T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
Tekirdağ Vergi Dairesi Başkanlığı KDV ÖTV Müdürlüğü
Sayı: E-25253958-135[3-2023-110] – 30655
Tarih: 29.03.2024
Konu: Şahıs işletmesinin Anonim Şirkete devrinde stoklarda yer alan ham şaraplar için ÖTV uygulaması hakkında
İlgi : 30.10.2023 tarihli ve 321209 sayılı özelge talep formunuz.
İlgide kayıtlı özelge talep formunda, şarap imalatçısı olan ferdi işletmenizin Türk Ticaret Kanunu 180, 193 ve 194 üncü maddeleri ile Gelir Vergisi Kanununun 81 inci maddesi kapsamında tüm aktif ve pasifiyle Anonim Şirket türündeki sermaye şirketine dönüştürme işleminin yapılacağını, ferdi işletmenin stoklarında henüz şişelenmemiş ve bandrollenmemiş ham şarapların olduğu, tür değişikliği yapıldığında şirketin tüm aktif ve pasifleri ile sermaye şirketine aktarılacağı belirtilerek, tür değişikliğine bağlı ham şarabın sermaye şirketinin aktifine aktarımında, henüz şişelenmemiş ve bandrollenmemiş olan doluma hazır şarap yönünden Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) doğup doğmayacağı, ÖTV doğacaksa bunun sermaye şirketi üzerinde mi yoksa ferdi işletmenin tür değişikliği anında mı beyan edilip ödeneceği, ÖTV’nin ferdi işletme üzerinden beyan edilip ödenmesi halinde sermaye şirketine tür değişikliğiyle aktarılan şarabın sermaye şirketi üzerinden şişelenip bandrollendiğinde tesliminde ikinci kez ÖTV ödenip ödenmeyeceği veya mahsubunun yapılıp yapılamayacağı hususlarında Başkanlığımız görüşü talep edilmiş olup konu ile ilgili Gelir İdaresi Başkanlığına görüş sorulmuştur.
Gelir İdaresi Başkanlığından alınan görüş yazısında;
“Bilindiği üzere, 4760 Sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun;
-(1/1-c) maddesinde, bu Kanuna ekli (III) sayılı listedeki malların ithalatı veya imal edenler tarafından tesliminin bir defaya mahsus olmak üzere ÖTV’ye tabi olduğu,
-(2/1-e) maddesinde, bu Kanun uygulamasında “Teslim” tabirinin, bir mal üzerindeki tasarruf hakkının malik veya adına hareket edenlerce, alıcıya veya adına hareket edenlere devredilmesini ifade ettiği,
-(2/3-a) maddesinde, vergiye tabi malların, vergiye tabi olan malların imali dışında her ne suretle olursa olsun kullanılması, sarfı, işletmeden çekilmesi veya işletme personeline ücret, prim, ikramiye, hediye, teberru gibi namlarla verilmesinin de teslim sayıldığı,
-(3/a) maddesinde, mal teslimi halinde vergiyi doğuran olayın, malın tesliminde gerçekleşeceği,
-(4/1-a) maddesinde, Kanuna ekli (III) sayılı listedeki mallar için verginin mükellefinin, bu malları imal ya da ithal edenler ile bu malların müzayede yoluyla satışını gerçekleştirenler olduğu,
– 11 inci maddesinin ikinci fıkrasında, Kanuna ekli (III) sayılı listenin (A) cetvelindeki mallar için asgari maktu vergi tutarlarının; 2203.00 G.T.İ.P. numaralı mallar için bir litredeki her bir alkol derecesi, 22.04, 22.05 (2205.10.90.00.12 hariç) ve 2206.00 G.T.İ.P. numaralı mallar için her bir litre, diğer mallar için içerdiği alkolün her bir litresi itibarıyla uygulanacağı; (3) numaralı fıkrasında, (III) sayılı listenin (A) cetvelindeki mallar için verginin matrahının, bunların teslimi, ilk iktisabı ve ithalinde, hesaplanacak özel tüketim vergisi hariç, katma değer vergisi matrahını oluşturan unsurlardan oluştuğu; (5) numaralı fıkrasında, (III) sayılı listenin (A) cetvelindeki mallar için asgari maktu vergi tutarlarına göre hesaplanacak vergi tutarından az olmamak üzere yalnızca nispi vergi uygulanacağı hükme bağlanmış olup, söz konusu düzenlemelerin uygulama usul ve esaslarına ilişkin açıklamalara Özel Tüketim Vergisi (III) sayılı Liste Uygulama Genel Tebliğinde yer verilmiştir.
