Özgür AKKAYA
SMMM
Denetçi
[email protected]
Cumhurbaşkanlığı Hükümet modelinde 4 sıra numaralı kararname ile Bakanlıklara bağlı, ilgili ve ilişkili yapılar tek tek sayılmış, 134’üncü madde ve devam maddelerinde Gelir İdaresi Başkanlığı’nın yapısı anlatılmış maddelenmiştir.
Kararnamenin 134’üncü maddesi aynen aşağıdaki gibidir
“… Gelir İdaresi Başkanlığı Hakkında: Bu bölümün amacı Devlet gelirleri politikasının belirlenmesi ile gelir tahminlerine ilişkin çalışmaları yapmak ve gelir politikasını adalet ve tarafsızlık içinde uygulamak; vergi ve diğer gelirleri en az maliyetle toplamak; mükelleflerin vergiye gönüllü uyumunu sağlamak; mükellef haklarını gözeterek yüksek kalitede hizmet sunmak suretiyle yükümlülüklerini kolayca yerine getirmeleri için gerekli tedbirleri almak; saydamlık, hesap verebilirlik, katılımcılık, verimlilik, etkililik ve mükellef odaklılık temel ilkelerine göre görev yapmak üzere Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı Gelir İdaresi Başkanlığının kurulmasına, teşkilat, görev, yetki ve sorumluluklarına ilişkin esasları düzenlemektir…”
Görüldüğü gibi Cumhurbaşkanlığı kararnamesinde de mükellef haklarını gözeterek yüksek kalitede hizmet sunması, mükellef odaklı olması misyonları ile bakanlığa bağlı olarak faaliyet göstermektedir.
Gelir idaresi ana hizmetleri yürütmek için bakanlığa bağlı olarak kurulmuştur. Bakanlığın hizmet birimi değildir.
Görevlerin yürütülmesinde Başkana yardımcı olmak üzere altı başkan yardımcısı görevlendirilir. Başkan yardımcıları Başkana karşı sorumludur. Başkan yardımcıları aynı zamanda vergi dairesi başkanlıklarının koordinasyonu ile görevlendirilebilir.
Kararnamenin 140’ıncı maddesine göre Başkanlığın hizmet birimleri aşağıdaki gibidir.
a) Gelir Yönetimi Daire Başkanlığı.
b) Mükellef Hizmetleri Daire Başkanlığı.
c) Uygulama ve Veri Yönetimi Daire Başkanlığı.
ç) Tahsilat ve İhtilaflı İşler Daire Başkanlığı.
d) Denetim ve Uyum Yönetimi Daire Başkanlığı.
e) (Ek:RG-18/4/2020-31103-CK-60/14 md.) Gelir Bütçesi Daire Başkanlığı.
f) Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Daire Başkanlığı.
g) Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı.
ğ) Personel Daire Başkanlığı.
h) Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı.
ı) Hukuk Müşavirliği.
i) Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği.
Kararnamenin 143’üncü maddesinde ise Uygulama ve Veri Yönetimi Daire Başkanlığına aşağıdaki görevler verilmiştir:
Uygulama ve Veri Yönetimi Daire Başkanlığı MADDE 143 – (1) Uygulama ve Veri Yönetimi Daire Başkanlığının görevleri şunlardır:
a) İşlemlerin hızlı ve etkin bir şekilde yürütülmesi için gerekli bilgi işlem sistemlerini kurmak, teknolojik gelişmelere uygun bir şekilde geliştirmek ve bilişim faaliyetlerini yürütmek.
b) Başkanlığın taşra teşkilatının görev ve çalışma esasları ile ilgili yönetmelik ve yönergeleri, diğer birimlerle işbirliği yapmak suretiyle hazırlamak ve uygulanmasını izlemek.
c) Taşra birimlerinin kuruluşuna ilişkin işlemleri yürütmek.
