09 Temmuz 2024 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 32597
Millî Eğitim Bakanlığından:
BİRİNCİ BÖLÜM
Başlangıç Hükümleri
Amaç ve kapsam
MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı, yurt içinde milletlerarası ilköğretim ve ortaöğretim düzeyindeki özel öğretim kurumları ile yurt dışındaki ilköğretim ve ortaöğretim kurumlarından alınan öğrenim belgesi ve diplomaların denklik işlemlerinde uyulacak usul ve esasları belirlemektir.
Dayanak
MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik, 5/1/1961 tarihli ve 222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanununun 4 üncü maddesi, 8/2/2007 tarihli ve 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanununun 2 nci ve 5 inci maddeleri, 27/11/2007 tarihli ve 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanunun 4 üncü maddesi, 4/4/2013 tarihli ve 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun 59 uncu maddesi ve 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 301 inci, 319 uncu ve 326 ncı maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3- (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Millî Eğitim Bakanlığını,
b) Başkanlık: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığını,
c) Başvuru Kimlik Belgesi: Mavi kart, yabancı misyon kimlik kartı, yabancı misyon aile üyesi kimlik kartı, çalışma belgesi, ikamet izni belgesi, geçici koruma belgesi, göçmen belgesi, uluslararası koruma başvuru sahibi kimlik belgesi, uluslararası koruma statü sahibi kimlik belgesi, vatansız kişi kimlik belgesini,
ç) Denklik: Yurt içinde milletlerarası ilköğretim ve ortaöğretim düzeyindeki özel öğretim kurumları ile yurt dışındaki ilköğretim ve ortaöğretim kurumlarından alınan belgelerin ülkemizde hangi sınıf, alan, dal veya bölüme eş değer olduğunun tespit edilme işlemini,
d) Denklik Kılavuzu: Denklik iş ve işlemlerine yönelik usul ve esaslar ile ülke eğitim sistemlerinin yer aldığı kılavuzu,
e) Denklik merkezi: Yurt dışında eğitim müşavirliği veya ataşeliklerde, yurt içinde ise il millî eğitim müdürlükleri ve Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığınca belirlenen ilçe millî eğitim müdürlüklerinde denklik iş ve işlemlerinin yürütüldüğü birimleri,
f) Denklik Seviye Tespit Sınavı Başvuru ve Uygulama Kılavuzu: Denklik seviye tespit sınavına ilişkin kuralların yer aldığı kılavuzu,
g) e-Denklik Modülü: Denklik işlemlerinin elektronik ortamda yürütüldüğü, bilgi ve belgelerin muhafaza edildiği sistemi,
ğ) e-Denklik Sistemi: Denklik başvurularının elektronik ortamda gerçekleştirildiği sistemi,
h) Eğitim ataşeliği: Türkiye Cumhuriyeti Başkonsoloslukları bünyesinde bulunan eğitim ataşeliklerini,
ı) Eğitim müşavirliği: Türkiye Cumhuriyeti Büyükelçilikleri bünyesinde bulunan eğitim müşavirliklerini,
i) Uzaktan öğretim: Eğitim ortamlarına fiziki olarak katılmaksızın çeşitli iletişim araçları kullanılarak yapılan ve yüz yüze olmayan öğretimi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Denklik İşlemleri
Denklik işlemini yapacak denklik merkezleri ve denklik için başvuru
MADDE 4- (1) Denklik merkezlerine;
a) Yurt içinde Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları, Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Kartı veya Türkiye Cumhuriyeti Nüfus Cüzdanı; yabancı ülke vatandaşları ise başvuru kimlik belgesi ile başvuruda bulunur.
b) Yurt dışında eğitim müşavirliklerine/ataşeliklerine pasaport veya kimlik belgesi ile başvuruda bulunulur.
(2) Denklik işlemi, denklik talebinde bulunan kişinin belgelerinin asılları denklik merkezine ibraz edilerek e-Denklik modülü üzerinden gerçekleştirilir.
(3) Başvuru sahiplerine elektronik ortam üzerinden yapılan duyurular ve sonuçlar tebliğ hükmündedir.
