İstatistiklerle Gençlik, 2023
Türkiye nüfusunun %15,1’ini genç nüfus oluşturdu
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarına göre 2023 yıl sonu itibarıyla Türkiye’nin toplam nüfusu 85 milyon 372 bin 377 kişi iken 15-24 yaş grubundaki genç nüfus 12 milyon 872 bin 39 kişi oldu. Genç nüfus, toplam nüfusun %15,1’ini oluşturdu. Genç nüfusun %51,3’ünü erkek nüfus, %48,7’sini ise kadın nüfus oluşturdu. Birleşmiş Milletler tanımına göre 15-24 yaş grubunu içeren genç nüfus, 1950 yılında toplam nüfusun %20,8’ini oluştururken bu oran 2013 yılında %16,6 ve 2023 yılında %15,1 oldu.
Nüfus projeksiyonlarına göre genç nüfusun toplam nüfus içindeki oranının 2030 yılında %14,0, 2040 yılında %13,4, 2060 yılında %11,8 ve 2080 yılında %11,1’e düşeceği öngörüldü.
Türkiye’nin genç nüfus oranının Avrupa Birliği üye ülkelerinden yüksek olduğu görüldü
Türkiye’nin genç nüfus oranının %15,1 ile Avrupa Birliği (AB) üyesi 27 ülkenin genç nüfus oranlarından daha yüksek olduğu görüldü. AB üyesi 27 ülkenin genç nüfus oranları incelendiğinde, 2023 yılında genç nüfus ortalaması %10,6 oldu. AB üye ülkeleri arasında en yüksek genç nüfus oranına sahip olan ülkelerin sırasıyla %12,5 ile İrlanda, %12,3 ile Hollanda ve %12,2 ile Danimarka olduğu görüldü. Genç nüfus oranının en düşük olduğu ülkeler ise sırasıyla %8,9 ile Bulgaristan, %9,5 ile Litvanya ve Slovenya, %9,7 ile Polonya ve Letonya olduğu görüldü.
Genç nüfus oranının en yüksek olduğu il %21,5 ile Hakkari oldu
ADNKS sonuçlarına göre 2023 yılında genç nüfus oranının en yüksek olduğu il, %21,5 ile Hakkari oldu. Bu ili %21,1 ile Şırnak ve Siirt, %20,2 ile Bayburt izledi.
Genç nüfus oranının en düşük olduğu il %12,1 ile Balıkesir oldu. Bu ili %12,2 ile Muğla ve %12,4 ile Ordu izledi.
Genç nüfusun %30,3’ünün 15-17 yaş grubunda yer aldığı görüldü
Genç nüfus yaş grubuna göre incelendiğinde, 2023 yılında genç nüfusun %30,3’ünün 15-17 yaş grubunda, %19,4’ünün 18-19 yaş grubunda, %29,4’ünün 20-22 yaş grubunda ve %20,9’unun ise 23-24 yaş grubunda yer aldığı görüldü.
Beklenen yaşam süresi 15 yaşındaki gençler için 63,5 yıl oldu
Hayat Tabloları, 2020-2022 sonuçlarına göre doğuşta beklenen yaşam süresi, Türkiye geneli için 77,5 yıl, erkekler için 74,8 yıl ve kadınlar için 80,3 yıl oldu.
Türkiye’de çalışma çağının başlangıcı olan 15 yaşındaki gençler için beklenen yaşam süresinin 63,5 yıl, erkekler için 60,8 yıl ve kadınlar için 66,2 yıl olduğu görüldü. Diğer bir ifade ile 15 yaşına ulaşan genç kadınların genç erkeklerden ortalama 5,4 yıl daha fazla yaşayacağı tahmin edildi.
Evli olan genç kadınların oranı, evli olan genç erkeklerin oranının 3,6 katı oldu
Genç nüfus yasal medeni duruma göre incelendiğinde, cinsiyetler arasında önemli farklılıklar olduğu görüldü. Genç erkek nüfusun 2023 yılında %96,4’ünün hiç evlenmemiş, %3,5’inin evli, %0,1’inin boşanmış olduğu görülürken genç kadın nüfusun %86,8’inin hiç evlenmemiş, %12,7’sinin evli, %0,4’ünün ise boşanmış olduğu görüldü.
Kadınlarda yükseköğretimde net okullaşma oranı %51,2 oldu
Türkiye’de 2021/’22 öğretim yılında %44,7 olan yükseköğretim net okullaşma oranı, 2022/’23 öğretim yılında %46,0’a yükseldi. Yükseköğretim net okullaşma oranı cinsiyete göre incelendiğinde, erkeklerde bu oran %40,3’ten %41,1’e kadınlarda ise %49,2’den %51,2’ye yükseldi.
