Birol GÜVEN
Yeminli Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
birolguven9@hotmail.com
Enflasyon düzeltmesi 213 sayılı Yasanın 298/A maddesine göre 2023 Yılı Bilançolarından başlanarak uygulamaya girmiştir. 2023 Bilançolarına uygulanan ve vergiye etkisi olmayan bu uygulama
2024 yılından başlayarak mükelleflere direkt olarak temas etmeye başlamıştır.
2024 Yılı 1. Geçici döneminde (VUK 560 seri No.lu Genel Tebliğ) ertelenen bu uygulama 2. Dönem Geçici vergi beyannamelerine uygulaması başlayarak meslek mensuplarını büyük bir yükün altına itmiştir.
Ardından Mali İdare V.U.K. 298/A maddesinde var olan yetkiye dayanarak VUK. 563 seri No.lu Genel Tebliğ ile 31/12/2023 tarihli gelir tablosundaki brüt satışlar toplamı 50.000.000 TL’nin altında olan mükelleflerin 2024 hesap döneminin ikinci ve üçüncü geçici vergi dönemleri sonu itibarıyla enflasyon düzeltmesi yapmayacaklarını tebliğle duyurmuştur. Bu yetki 298/A maddesinde Bakanlığa verilmiştir. Bu maddeye göre,
8.Maliye Bakanlığı;
…
b) Mükellef veya meslek grupları ya da mükelleflerin aktif toplamları veya ciroları itibarıyla hangi tür malî tabloların; enflasyon düzeltmesine tâbi tutulup tutulmayacağını ve geçici vergi dönemlerinde düzeltilip düzeltilmeyeceğini belirlemeye,
…
Yetkilidir.
2024 İkinci dönem geçici vergi beyannamesi verilmesi 01.07.2024 tarihinde başlamıştır. Normal şatlarda verilme süresi 19 Ağustosa kadarken önce 27 Ağustosa ardından, 6 Eylüle şimdi de 13 Eylüle kadar uzatılmıştır. Biraz daha uzarsa 3. Geçici vergi dönemiyle birleşebilir.
Bu düzenlemelerden şunu anlıyoruz, Yıl olarak düzeltme V.U.K’un 298/A maddesiyle getirilmiştir. Ancak yıl içinde geçici vergi dönemlerinde uygulanıp uygulanmamasına veya belirli kıstaslar belirlemeye Hazine ve Maliye Bakanlığı’na yetki vermektedir.
50 Milyon TL Brüt satışın altında kalan mükellefler kanunla yeni bir düzenleme yapılmazsa 2024 yılı sonunda mutlaka uygulayacaklardır. Bunun için Ekim 2024’de T.B.M.M.’nin açılışından itibaren takip etmek gerekir ki yasa ancak yasayla değiştirilebilir.
MESLEK MENSUPLARININ SIKINTISI NEDİR VE NEREDEDİR?
1-Artan iş yükü meslek mensuplarını mutsuz ve yorgun düşürmektedir.
2-Enflasyon muhasebesi uygulamasıyla oluşan yeni tablonun mükelleflere izahatında yaşanan güçlükler. İki arada bir derede kalma durumu mevcuttur. Bir yanda mali idare diğer tarafta müşterinin beklentisine uyum sağlamak.
3-Gelelim esas konuya Beyannamelerini vermiş olanlar. Çoğu firma Bilançom güzel görülsün, bankalarla ilişkilerime zarar vermesin, biraz karlı görüneyim diyenlerin baskısı altında meslek mensuplarınca çıkacak enflasyon zararlarını törpüleme yapmışlardır. Nedir bunlar; çok zarar çıkıyor, satılan malın fire oranlarını almamak veya düşük almak, amortisman ayırmamak, bir kısım giderleri aktifleştirip ileriki döneme sarkıtmak gibi.
