16 Aralık 2023 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 32401
Rekabet Kurumundan:
BİRİNCİ BÖLÜM
Başlangıç Hükümleri
Amaç ve kapsam
MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı, 7/12/1994 tarihli ve 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanunun 4 üncü maddesinde yasaklanmış olan kartellerin ortaya çıkarılması amacıyla Rekabet Kurumuyla aktif işbirliği yapan teşebbüsler ile teşebbüs yöneticileri ve çalışanlarına, aynı Kanunun 16 ncı maddesinde belirtilen para cezalarının verilmemesine veya verilecek cezalarda indirim yapılmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Dayanak
MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik, 7/12/1994 tarihli ve 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanunun 16 ncı ve 27 nci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3- (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Başvuru sahibi: Bu Yönetmelik kapsamında aktif işbirliği başvurusunda bulunan teşebbüsler ve teşebbüs birlikleri ile bunlardan bağımsız bir şekilde aktif işbirliği başvurusunda bulunan yöneticileri ve çalışanları,
b) Görevli birim: Kurulun ön araştırma yapmaya karar vermesinden önce yapılan aktif işbirliği başvurularında Kartel ve Yerinde İnceleme Destek Birimini, ön araştırma başladıktan sonra yapılan aktif işbirliği başvurularında incelemeyi yürüten mesleki daireyi,
c) Kanun: 7/12/1994 tarihli ve 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanunu,
ç) Kartel: Fiyat tespiti, müşterilerin, sağlayıcıların, bölgelerin ya da ticaret kanallarının paylaşılması, arz miktarının kısıtlanması veya kotalar konması, ihalelerde danışıklı hareket konularında rakipler arasında gerçekleşen, rekabeti sınırlayıcı anlaşma ve/veya uyumlu eylemleri,
d) Kartel kolaylaştırıcısı: Kartel tarafları ile üretim veya dağıtım zincirinin aynı seviyesinde faaliyet göstermeksizin, bir kartelin kurulmasına ve/veya sürdürülmesine aracılık eden, faaliyetleriyle bir kartelin kurulmasını ve/veya sürdürülmesini kolaylaştıran teşebbüsleri ve teşebbüs birliklerini,
e) Kartel tarafı: Pazarın aynı seviyesinde faaliyet gösteren ve (ç) bendinde sayılan anlaşma ve/veya uyumlu eylemlere taraf olan teşebbüsleri,
f) Katma değer yaratan belge: Kurulun elindeki deliller dikkate alındığında, Kurulun karteli ispat etme imkânını güçlendirecek bilgileri ve belgeleri,
g) Kurul: Rekabet Kurulunu,
ğ) Kurum: Rekabet Kurumunu,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Teşebbüslere ve Teşebbüs Birliklerine Para Cezası Verilmemesi veya
Verilecek Cezalarda İndirim Yapılması
Para cezası verilmemesi
MADDE 4- (1) Kurulun önaraştırma yapmaya karar vermesinden önce, diğer kartel taraflarından ve kartel kolaylaştırıcılarından bağımsız bir şekilde 6 ncı maddede belirlenen bilgi ve belgeleri sunan ve koşulları yerine getiren ilk başvuru sahibine para cezası verilmez. Bu fıkranın uygulanabilmesi, 7 nci maddenin birinci fıkrası çerçevesinde bir başvurunun bulunmamasına bağlıdır.
(2) Kanunun 4 üncü maddesinin ihlal edildiği sonucuna ulaştıracak deliller bulunmazken, Kurulun önaraştırma yapmaya karar vermesinden soruşturma raporunun tebliğine kadar, diğer kartel taraflarından ve kartel kolaylaştırıcılarından bağımsız bir şekilde 6 ncı maddede belirlenen bilgi ve belgeleri sunan ve koşulları yerine getiren ilk başvuru sahibine para cezası verilmez. Bu fıkranın uygulanabilmesi, 4 üncü maddenin birinci fıkrası ile 7 nci madde çerçevesinde bir başvurunun bulunmamasına bağlıdır.