Mezkûr Genel Tebliğin;
– (III/B) bölümünde; (III) sayılı listenin (A) cetvelinde yer alan 22.04 Taze üzüm şarabı, 2204.10 Köpüklü şaraplar, 22.05 Vermut ve diğer taze üzüm şarapları (2205.10.90.00.12 hariç), 2205.10.10.00.00 Alkol derecesi hacim itibariyle %18 veya daha az olanlar, 2205.10.90.00.12 Alkol derecesi hacim itibariyle %22 ve fazla olanlar, 2206.00 Fermente edilmiş diğer içecekler ile tarifenin başka yerinde belirtilmeyen veya yer almayan fermente edilmiş içeceklerin karışımları ve fermente edilmiş içeceklerle alkolsüz içeceklerin karışımları tarife pozisyon veya G.T.İ.P. numarası sıralarındaki mallar için nispi vergi oranı “0” (sıfır) olarak belirlenmek suretiyle, bu malların asgari maktu vergi tutarı itibarıyla vergilenmesi öngörülmüş ve mezkûr cetvelde belirlenen asgari maktu vergi tutarının, söz konusu malların her bir litresi itibarıyla uygulanacağı,
– (III/C/2.1) bölümünde; 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 11 inci maddesinde, mal alım-satımı ile hizmet ifası dolayısıyla vergi kesintisi yapmak ve vergi dairesine yatırmak zorunda olanların, bu yükümlülükleri yerine getirmemeleri halinde verginin ödenmesinden, alım-satıma taraf olanların, hizmetten yararlananların ve aralarında doğrudan veya hısımlık nedeniyle ya da sermaye, organizasyon veya yönetimine katılmak veya menfaat sağlamak suretiyle dolaylı olarak ilişkide bulunduğu tespit olunanların müteselsilen sorumlu olacağı, ancak müteselsilen sorumluluğun nihai tüketiciler için söz konusu olmayacağı, müteselsil sorumluluğun şartları, sınırları ve bu konuya ilişkin usul ve esasların Bakanlıkça belirleneceği
belirtilmiştir.
Bu kapsamda, anılan Kanun hükmü gereği, ÖTV’ye tabi malların her ne suretle olursa olsun işletmeden çekilmesi “teslim” sayıldığından, şirketlerin Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre devir ve birleşmesi, ferdi işletmenin sermaye şirketine dönüştürülmesi veya işletme aktifinin sermaye şirketine aynî sermaye olarak konulması halinde, devir alınan şirketin/işletmenin stoklarında bulunan ÖTV’ye tabi malların, devir alan şirkete teslimi ÖTV’ye tabidir.
Öte yandan, anılan Genel Tebliğin (I/A/Ç) bölümünde belirtildiği üzere, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 153 üncü maddesi uyarınca ÖTV mükellefiyeti tesis ettiren mükellefler, ÖTV’ye tabi işlemleri bulunmaması nedeniyle ÖTV mükellefiyetlerinin sona erdirilmesini, bir dilekçe ile bağlı bulundukları vergi dairesine başvurmak suretiyle isteyebilir. Bu dilekçe üzerine mükellefiyet kaydı ilgili vergi dairesince terkin edilmektedir.
Ancak, Vergi Usul Kanununun 160 ıncı maddesi hükmü uyarınca, mükellefin ÖTV’ye ilişkin mükellefiyet kaydının terkin edilmesi, mükellefin işi bırakmasından önceki döneme ilişkin yükümlülüklerini ortadan kaldırmayacağı gibi, bu tarihten sonra faaliyette bulunduğunun tespiti halinde, bu dönemlere ilişkin vergilendirmeye ve sahte belge düzenleme fiilini işleyenler hakkında kovuşturma yapılmasına ve ceza uygulanmasına da engel teşkil etmemektedir.
Buna göre, adı geçenin ferdi işletmesini anonim şirket haline dönüştürülmesi durumunda, ferdi işletmenin stokunda bulunan mezkûr Kanuna ekli (III) sayılı listede yer alan şarapların, anılan Kanunun (2/3-a) maddesi başta olmak üzere sair hükümleri kapsamında yeni şirkete devredilmesi (teslimi) vergiye tabi olduğundan, ÖTV’nin beyan edilip ödenmesi gerekmektedir. Ayrıca, ferdi işletmenin ÖTV mükellefiyetinin kapatılması ve yeni şirketin de ÖTV Kanununa ekli (III) sayılı listedeki malların imalini gerçekleştirmesi halinde, yeni şirket adına ÖTV mükellefiyetinin tesis ettirilmesi gerektiği tabiidir.
Diğer taraftan, şaraplar için getirilen özel etiket ve işaret (bandrol) yükümlülüğüne ilişkin konularda da görüş talep edilmesi halinde değerlendirme yapılacağı”
belirtilmiştir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
Mustafa TAŞKIRAN
Vergi Dairesi Başkanı