Konkordatosu Tasdik Edilenlerin Tapu Harcı İstisnası Olmasına Karşın Yersiz Ödenen Tapu Harcının İadesi – Engin GÜL, SMMM

Engin GÜL
SMMM
[email protected]

15 Mart 2018 tarih ve 30361 sayılı Resmi Gazetede 28.02.2018 tarihinde kabul edilen 7101 sayılı İcra Ve İflas Kanunu Ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun‘un 37. maddesinde

MADDE 37- 2004 sayılı Kanuna 308’inci maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki 308/a ve 308/g maddeleri eklenmiştir.

Kanun yolları:

Madde 308/a- (Ek: 28/2/2018-7101/37 md.)

“Konkordato hakkında verilen karara karşı borçlu veya konkordato talep eden alacaklı, kararın tebliğinden; itiraz eden diğer alacaklılar ise tasdik kararının ilânından itibaren on gün içinde istinaf yoluna başvurabilir. Bölge adliye mahkemesi kararına karşı on gün içinde temyiz yoluna başvurulabilir. İstinaf ve temyiz incelemeleri, Hukuk Muhakemeleri Kanunu hükümlerine göre yapılır.”

Konkordatoda harç, vergi istisnaları ve teşvik belgeleri:

MADDE 308/g- (Ek: 28/2/2018-7101/37 md.)

Tasdik edilen konkordato projesi kapsamında;

a) Yapılacak işlemler, 492 sayılı Harçlar Kanununa tabi harçlardan; bu işlemler nedeniyle düzenlenecek kâğıtlar, damga vergisinden,

b) Alacaklılar tarafından her ne nam altında olursa olsun tahsil edilecek tutarlar, 6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu gereği ödenecek banka ve sigorta muameleleri vergisinden,

c) Borçluya kullandırılacak krediler, Kaynak Kullanımı Destekleme Fonundan, istisna edilmiştir.

Bu istisna hükümleri konkordato projesinde belirtilen işlemler bakımından borçlu ile proje kapsamındaki alacaklılara özgü olarak uygulanır. Üçüncü kişiler bu istisna hükümlerinden yararlanamaz. 

Konkordato projesine göre borçları yeni bir itfa plânına bağlanan borçlulara ait olan teşvik belgelerinin süreleri ile ihracat taahhüt süreleri, geçici mühlet kararının verildiği tarihten konkordatonun bağlayıcı hâle geldiği tarihe kadar işlemez.”

denilmektedir.

492 sayılı Harçlar Kanunu

Kanunun şümulü

Madde 1

Bu Kanuna göre alınacak harçlar aşağıda gösterilmiştir:

1. Yargı harçları,
2. Noter harçları,
3. (2588 sayılı Kanunun 1’inci maddesiyle değişen fıkra)Vergi Yargısı Harçları,
4. Tapu ve kadastro harçları,
5. Konsolosluk harçları,
6. Pasaport, ikamet tezkeresi, çalışma izni, çalışma izni muafiyeti, vize ve Dışişleri Bakanlığı tasdik harçları, (1)
7. Gemi ve liman harçları,
8. İmtiyazname, ruhsatname ve diploma harçları,
9. Trafik harçları.

(1)  28/7/2016 tarihli ve 6735 sayılı Kanunun 27 nci maddesiyle, bu bende “ikamet tezkeresi” ibaresinden sonra gelmek üzere “, çalışma izni, çalışma izni muafiyeti,” ibaresi eklenmiştir. 

şeklindedir.

2004 sayılı İcra İflas Kanununda yer alan Konkordatonun tasdikine bağlı olarak 492 Sayılı Harçlar Kanunu 1. maddesinin 4. sırasındaki tapu harcına atıf yapmıştır. İcra iflas kanununda harçlara ilişkin detay verilmemiştir. Bu hususun tasdik edilen projeden etkilenen borçlu ve alacaklının 492 sayılı Harçlar Kanununa bakarak konkordato kapsamında yapılan işlemlerin hangilerinin harçlar yönünden istisna imkanına sahip olduğunu incelemeleri ve buna göre başvuru dilekçesi hazırlayarak harçların tahsil edildiği resmi kurumlara başvurmaları gerekmektedir.

Harç istisnası yönünden talepleri olacak olanların bakacakları en temel kaynak, konkordato ön proje ve revize projesi olacaktır.  Önerimiz ön proje ve revize projelere birlikte bakılmasıdır. Ön projede kısmi revizeler olduğu da unutulmamalıdır. Ön projenin tamamının dikkate alındığı birden fazla revize projelerin de olduğu olağan bir durumdur. Kısmi hazırlanan revize projelerde satılan varlıklara yer verilmediği durumlar olmaktadır. Bu nedenle hem ön proje hem de revize projelere bir bütün olarak bakılması gerekecektir.