(3) Bu madde kapsamındaki başvuru sahibinin yöneticileri ve çalışanlarına da para cezası verilmez.
Para cezalarında indirim
MADDE 5- (1) Kurulun önaraştırma yapmaya karar vermesinden itibaren, soruşturma raporunun tebliğinden önce olmak kaydıyla soruşturma bildiriminin tebliğini takip eden üç ay içinde diğer kartel taraflarından ve kartel kolaylaştırıcılarından bağımsız bir şekilde 6 ncı maddesinde belirlenen bilgi ve belgeleri sunan ve koşulları yerine getiren, ancak 4 üncü maddedeki ceza verilmemesine ilişkin düzenlemeden yararlanamayan başvuru sahiplerine verilecek para cezaları indirilir. Bu durumda başvuru sahiplerinin aktif işbirliğinde bulunan yöneticileri ve çalışanlarına verilecek para cezaları indirilir veya bunlara ceza verilmeyebilir. Bu çerçevede;
a) İlk başvuru sahibine verilecek ceza yüzde yirmi beş ile yüzde elli arasında indirilir. Bu durumda başvuru sahibinin aktif işbirliğinde bulunan yöneticileri ve çalışanlarına verilecek cezalar da yüzde yirmi beşten az olmamak kaydıyla indirilir veya ceza verilmeyebilir.
b) İkinci başvuru sahibine verilecek ceza yüzde yirmi ile yüzde kırk arasında indirilir. Bu durumda başvuru sahibinin aktif işbirliğinde bulunan yöneticileri ve çalışanlarına verilecek cezalar da yüzde yirmiden az olmamak kaydıyla indirilir veya ceza verilmeyebilir.
c) Diğer başvuru sahiplerine verilecek cezalar yüzde on beş ile yüzde otuz arasında indirilir. Bu durumda başvuru sahiplerinin aktif işbirliğinde bulunan yöneticileri ve çalışanlarına verilecek cezalar da yüzde on beşten az olmamak kaydıyla indirilir veya ceza verilmeyebilir.
(2) Sunulan deliller neticesinde, ihlalin süresinin uzaması ve benzeri nedenlerle para cezasının arttırılması gerekirse bu artıştan, ilgili delilleri ilk olarak sunan başvuru sahibi ile başvuru sahibinin aktif işbirliğinde bulunan yöneticileri ve çalışanları etkilenmez.
Koşullar ve usul
MADDE 6- (1) 4 üncü ve 5 inci maddelerden yararlanılabilmesi için;
a) Başvuru konusu kartelin etkilediği ürünler, kartelin coğrafi kapsamı, kartelin süresi, kartele taraf olan teşebbüslerin ve varsa kartel kolaylaştırıcılarının isimleri ve/veya ticaret ünvanları ile adresleri, kartelle ilişkili görüşmelerin tarihleri, yerleri, katılımcıları, kullanılan görüşme araçları ve kartelle ilgili sahip olunan diğer bilgi ve belgeler sunulur.
b) Başvuru konusu kartelle ilgili bilgi ve belgeler gizlenmez veya ortadan kaldırılmaz.
c) Görevli birim tarafından kartelin ortaya çıkarılmasını zorlaştıracağı gerekçesiyle aksi belirtilmedikçe başvuru konusu kartele taraf olunmaya son verilir.
ç) Görevli birim tarafından aksi belirtilmedikçe başvuru, soruşturma raporunun tebliğine kadar gizli tutulur.
d) Kurulun soruşturmanın tamamlanmasından sonra vereceği nihai karara kadar aktif işbirliği sürdürülür.
e) Gerek görülmesi halinde başvuru sahibinin mevcut yönetici ve çalışanlarının yazılı ve/veya sözlü bilgilerine başvurulması sağlanır. Eski yönetici ve çalışanlarının yazılı ve/veya sözlü bilgilerine başvurulmasının gerekli görüldüğü hallerde, bunun sağlanması için başvuru sahibi azami gayret ve özeni gösterir.