(4) Denklik işlemi, yurt içinde milletlerarası ilköğretim ve ortaöğretim düzeyindeki özel öğretim kurumları ile yurt dışındaki ilköğretim ve ortaöğretim kurumlarından alınan karne, transkript, öğrenim belgesi, sertifika, ayrılma belgesi, süresi içinde sunulmuş geçici mezuniyet belgesi ve diploma gibi belgelerin asılları ile yapılır. Denklik işlemi, söz konusu belgelerin asıllarının zayi olması veya bulunmaması hâlinde öğrencinin öğrenim gördüğü okul müdürlüğünden/belgenin aslını düzenleyen kurumdan aldığı, aslına uygunluğu okul müdürlüğü/belgenin aslını düzenleyen kurum tarafından ve ilgili ülkenin eğitim bakanlığından onaylanmış apostile üye ülkelerde apostil onaylı, apostil olmadığı durumlarda ilgili ülkenin büyükelçiliği onaylı suret ve fotokopiler ile de yapılabilir.
(5) Ders yılı içinde öğrenim belgesi olmadan gelen öğrencinin, eğitim-öğretimden uzak kalmaması için hangi ülke, okul ve sınıfta okuduğuna dair velisinin yazılı beyanı doğrultusunda geçici olarak okula devamı sağlanır. Ancak veliden öğrencinin öğrenim belgelerini üç ay içinde getirmesi istenir. İlgili öğrencinin kesin denklik işleminin sonuçlandırılması, öğrencinin velisi tarafından takip edilir. Öğrenim belgelerinin belirtilen süre içerisinde ibraz edilememesi durumunda 15 inci madde doğrultusunda işlem yapılır.
(6) Savaş, afet ve/veya sığınma nedeniyle denklik talebinde bulunanlardan belgelerini ibraz edemeyenlere seviye tespit sınavı uygulanır. Sınav neticesinde tespit edilen sınıf seviyesine denklik işlemi yapılır ve öğrencinin öğrenimine devamı sağlanır.
(7) Denklik başvurusunda bulunan öğrencinin, farklı okul türlerine ait ibraz ettiği belgelere göre başarılı olduğu ders sayısı ve içeriği birlikte değerlendirilerek uygun ilköğretim ve/veya ortaöğretim okullarından birine veya bir sınıf, alan, bölüm veya dala denklik işlemi yapılır.
Denklik işlemi için istenecek belgeler
MADDE 5- (1) Denklik işlemi için başvuruda bulunanlarca, e-Denklik sistemi üzerinden EK-1’de yer alan MEB Denklik Başvuru Formu doldurulur, aşağıdaki belgelerin aslı forma eklenir:
a) İlköğretim okullarına denkliği yapılacak olanlar için yurt dışındaki okullar ile yabancı uyruklu olup milletlerarası ilköğretim kurumlarından aldıkları son yıla ait onaylı karne, ayrılma belgesi veya varsa diploma.
b) Ortaöğretim kurumlarından 9 uncu sınıfa denkliği yapılacak olanlar için ilköğretim diploması ya da ilköğretimi bitirdiğine dair belge; ara sınıflara denkliği yapılacaklar için yurt dışındaki okullardan ve milletlerarası ortaöğretim düzeyindeki okullardan aldıkları geçmiş yıllara ait karne, transkript veya ayrılma belgesi.
c) Türkiye Cumhuriyeti resmî makamlarınca açıklanan olağan dışı durumlarda, öğrenimini uzaktan öğretim yolu ile yapmış olup ara sınıfa kayıt yaptıracak olanlar için transkript veya öğrenim belgesi.
ç) Mezun durumda olanlar için apostil, apostil olmadığı durumlarda ilgili ülkenin eğitim bakanlığı, dışişleri bakanlığı ya da büyükelçiliği/konsolosluğu tarafından onaylı diploma/diploma almaya hak kazandığına dair belge.
d) Denklik merkezinde ilgili ülkeye ait resmî dil/dillere yeterliliği olan personel olmaması hâlinde denklik talebinde bulunan kişinin öğrenim belgelerinin noter onaylı tercümeleri, yurt dışında yapılan tercümelerde ise 18/1/1972 tarihli ve 1512 sayılı Noterlik Kanunu uyarınca konsolosluk onayı.
e) Yurt içindeki denklik merkezlerine başvurularda Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları için Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Kartı veya Türkiye Cumhuriyeti Nüfus Cüzdanı, yabancı ülke vatandaşları için başvuru kimlik belgesi, yurt dışındaki denklik merkezlerine başvurularda pasaport veya kimlik belgesi.
f) Başvuru sahibinden pasaportla birlikte eğitim gördüğü ülkeye ait giriş-çıkış sayfaları, sayfaların ibraz edilememesi hâlinde eğitim süresince ilgili ülkede bulunduğuna dair belge.
