G.V.K. Geçici 67’inci Madde Uygulaması İle İlgili Olarak Gerçek Kişilere Yönelik Vergi Rehberi
2023 takvim yılı gelirlerinin beyanına yönelik olarak mükelleflerimizin yıllık gelir vergisi beyannamesini verirken yararlanmaları amacıyla hazırlanan G.V.K. Geçici 67’inci Madde Uygulaması İle İlgili Olarak Gerçek Kişilere Yönelik Vergi Rehberi yayınlandı.
GİRİŞ
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun geçici 67 nci maddesinde, menkul kıymetler ve diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılması ve elde tutulması sürecinde elde edilen gelirler ile mevduat faizleri, repo gelirleri ve katılım bankalarından elde edilen gelirlerin vergilendirilmesine yönelik düzenlemelere yer verilmiştir.
1.1.2006 tarihinde yürürlüğe giren söz konusu düzenlemenin uygulama süresi 31.12.2025 tarihine kadar uzatılmış bulunmaktadır.
Bu Rehber, finansal araçlara yatırım yapan gerçek kişi yatırımcıları bilgilendirmek amacıyla hazırlanmıştır. Rehberde;
— Geçici 67 nci maddeyle getirilen düzenleme ile bu maddede değişiklik yapan 5527, 5615, 6009, 6111, 6322, 6655, 7194 ve 7256 sayılı Kanunlar,
— 22.7.2006 tarihli ve 2006/10731 sayılı, 27.10.2008 tarihli ve 2008/14272 sayılı, 12.1.2009 tarihli ve 2009/14580 sayılı, 27.9.2010 tarihli ve 2010/926 sayılı, 26.4.2011 tarihli ve 2011/1854 sayılı, 27.4.2012 tarihli ve 2012/3141 sayılı, 24.12.2012 tarihli ve 2012/4116 sayılı, 22.9.2017 tarihli ve 2017/10840 sayılı Bakanlar Kurulu Kararları,
— 20.3.2019 tarihli ve 842 sayılı, 30.4.2019 tarihli ve 1015 sayılı, 23.5.2020 tarihli ve 2569 sayılı, 29.9.2020 tarihli ve 3032 sayılı, 22.12.2020 tarihli ve 3321 sayılı, 3.9.2021 tarihli ve 4454 sayılı, 15.12.2021 tarihli ve 4921 sayılı, 21.12.2021 tarihli ve 4937 sayılı, 24.12.2021 tarihli ve 4970 sayılı, 30.12.2021 tarihli ve 5046 sayılı, 13.2.2022 tarihli ve 5193 sayılı, 31.3.2022 tarihli ve 5360 sayılı, 27.6.2022 tarihli ve 5752 sayılı, 14.9.2022 tarihli ve 6036 sayılı, 28.12.2022 tarihli ve 6618 sayılı ve 27.6.2023 tarihli ve 7332 sayılı ve 27.12.2023 tarihli ve 8002 sayılı Cumhurbaşkanı Kararları,
ile yapılan düzenlemeleri de içeren açıklamalara yer verilmiştir.
1. GELİR VERGİSİ KANUNUNUN GEÇİCİ 67 NCİ MADDESİNİN KAPSAMI
1.1. Tevkifata Tabi Olan Gelirler
» Borsa İstanbul’da işlem gören hisse senedi alım-satım kazançları,
» Devlet tahvili ve Hazine bonoları faiz gelirleri ve alım-satım kazançları,
» Özel sektör tahvil ve bonoları faiz gelirleri ve alım-satım kazançları,
» Mevduat faizleri,
» Repo gelirleri,
» Faizsiz olarak kredi verenlere ödenen kar payları ile kar-zarar ortaklığı belgesi karşılığı ödenen kar payları ve katılım bankaları tarafından katılma hesabı karşılığında ödenen kar payları,
» Vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerinden elde edilen gelirler,
» Menkul kıymet ve vadeli işlem ve opsiyon piyasalarında işlem gören diğer menkul kıymetlerin gelirleri,
» Hazine veya diğer kamu tüzel kişilerince çıkarılan menkul kıymetlerin faiz gelirleri ve alım-satım kazançları,
» Menkul kıymet veya diğer sermaye piyasası araçlarının ödünç işlemlerinden sağlanan gelirler,
» Aracı kuruluş varantlarından elde edilen gelirler,
» Altına dayalı devlet iç borçlanma senetleri ile 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca kurulan varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç edilen altına dayalı kira sertifikalarından elde edilen kazançlar,
» Yatırım fonu katılma paylarından elde edilen kazançlar,
» Yatırım ortaklıkları hisse senetlerinin alım-satım kazançları,
» Varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç edilen kira sertifikalarından elde edilen kazançlar,
» Döviz, kıymetli madenler ve Sermaye Piyasası Kurulunca belirlenen diğer varlıklar üzerine yapılan kaldıraçlı işlemlere ilişkin sözleşmeler,
» Darphane sertifikalarından elde edilen gelirler,
tevkifata tabi olacaktır.