(2) 5 inci maddeden yararlanılabilmesi için birinci fıkranın (a) bendi kapsamında sunulan bilgi ve belgelerin katma değer yaratan belge niteliğinde olması gerekir.
(3) Başvuru sahiplerine, birinci fıkranın (a) bendindeki bilgi ve belgeleri sunarak başvurularını tamamlayabilmeleri için görevli birim tarafından süre verilebilir. Bu sürenin verilebilmesi için başvuru sahibinin; kartelin etkilediği ürünleri, kartelin süresini ve kartele taraf olan teşebbüslerin ve varsa kartel kolaylaştırıcılarının isimlerini ve/veya ticaret ünvanlarını sunması gerekir.
(4) Başvuru ve varsa bilgi ve belgelerin hazırlanabilmesi için süre tanınmasına ilişkin talep, başvuru sahibi tarafından yazılı olarak yapılır. Ancak birinci fıkranın (a) bendindeki bilgiler şifahi olarak da sunulabilir. Bu durumda verilen bilgiler görevli birim tarafından yazılı hale getirildikten sonra başvuru sahibine teyit ettirilir ve Kurum içi yazışma olarak saklanır. Delil olarak kullanılabilecek bu bilgileri, haklarında soruşturma yürütülenler, soruşturma raporunun tebliğinden sonra Kurum bünyesinde inceleyebilir.
(5) Başvurunun ve varsa bilgi ve belgelerin hazırlanabilmesi için süre tanınmasına ilişkin talebin yapıldığı tarih ve saati belgeleyen bir yazı görevli birim tarafından ilgili teşebbüse verilir.
(6) 4 üncü madde çerçevesindeki başvurunun tamamlanmasını müteakip, başvuru sahibine, birinci fıkrada belirlenen koşullarla başvuru konusu kartele taraf olan diğer teşebbüsler ile kartel kolaylaştırıcılarını ihlale zorlamamış olmasına bağlı olarak ceza verilmemesi hususu, Kurul tarafından karara bağlanarak başvuru sahibine tebliğ edilir. 5 inci madde çerçevesindeki başvurunun tamamlanmasını müteakip ise başvuru sahibi ile başvuru sahibinin aktif işbirliğinde bulunan yöneticileri ve çalışanlarına verilecek cezalarda, birinci ve ikinci fıkralarda belirlenen koşullara bağlı olarak indirim yapılması hususu, Kurul tarafından karara bağlanarak başvuru sahibine tebliğ edilir.
(7) 4 üncü veya 5 inci madde çerçevesindeki başvuruların tamamlanmasını müteakip, başvuru sahibince ek bilgi ve belgeler edinilmesi halinde, bu bilgi ve belgelerin ikinci yazılı savunma süresinin bitiminden önce olmak kaydıyla ve ivedilikle Kurum kayıtlarına sunulması gerekir.
(8) Kurul, soruşturmanın tamamlanmasının ardından nihai kararını verirken, 4 üncü madde kapsamındaki başvuru sahibi ile bu başvuru sahibinin yöneticileri ve çalışanlarına ceza uygulamaz. Ancak, birinci fıkrada belirlenen koşulların ihlal edilmesi veya başvuru konusu kartele taraf olan diğer teşebbüslerin ve kartel kolaylaştırıcılarının ihlale zorlanmış olması nedeniyle para cezasından bağışıklığın kaybedildiğini saptarsa ilgili başvuru sahibine verilecek cezayı üçte bir ile yarısı arasında indirebilir. Bu durumda başvuru sahibinin aktif işbirliğinde bulunan yöneticileri ve çalışanlarına verilecek cezalar da üçte birden az olmamak kaydıyla indirilebilir veya ceza verilmeyebilir.
