Adem ERDEM
Vergi Dairesi Müdürü
ademerdem386@gmail.com
Dahilde İşleme İzin Belgesi, İhraç ürünlerimize dünya piyasalarında rekabet gücü kazandırmak ve ihraç ürünlerimizi çeşitlendirmek amacıyla, dünya piyasa fiyatlarından gümrük muafiyetli olarak, Ticaret politikası önlemlerine tabi olmaksızın, ihraç ürünün üretimi için gerekli olan ve fiyat ve/veya kalite bakımından yurt içi piyasalardan temin edilemeyen, hammadde, yardımcı madde ve ambalaj malzemeleri ithalatına imkan veren ekonomik etkili bir gümrük rejimidir.
Burada en önemli sorun DİİB belgesiyle KDV’siz alınan hammaddeler ile üretilen ürünlerin yurt içinde KDV’li olarak satılıp satılmayacağı ile KDV’li şekilde satılması durumunda bu malları ihraç edenlerin KDV iadesi alıp alamayacağı hususu oldukça karmaşık bir hal almıştır. Konuyu ayrıntılı şekilde irdeleyip sonucu maddeler halinde sıralayacağız.
KDV Genel Uygulama Tebliğinin (II/A-9.1.) ayrımında; 3065 sayılı Kanunun geçici 17 nci maddesi ile dahilde işleme rejimi kapsamında ihraç edilecek malların üretiminde kullanılacak maddelerin tesliminde bölgeler, sektörler veya mal grupları itibarıyla 3065 sayılı Kanunun (11/1-c) maddesi hükmüne göre işlem yaptırma konusunda Bakanlar Kuruluna yetki verilmiştir.
Söz konusu yetkiye dayanılarak yayımlanan 16/4/2001 tarih ve 2001/2325 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla dahilde işleme izin belgesi kapsamında ihraç edilecek ürünlerin imalinde kullanılacak maddelerin dahilde işleme izin belgesine sahip mükelleflere tesliminde sektörel ayrım yapılmaksızın 3065 sayılı Kanunun (11/1-c) maddesinde düzenlenen tecil-terkin kapsamında işlem yapılabileceği karara bağlanmıştır.
Bu maddenin uygulanmasında ihracat süresi olarak anılan bentteki süre yerine bu rejimlerle öngörülen süreler esas alınır. İhracatın şartlara uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde zamanında alınmayan vergi, vergi ziyaı cezası uygulanarak gecikme faizi ile birlikte alıcıdan tahsil edileceği hüküm altına alınmıştır.
7 Seri No.lu KDV Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğin 11 inci maddesi ile KDV Genel Uygulama Tebliğinin (IV/A-1.5.) bölümünün birinci paragrafı “DİİB sahibi mükellef tarafından bu belge kapsamında üretilen mallar, belge sahibi tarafından doğrudan ihraç edilebilir ya da 3065 sayılı Kanunun (11/1-c) veya geçici 17 nci maddeleri kapsamında ihraç kaydıyla teslim edilebilir. Dolayısıyla DİİB sahibi mükellefin belge kapsamında yurtiçi ve yurtdışından KDV ödemeksizin temin ettiği malları kullanarak ürettiği malların, DİİB sahibi mükellef tarafından KDV hesaplanarak (3065 sayılı Kanunun (11/1-c) ve geçici 17 nci maddeleri kapsamındaki ihraç kaydıyla yapılan teslimler nedeniyle hesaplanan KDV hariç) teslimi mümkün değildir. Buna rağmen, DİİB kapsamında üretilen malların KDV hesaplanarak (3065 sayılı Kanunun (11/1-c) ve geçici 17 nci maddeleri kapsamındaki ihraç kaydıyla yapılan teslimler nedeniyle hesaplanan KDV hariç) teslim edilmesi halinde, ihracatçılara bu teslimler nedeniyle yüklenilen KDV’nin iadesi yapılamaz.” şeklinde değiştirilmiştir.
8 Seri No.lu KDV Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğin 1 inci maddesi ile, KDV Genel Uygulama Tebliğinin (IV/A-1.5.) bölümünün; birinci paragrafının son cümlesindeki “ihracatçılara” ibaresinden sonra gelmek üzere “(dış ticaret sermaye şirketleri ile sektörel dış ticaret şirketleri hariç)” ibaresi, ikinci paragrafının sonuna “Dış ticaret sermaye şirketleri ile sektörel dış ticaret şirketlerine yapılan ihraç kaydıyla teslimlerde bu sınır uygulanmaz.” cümlesi eklenmiştir.
