutarını 5.000.000 TL altına indirmeleri halinde açıklama kapsamından çıkabileceklerdir.
Ancak burada dikkat edilmesi gereken husus, açıklamada dikkate alınacak 5.000.000 TL limitin belirlenmesinde; 31/12/2023 tarihi itibariyle vadesi geçmiş borçlara, 30/09/2024 tarihine kadar hesaplanacak gecikme zammının da ekleneceğidir.
Bu durumda olan mükelleflerin vakit kaybetmeden, faal oldukları veya faaliyetine son verdikleri, nakil oldukları önceki vergi daireleri nezdinde de vergi borçlarını takip ederek, kapsamda olup olmadıklarını teyit etmeleri, olmaları halinde 30/09/2024 tarihine kadar borç tutarını vergi dairesi bazında 5.000.000 TL altına indirmeleri tavsiye edilmektedir.
Açıklamada borç tutarının esas alınacağı 30/09/2024 tarihinden sonra ödeme yapılmış olsa dahi, açıklama kapsamındaki mükelleflerin ve borçlarının tespitinde bu tarihten sonra yapılacak ödemeler vergi daireleri tarafından dikkate alınmayacağından açıklama kapsamında olacaklarını bilmelerinde fayda görülmektedir.
Bir diğer husus ise, vergi dairesindeki alacaklardan mahsup edilen vergi borçlarının son durumudur. Mahsup taleplerinin yerine getirilmemesi nedeniyle hala borç görülen ve vergi dairesi bazında limiti aşan borç olması durumunda, süratle vergi daireleri ile iletişime geçilerek, mahsup işleminin akıbetine göre hareket edilmesi yararlı olacaktır.
IV. BORÇLU OLUP OLMADIĞINA BAKILMAKSIZIN KESİNLEŞEN TARHİYATLAR KAPSAMINDA AÇIKLANACAK MÜKELLEFLER
Açıklama kapsamında olan bir diğer listede ise; borçlu olup olmadığına bakılmaksızın ikmalen, re’sen veya idarece tarh edilen vergiler ile bu tarhiyatlara ilişkin olarak kesilen cezalardan, 1/6/2023-31/5/2024 tarihleri arasında kesinleşenlerin ilan edilecek olmasıdır.
1. Açıklama Kapsamına Giren; İkmalen, Re’sen veya İdarece Yapılan Tarhiyatlar Dolayısıyla Kesinleşen Vergiler ve Cezaların Kapsamı:
İkmalen, re’sen veya idarece tarh edilen vergiler ile bu tarhiyatlara ilişkin olarak kesilen cezalar, kesinleşmeleri halinde açıklanacaktır. Tarhiyatların dava konusu yapılması halinde kesinleşme, yargı yolunun tükenmesi halinde gerçekleşecektir. (293 Sıra No.lu VUK Tebliği)
Her yıl 31 Mayıs (564 Sıra No.lu Tebliğ ile 2024 yılı için 31/05/2024) tarihi itibariyle kesinleşen vergi ve cezalar açıklamaya konu edilecektir. Açıklanacak tutarın tespitinde 1 Haziran _ 31 Mayıs döneminde (564 Sıra No.lu Tebliğ ile 2024 yılı için 01/06/2023-31/05/2024 tarihleri arasında) kesinleşen tarhiyatların toplamı (5.000.000 TL ve üzeri tarhiyatlar) dikkate alınacak, vergi, fon payı ve ceza tutarlarının yanı sıra gecikme faizi de göz önünde bulundurulacaktır.
2. Açıklamanın Yapılacağı Listede Yer Alacak Bilgiler:
293 Sıra No.lu Tebliğe göre, aşağıdaki bilgiler listede yer alacaktır;
1-Mükellefin adı, soyadı veya ünvanı, vergi kimlik numarası,
2- Esas faaliyet konusu,
3- Kesinleşen vergi toplamı,
4- Kesinleşen ceza toplamı,
5-Gecikme faizi tutarı,
sütunları yer alacaktır.
3. Bu Kapsamdaki Listede Açıklanmak İstemeyen Mükelleflerin Hakları Ve Yapabilecekleri:
Açıklama kapsamına; borçlu olup olmadığına bakılmaksızın ikmalen, re’sen veya idarece tarh edilen vergiler ile bu tarhiyatlara ilişkin olarak kesilen cezalardan, 1/6/2023-31/5/2024 tarihleri arasında kesinleşenlerin vergi dairesi bazında gecikme faizi dahil toplamının 5.000.000 TL veya üzeri olması yeterli olmaktadır.