(9) Kurul, soruşturmanın tamamlanmasının ardından nihai kararını verirken, 5 inci madde kapsamındaki başvuru sahipleri ile bu başvuru sahiplerinin aktif işbirliğinde bulunan yöneticileri ve çalışanlarına verilecek cezaları, işbirliğinin niteliğini, etkinliğini ve zamanlamasını dikkate alarak indirir. Yapılacak indirim; başvurunun tamamlanmasını müteakip başvuruda bulunanlara tebliğ edilen indirim aralığındaki asgari orandan az, azami orandan fazla olamaz.
(10) 4 üncü ve 5 inci maddeler çerçevesinde başvuruda bulunanlar ile bunların yöneticileri ve çalışanları tarafından sunulan bilgi ve belgeler, birinci fıkrada belirlenen koşulların ihlal edildiği saptansa bile delil olarak kullanılabilir. Bir başvuru sahibi ile bu başvuru sahibinin yöneticileri ve çalışanlarının bu maddede belirlenen koşulları ihlal ettiklerinin saptanması, diğer kartel tarafları ve kartel kolaylaştırıcıları ile bunların yöneticileri ve çalışanları bakımından herhangi bir hak doğurmaz.
(11) İkinci fıkrada yer alan koşulun sağlanmaması nedeniyle aktif işbirliği başvurusu kabul edilmeyen taraflarca sunulan bilgi ve belgeler dosya kapsamından çıkarılır ve soruşturma sonucunda alınacak nihai karara dayanak yapılmaz.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Yöneticilere ve Çalışanlara Para Cezası Verilmemesi veya Verilecek
Cezalarda İndirim Yapılması
Para cezası verilmemesi
MADDE 7- (1) Kurulun önaraştırma yapmaya karar vermesinden önce, kartel tarafları ve kartel kolaylaştırıcıları ile bunların yöneticileri ve çalışanlarından bağımsız bir şekilde, 9 uncu maddede belirlenen bilgi ve belgeleri sunan ve koşulları yerine getiren ilk yönetici veya çalışana para cezası verilmez. Bu fıkranın uygulanabilmesi, 4 üncü maddenin birinci fıkrası çerçevesinde bir başvurunun bulunmamasına bağlıdır.
(2) Kanunun 4 üncü maddesinin ihlal edildiği sonucuna ulaştıracak deliller bulunmazken, Kurulun önaraştırma yapmaya karar vermesinden soruşturma raporunun tebliğine kadar, kartel tarafları ve kartel kolaylaştırıcıları ile bunların yöneticileri ve çalışanlarından bağımsız bir şekilde, 9 uncu maddede belirlenen bilgi ve belgeleri sunan ve koşulları yerine getiren ilk yönetici veya çalışana para cezası verilmez. Bu fıkranın uygulanabilmesi, 4 üncü madde ile bu maddenin birinci fıkrası çerçevesinde bir başvurunun bulunmamasına bağlıdır.
Para cezalarında indirim
MADDE 8- (1) Kurulun önaraştırma yapmaya karar vermesinden itibaren, soruşturma raporunun tebliğinden önce olmak kaydıyla soruşturma bildiriminin tebliğini takip eden üç ay içinde kartel tarafları ve kartel kolaylaştırıcıları ile bunların yöneticileri ve çalışanlarından bağımsız bir şekilde, 9 uncu maddede belirlenen bilgi ve belgeleri sunan ve koşulları yerine getiren, ancak 7 nci maddedeki ceza verilmemesine ilişkin düzenlemeden yararlanamayan yöneticilere ve çalışanlara verilecek para cezaları indirilir veya bunlara ceza verilmeyebilir. Bu çerçevede;
a) İlk yönetici veya çalışana verilecek ceza yüzde yirmi beşten az olmamak kaydıyla indirilir veya ceza verilmeyebilir.
b) İkinci yönetici veya çalışana verilecek ceza yüzde yirmiden az olmamak kaydıyla indirilir veya ceza verilmeyebilir.
c) Diğer yöneticilere veya çalışanlara verilecek cezalar yüzde on beşten az olmamak kaydıyla indirilir veya ceza verilmeyebilir.