1.2. Tevkifata Tabi Olmayan Gelirler
» Hisse senedi kar payları,
» Hazine (Eurobond) ve 4749 sayılı Kanuna göre kurulan varlık kiralama şirketleri tarafından yurt dışında ihraç edilen menkul kıymetlerin alım-satımı, itfası sırasında elde edilen getirileri ile bunların dönemsel getirilerinin tahsili,
» Tam mükellef kurumlara ait olup, Borsa İstanbul’da işlem gören ve bir yıldan fazla süreyle elde tutulan hisse senetlerinin elden çıkarılmasından elde edilen gelirler,
» Sürekli olarak portföyünün en az %51’i Borsa İstanbul’da işlem gören hisse senetlerinden oluşan yatırım fonlarının bir yıldan fazla süreyle elde tutulan katılma paylarının elden çıkarılmasından elde edilen gelirler,
» Tam mükellef kurumlar tarafından yurt dışında ihraç edilen tahvillerden elde edilen faiz gelirleri,
» Tam mükellef varlık kiralama şirketleri tarafından yurt dışında ihraç edilen kira sertifikalarından sağlanan gelirler,
» 1.1.2006 tarihinden önce ihraç edilmiş olan her nevi tahvil ve Hazine bonoları ile Toplu Konut İdaresi ve Özelleştirme İdaresince çıkarılan menkul kıymetlerin elde tutulması veya elden çıkarılması suretiyle sağlanan gelirler,
» 1.1.2006 tarihinden önce iktisap edilmiş olan menkul kıymet veya diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılmasından veya elde tutulma sürecinde elde edilen gelirler,
tevkifata tabi olmayacaktır.
Geçici 67 nci madde kapsamındaki menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları, Türkiye’de ihraç edilmiş ve Sermaye Piyasası Kurulunca kayda alınmış ve/veya Türkiye’de kurulu menkul kıymet ve vadeli işlem ve opsiyon borsalarında işlem gören menkul kıymetler veya diğer sermaye piyasası araçları ile kayda alınmamış veya menkul kıymet ve vadeli işlem borsalarında işlem görmemiş olan, Hazinece veya diğer kamu tüzel kişilerince ihraç edilmiş her türlü menkul kıymet veya diğer sermaye piyasası araçlarıdır.
Bankaların ve aracı kurumların taraf olduğu veya bunlar aracılığıyla yapılan; belirli bir vadede, önceden belirlenen fiyat, miktar ve nitelikte, ekonomik veya finansal göstergeye dayalı olarak düzenlenenler de dahil olmak üzere, para veya sermaye piyasası aracını, malı, kıymetli madeni ve dövizi alma, satma, değiştirme hak ve/veya yükümlülüğünü veren vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri ile döviz, kıymetli madenler ve Sermaye Piyasası Kurulu’nca belirlenen diğer varlıklar üzerine yapılan kaldıraçlı işlemlere ilişkin sözleşmeler bu madde uygulamasında diğer sermaye piyasası aracı olarak kabul edilir.
Bu tanımlama dışında kalan bir menkul kıymet veya diğer sermaye piyasası aracının alım satımı veya itfası dolayısıyla elde edilen getiriler Gelir Vergisi Kanununun geçici 67 nci maddesinin (1) numaralı fıkrası kapsamında tevkifata tabi değildir.
| G.V.K. Geçici 67’inci Madde Uygulaması İle İlgili Olarak Gerçek Kişilere Yönelik Vergi Rehberi için tıklayınız |
Kaynak: GİB