Bir diğer ifadeyle; vergilendirme dönemi dikkate alınmaksızın, vergi dairesi bazında 01/06/2023-31/05/2024 tarihleri arasında kesinleşen tarhiyatlarla ilgili vergi ve cezalarla birlikte gecikme faizi toplamının 5.000.000 TL veya üzerinde olması halinde, vadesinde ödenip ödenmediğine bakılmaksızın, muhatap olan mükellef tarhiyatların esas alındığı listede açıklanacaktır.
Mevcut mevzuat hükümlerine göre, bu durumda olan mükelleflerin isminin açıklanmamasına yönelik yapabileceği bir şey bulunmamaktadır.
V. KESİNLEŞEN TARHİLATLARIN AÇIKLANMASINDA TARHİYAT ÖNCESİ UZLAŞAN İLE TARHİYAT SONRASI UZLAŞAN ARASINDAKİ FARKLI UYGULAMA ÇELİŞKİ YARATMAKTADIR
1. Vergi İncelemesi Sonucunda Düzenlenecek Raporlara İstinaden Tarhiyat Öncesi Uzlaşan Mükellefler İle Tarhiyat Sonrası Uzlaşan Mükelleflerin Açıklanmasında Farklı Uygulama Yapılıyor:
Açıklama kapsamına; borçlu olup olmadığına bakılmaksızın ikmalen, re’sen veya idarece tarh edilen vergiler ile bu tarhiyatlara ilişkin olarak kesilen cezalardan, 1/6/2023-31/5/2024 tarihleri arasında kesinleşenlerin vergi dairesi bazında gecikme faizi dahil toplamının 5.000.000 TL veya üzeri olması yeterli olmaktadır.
Vergi mükellefleri bilerek veya bilmeyerek vergi ziyaına sebebiyet verebilmektedirler. Vergi incelemeleri sonucunda, kesinleşen tarhiyatların ödenip ödenmediğine bakılmaksızın, tarhiyat sonrası uzlaşan ve vadesinde ödeme yapan mükellefler açıklama kapsamına girmesine rağmen, aynı fiil nedeniyle incelemeye tabi tutulan ve düzenlenen vergi inceleme raporu üzerinde tarhiyat öncesi uzlaşan mükellefler uzlaşmaya göre tahakkuk edecek vergi ve cezaları vadesinde ödeme yapmadıklarında dahi açıklama kapsamı dışında kalacaklardır. Haliyle çok önemli bir çelişki oluşmaktadır. Konunun daha iyi anlaşılması adına bir örnekle durumu açıklayalım:
Örnek 1: Mükellef (A) hakkında 2023 Ekim ayına ilişkin satış faturasının kayıtlara alınmaması nedeniyle yapılan vergi incelemesi sonucunda 4.000.000 TL KDV tarhı, 4.000.000 TL vergi ziyaı cezası kesilmesini öngören bir vergi inceleme raporu hazırlanmıştır. Mükellef tarhiyat öncesi uzlaşma istememiş, bunun üzerine rapor vergi dairesine gönderilerek, vergi dairesi tarafından 4.000.000 TL KDV tarhı ve 4.000.000 TL vergi ziyaı cezası içeren vergi ceza ihbarnamesini mükellefe 15/02/2024 tarihinde tebliğ etmiştir. Mükellef süresi içinde tarhiyat sonrası uzlaşma talep etmiş, 05/04/2024 tarihinde 4.000.000 TL KDV, 1.200.000 TL vergi ziyaı cezası ile uzlaşmaya varılmıştır. Uzlaşma tarihinden itibaren verilen 1 aylık vade içinde vergi, uzlaşılan vergi ziyaı cezası ve hesaplanan gecikme faizi mükellef tarafından ödenmiştir.
Örnek 2: Mükellef (B) ise, Örnek 1 de belirtilen aynı fiil nedeniyle aynı döneme aynı tutarda KDV tarhı ve aynı tutarda vergi ziyaı cezası öngören vergi inceleme raporu düzenlenmiştir. Örnek 1’dekinden farklı olarak Mükellef (B) tarhiyat öncesi uzlaşma talebinde bulunmuştur. Yine aynı şekilde Örnek 1’dekinden farklı olarak 15/02/2024 tarihindeki tarhiyat öncesi uzlaşmaya göre, 4.000.000 TL KDV, 1.200.000 TL vergi ziyaı cezası üzerinden uzlaşmıştır. Vergi inceleme raporu ve tarhiyat öncesi uzlaşma tutanağının vergi dairesine gönderilmesi üzerine, vergi dairesi tarafından uzlaşma tarihinden itibaren 1 ay vade vererek 15/03/2024 vadeli 4.000.000 TL KDV, 1.200.000 TL vergi ziyaı cezası ve hesaplanan gecikme faizini ihtiva eden tahakkuk fişi düzenlenmiştir. (Tarhiyat öncesi uzlaşma temin edilmesi durumunda, vergi daireleri ihbarname düzenlemeden, uzlaşma tutanağı üzerinden tahakkuk işlemini gerçekleştirmektedirler.) Mükellef (B) tahakkuk eden vergi ve cezayı ödememiş ve Tebliğe göre açıklama tarihinin esas alınacağı 30.09.2024 tarihine kadar ödemeyeceğini varsayalım.