(2) MEB Denklik Başvuru Formu ile diğer belgeler başvuruda bulunanlarca sisteme yüklenir ve belgelerin asılları denklik merkezine ibraz edilir.
(3) Denklik merkezlerince belgelerin sahte olması veya üzerinde tahrifat yapıldığının tespit edilmesi hâlinde denklik verilmez, verilmişse iptal edilir ve ilgili hakkında Cumhuriyet Başsavcılıklarına suç duyurusunda bulunulur.
Denklik belgesinin düzenlenmesi, itiraz ve zayi
MADDE 6- (1) Denklik belgesi düzenlenirken; başvuru sahibinin, e-Denklik sistemine yüklenen belgelerinin aslına uygunluğu yetkili kişi tarafından kontrol edilerek onaylanır. MEB Denklik Başvuru Formundaki bilgiler ve ekindeki belgeler, ilgili ülke eğitim sistemi dikkate alınarak değerlendirilir. Ancak ilgili ülke yükseköğretim kabul koşulları Denklik Kılavuzu ile örtüşmediğinde Denklik Kılavuzu hükümleri esas alınır. Denkliklerde ilköğretim ve ortaöğretim bir bütün hâlinde dikkate alınır. Türkiye’deki zorunlu öğrenime başlama yaşı, ilgilinin öğrenime başlama yaşı kabul edilerek sınıfı sınıfına denklik yapılır. Ancak ilköğretimle ortaöğretimin toplam öğrenim süresi 12 yıldan az veya fazla olan ülkelerde öğrenim görenlerden lise son sınıfa geçenler, liselerin son sınıfına geçenler gibi; lise son sınıfta öğrenim görenler ise liselerin son sınıfında öğrenim görenler gibi değerlendirilir.
(2) Denklik onay işlemleri tamamlandıktan sonra denklik belgeleri EK-2 ila EK-5’te yer alan denklik belgesi örneklerine uygun olarak düzenlenir.
(3) Denklik belgesine itiraz süresi düzenlenme tarihinden itibaren üç aydır. Denklik belgesine itirazda bulunulması hâlinde yeniden değerlendirme yapılır. İtiraz, denklik belgesini düzenleyen denklik merkezine yapılır ve denklik merkezince değerlendirilerek sonuç ilgiliye bildirilir. Ancak ikinci defa itirazda bulunulması hâlinde itiraz başvurusu, denklik belgesini düzenleyen denklik merkezince Başkanlığa yönlendirilir. Başkanlık tarafından verilen kararlar kesindir.
(4) e-Denklik modülünün kullanıma açılmasından önce düzenlenen denklik belgesinin zayi olması hâlinde, denklik merkezine başvuru üzerine belgenin onaylı bir örneği ilgiliye elden teslim edilir veya kişinin dilekçesinde beyan ettiği adrese posta ile gönderilir.
(5) Sağlık alanı ile kalfalık ve ustalık belgelerinin denkliklerinde Meslekî ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğünün, meslek kurslarıyla ilgili denkliklerde Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğünün görüşü alınır.
(6) Yurt dışındaki denklik merkezlerince sağlık alanı ile ilgili diploma veya belgelere denklik işlemi yapılmaz. Bu denklikler, yurt içindeki sağlık alanlarının bulunduğu denklik merkezlerinde ilgili derslerin öğretmenlerinden oluşturulacak komisyon tarafından yapılır.
(7) Yurt içinde resmî/özel öğretim kurumları arasında yapılacak nakillerde haftalık ders çizelgeleri veya ders isimlerinde ortaya çıkabilecek kurumlar arası farklılıkların çözümünde Başkanlık görüşü ile denkleştirme/denklik işlemi yapılır.
(8) Yurt içinde herhangi bir ortaöğretim kurumundan mezun olduktan sonra yurt dışında aynı düzeyde öğrenim görenlerin denklik talep etmesi hâlinde; öğrenim süresinin tamamını ilgili ülkede geçirmiş olması ve yüz yüze eğitim alması koşuluyla, ikamet ve pasaport giriş-çıkış kayıtları kontrol edilerek farklı türde bir ortaöğretim kurumundan alınan ikinci ortaöğretim diplomasına denklik işlemi yapılır. Düzenlenen denklik belgesinde ilgilinin aynı kademede Türkiye’de eğitim almış olduğu belirtilir.