ç) Merkez ve taşra teşkilatının iş ve işlem akışlarını düzenlemek ve verimliliğini artırmaya yönelik tedbirler almak.
d) Taşra birimlerinin iş ve işlemlerinde koordinasyon ve uygulama birliğini sağlamak.
e) İdare ve mükelleflerce kullanılacak belge ve formlarla vergi beyannamelerini hazırlamak.
f) Tüm ekonomik faaliyetlere ilişkin ulusal mali bilgi alt yapısını tek merkezden geliştirmek, yönetmek ve bu bilgileri ilgili birimlerin kullanımına sunmak.
g) Kurumsal veri tabanını oluşturmak ve ulusal veri alt yapısının hazırlanmasına katkıda bulunmak.
h) Vergilendirme, denetim, planlama ve kayıt dışı ekonomiyle mücadele konularında veri sağlamak.
—
Tahsilat ve İhtilaflı İşler Daire Başkanlığı MADDE 144 – (1) Tahsilat ve İhtilaflı İşler Daire Başkanlığının görevleri şunlardır:
a) Amme alacaklarının süresinde ve kanunlara uygun bir şekilde tahsili için gerekli tedbirleri almak ve uygulanmasını sağlamak.
b) 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun uygulanması ve sorunların çözümü konusunda mükelleflere ve ilgili birimlere görüş bildirmek
c) İhtilaflı konuları analiz ederek mükelleflerle anlaşmazlıkları en aza indirecek tedbirler almak.
ç) Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre kamu alacaklarının taksitlendirme, tecil ve terkin işlemlerini yürütmek.
d) Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun uygulanmasında kamu kurum ve kuruluşları arasında uygulama birliğini sağlamak.
e) Terkini gereken vergiler ile tahsili zamanaşımına uğrayan Hazine alacaklarının kanunlar gereğince terkin edilmesiyle ilgili işlemleri yapmak.
f) Vergi ve diğer kamu alacakları ile ilgili kanunların uygulanmasından doğan ihtilaflardan kaynaklanan davaların yetkili mercilerde takibi ile savunmasının yapılmasını sağlamak.
g) Vergi ihtilaflarının takibi ve savunmasıyla ilgili uygulama birliğini sağlamak.
Değerlendirmelerimiz aşağıdaki gibidir:
1. Uygulamada şeffaflığı ve vazifeleri belirlemek adına başkanlığın alt dairelerine görevleri tek tek verilmiş ve mevzuatta sayılmıştır.
2. Vergi mevzuatı 425 sıra numaralı tebliğde de belirtildiği gibi kararnamelere dikkate alınmadan uygulanamaz.
3. 4 sıra numaralı kararnamede de verilen ödevler mükelleflere duyurulmalı ve mükellefin yukarıda verilen işlemler nezdinde sorunları çözümlenmelidir.
4. Sahte belge düzenlendiğine yönelik tespitleri hangi birim yapmaktadır?
5. Sahte belge düzenlendiğine yönelik yukarıda sayılan daire başkanlıklarına kaç başvuru yapılmıştır?
6. Tespitten anlaşılması gereken nedir? Ön tespit midir?
7. Sahte belge düzenleme tespiti ihtilaflı bir konu olarak bir veri analizi sonucu ortaya atılan esasen bir iddiadır.
8. Bu tespite yönelik mükellefler üst makamlara başvuru hakkını kullanarak gelir idaresi ile iletişime geçmeleri faydalı olabilecektir.
9. Sahte belge düzenleme tespitinin nasıl yapıldığına ilişkin mükellefe bir bilgi verilmekte midir?
10. Sahte belge düzenleme tespiti yapıldıktan sonra mükellefin hangi yolları izlemesi gerektiği mükellefe tebliğ edilmekte midir?
Kaynaklar:
– 4 sıra numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi
– 425 sıra numaralı VUK Genel Tebliği
Bu makalenin tüm hakları www.alomaliye.com’a aittir. İktibas belirtilmeden ve linkimiz verilmeden (kaynak belirtilmeden) tamamı ya da bir kısmı herhangi bir ortamda (yazılı-görsel-işitsel-sanal-bulut-eğitim vb. ortamlar) kullanılamaz. Aksi kullanımlarda gerekli yasal işlemler yapılır.
