Ödemeler Dengesi Gelişmeleri – Mart 2024
Cari İşlemler Hesabı
- Mart ayında cari işlemler hesabı 4.544 milyon ABD doları açık kaydetmiştir. Altın ve enerji hariç cari İşlemler hesabı ise 782 milyon ABD doları fazla vermiştir.
- Ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığı 5.193 milyon ABD doları olarak gerçekleşmiştir.
- Hizmetler dengesi kaynaklı net girişler 2.241 milyon ABD doları seviyesinde gerçekleşmiştir. Bu kalem altında seyahat* kaleminden kaynaklanan net gelirler 2.104 milyon ABD doları olmuştur.
- Birincil gelir dengesi ve ikincil gelir dengesi kalemleri sırasıyla 1.604 milyon ABD doları net çıkış ve 12 milyon ABD doları net giriş kaydetmiştir.
Finans Hesabı
- Doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net çıkışlar 224 milyon ABD doları olarak kaydedilmiştir.
- Portföy yatırımları 96 milyon ABD doları tutarında net çıkış kaydetmiştir. Alt kalemler itibarıyla incelendiğinde, yurt dışı yerleşiklerin hisse senedi piyasasında 236 milyon ABD doları net alış ve devlet iç borçlanma senetleri piyasasında 361 milyon ABD doları net satış yaptığı görülmektedir.
- Yurt dışındaki tahvil ihraçlarıyla ilgili olarak; bankalar 1.935 milyon ABD doları net borçlanma, Genel Hükümet 314 milyon ABD doları net geri ödeme gerçekleştirmiştir.
- Diğer yatırımlar altında, yurt içi bankaların yurt dışı muhabirlerindeki efektif ve mevduat varlıkları 216 milyon ABD doları net artış kaydetmiştir.
- Yurt dışı bankaların yurt içindeki mevduatları, yabancı para cinsinden 938 milyon ABD doları net artış ve Türk lirası cinsinden 464 milyon ABD doları net artış olmak üzere toplam 1.402 milyon ABD doları net artış kaydetmiştir.
- Yurt dışından sağlanan kredilerle ilgili olarak, bankalar, Genel Hükümet ve diğer sektörler sırasıyla 1.054 milyon ABD doları, 27 milyon ABD doları ve 385 milyon ABD doları net kullanım gerçekleştirmiştir.
- Resmi rezervlerde bu ay 10.281 milyon ABD doları net azalış olmuştur.
(*) Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 30 Nisan 2024 tarihli “Turizm İstatistikleri, I. Çeyrek: Ocak-Mart, 2024” haber bülteniyle duyurusunu yaptığı “Turizm İstatistiklerinde Yapılan Ana Revizyon” neticesinde, Ödemeler Dengesi İstatistikleri 2012-2023 dönemi için revize edilmiştir.
Turizmde gerçekleşen söz konusu revizyon sonucunda, 2012–2023 dönemi için, “Cari İşlemler Hesabı/Hizmetler Dengesi” kalemi altında yer alan Seyahat Gelirleri 52,3 milyar ABD doları ve Seyahat Giderleri 5,2 milyar ABD doları artış yönlü güncellenmiştir.
Açıklamalar:
Ödemeler dengesi, geniş anlamıyla, bir ekonomide yerleşik kişilerin diğer ekonomilerde yerleşik kişiler (yurt dışında yerleşikler) ile belli bir dönem içinde yapmış oldukları ekonomik işlemlerin sistematik kayıtlarını elde etmek üzere hazırlanan istatistiki bir rapordur. Ödemeler Dengesi istatistiklerinin toplanmasına ilişkin uluslararası standartlar, Uluslararası Para Fonunun (IMF) üye ülkelerine yol gösterici olarak hazırladığı Ödemeler Dengesi ve Uluslararası Yatırım Pozisyonu El Kitabı’nda yer almaktadır. Bu doküman, aynı zamanda ödemeler dengesi istatistiklerini ülkeler bazında karşılaştırmaya da olanak tanır.
Türkiye’nin Ödemeler Dengesi İstatistikleri ise, IMF’nin 2009 yılında yayımladığı sözü edilen el kitabı temel alınarak toplanmakta ve her ay düzenli olarak yayınlanmakta.
Kaynak: TCMB