Talha APAK
Yeminli Mali Müşavir
E. Öğretim Görevlisi
Alomaliye.com Yayın Kurulu Başkanı
t.apak@apakymm.com
Gerçek kişilerce; 2023 yılına ilişkin olup 2024 yılı Mart ayında beyan edilecek yıllık gelir vergisi beyannamesi yedi gelir unsurundan oluşmaktadır.
Bu gelirlerin biri de ücret geliri olup, tek işverenden alınan ücretin 1.900.000 TL’yi, birden sonraki işverenden aldıkları ücretlerin toplamı 150.000 TL’yi aşan ücretliler beyanname vermek zorunda.
Gerçek kişilerce bir takvim yılında elde edilen gelirler;
1-Ticarî Kazanç,
2-Ziraî Kazanç,
3-Ücret,
4-Serbest Meslek Kazancı,
5-Gayrimenkul Sermaye İradı,
6-Menkul Sermaye İradı,
7-Diiğer Kazanç ve İratlar olmak üzere yedi gelir unsurundan oluşmakta.
Mart ayına girmiş olduğumuz bu süreçte, yıl içerisinde kesinti yoluyla vergisi ödendiği halde, bazı ücret gelirlerinin yıllık gelir vergisi beyannamesiyle beyan edilmesi gerekiyor. Ücret, para şeklinde olabileceği gibi ayni veya para ile temsil edilebilen menfaat şeklinde olabilir.
Ücretin; ödenek, tazminat, kasa tazminatı (mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık ilişkisi niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması ücretin niteliğini değiştirmez.
Beyan edilecek ücretler
2023 yılında, tek işverenden alınmış ve kesinti suretiyle vergilendirilmiş safi ücret gelirlerinin yıllık tutarının 1.900.000 TL’yi aşması durumunda 2024 yılı Mart ayında yıllık beyanname ile beyan edilmesi gerekiyor.
Ücret gelirlerinin safi tutarının yıllık beyannameye dâhil edilmesi halinde, beyan edilen gelir üzerinden hesaplanan vergiden, yıl içinde ücret üzerinden kesilen gelir vergisi mahsup edilecek olup kalanı ödenecektir.
Ücret gelirlerinin vergilendirilmesinde, tek işverenden ücret geliri elde edenler ile birden fazla işverenden ücret geliri elde edenlerin durumuna göre önem arz etmektedir. Buna göre;
– Tek işverenden kesinti yoluyla vergilendirilmiş ücret geliri elde eden ve ücret toplamı 2023 yılında 1.900.000 TL’yi aşan ücretliler,
– Birden fazla işverenden kesinti yoluyla vergilendirilmiş ücret geliri elde eden ücretlilerden, birden sonraki işverenden aldıkları ücretlerin toplamı 2023 yılında 150.000 TL’yi aşan ücretliler,
– Birden fazla işverenden kesinti yoluyla vergilendirilmiş ücret geliri elde eden ücretlilerden, birinci işverenden aldıkları ücret geliri dâhil olmak üzere aldıkları ücretlerin toplamı 2023 yılında 1.900.000 TL’yi aşan ücretliler,
– Tevkifata tabi ücret gelirleri 2023 yılında 1.900.000 TL’yi aşan veya birden fazla işverenden ücret alan ve birden sonraki işverenden aldıkları ücretlerin toplamı 150.000 TL’yi aşan profesyonel spor yarışmaları ile basketbol ve voleybol spor dallarının en üst liglerindeki yarışmaları yöneten spor hakemleri,
– Tevkifata tabi olan ücret geliri toplamı 2023 yılında 1.900.000 TL’yi aşan sporcular ücret gelirlerinden dolayı yılık gelir vergisi beyannamesi vermek zorundadırlar.
Beyan ve ödeme
Yukarıdaki izahatlar çerçevesinde 2023 yılında ücret geliri elde edenler, 2024 yılı Mart ayında (1 Mart-1 Nisan) yıllık gelir vergisi beyannamesi vermek zorundadırlar. Yıl içerisinde, işverenleri tarafından kesinti yoluyla ödenen vergileri, hesaplanan vergilerinden mahsup edildikten sonra (varsa) kalan vergileri Mart ve Temmuz ayları olmak üzere iki eşit taksitle ödenmesi gerekiyor.
Bazı durumlarda ise iade çıkabiliyor, iade çıkması halinde ise ilgili tutar kişiye iade ediliyor. Beyanname vermek zorunda olacak kişiler beyannamelerini, GİB üzerinden Hazır Beyan Sistemi aracılığıyla internet ortamında beyan edebilirler.
Yüksek ücret alan veya yıl içerisinde işyeri değiştirerek birden çok işverenden ücret alanların ücret gelirlerinden dolayı bir sonraki yıl Mart ayında beyanname vermeleri gerekiyor. Beyannamelerini ihmal edenlerin, sonradan tespiti halinde ciddi vergi ve cezalarıyla karşı karşıya kalacakları bilinmeli. Özellikle yıl içerisinde işyeri değiştirerek birden çok işverenden ücret alanların bu duruma dikkat etmeleri gerekiyor.
İktibas: Dünya Gazetesi
