T.C.
HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI
Gelir İdaresi Başkanlığı
Gelir Yönetim Daire Başkanlığı (III)
Sayı: E-48678239-120.03.05.06[223-25]-1811
Konu: Bilirkişi Ücretinde İstisna Uygulaması
Tarih: 07/01/2024
KIRKLARELİ VALİLİĞİNE
(Defterdarlık (Gelir Müdürlüğü)
İlgi : 29.12.2023 tarihli ve 19174029-E 41302 sayılı yazı
İlgide kayıtlı yazınızda, Namık Kemal Vergi Dairesi Müdürlüğü yetki alanında ikamet eden ve bilirkişilik faaliyetinde bulunan ………… ün bilirkişilik dolayısıyla elde ettiği ücretine 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (18) numaralı bendinde yer alan gelir vergisi istisnanın ve 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli (2) sayılı tabloda yer alan damga vergisi istisnası uygulanırken Adalet Bakanlığına bağlı muhtelif mahkemelerden ödenen bilirkişi ücret ödemelerinin tek işveren mi yoksa birden fazla işveren olarak mı değerlendirilmesi gerektiği ile istisnanın nasıl uygulanacağı hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun;
“Ücretin tarifi” başlıklı 61 inci maddesinde. “Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir
ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı/, tahsisat zam, avans, aidat, huzur hakkı prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez
Vergi tevkifatı” başlıklı 94 üncü maddesinde; “Kamu idare ve müesseseler!. iktisadi kamu müesseseler, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıklar,, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri kooperatifler, yatırım fonu yönetenler gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançların, bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları, sırada istihkak sahiplerinin” gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar
1.Hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61 inci maddede yazılı olup ücret sayılan ödemelerden (istisnadan ‘faydalananlar hariç). 103 ve 104 uncu maddelere göre
…
… vergi tevkifatı yapılır
açıklamasına yer verilmiştir
Diğer taraftan. 21/11/1989 tarihli ve 20349 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 160 seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde açıklandığı üzere. Bakanlıklar, bağlı kuruluşlar ve üniversiteler ile bu kuruluşlar bünyesinde kurulmuş olan döner sermaye işletmeleri tek işveren olarak kabul edilmiştir.
Bu hüküm ve açıklamalara göre. bilirkişilere yapılan Ödemeler ücret ödemesi olarak değerlendirilmekte ve ücret hükümlerine göre vergilendirilmekte olup bilirkişilik faaliyetinden elde edilen ücret gelirlerine 1/1/2022 tarihinden itibaren 193 sayılı Kanunun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (18) numaralı bendinde yer alan gelir vergisi istisnasının ve 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli (2) sayılı tabloda yer alan damga vergisi istisnasının uygulanması mümkün bulunmaktadır.
Buna göre, başkaca bir ücret gelin bulunmaması halinde ……….. Adalet Bakanlığına bağlı muhtelif mahkemelerden ödenen bilirkişi ücret ödemelerinin 160 seri no lu Gelir Vergisi Genel Tebliğine göre tek işverenden yapılan ücret ödemesi olarak kabul edilmesi gerektiği ve bilirkişi ücretleri toplamına, 1/1/2022 tarihinden itibaren asgari ücret istisnasının uygulanması mümkün olup söz konusu istisnanın ilgili ayda Adalet Bakanlığı ve birimleri tarafından yapılan ücret ödemeleri toplamına bir kez uygulanabileceği tabiidir
Öte yandan, bilirkişilik faaliyetlerinden elde edilen ücret gelirlerine. 193 sayılı Kanunun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (18) numaralı bendinde yer alan istisnanın uygulanmaması nedeniyle fazla ve yersiz olarak yapılan gelir vergisi kesintilerine ilişkin iade talepleri için, vergi kesintinin yapılarak yatırıldığı her bir vergi dairesi müdürlüğüne gerekli bilgi ve belgelerle birlikte ayrı ayır başvuruda bulunulması gerekmekte olup yapılacak araştırma ve hesaplamalar sonucu fazladan kesilen gelir vergisinin red ve iade edilmesi mümkün bulunmaktadır
Bilgi edinilmesini ve gereğini rica ederim.
Osman KIRBAŞ
Bakan a
Gelir İdaresi Grup Başkanı
