Dış Ticaret İstatistikleri, Eylül 2023
Eylül ayında genel ticaret sistemine göre ihracat %0,5, ithalat %14,6 azaldı
Türkiye İstatistik Kurumu ile Ticaret Bakanlığı iş birliğiyle genel ticaret sistemi kapsamında üretilen geçici dış ticaret verilerine göre; ihracat 2023 yılı Eylül ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre %0,5 azalarak 22 milyar 490 milyon dolar, ithalat %14,6 azalarak 27 milyar 501 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Ocak-Eylül döneminde ihracat %0,5 azalırken, ithalat %1,2 arttı
Genel ticaret sistemine göre ihracat 2023 yılı Ocak-Eylül döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre %0,5 azalarak 187 milyar 204 milyon dolar, ithalat %1,2 artarak 274 milyar 432 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Aylara göre dış ticaret, Eylül 2023
Eylül ayında enerji ürünleri ve altın hariç ihracat %2,3, ithalat %1,5 azaldı
Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ihracat, 2023 Eylül ayında %2,3 azalarak 20 milyar 746 milyon dolardan, 20 milyar 260 milyon dolara geriledi.
Eylül ayında enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ithalat %1,5 azalarak 20 milyar 598 milyon dolardan, 20 milyar 280 milyon dolara geriledi.
Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç dış ticaret açığı Eylül ayında 19 milyon dolar olarak gerçekleşti. Dış ticaret hacmi %1,9 azalarak 40 milyar 540 milyon dolar olarak gerçekleşti. Söz konusu ayda enerji ve altın hariç ihracatın ithalatı karşılama oranı %99,9 oldu.
İhracat gelişim hızı, Eylül 2023 İthalat gelişim hızı, Eylül 2023
Eylül ayında dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına göre %47,8 azalarak 9 milyar 607 milyon dolardan, 5 milyar 12 milyon dolara geriledi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2022 Eylül ayında %70,2 iken, 2023 Eylül ayında %81,8’e yükseldi.
Dış ticaret açığı Ocak-Eylül döneminde %4,9 arttı
Ocak-Eylül döneminde dış ticaret açığı %4,9 artarak 83 milyar 142 milyon dolardan, 87 milyar 228 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2022 Ocak-Eylül döneminde %69,3 iken, 2023 yılının aynı döneminde %68,2’ye geriledi.
İhracat, ithalat ve dış ticaret dengesi, Eylül 2023
Eylül ayında imalat sanayinin toplam ihracattaki payı %94,1 oldu
Ekonomik faaliyetlere göre ihracatta, 2023 Eylül ayında imalat sanayinin payı %94,1, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı %4,0, madencilik ve taşocakçılığı sektörünün payı %1,4 oldu.
Ocak-Eylül döneminde ekonomik faaliyetlere göre ihracatta imalat sanayinin payı %94,5, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı %3,5, madencilik ve taşocakçılığı sektörünün payı %1,5 oldu.
Eylül ayında ara mallarının toplam ithalattaki payı %71,3 oldu
Geniş ekonomik gruplar sınıflamasına göre ithalatta, 2023 Eylül ayında ara mallarının payı %71,3, sermaye mallarının payı %14,9 ve tüketim mallarının payı %13,7 oldu.
İthalatta, 2023 Ocak-Eylül döneminde ara mallarının payı %73,5, sermaye mallarının payı %13,9 ve tüketim mallarının payı %12,5 oldu.
Sektörlere göre dış ticaret, Eylül 2023
Eylül ayında en fazla ihracat yapılan ülke Almanya oldu
Eylül ayında ihracatta ilk sırayı Almanya aldı. Almanya’ya yapılan ihracat 1 milyar 746 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 1 milyar 201 milyon dolar ile ABD, 1 milyar 196 milyon dolar ile Irak, 1 milyar 96 milyon dolar ile İtalya,1 milyar 69 milyon dolar ile Birleşik Krallık takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın %28,1’ini oluşturdu.
Ocak-Eylül döneminde ihracatta ilk sırayı Almanya aldı. Almanya’ya yapılan ihracat 15 milyar 904 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 11 milyar 7 milyon dolar ile ABD, 9 milyar 156 milyon dolar ile İtalya, 9 milyar 87 milyon dolar ile Birleşik Krallık ve 8 milyar 933 milyon dolar ile Irak takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın %28,9’unu oluşturdu.
İthalatta ilk sırayı Çin aldı
İthalatta Çin ilk sırayı aldı. Eylül ayında Çin’den yapılan ithalat 3 milyar 728 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 3 milyar 134 milyon dolar ile Rusya Federasyonu, 2 milyar 357 milyon dolar ile Almanya, 1 milyar 249 milyon dolar ile ABD, 1 milyar 175 milyon dolar ile BAE izledi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın %42,3’ünü oluşturdu.