(2) Sunulan deliller neticesinde, ihlalin süresinin uzaması ve benzeri nedenlerle para cezasının arttırılması gerekirse bu artıştan, ilgili delilleri ilk olarak sunan yönetici veya çalışan etkilenmez.
Koşullar ve usul
MADDE 9- (1) 7 nci ve 8 inci maddelerden yararlanılabilmesi için;
a) Başvuru konusu kartelin etkilediği ürünler ve kartelin coğrafi kapsamı, kartelin süresi, kartele taraf olan teşebbüslerin ve varsa kartel kolaylaştırıcılarının isimleri ve/veya ticaret ünvanları ile adresleri, kartelle ilişkili görüşmelerin tarihleri, yerleri, katılımcıları, kullanılan görüşme araçları ve kartelle ilgili sahip olunan diğer bilgi ve belgeler sunulur.
b) Başvuru konusu kartelle ilgili bilgi ve belgeler gizlenmez veya ortadan kaldırılmaz.
c) Görevli birim tarafından kartelin ortaya çıkarılmasını zorlaştıracağı gerekçesiyle aksi belirtilmedikçe başvuru konusu kartele taraf olunmaya son verilir.
ç) Görevli birim tarafından aksi belirtilmedikçe başvuru, soruşturma raporunun tebliğine kadar gizli tutulur.
d) Kurulun soruşturmanın tamamlanmasından sonra vereceği nihai karara kadar aktif işbirliği sürdürülür.
(2) 8 inci maddeden yararlanılabilmesi için birinci fıkranın (a) bendi kapsamında sunulan bilgi ve belgelerin katma değer yaratan belge niteliğinde olması gerekir.
(3) Yöneticilere ve çalışanlara, birinci fıkranın (a) bendindeki bilgi ve belgeleri sunarak başvurularını tamamlayabilmeleri için görevli birim tarafından süre verilebilir. Bu sürenin verilebilmesi için başvuru sahibinin; kartelin etkilediği ürünleri, kartelin süresini, kartele taraf olan teşebbüslerin ve varsa kartel kolaylaştırıcılarının isimlerini ve/veya ticaret ünvanlarını sunması gerekir.
(4) Başvuru ve varsa bilgi ve belgelerin hazırlanabilmesi için süre tanınmasına ilişkin talep, başvuru sahibi tarafından yazılı olarak yapılır. Ancak birinci fıkranın (a) bendindeki bilgiler şifahi olarak da sunulabilir. Bu durumda, verilen bilgiler görevli birim tarafından yazılı hale getirildikten sonra başvuru sahibine teyit ettirilir ve Kurum içi yazışma olarak saklanır. Delil olarak kullanılabilecek bu bilgileri, haklarında soruşturma yürütülenler, soruşturma raporunun tebliğinden sonra Kurum bünyesinde inceleyebilir.
(5) Başvurunun ve varsa bilgi ve belgelerin hazırlanabilmesi için süre tanınmasına ilişkin talebin yapıldığı tarih ve saati belgeleyen bir yazı görevli birim tarafından başvuruda bulunana verilir.
(6) 7 nci madde çerçevesindeki başvurunun tamamlanmasını müteakip, ilgili yönetici veya çalışana, birinci fıkrada belirlenen koşullarla başvuru konusu kartele taraf olan diğer teşebbüsler ile kartel kolaylaştırıcılarını ihlale zorlamamış olmasına bağlı olarak ceza verilmemesi hususu, Kurul tarafından karara bağlanarak başvuruda bulunana tebliğ edilir. 8 inci madde çerçevesindeki başvurunun tamamlanmasını müteakip ise ilgili yönetici veya çalışana verilecek cezada, birinci ve ikinci fıkralarda belirlenen koşullara bağlı olarak indirim yapılması hususu, Kurul tarafından karara bağlanarak başvuru sahibine tebliğ edilir.
