Muharrem ÖZDEMİR
Yeminli Mali Müşavir
HMB Vergi Müfettişi (E)
Manisa Defterdarı (E)
İstanbul Atlas Üniversitesi Mütevelli Heyeti Üyesi
[email protected]
FATF, Türkiye’den Ne Bekliyor?
FATF, 1989 yılında G-7 ülkeleri (ABD, Japonya, Almanya, Fransa, İngiltere, İtalya ve Kanada) tarafından kara para aklamanın uluslararası alanda önlenmesi amacıyla OECD bünyesinde kurulmuştur. Türkiye, küresel bir kara para aklama karşıtı ve terörizmin finansmanıyla mücadele organı olan FATF (MALİ EYLEM GÖREV GÜCÜ) bir üyesidir.
Türkiye, FATF’e 1991 yılında üye olmuştur. Türkiye bugüne kadar başlangıç tarihleri 1994, 1998 ve 2006 yılları olan üç FATF değerlendirmesinden geçmiştir. Dördüncü değerlendirme 2018 yılında başlamış ve 2019 yılında tamamlanmıştır.
2019 yılı Ekim ayında gerçekleşen FATF Genel Kurulunda kabul edilen rapor ile tamamlanmıştır. “Türkiye IV. Tur Karşılıklı Değerlendirme Raporu” 16 Aralık 2019 tarihinde FATF internet sitesinde yayınlanmıştır.[1] FATF Genel Kurulu, 21 Ekim 2021 tarihinde; içerisinde Pakistan, Suriye ve Güney Sudan’ın da bulunduğu gri listeye Türkiye’yi de alma kararı vermiştir.
Bu kapsamda FATF, yayımladığı 7 başlık altında 40 tavsiye ve 11 etkililik kriteri kapsamında Türkiye, 40 tavsiyeden 11’inde uyumlu, 20’sinde büyük ölçüde uyumlu, 7’sinde kısmen uyumlu, 2’sinde uyumsuz bulundu.
Türkiye’nin yeni teknolojiler için ilave önleyici tedbirler öngören Siyasi Nüfuz Sahibi Kişilerle İlgili Önleyici Tedbirler” (12. tavsiye) ve “Yeni Teknolojiler İçin İlave Önleyici Tedbirler” (15. tavsiye) kapsamında uyumsuzluk tespiti yapılmış olup özellikle kripto yasası ile ilgili düzenleme şartı getirilmiştir.
Türkiye tarafından gerekli yasal düzenlemeler yapılmış olup, ülkemizde aklama ve terörizmin finansmanı suçlarına ilişkin adli ve idari süreçlerinin etkili bir şekilde yürütülmesi ve mali istihbaratın elde edilmesi ile suç gelirlerinden mahrum bırakılması hedefine ulaşılmaktadır.
Bu bağlamda, FATF (Mali Eylem Görev Gücü) kamusal nüfuz sahibi kişilere karşı alınması gereken tedbirler konusundaki en önemli uluslararası standart FATF’nin 12 No.lu tavsiyesi olup, Türkiye, Siyasi Nüfuz Sahibi Kişilerle İlgili Önleyici Tedbirler ile ilgili gerekli çalışmaları tamamlamıştır.
17.11.2022 tarihli ve 32016 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği (Sıra No:21) uluslararası standartlara uygun şekilde kamusal nüfuz sahibi kişilere yönelik olarak finansal kuruluşlar, finansal olmayan belirli iş ve meslekler ile kripto varlık hizmet sağlayıcıları tarafından alınması gereken önleyici tedbirler belirlenmiştir.
“Yeni Teknolojiler İçin İlave Önleyici Tedbirler” (15. tavsiye) kapsamında kripto yasası düzenleme şartı ile ilgili Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası[2] ödemelerde Kripto Varlıkların Kullanılmamasına Dair Yönetmelik yayımlanmıştır.
Bu Yönetmelik ile, ödemelerde kripto varlıkların kullanılmamasına, ödeme hizmetlerinin sunulmasında ve elektronik para ihracında kripto varlıkların doğrudan veya dolaylı olarak kullanılmamasına ve ödeme ve elektronik para kuruluşlarının kripto varlıklara ilişkin alım satım, saklama, transfer veya ihraç hizmeti sunan platformlara veya bu platformlardan yapılacak fon aktarımlarına aracılık etmesi yasaklanmıştır.
…Ve Hayırlı Son
06 Mayıs 2024 tarihinde FATF gözlemci olarak katıldığı ve İstanbul’da Fuat Paşa Yalısında yapılan toplantıya, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet ŞİMŞEK bizatihi katılım sağlayarak Finansal olmayan Kurum temsilcileri de çağrılarak yapılan denetimler ve yapılan çalışmalar ele alınmıştır.
Kripto varlıklarla ilgili düzenleme ve kripto varlık hizmet sağlayıcıların lisanslanmaya başlanmasıyla Mali Eylem Görev Gücünün (FATF) 15 No’lu teknik tavsiyesi de yerine getirilmiş olacaktır.
Yapılacak bu son düzenleme ile Türkiye’nin FATF’nin kurallarına uyması ile 23-28 Haziran 2024 tarihinde Singapur’da gerçekleştirilecek FATF Genel Kurulunda Türkiye ele alınacak olup GRİ listeden çıkması ile ilgili son karar verilecektir.
Şimdiden Ülkemize hayırlı olsun.
Dipnotlar:
[1] FATF-Türkiye İlişkileri (adalet.gov.tr)
[2] 16.04.2021 tarih ve 31456 Sayılı RG yayımlanmıştır.
Bu makalenin tüm hakları www.alomaliye.com’a aittir. İktibas belirtilmeden ve linkimiz verilmeden (kaynak belirtilmeden) tamamı ya da bir kısmı herhangi bir ortamda (yazılı-görsel-işitsel-sanal-bulut-eğitim vb. ortamlar) kullanılamaz. Aksi kullanımlarda gerekli yasal işlemler yapılır.