Yurt dışından gelen öğrencilerin diploma notu
MADDE 7- (1) Öğrenimlerini yurt dışında örgün öğretim yoluyla yapmakta iken yurda dönen öğrencilerin, ülkemizdeki okullardan mezun olmaları hâlinde, diploma notları 7/9/2013 tarihli ve 28758 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği hükümleri ve denklik kılavuzu doğrultusunda belirlenir.
Alan/bölüm/dal tespiti
MADDE 8- (1) Merkezî sınav puanıyla öğrenci alan ortaöğretim kurumları hariç olmak üzere, diğer ortaöğretim kurumlarının ara ve son sınıflarına alınacak öğrenciler için düzenlenecek denklik belgelerine, öğrencilerin devam edecekleri alan/bölüm/dal yazılır. Yurt dışında aldıkları karne veya belgelerde alan/bölüm/dal belirtilmemiş olan öğrencilerin en son tarihli öğrenim belgelerinden başlamak üzere okudukları dersler ve aldıkları notlar değerlendirilerek alan/bölüm/dal belirlenir.
(2) Ortaöğretim kurumlarını bitirenler seviyesinde öğrenim görmüş sayılan öğrencilerin denkliğe esas olan bitirme belgelerinde, mezun oldukları alan/bölüm/dal belirtilmemiş ise okudukları dersler ve aldıkları notlara göre alan/bölüm/dal tespiti yapılır. Bu tespitin yapılamaması durumunda, denklik belgelerinde, mezun oldukları alan/bölüm/dal belirtilmez.
(3) Merkezî sınav puanı ile bir okula yerleştikten sonra eğitimine devam etmek üzere yurt dışına giden öğrencilerin, merkezî sınavdan almış olduğu puan hakkı saklı kalır. Bu öğrencilerin eğitimleri devam ederken yurda dönmeleri hâlinde, denklik işlemleri yapıldıktan sonra Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliğinin ilgili hükümleri doğrultusunda nakil ve kayıt işlemleri yapılır.
Açık öğretim liselerine denklik
MADDE 9- (1) Örgün öğretim yoluyla sınıf geçme, kredi veya sertifikasyon sistemine göre ortaöğretim seviyesinde ara sınıflara devam edecek durumda olup açık öğretim liselerine devam etmek isteyenler ile öğrenim çağı dışına çıkanların denklik belgelerinde, öğrenim düzeyi ve tamamladıkları dönem belirtilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Denklik İstenmeyecek Öğrenciler
Denklik istenmeyecek öğrenciler
MADDE 10- (1) Türkiye Cumhuriyeti tarafından yurt dışında açılan okullar ile 17/6/2016 tarihli ve 6721 sayılı Türkiye Maarif Vakfı Kanununa göre yurt dışında faaliyet gösteren okullardan ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığına bağlı resmî ve özel okullardan gelen öğrenciler;
a) Denklik işlemine tabi tutulmaz.
b) Tasdikname, diploma ve diğer öğrenim belgelerine göre aynı türdeki okullara kaydedilir ve bu öğrencilerin dosyaları okullarından istenir.
c) Ülkemizde merkezî sınavla ve/veya yetenek sınavıyla öğrenci alan okullara kayıt-kabul ve nakil talebinde bulunmaları hâlinde, haklarında söz konusu okulların ilgili mevzuat hükümlerine göre işlem yapılır.
(2) Denkliğe tabi tutulmaksızın ülkemizdeki okullara kaydı yapılan öğrencilerden, ilköğretim okullarında bir üst sınıfa sorumlu olarak geçtiği belirtilenler, sorumluluktan muaf tutulur.
Milletlerarası ilköğretim ve ortaöğretim düzeyindeki okullar
MADDE 11- (1) Milletlerarası ilköğretim ve ortaöğretim düzeyindeki özel okullarda okumakta iken Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olanların denklik işlemleri 5580 sayılı Kanunun 5 inci maddesi ve 222 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi kapsamında değerlendirilir.
