Vergi Kanunları İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifinin Kısa Analitik Özeti – Mahmut ESEN, E. Mülkiye Başmüfettişi

134 AKP’li Milletvekili Tarafından 16/07/2024 Günü TBMM Başkanlığına Verilmiş Vergi Kanunları İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifinin Kısa Analitik Özeti

Mahmut ESEN
E. Mülkiye Başmüfettişi
Mansur YAVAŞ’ın Özel Danışmanı
[email protected]

Teklifle; vergi güvenliğinin sağlanması, kayıt dışılıkla mücadele, vergi adaletinin güçlendirilmesi ve vergiye uyumun artırılması için düzenlemeler yapılması amacıyla gelir vergisi, ÖTV ve KDV ile ilgili bazı istisnaların kaldırılması ve bazı istisnaların uygulanma şeklinin değiştirilmesi, Küresel Asgari Kurumlar Vergisi uygulamasıyla birlikte yerel asgari kurumlar vergisi ile ilgili düzenlemeleri, bazı şirketlerden %30 oranında Kurumlar Vergisi alınmasını  öngören düzenlemeler yapıldığı ifade edilmiştir.

Bu bağlamda;

1- Amme alacağı (vergi borcu) ödenmeden alacaklısına kamu idarelerince ödeme yapılmayacak/yerine getirilmeyecek işlemler arasına mahkeme kararı üzerine /icra dairelerinden yapılacak olanlar da dahil edilmiştir.

2– Teknogirişim şirketlerinde hizmet erbabına pay senedi verilmek suretiyle sağlanan menfaatlerde brüt ücret tutarını aşan miktarlarda veya edinilen paylarının kısa sürede elden çıkarılması hallerinde vergi istisnası uygulanmayacaktır.

Ticari ve mesleki kazançlarda günlük hasılat (vergi dairesince) yılda asgari 12 yoklama yapılması suretiyle tespit edilecek, gelir vergisi matrahı belirlenecek, matrahlarda %20’yi aşan fark halinde mükellef izaha davet edilecektir.

Vergi tevkifatı gerçekleştirildikten sonra yapılması gereken ödemeler; elektronik ticaret/Cumhurbaşkanı tarafından belirlenenleri de kapsayacak şekilde genişletilmiştir.

3- Sahte belge düzenlemek amacıyla mükellefiyet tesis ettirdiği saptananların yeniden mükellefiyet tesis etmek istemeleri halinde bunlardan alınmakta olan teminatlar konusu yeniden düzenlenmiştir.

Bankalar aracılığıyla yapılacak tahsilat/ödeme işlemlerinin kapsamı; elektronik ticaret/dijital ortamda yapılanları da kapsayacak şekilde genişletilmiştir.

Kıymetli madenlerin vergi matrahının belirlenmesinde borsa rayiçleri kullanılacaktır.

Mükellefiyet tesis etmesi gerektiği halde mükellef olmadığı tespit edilenlerden alınacak vergi ziyaı cezası oranı artırılmıştır.

Özel usulsüzlük halleri (fatura verilmemesi/alınmaması vb.) ve cezaları, cezalara ait cetveller yeniden düzenlenmiştir.

Kamu idarelerine bilgi vermekten çekinenlere, zorunluluklara uymayanlara verilen özel usulsüz cezaları artırılmış, uygulamanı kapsamı genişletilmiştir.

Uzlaşma durumunda gecikme cezasına ilişkin istisnai hükümler kaldırılmış, uzlaşma konusu/kapsama ait kurallarda bazı ek ve değişikler yapılmıştır.

4- Gelir İdaresi Başkanlığı taşra teşkilatı personelinin yapacağı fazla çalışmalar için (özel tarife/ gelir vergisi kesilmemesi) özel hükümler   getirilmiştir.

5- KDV Kanununda yapılmış ek/değişikliklerle deniz araçları ile limanlarda yapılan bazı (gezi/eğlence/spor amaçlı vb.) hizmetlere uygulanan KDV istisnası kaldırılmış; ithalat istisnaları ile sosyal ve askeri amaçlar dışında kalan diğer istisna kurallarında ek/değişiklikler yapılmıştır.

5 yıl içinde indirim yoluyla giderilmemiş KDV; 1.01.2030 tarihinde yürürlüğe girecek kurala göre, daha sonra indirim konusu yapılamayacaktır.

KDV iadeleri vergi inceleme raporları sonucuna göre yapılacaktır.

6.02.2023 tarihinde meydana gelen depremler nedeniyle kamu idareleri/ yabancı devlet kurum ve kuruluşlarınca bağışlanmak üzere yapılan konut ve kamusal nitelikli binalarının tesliminde KDV’den ayrık tutulmuştur.

6– Özel Tüketim Vergisi Kanununun diğer istisnalar ile vergi oran/tutarlarında ek/değişiklikler yapılmıştır.

7– Sosyal Sigortalar GSS Kanunda yer alan kısa vadeli sigorta  (hastalık/iş kazası vb.) kolunda oran %2,25’e çıkarılmış, asgari emekli aylığı 12.500 TL yükseltilmiş, EYT’lilerle ilgili geçici madde kaldırılmıştır.

8- Kurumlar Vergisi Kanununda, fon ve ortaklıklar yönünde istisnalarda; kurumlara yapılacak ödemelerdeki kesintilerde (dar mükellef dahil) elektronik ticareti Cumhurbaşkanı belirlenecek mal ve hizmetleri de kapsayan ek/değişiklikler yapılmıştır.

Yap/İşlet/ Devret veya Kamu Özel İş Birliği ile e yapılan projelerin tarafı olan şirketlerden geçici vergi (%25 yerine) %30 oranında alınacaktır.

Asgari %10 oranında Yurtiçi Kurumlar Vergisi uygulaması getirilmiştir.

Konsolide yıllık hasılatları 750 milyon Avro’yu geçen çok uluslu işletme gruplarından yerel ve küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisi alınması, %15 oranında alınacak vergiye ilişkin usul/esaslar ayrıntılı olarak belirlenmiştir.

9- Yurtdışı çıkış harçları 50 TL den 500 TL yükseltilmiştir.