Ön projelerinde açıkça konkordato talep eden borçlunun kaynak olarak gösterdiği unsurlar arasında aktifine kayıtlı gayri menkuller ya da aktifinde henüz mamul (Bina) haline gelmemiş taşınmazları satarak bunlardan elde edilen gelirlerle borçları ödemesi noktasında bir teklif olması halinde bu teklif kapsamında, konkordato ön projesinde olan alacaklılara yönelik de harç istisnası getirilmiştir. Diğer bir anlatımla inşaat yapan firmalar yönünden tapuda yapılacak satışlarda harç istisna kısıtlaması konulmamıştır.

İcra iflas kanunu kapsamındaki bu istisna çerçevesinde kanun koyucu alacaklılara alacaklarını taşınmazı borçludan devir alarak borçlarını tahsil etmede kolaylık sağlamıştır. Nakit paraya ulaşılamadığı, diğer taraftan yüksek meblağlı alacakların bir anda ödenmesinin mümkün olmadığı gibi yüksek tutarlı özellikle ipotekli taşınmazların satışının da bir anda olmayacağı gerçekliğinden yola çıkarak ipotek alacaklılarına ipoteğe konu taşınmaz üzerinden alacaklarını tahsil etmeye sevk etmektedir.

İcra İflas Kanununda ipotek alacaklıları rehinli olarak kabul edilmekte, rehinli olanlar yönünden faiz işlemeye devam edeceği kanunda açıkça ortaya konulmuştur. Faiz yüküne maruz kalacak olan borçluya taşınmazı tapu harcı istisnası kapsamında ipotek alacaklısına bir an önce devir edilmesinin avantajının, kanun kapsamında hem alacaklıdan hem de borçludan tapu harcı aranmaması olarak göstermiştir.

Hal böyle olunca borçluya önceliği faiz işlemeye devam eden ipotekli varlığını ön projede satma noktasında hızlı hareket etmesi için harç yönünden kolaylık sağlanmıştır.

Borçlunun kaynakları arasında gösterilerin ipotekli taşınmazın ipotek alacaklısına satışında tapu harcı aranılmaması, bu taşınmazdan elde edilen tahsilat kapsamında rehinlilerin borcunun ödenmesi sağlanacak ve bunun sonucunda da rehinsiz alacaklıların borçlunun kaynaklarından iflas halinde eline geçecek alacak oranı yükselecektir.

Tapu harcını sadece ipotek alacaklısı ve borçlu arasında yapılan işleme yönelik düşünmemek gerekmektedir. Borçlarından etkilenerek konkordato davası tesis eden borçluya, ipotekli olmayan aktifteki taşınmazları da kendisi yönünden satış yapıldığı anda tapu harcı istisnası uygulayarak borçlarını ödemede aktifteki taşınmazların satışına teşvik etmiştir. Borçlunun konkordato davasından etkilenen rehinsiz alacaklı da borçlunun kaynakları arasında gösterilen rehinli veya rehinsiz olan taşınmazları alarak harç istisnasından yararlanabilecektir.

İcra İflas Kanunu 308/g bendinde tapu harcı istisnası olmasına rağmen tapuda yapılan satış işlemlerinde tapu harcı tahsil edilmektedir.

Konkordato davası tesis eden borçlunun (Borçlu adına alacaklı da tesis edebilir) konkordatosunun tasdik edilmesinin sonuçlarından olan konkordato kapsamındaki işlemlere bağlı taşınmazların tapuda devrinde alınan tapu harcının harçlar vergi dairesine başvurularak iadesinin talep edilmesi gerekmektedir.

Tarafımızdan hazırlanmış olan örnek dilekçe aşağıda sunulmuştur. İlgili dilekçe ile başvurularak fazla ve yersiz ödenen tapu harcının iadesinin  talep edilmesi gerekecektir. Sakın ola ki dava açmak suretiyle tapu harcının iadesini talep etmeyiniz. Bu durumda vergi mahkemesi tarafından davanız usul yönünden reddedilecektir. Bu durum dilekçemizde açıklanmıştır.

Konkordato müessesinin imkanlarından olan tapu harcı istisnasının konkordatodan yararlananlarca daha kolay uygulanması amacıyla, ön projede kaynak gösterilen taşınmazlar yönünden 308/g bendinin 492 sayılı Harçlar Kanununa atıf yaptığından bahsedilerek, harç istisnasına ön projelerinde açıkça yer vermeleri önermekteyiz.