Tebliğin yayımı tarihi itibarıyla 2024 hesap dönemi ikinci geçici vergi dönemine ilişkin beyannamelerini veren mükelleflerin durumu şimdi ne olacak?
Brüt satış 50 Milyon TL.nin altında kalan bir mükellef ve bunun bir meslek mensubunu düşünelim, beyannamesini önceden vermiş, çok enflasyon zararı çıkıyor diye bazı unsurlarla ihtiyari olarak oynamış olsun. Amortisman ayırmadı veya fire kullanmamış olsun satılan malın maliyetini düşük tutmuş olsun.
Son düzenleme ne diyor?
MADDE 4- (1) 3 üncü madde kapsamında enflasyon düzeltmesi yapmaması uygun bulunmakla birlikte, 2024 hesap döneminin ikinci geçici vergi dönemindeki mali tablolarını 213 sayılı Kanunun mükerrer 298 inci maddesi kapsamında enflasyon düzeltmesine tabi tutan ve enflasyon düzeltmesi sonrası oluşan kar veya zararlarını yasal defterlere kaydetmek suretiyle bu döneme ilişkin geçici vergi beyannamelerini Tebliğin yayımı tarihi itibarıyla vermiş olan mükelleflerin, söz konusu döneme ilişkin yasal kayıtlarını düzeltmelerine gerek bulunmamaktadır.
(2) Bu durumdaki mükellefler, enflasyon düzeltmesinden kaynaklı kar veya zarar kayıtları ile enflasyon düzeltmesi yapılmamasına göre oluşan kar/zarar farkını, 2024 hesap dönemi ikinci geçici vergi dönemine ilişkin beyannamelerinde duruma göre “Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler” veya “Zarar Olsa Dahi İndirilecek İstisna ve İndirimler Bölümünün Diğer İndirimler” kısmında göstermek suretiyle beyan edeceklerdir.
Örnekle açıklayayım enflasyon düzeltmesi yapmış ve oluşan zararı göstermek istemediği için bir miktar kar ve vergi tahakkuk ettirmiş olsun. Tebliğe göre kayıtlara dokunma, 658 No.lu hesaba attığın enflasyon zararını
Beyanname üzerinde KKEG yaparak düzelt diyor.
Bu durumda kullanmadığı bazı avantajlar gelir tablosu diğer hesaplarına eksik yapıldığından 2. Kez geçici vergi ile karşı karşıya kalacaktır. Bir de bunu meslek mensubu olarak mükellefe anlatmak işin cabası.
DÜZELTMEDEN ÖNCE DÜZELTME YAP.
Bu tür sürprizle karşılaşmamak isteyen meslek mensubunun ilk verdiği geçici vergi beyannamesini verdiği sistemle düzeltmesi gerekiyor. Ardından son vereceği beyanname ile sadece 648 ve 658 No.lu hesapları kullanarak VUK 563 No.lu genel tebliğe uygun hale getirerek vermesi daha mantıklı olacaktır. Çünkü İlk verilen geçici vergi beyannamesi ile ardından verilen beyannamede fark olduğunda Vergi Daireleri düzeltmeleri yapmakta güçlük çıkarabilirler ya da izaha davet edebilirler.
Yararlanılan kaynaklar:
— 213 Sayılı V.U.K. 298/A maddesi
— 173 Sayılı V.U.K. Sirküleri
— V.U.K. 560 seri No.lu Genel Tebliği
— V.U.K. 563 seri No.lu Genel Tebliği
[vc_row][vc_column][vc_message message_box_color=”juicy_pink”]
Bu makalenin tüm hakları www.alomaliye.com’a aittir. İktibas belirtilmeden ve linkimiz verilmeden (kaynak belirtilmeden) tamamı ya da bir kısmı herhangi bir ortamda (yazılı-görsel-işitsel-sanal-bulut-eğitim vb. ortamlar) kullanılamaz. Aksi kullanımlarda gerekli yasal işlemler yapılır.
[/vc_message][vc_column_text]