Ne eğitimde ne istihdamda olan gençlerin oranı %22,5 oldu
Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre gençlerde işgücüne katılma oranı, 2022 yılında %43,8 iken 2023 yılında %45,6 oldu. Genç erkeklerde işgücüne katılma oranı 2022 yılında %56,2 iken 2023 yılında %57,4, genç kadınlarda ise bu oran 2022 yılında %31,0 iken 2023 yılında %33,1 oldu.
Gençlerde işsizlik oranı, 2022 yılında %19,4 iken 2023 yılında %17,4 oldu. Genç erkeklerde işsizlik oranı 2022 yılında %16,4 iken 2023 yılında %14,3, genç kadınlarda ise bu oran 2022 yılında %25,2 iken 2023 yılında %23,2 oldu.
Ne eğitimde ne istihdamda olan gençlerin oranı 2022 yılında %24,2 iken 2023 yılında %22,5 oldu. Genç erkeklerde ne eğitimde ne istihdamda olanların oranı 2022 yılında %16,4 iken 2023 yılında %15,6, genç kadınlarda ise bu oran 2022 yılında %32,3 iken 2023 yılında %29,8 oldu.
İstihdamdaki gençlerin %55,3’ü hizmet sektöründe yer aldı
Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre genç nüfusun istihdam oranı, 2022 yılında %35,3 iken 2023 yılında %37,7’ye yükseldi. Genç erkeklerde istihdam oranı 2022 yılında %46,9 iken 2023 yılında %49,2, genç kadınlarda ise bu oran 2022 yılında %23,2 iken 2023 yılında %25,4 oldu.
Genç nüfusun istihdamı sektörlere göre incelendiğinde, istihdam edilen gençlerin 2023 yılında %13,6’sının tarım sektöründe, %31,1’inin sanayi sektöründe, %55,3’ünün ise hizmet sektöründe yer aldığı görüldü. İstihdam edilen genç erkeklerin %12,5’inin tarım sektöründe, %36,7’sinin sanayi sektöründe, %50,8’inin hizmet sektöründe yer aldığı görülürken genç kadınların %15,8’inin tarım, %19,6’sının sanayi, %64,6’sının ise hizmet sektöründe yer aldığı görüldü.
Genç nüfusun obezite oranı artı
Türkiye Sağlık Araştırması sonuçlarına göre boy ve kilo değerleri kullanılarak hesaplanan vücut kitle indeksi incelendiğinde, 2019 yılında genç nüfusun obezite oranı %4,6 iken bu oran 2022 yılında %5,0 oldu. Genç nüfusun obezite oranı cinsiyete göre incelendiğinde, genç erkeklerde 2019 yılında bu oranın %4,8 iken 2022 yılında %5,3’e, genç kadınlarda ise 2019 yılında %4,5 iken 2022 yılında %4,6’ya yükseldiği görüldü.
Diğer taraftan, 2019 yılında genç nüfusta normal kilolu olanların oranı %64,3 iken bu oran 2022 yılında %65,6 oldu. Normal kilolu genç nüfus oranı cinsiyete göre incelendiğinde, genç erkeklerde 2019 yılında %64,3 iken bu oran 2022 yılında %66,0, genç kadınlarda ise 2019 yılında %64,3 iken 2022 yılında %65,3 oldu.
Gençlerde günde bir kere ya da daha fazla meyve tüketme sıklığı azaldı
Türkiye Sağlık Araştırması sonuçlarına göre 2019 yılında gençlerde günde bir kere ya da daha fazla meyve tüketme sıklığı %40,3 iken bu oran 2022 yılında %28,4’e düştü. Gençlerde günde bir kere ya da daha fazla meyve tüketme sıklığı cinsiyete göre incelendiğinde, genç erkeklerde 2019 yılında %37,9 iken bu oran 2022 yılında %27,0, genç kadınlarda ise 2019 yılında %42,7 iken 2022 yılında %29,9 oldu.
Gençlerde günde bir kere ya da daha fazla sebze ya da salata tüketme sıklığı azaldı
Türkiye Sağlık Araştırması sonuçlarına göre 2019 yılında gençlerde günde bir kere ya da daha fazla sebze ya da salata tüketme sıklığı %49,1 iken bu oran 2022 yılında %35,1’e düştü. Gençlerde günde bir kere ya da daha fazla sebze ya da salata tüketme sıklığı cinsiyete göre incelendiğinde, genç erkeklerde 2019 yılında %44,7 iken bu oran 2022 yılında %33,5, genç kadınlarda 2019 yılında %53,7 iken 2022 yılında %36,7 oldu.
Genel sağlık durumundan memnun olduğunu belirten gençlerin oranı %86,8 oldu
Yaşam Memnuniyeti Araştırması sonuçlarına göre 18 ve daha yukarı yaştaki bireylerin genel sağlık durumlarından memnuniyet oranı 2022 ve 2023 yıllarında %69,2 oldu. Genç nüfusun genel sağlık durumundan memnuniyet oranı ise 2022 yılında %84,8 iken 2023 yılında %86,8’e yükseldi. Bu oran 2023 yılında genç erkeklerde %89,1, genç kadınlarda ise %84,4 oldu.