Şimdi bu verilere göre;
Örnek 1’de yer alan mükellef tarhiyat sonrası uzlaşma ile uzlaşılan vergi ve cezasını vadesinde ödediği halde “Kesinleşen Tarhiyatlar Listesinde” açıklanacak iken,
Örnek 2’de yer alan mükellef tarhiyat öncesi uzlaşma hükümlerinden faydalandığı için (bir diğer ifade ile, sadece ihbarname kuralına göre tarhiyata muhatap olmadığından, vergi daireleri tarafından listelerin hazırlanmasında esas alınacak “kesinleşen tarhiyatlar listesinde” yer almayacağından) kesinleşen tarhiyatlar listesinde açıklanmayacaktır.
Örnek 2’de yer alan mükellef, uzlaştığı vergi ve cezayı da vadesinde ve hatta 30/09/2024 tarihine kadar ödememesine rağmen (Borçlu mükelleflerin açıklanmasında esas alınan 31/12/2023 tarihi itibariyle vadesi geldiği halde ödenmeyen borçlardan olmayacağı için (vadesi 15.03.2024 olduğundan)) vadesi geçmiş borçlular listesinde de açıklanmayacaktır.
Görüldüğü gibi; aynı konuda vergi incelemesine tabi tutulan farklı iki mükelleften birisi tarhiyat sonrası uzlaşmaya göre vadesinde ödeme yaptığı halde, kesinleşen tarhiyatlar listesinde açıklanırken, tarhiyat öncesi uzlaşmaya varan ama vadesinde ödeme yapmayan ikinci mükellef ise hiçbir listede açıklanmayacaktır.
Tarhiyat öncesi uzlaşan ancak uzlaştığı vergi ve cezayı ödemeyen mükellefin açıklamadan muaf tutularak, tarhiyat sonrası uzlaşan ve vadesinde ödeyen mükellefin kesinleşen tarhiyatlar listesinde açıklanması durumu mevzuat içinde derin bir çelişki yaratacaktır.
1/6/2023-31/5/2024 tarihleri arasında tarhiyat sonrası uzlaşarak kesinleşen vergi ve cezaları vadesinde ödeyen ve gecikme faizi dahil toplam tutarı 5.000.000 TL ve üzerinde olan bir çok mükellef kendisini, tarhiyatları kesinleşen listede açıklandığını görerek şok yaşayacaklarını maalesef bilmiyorlar. Bir de bu mükellefe tabiri caiz olmadığı halde, yüzsüzler ifadesi kullanılacak olması da başka bir trajedi.
VI. AÇIKLAMA KAPSAMINA GİRMEYEN MÜKELLEFLER
Aşağıda yer alan mükellefler açıklama kapsamında değildir:
– 10/7/2004 tarihli ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun geçici 3 üncü maddesi ve 3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanununun geçici 5 inci maddesi kapsamında yaptıkları takas ve mahsuba ilişkin başvuruları kabul edilen, büyükşehir belediyeleri/belediyelerden ve bunlara bağlı kuruluşlar ile sermayesinin %50’sinden fazlası büyükşehir belediyelerine/belediyelere ait şirketlerden vadesi 31/12/2004 tarihi ve öncesine rastlayan,
– 5216 sayılı Kanunun geçici 3 üncü maddesi kapsamında daha önce uzlaşmaya girmemiş olan büyükşehir belediyeleri ve bağlı idareleri ile üyeleri belediyelerden oluşan mahalli idare birliklerinden 13/2/2011 tarihli ve 6111 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve Diğer Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 167 nci maddesine istinaden başvuruda bulunmuş olanlara ait vadesi 31/12/2004 tarihi ve öncesine rastlayan,
– 10/9/2014 tarihli ve 6552 sayılı İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması ile Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanunun geçici 2 nci maddesinin birinci fıkrası kapsamında yapılandırılan,
– 6736, 7020, 7143, 7256, 7326 ve 7440 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun hükümlerine göre yapılandırılması devam eden alacaklar,
– 6/2/2023 tarihinde Kahramanmaraş ilinde meydana gelen depremlerden etkilenen Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Elazığ, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa illeri ile Sivas ili Gürün ilçesinde deprem tarihi itibarıyla gelir veya kurumlar vergisi yönünden (gelir veya kurumlar vergisi mükellefi olmayanlar açısından KDV yönünden) mükellefiyet kaydı bulunan ve ilan edilen mücbir sebep kapsamında olan mükelleflerin gerek bu yerlerdeki gerekse ülke genelindeki diğer vergi dairelerine olan kesinleşmiş vergi ve cezaları ile borçlarının açıklama kapsamına alınmaması uygun bulunmuştur. Mükellefiyetli şubeleri yönünden mücbir sebep kapsamında olan mükelleflerin ise sadece bu mükellefiyetleri nedeniyle olan kesinleşmiş vergi ve cezaları ile borçları,
açıklama kapsamına alınmayacaktır.