(7) 7 nci veya 8 inci madde çerçevesindeki başvuruların tamamlanmasını müteakip, başvuru sahibince ek bilgi ve belgeler edinilmesi halinde, bu bilgi ve belgelerin ikinci yazılı savunma süresinin bitiminden önce olmak kaydıyla ve ivedilikle Kurum kayıtlarına sunulması gerekir.
(8) Kurul, soruşturmanın tamamlanmasının ardından nihai kararını verirken, 7 nci madde kapsamındaki yönetici veya çalışana ceza uygulamaz. Ancak, başvuru konusu kartele taraf olan diğer teşebbüslerin ve kartel kolaylaştırıcılarının ihlale zorlanmış olması nedeniyle para cezasından bağışıklığın kaybedildiğini saptarsa ilgili yönetici veya çalışana verilecek cezayı üçte birden az olmamak kaydıyla indirebilir.
(9) Kurul, soruşturmanın tamamlanmasının ardından nihai kararını verirken, 8 inci madde kapsamındaki yönetici veya çalışana verilecek cezayı, işbirliğinin niteliğini, etkinliğini ve zamanlamasını dikkate alarak indirir. Yapılacak indirim; başvurunun tamamlanmasını müteakip başvuruda bulunana tebliğ edilen indirim aralığındaki asgari orandan az, azami orandan fazla olamaz.
(10) 7 nci ve 8 inci maddeler çerçevesinde başvuruda bulunanlar tarafından sunulan bilgi ve belgeler, birinci fıkrada belirlenen koşulların ihlal edildiği saptansa bile delil olarak kullanılabilir. Bir yönetici veya çalışanın bu maddede belirlenen koşulları ihlal ettiğinin saptanması, diğer kartel tarafları ve kartel kolaylaştırıcıları ile bunların yöneticileri ve çalışanları bakımından herhangi bir hak doğurmaz.
(11) İkinci fıkrada yer alan koşulun sağlanmaması nedeniyle aktif işbirliği başvurusu kabul edilmeyen yönetici veya çalışanlar tarafından sunulan bilgi ve belgeler dosya kapsamından çıkarılır ve soruşturma sonucunda alınacak nihai karara dayanak yapılmaz.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Diğer hükümler
MADDE 10- (1) Bu Yönetmelik kapsamında yapılan aktif işbirliği başvurularından Kurulca kabul edilerek 6 ncı maddenin altıncı fıkrası veya 9 uncu maddenin altıncı fıkrası uyarınca karara bağlananlar bakımından, soruşturma sonucunda ihlalin kartel niteliğinde olmadığına karar verilmesi halinde de bu Yönetmelik hükümleri uygulanır.
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 11- (1) 15/2/2009 tarihli ve 27142 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kartellerin Ortaya Çıkarılması Amacıyla Aktif İşbirliği Yapılmasına Dair Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
Devam eden soruşturmalar
GEÇİCİ MADDE 1- (1) 5 inci maddenin birinci fıkrasında ve 8 inci maddenin birinci fıkrasında öngörülen üç aylık süre, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce başlatılan soruşturmalar bakımından uygulanmaz.
Devam eden aktif işbirliği başvuruları
GEÇİCİ MADDE 2- (1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce yapılan aktif işbirliği başvuruları bakımından, 11 inci madde ile yürürlükten kaldırılan Kartellerin Ortaya Çıkarılması Amacıyla Aktif İşbirliği Yapılmasına Dair Yönetmeliğin koşullar ve usule ilişkin hükümleri ile indirim oranlarına ilişkin hükümlerinden başvuru sahibi lehine olanların uygulanmasına devam olunur.
Yürürlük
MADDE 12- (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 13- (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Rekabet Kurumu Başkanı yürütür.