Ocak-Eylül döneminde ithalatta ilk sırayı Rusya Federasyonu aldı. Rusya Federasyonu’ndan yapılan ithalat 34 milyar 705 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 34 milyar 397 milyon dolar ile Çin, 21 milyar 190 milyon dolar ile Almanya, 16 milyar 563 milyon dolar ile İsviçre, 11 milyar 840 milyon dolar ile ABD izledi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın %43,3’ünü oluşturdu.
Ülkelere göre ihracat, Eylül 2023 Ülkelere göre ithalat, Eylül 2023
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ihracat %1,7 arttı
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2023 Eylül ayında bir önceki aya göre ihracat %1,7 artarken, ithalat %6,5 azaldı. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2023 yılı Eylül ayında bir önceki yılın aynı ayına göre ihracat %2,0 artarken, ithalat %12,7 azaldı.
Yüksek teknolojili ürünlerin imalat sanayi ihracatı içindeki payı %4,1 oldu
Teknoloji yoğunluğuna göre dış ticaret verileri, ISIC Rev.4 sınıflaması içinde yer alan imalat sanayi ürünlerini kapsamaktadır. Eylül ayında ISIC Rev.4’e göre imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı %94,1’dir. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı %4,1’dir. Ocak-Eylül döneminde ISIC Rev.4’e göre imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı %94,5’tir. Ocak-Eylül döneminde yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı %3,6’dır.
Eylül ayında imalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı %83,6’dır. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı %10,5’tir. Ocak-Eylül döneminde imalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı %80,7’dir. Ocak-Eylül döneminde yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı %10,2’dir.
Teknoloji yoğunluğuna göre imalat sanayi ürünleri dış ticareti, Eylül 2023
Özel ticaret sistemine göre ihracat 2023 yılı Eylül ayında 20 milyar 452 milyon dolar oldu
Özel ticaret sistemine göre, 2023 yılı Eylül ayında, ihracat bir önceki yılın aynı ayına göre %0,8 azalarak 20 milyar 452 milyon dolar, ithalat %14,8 azalarak 25 milyar 723 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Eylül ayında dış ticaret açığı %44,9 azalarak 9 milyar 568 milyon dolardan, 5 milyar 271 milyon dolara geriledi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2022 Eylül ayında %68,3 iken, 2023 Eylül ayında %79,5’e yükseldi.
İhracat 2023 yılı Ocak-Eylül döneminde 170 milyar 172 milyon dolar oldu
Özel ticaret sistemine göre ihracat, 2023 yılı Ocak-Eylül döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre %2,7 azalarak 170 milyar 172 milyon dolar, ithalat %0,4 artarak 256 milyar 717 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Ocak-Eylül döneminde dış ticaret açığı %7,2 artarak 80 milyar 722 milyon dolardan, 86 milyar 545 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2022 Ocak-Eylül döneminde %68,4 iken, 2023 yılının aynı döneminde %66,3’e geriledi.
Özel ticaret sistemine göre dış ticaret, Eylül 2023
____________________________________________________________________________________________________
AÇIKLAMALAR
Dış ticaret istatistikleri genel ticaret sistemi ve özel ticaret sistemi olmak üzere iki farklı ticaret sistemine göre hesaplanmaktadır. Genel ticaret sisteminde, bir ülkenin ekonomik alanına giren ve ekonomik alanından çıkan mallar kapsanmaktadır. Bu sistemde, ülkenin ekonomik alanını oluşturan serbest bölgeler, gümrük antrepoları ve serbest dolaşım alanına giren veya bu alanlardan çıkan mallar hesaplamalara katılmaktadır. Özel ticaret sisteminde ise, gümrük antrepoları ve serbest bölgeler istatistiklerde yer almamakta, sadece ülkenin serbest dolaşım alanına giren ve bu alandan çıkan mallar kapsanmaktadır.
Bu bağlamda, Türkiye İstatistik Kurumu ile Ticaret Bakanlığı iş birliğiyle üretilen dış ticaret istatistiklerinin ödemeler dengesi ve ulusal hesaplar gibi ekonomik istatistiklerde yapılan revizyonlara uyumlu hale getirilmesi amacıyla, Ocak 2020’den itibaren ayrıntılı olarak genel ticaret sistemine göre yayımlanmaktadır. Özel ticaret sistemine göre dış ticaret istatistiklerine ise bülten ve ekinde özet olarak yer verilmektedir.