11 Seri No.lu KDV Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ ile de 7 ve 8 Seri No.lu KDV Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğler ile yapılan söz konusu düzenlemelerden vazgeçilmiştir.
KDV Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair 11 No.lu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla DİİB sahibi mükelleflerden KDV ödeyerek satın alınan malların ihracında yüklenilen KDV’nin iadesi yapılabilecektir.
Dahilde işleme izin belgesi kapsamında ihraç edilecek ürünlerin imalinde kullanılacak maddelerin DİİB sahibi mükelleflere tesliminde, 3065 sayılı Kanunun 11/1-c maddesinde düzenlenen tecil-terkin kapsamında işlem yapılabilecektir.
Diğer taraftan, DİİB sahibi mükelleflerin belge kapsamında ürettikleri malları, ihraç etmesi ve KDV Kanununun geçici 17 nci maddesi ile 11/1-c maddesi kapsamında tecil-terkin uygulayarak teslimi esas olarak benimsenmiş olduğundan, DİİB sahibinin yurt içinden KDV ödenmeksizin satın aldığı girdileri kullanarak ürettiği ürünlerin, KDV tahsil edilerek satışında zamanında alınmayan verginin (DİİB sahibi) mükelleften aranacaktır.
DİİB belgesiyle KDV’siz alınan hammaddeler ile üretilen ürünlerin nasıl teslim edeceği ile yurt içinde KDV’li olarak satılıp satılmayacağı ile KDV’li şekilde satılması durumunda bu malları ihraç edenlerin KDV iadesini alıp alamayacağı hususlarını maddeler halinde sıralayalım.
– DİİB sahibi mükellefler belge kapsamında ürettikleri malları ihraç edebilir.
-DİİB sahibi mükellefler belge kapsamında ürettikleri malları 11/1-c maddesi kapsamında tecil-terkin uygulayarak teslim edebilir.
– Dahilde işleme izin belgesi (DİİB) sahibi mükelleflerin, 3065 sayılı Kanunun geçici 17 nci maddesi kapsamında temin ettiği malları kullanarak ürettiği malların DİİB sahibi alıcılara 3065 sayılı Kanunun geçici 17 nci maddesi kapsamında teslimi mümkündür. 1 No.lu KDV beyannamesinde “702-Geçici 17. Madde” koduyla beyan edilir. DİİB YMM Raporunun arandığı durum burası. (DİİB sahibi mükellefin, başka DİİB sahibi mükellefe satışı)
– DİİB sahibi mükelleflerin belge kapsamında ürettikleri malları yurt içine KDV’li satabilir. Ancak, bu malları ihraç eden ihracatçının iadesi ise, DİİB sahibi mükellefe yapılacak olan tarhiyatların kesinleşmesinden sonra yapılır. (Dolaylı yoldan, DİİB sahibi mükelleflerin belge kapsamında ürettikleri malları yurt içine KDV’li satamaz diyoruz. Çünkü, ihracatçıların iade alabilmesi için DİİB sahibi mükelleflere zamanında alınmayan KDV’nin tarhiyatının kesinleşmesi gerekiyor.)
-KDV Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair 11 No.lu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla DİİB sahibi mükelleflerden KDV ödeyerek satın alınan malların ihracında yüklenilen KDV’nin iadesinin yapılabilmesinin koşulu, DİİB sahibi mükelleflere yapılan tarhiyatların kesinleşmesi ile mümkün hale gelmiştir.
Kaynakça
1– 3065 sayılı KDV Kanunu
2- KDV Genel Uygulama Tebliği
3- 7 Seri No.lu KDV Tebliğ
4- 8 Seri No.lu KDV Tebliğ
5- 11 Seri No.lu KDV Tebliğ
6- Gelir İdaresi Başkanlığınca yayımlanan özelgeler
[vc_row][vc_column][vc_message message_box_color=”juicy_pink”]
Bu makalenin tüm hakları www.alomaliye.com’a aittir. İktibas belirtilmeden ve linkimiz verilmeden (kaynak belirtilmeden) tamamı ya da bir kısmı herhangi bir ortamda (yazılı-görsel-işitsel-sanal-bulut-eğitim vb. ortamlar) kullanılamaz. Aksi kullanımlarda gerekli yasal işlemler yapılır.
[/vc_message][vc_column_text]