(2) Öğrenim kademesinin tamamını Türk programı ve haftalık ders çizelgesi uygulayan Milletlerarası İlköğretim ve Ortaöğretim Kurumlarında tamamlayan öğrenciler denklik işlemine tabi tutulmaz.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Denkliği Yapılmayacak Belgeler
Denkliği yapılmayacak belgeler
MADDE 12- (1) Yurt dışında terör örgütlerine mensubiyeti, irtibatı veya iltisakı konusunda tereddüde düşülen ilköğretim ve ortaöğretim kurumlarının ara sınıflarında öğrenim görerek alınan belgeler denklik işlemlerinde değerlendirilmez; ancak Başkanlık görüşü doğrultusunda seviye tespit sınavı uygulanır. Söz konusu öğretim kurumlarından alınan lise mezuniyeti sağlayan diploma ve belgelere denklik işlemi yapılmaz.
(2) 5580 sayılı Kanun kapsamı dışındaki özel okul/kurumlardan alınan belgelere denklik işlemi yapılmaz.
(3) Öğrenimlerinin bir kısmını veya tamamını uzaktan öğretim yoluyla yaparak alınmış olan belge ve diplomalara denklik işlemi yapılmaz.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Denklik Belgesi ile Kayıt İçin Başvurulan Okul Müdürlüklerinin Yapacağı İşlemler
Öğrencilerin denklik belgelerinde belirtilen sınıfa alınmaları
MADDE 13- (1) Öğrenciler, denklik belgesinde belirtilen sınıfa alınırlar. Ancak öğrenimine ara verme, geç başlama veya sınıf tekrarı gibi sebeplerle 26/7/2014 tarihli ve 29072 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliği veya Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliğinde belirlenen yaş sınırını aşmış olanların örgün eğitim kurumlarına kaydı yapılmaz.
(2) Hazırlık sınıfına kaydı yapıldıktan sonra yurt dışındaki dil kurslarına devam eden öğrenciler, aynı ders yılında yurda dönmeleri hâlinde hazırlık sınıfına devam ettirilir. Bu öğrencilerin başarılarının değerlendirilmesinde, Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliğinin ilgili hükümleri uygulanır.
Bir alt sınıfa alınacak öğrenciler
MADDE 14- (1) Velilerin okul müdürlüklerine verecekleri dilekçe ile çocuklarının denklik belgelerinde belirtilen sınıfın bir alt sınıfına alınmasını istemeleri hâlinde, bu istek okul müdürlüğünce yerine getirilir.
ALTINCI BÖLÜM
Seviye Tespit Sınavı
Seviye tespit sınavı
MADDE 15- (1) 19/9/2006 tarihli ve 5543 sayılı İskân Kanunu uyarınca göçmen belgesi sahipleri ile savaş, afet ve/veya sığınma nedeniyle belgelerini ibraz edemeyenlere seviye tespit sınavı yapılır. Ancak ilkokul 1-4 üncü sınıflara alınacak öğrenciler için seviye tespit sınavı yapılmaz. Bu öğrencilerin yaşı ve velisinin beyanı dikkate alınarak sınıf seviyesi belirlenir.
(2) Seviye tespit sınavı ile ilgili işlemlerde Denklik Seviye Tespit Sınavı Başvuru ve Uygulama Kılavuzu hükümleri dikkate alınır.
YEDİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Okulu süresinden önce bitirenler
MADDE 16- (1) İlgili ülkenin eğitim bakanlığından veya büyükelçiliğinden resmî yazı ile belgelendirmeleri hâlinde geldikleri ülkedeki okul kademesini, daha kısa sürede bitirerek bir üst öğrenime devam hakkı kazananlar ile sınıf atlatılarak üst sınıflara devam hakkı kazananların hakları korunur.
Denklik kılavuzu
MADDE 17- (1) Bu Yönetmeliğe dayalı olarak Başkanlıkça Denklik Kılavuzu ile Denklik Seviye Tespit Sınavı Başvuru ve Uygulama Kılavuzu çıkarılır.
Yetki ve yönerge
MADDE 18- (1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında doğabilecek tereddütleri gidermeye Millî Eğitim Bakanı yetkilidir.
(2) Bu Yönetmeliğin uygulanması ve diğer hususlar yönerge ile düzenlenir.
(3) Mevzuatta yer almayan hususlarda Başkanlık görüşü doğrultusunda işlem yapılır.
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 19- (1) 5/4/2023 tarihli ve 32154 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Denklik Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 20- (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 21- (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Millî Eğitim Bakanı yürütür.