Örnek Dilekçe

Satıcı Yönünden Hazırlanmıştır

Lütfen Alıcı Yönünden Ön Projeye Bakarak Dilekçeyi Düzenleyiniz.

………………..……….. Veraset Ve Harçlar Vergi Dairesi Müdürlüğüne

(İnteraktiften Yazılabilir)

…………….. Vergi Dairesinin ………………….. vergi kimlik No.lu mükellefiyiz.

Tarafımızdan İİK Hükümlerine göre konkordato müessesinden faydalanılmış olup, konkordato davamız tasdik olmuştur. (Eki Tasdik Kararı)

İİK 308 g bendinde;

Konkordatoda harç, vergi istisnaları ve teşvik belgeleri: Madde 308/g- (Ek: 28/2/2018-7101/37 md.) Tasdik edilen konkordato projesi kapsamında; a) Yapılacak işlemler, 492 sayılı Harçlar Kanununa tabi harçlardan; bu işlemler nedeniyle düzenlenecek kâğıtlar, damga vergisinden, b) Alacaklılar tarafından her ne nam altında olursa olsun tahsil edilecek tutarlar, 6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu gereği ödenecek banka ve sigorta muameleleri vergisinden, c) Borçluya kullandırılacak krediler, Kaynak Kullanımı Destekleme Fonundan, istisna edilmiştir. Bu istisna hükümleri KONKORDATO PROJESİNDE BELİRTİLEN İŞLEMLER BAKIMINDAN BORÇLU İLE PROJE KAPSAMINDAKİ ALACAKLILARA ÖZGÜ OLARAK UYGULANIR. Üçüncü kişiler bu istisna hükümlerinden yararlanamaz. Konkordato projesine göre borçları yeni bir itfa plânına bağlanan borçlulara ait olan teşvik belgelerinin süreleri ile ihracat taahhüt süreleri, geçici mühlet kararının verildiği tarihten konkordatonun bağlayıcı hâle geldiği tarihe kadar işlemez.

denilmektedir.

Şirketimiz …………………………………… (Şirket Unvanı) adına kayıtlı iken üçüncü kişilere satılan taşınmazlardan, konkordato tasdiki kapsamında bizim yönümüzden tapu harcı aranılmaması gerekirken, tapu müdürlüğü tarafından vergisel konularda kamunun alacağının  zarar görmemesi adına riske girilmek istenmemiş olup, tahsili yoluna gidilmiştir. Tahsili yapılan harçların  detayı aşağıda verilmiş olup, tarafımızdan aranılmaması gereken harç bizden aranılarak tahsil edilmiş ve dairenize yatmıştır. İş bu harç bedelleri kayıtlarınızdan sorgu yapılması halinde tahsilinin yapıldığı görülecektir.

Alıcı konkordato ön ve revize projesinde yer almayan üçüncü taraf olduğu için alıcı yönünden %2 oranında tapu harcı aranılarak tahsil işlemi yerindedir. (Alıcı Konkordato Projesinde Alacaklı ise alıcı yönünden de harç aranılmaması gerekir)

Dairenizce yapılacak işlemlerde iadenin yapılamayacağına dair red yazısı verilmesi halinde bu husus 213 Sayılı V.U.K. 124. Madde hükümleri çerçevesinde MALİYE BAKANLIĞINA iletilecektir. Bu yönde daha önceden tesis edilen emsal davalarda 213 sayılı V.U.K. 124. Madde hükümlerinden yararlanılmadan vergi mahkemelerine başvurulamayacağı belirtilmiştir.

Yukarıda yer alan tapu harçları toplamı olan …….,00 TL tutarın İİK 308 g bendinde 492 sayılı Harçlar Kanuna atıf yapması kapsamında şirketimizin/Şahsın konkordato davasının tasdik edildiği hususlarından yola çıkarak fazla ve yersiz tahsil edilen …..,00TL tapu harcının …………………….. banka şubesindeki …………………………. IBAN No.lu hesabımıza yatırılması gereğini arz ederiz.

Ekleri              :

1-Konkordato Ön Proje Ve Revize Proje (Projemizde Taşınmazlar Mevcuttur)

2-Tasdik Kararı

2-Tapu Fotokopileri İle Satış Tapuları

3-213 Sayılı V.U.K. 124. Madde Hükümlerinden Yararlanılmadan Dava Yoluna Gidilemeyeceğine ilişkin Emsal yargı kararı

(Her Bir Eki İnteraktiften Önceki Dilekçeye atıf yaparak Ayrı Ayrı yükleyiniz) Mb Yetersiz Gelecektir.