VII. SONUÇ VE TAVSİYELER
Öncelikle bu kapsamda açıklamaya tabi olan mükellefler için kullanılan çok ağır ve aşağılayıcı “y…..ler” ifadesinin, hem kamu tarafında hem de basında kullanılmamasına dikkat edilmesi gerektiği görüşündeyim.
31/12/2023 tarihi itibariyle vadesi geçmiş vergi borçlarına 30/09/2024 tarihine kadar hesaplanacak gecikme zammı ile toplamı 5.000.000 TL ve üzeri borçlu mükellefler açıklanacaktır. Açıklanmak istemeyen mükellefler, 30/09/2024 tarihine kadar ödeme yaparak, borç tutarını belirlenen limitin altına indirmeleri halinde açıklama kapsamı dışında kalabileceklerdir.
Borçlu olup olmadığına bakılmaksızın ikmalen, re’sen veya idarece tarh edilen vergiler ile bu tarhiyatlara ilişkin olarak kesilen cezalardan, 1/6/2023-31/5/2024 tarihleri arasında kesinleşenlerin vergi dairesi bazında gecikme faizi dahil toplamının 5.000.000 TL veya üzeri olan mükellefler açıklama kapsamındadır.
Bu kapsamda belirtilen tarihler arasında kesinleşmekle birlikte, açıklamanın esas alınacağı 30/09/2024 tarihine kadar ödeme yapan mükelleflerin açıklama kapsamından çıkarılması gerektiği kanaatindeyim.
Yine mevcut düzenlemeye göre bu kapsamda, tarhiyat öncesi uzlaşma sonucuna göre kesinleşen tarhiyatları ödemeyen mükellefler açıklama kapsamında olmamasına rağmen, tarhiyat sonrası uzlaşmaya göre kesinleşen ve vadesinde ödeyen mükelleflerin açıklama kapsamında olması durumunun yarattığı çelişkinin en kısa zamanda giderilmesi gerektiği kanaatindeyim.
Tam aksine, 1/6/2023-31/5/2024 tarihleri arasında kesinleşen tarhiyatlar bakımından tarhiyat öncesi uzlaşmaya göre kesinleşen ve ödeme yapmayan mükelleflerin açıklama kapsamına alınmasının daha adil olacağı düşüncesindeyim.
Amaç vergi tahsilatı ise; gerek tarhiyat öncesi gerekse tarhiyat sonrası uzlaşmaya göre kesinleşen vergi ve cezalarını ödeyen mükelleflerin açıklama kapsamı dışına çıkarılmasının gerektiği, böylelikle vadesi geçmiş borçların açıklanmasına ilişkin verilen 30/09/2024 tarihine kadar ödenmesi halinde kapsam dışı kalma imkanının, kesinleşen tarhiyatlar bakımından da getirilerek, açıklanmak istemeyen mükelleflerden tahsilat yapılması amacının güdülmesinin tahsilat ve dolayısıyla hazine açısından daha etkin olabileceği kanaatindeyim.
Bu doğrultuda, vadesi geçmiş borçlu mükelleflerle ilgili listede 31/12/2023 tarihi itibariyle vadesi geldiği halde 30/09/2024 tarihine kadar ödeme yapmayan mükelleflerin yanı sıra, kesinleşen tarhiyatlarla ilgili listede 1/6/2023-31/5/2024 tarihleri arasında kesinleşmekle birlikte ödeme yapmayan mükelleflerin açıklanmasına yönelik düzenleme yapılması gerektiği görüşündeyim.
Kaynak :
– 293 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Tebliği
– 564 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Tebliği
[vc_row][vc_column][vc_message message_box_color=”juicy_pink”]
Bu makalenin tüm hakları www.alomaliye.com’a aittir. İktibas belirtilmeden ve linkimiz verilmeden (kaynak belirtilmeden) tamamı ya da bir kısmı herhangi bir ortamda (yazılı-görsel-işitsel-sanal-bulut-eğitim vb. ortamlar) kullanılamaz. Aksi kullanımlarda gerekli yasal işlemler yapılır.
[/vc_message][vc_column_text]
