Talha APAK
Yeminli Mali Müşavir
E. Öğretim Görevlisi
Alomaliye.com Yayın Kurulu Başkanı
t.apak@apakymm.com
Her yılın son ayında gündeme gelen, şirket çalışanları için her ay SGK’ya ödenmesi gereken sigorta primlerinin zamanında ödenmemesi halinde vergi ve sigorta mevzuatına göre bu tutarlar ilgili dönemde gider yazılamıyor. Ancak, ilgili kuruma fiilen ödendiği dönemde gider yazılabiliyor.
Neden gider yazılamıyor?
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 8’inci maddesi ile 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 40’ıncı maddesinde yer alan giderler indirim konusu yapılabilecektir. Buna göre; hizmetli ve işçilerin iş yerinde veya işyerinin müştemilatında iaşe ve ibate giderleri, tedavi ve ilaç giderleri, sigorta primleri, emekli aidatı ve giyim giderleri safi kazancın tespitinde gider olarak indirilebilecektir.
174 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinin “SSK Primlerinin Gelir ve Kurumlar Vergisi Yönünden Gider Yazılması” başlıklı (C) bölümünde açıklandığı üzere;
“…506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunun 80’inci maddesine göre; işveren, bir ay içinde çalıştırdığı sigortalıların primlerine esas tutulacak kazançlar toplamı üzerinden hesaplanacak prim tutarlarını ücretlerinden kesmeye ve kendisine ait prim tutarlarını da bu miktara ekleyerek en geç ertesi ayın sonuna kadar Kuruma ödemeye mecburdur denilmiş ve kuruma ödenmeyen primler Gelir ve Kurumlar Vergisi uygulamasında gider yazılmaz.”
“…Öte yandan, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununa göre; SSK priminin gider olarak dikkate alınabilmesi için, bu primlerin Sosyal Sigortalar Kurumuna fiilen ödenmiş olması gerekmektedir. Bu nedenle, sigorta primleri, dönemine ve ait olduğu yıla bakılmaksızın fiilen ödendiği tarihte gider yazılacaktır. Ancak, Aralık ayına ait olan sigorta primlerinin ertesi yılın Ocak ayı içinde ödenmesi durumunda bu primler Aralık ayının gideri olarak dikkate alınabilecektir.”
Bu hüküm ve açıklamalara göre; SGK primlerinin gider olarak dikkate alınabilmesi için, bu primlerin Sosyal Güvenlik Kurumuna fiilen ödenmiş olması ve ödendiği dönemde gider yazılabilmesi gerekiyor.
Deprem bölgesindeki mücbir sebep kapsamında durum nedir?
Bilindiği gibi Kahramanmaraş merkezli ve 11 ilimizi kapsayan büyük deprem sonrası bölgede mücbir sebep ilan edilmiş olup, mücbir sebep kapsamındaki işyerleri için vergi ve sigorta primleri ertelenmiş bulunuyor. Konuyla ilgili, Gelir İdaresi Başkanlığı Malatya Vergi Dairesi Başkanlığı Gelir Kanunları Grup Müdürlüğünün, 20/12/2023 tarih ve E-37538499-120-38377 sayılı özelgesiyle aşağıdaki görüş verilmiş bulunuyor.
“…SGK’nın 30.11.2023 tarih ve 2023/322 sayılı kararına göre 2023 yılına ait SGK prim borçlarının 31.05.2024 tarihine (bu tarih dahil) kadar erteleneceği belirtilmiş olsa da, 2023 takvim yılı sonuna kadar (yalnız Aralık /2023 dönemine ait sigorta priminin 2024 Ocak ayı içinde ödenmesi halinde bu primler Aralık ayının gideri olarak dikkate alınması mümkündür.) SGK’ya fiilen ödenmemiş sigorta primlerinin 2023 dönemi kurum kazancınızın tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün değildir.”
Ancak, SGK’nın 12/12/2023 tarihinde yayımladığı Deprem Bölgesi Yapılandırma Taksitlerinin Ödeme Sürelerinin Uzatılmasına ilişkin duyurusunun son paragrafında ise; “…Mücbir sebep nedeniyle süreler uzatılmış olup, bu sürelerde yapılan ödemeler yasal süresinde ödenmiş sayılacak, söz konusu tutarlara herhangi bir geç ödeme zammı işletilmeyecek ve ihlal olarak kabul edilmeyecektir” denilmektedir.
Netice itibariyle; işletmeler birçok gideri ve ücretleri ödemediği halde tahakkuk esasına göre gider yazabilecekken, zamanında ödenemeyen sigorta primlerinin gider yazılamaması karşısında haksız bir uygulamayla karşı karşıya bulunuyor. Daha da ötesi, SGK en son duyurusunda mücbir sebep nedeniyle deprem bölgesindeki işletmelerin sigorta primlerini erteleyerek “yasal süresinde ödenmiş saydığı ve ihlal olarak kabul etmediği” halde, vergi mevzuatına göre gider olarak yazılamaması ayrı bir haksızlık veya çelişkidir. Dolayısıyla, deprem bölgesindeki işletmeler için güncel bir düzenlemeye acilen ihtiyaç vardır.
Tüm okuyucuların yeni yılını kutlar, sağlıklı ve mutlu seneler dilerim.
İktibas: Dünya Gazetesi