Gençlerin %54,0’ı mutlu olduğunu belirtti
Yaşam Memnuniyeti Araştırması sonuçlarına göre 2023 yılında 18 ve daha yukarı yaştaki bireylerden kendini mutlu hissettiğini belirtenlerin oranı %52,7 iken kendini ne mutlu ne mutsuz hissettiğini belirtenlerin oranı %33,6, kendini mutsuz hissettiğini belirtenlerin oranı ise %13,7 oldu.
Yaşam Memnuniyeti Araştırması sonuçlarına göre 2023 yılında 18-24 yaş grubundaki genç nüfus içinde kendini mutlu hissettiğini belirtenlerin oranı %54,0 iken kendini ne mutlu ne mutsuz hissedenlerin oranı %33,3, kendini mutsuz hissettiğini belirtenlerin oranı ise %12,7 oldu.
Kendini mutlu olarak hisseden 18-24 yaş grubundaki erkek nüfusun oranı %52,7 iken kendini ne mutlu ne mutsuz hissettiğini belirtenlerin oranı %34,2, kendini mutsuz hissettiğini belirtenlerin oranı ise %13,2 oldu. Kendini mutlu hissettiğini belirten 18-24 yaş grubundaki genç kadın nüfusun oranı %55,4
Gençlerin mutluluk kaynağı olarak sağlık, ilk sırada yer aldı
Yaşam Memnuniyeti Araştırması sonuçlarına göre 2023 yılında gençlerin mutluluk kaynağı olan değerler arasında %45,5 ile sağlık, ilk sırada yer aldı. Bunu, %23,7 ile başarı, %12,6 ile sevgi izledi. Mutluluk kaynağı cinsiyete göre incelendiğinde, genç erkeklerde %42,3 ile ilk sırayı sağlık alırken bunu %25,6 ile başarı ve %15,5 ile para takip etti. Genç kadınlarda ise %49,0 ile ilk sırayı sağlık alırken bunu %21,7 ile başarı ve %16,6 ile sevgi takip etti.
iken kendini ne mutlu ne mutsuz hissedenlerin oranı %32,4, kendini mutsuz hissettiğini belirtenlerin oranı ise %12,2 oldu.
Gençlerin %75,2’si işinden memnun olduğunu belirtti
Yaşam Memnuniyeti Araştırması sonuçlarına göre 2023 yılında, gençlerin %75,2’si çalıştığı işinden memnun olduğunu, %47,8’i elde ettiği kazançtan memnun olduğunu belirtti. Genç erkeklerde çalışılan işten duyulan memnuniyet oranı %75,6, elde edilen kazançtan memnuniyet oranı %48,6 olurken genç kadınlarda ise bu oranlar %74,4 ve %46,1 olarak gerçekleşti.
Gençlerin %65,5’i almış olduğu eğitimden memnun olduğunu belirtti
Yaşam Memnuniyeti Araştırması sonuçlarına göre 2023 yılında, gençlerin %65,5’i şimdiye kadar almış olduğu eğitimden memnun olduğunu belirtti. Bu oran genç erkeklerde %62,1 iken genç kadınlarda %69,2 oldu.
İnternet kullanan gençlerin oranı %97,5 oldu
Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması sonuçlarına göre İnternet kullanım oranı, 16-24 yaş grubundaki genç nüfusta 2022 yılında %96,9 iken 2023 yılında %97,5 oldu. İnternet kullanım oranı, genç erkeklerde 2022 yılında %97,6 iken 2023 yılında %98,4, genç kadınlarda ise 2022 yılında %96,1 iken 2023 yılında %96,6 oldu.
AÇIKLAMALAR
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2012 yılından itibaren özel günlerde günün önemine atfen haber bülteni yayımlamaya başlamıştır. Etkin gençlik politikaları üretmenin önündeki engelleri aşma ve kalıcı çözüm sağlayacak yapısal değişiklikleri gerçekleştirme doğrultusunda atılacak en önemli adım, ülkemizdeki gençlerle ilgili eğitim, sağlık, işgücü, yaşam memnuniyeti vb. konularda politikaların üretilmesidir.
Bu alanda gerekli politikaların oluşturulması ve oluşturulan politikaların sağlıklı bir şekilde izlenebilmesi amacıyla, “19 Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı” çerçevesinde genç nüfusa özel olarak hazırlanan bu haber bülteninde yer alan veriler, TÜİK tarafından gerçekleştirilen sayım ve araştırmalar ile idari kayıtlardan yararlanılarak derlenmiştir.
Not: Grafikler Alınmamıştır.
Kaynak: TÜİK