31 Mart 2023 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 32149
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığından
MADDE 1- 10/2/2021 tarihli ve 31391 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Coğrafi Veri Lisans Yönetmeliğinin 1 inci maddesinde yer alan “faaliyet gösteren” ibaresinden sonra gelmek üzere “yerli veya yabancı gerçek ve” ibaresi eklenmiştir.
MADDE 2- Aynı Yönetmeliğin 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“b) 14/2/2020 tarihli ve 7221 sayılı Coğrafi Bilgi Sistemleri ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi ile ikinci fıkrasında belirtilen kurum, kuruluşlar, üniversiteler, yerli veya yabancı gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerini,”
MADDE 3- Aynı Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a), (ç), (f) ve (ğ) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı fıkraya aşağıdaki bentler eklenmiştir.
“a) Bakanlık: Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığını,”
“ç) Coğrafi veri lisans belgesi (Lisans): Bakanlık tarafından belirlenen şartları sağlayan yerli veya yabancı gerçek veya özel hukuk tüzel kişilerine, Ulusal Coğrafi Veri Sorumluluk Matrisi kapsamındaki verilerin standartlarına uygun şekilde toplanması, üretilmesi, paylaşılması, satışı ile veri madenciliği yapılması ve yeni veri üretilmesi faaliyetleri kapsamında verilen belgeyi,”
“f) Lisans sözleşmesi: Lisans grupları dikkate alınarak; yerli veya yabancı gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerine ilişkin bilgilerin, faaliyette bulunulacak sınırların, lisansa konu coğrafi veri ve veri bilgilerinin toplanması, üretilmesi, paylaşımı, satışı, güvenliği, arşivlenmesi, UCBP’ye entegre edilmesi, veri madenciliği ve yeni veri üretimi faaliyetlerine ilişkin usul, esas ve düzenlemelerin ve telif haklarının yer aldığı Bakanlık ile imzalanan sözleşmeyi,”
“ğ) Lisansa tabi coğrafi veri: Konum bilgisi içeren her türlü veriyi, dijital bir harita altlığı üzerinde veya adres verisi ile ilişkilendirilebilen verileri, veri tanımlama dokümanlarında belirlenmiş sensörler vasıtası ile araziden çevrim içi veya çevrim dışı toplanan verileri,”
“j) A grubu lisans: Verilerin toplanması ve/veya üretilmesi, paylaşımı ve satışı durumunda yerli veya yabancı gerçek ve tüzel kişilere verilen, tarafların aralarında lisans sözleşmesi imzaladıkları lisansı,
k) B grubu lisans: Verilerin toplanması durumunda yerli ve yabancı gerçek ve tüzel kişilere verilen, tarafların aralarında lisans sözleşmesi imzaladıkları lisansı,
l) C grubu lisans: Mevcut verilerin kullanılarak veri madenciliği yapılması ve/veya yeni veri üretilmesi ile ilgili faaliyetlere ilişkin olarak verilen ve tarafların aralarında lisans sözleşmesi ile birlikte lisans protokolü de imzaladıkları lisansı,
m) Hasılat payı: Bu Yönetmelik kapsamında yeni veri üretimi ve veri madenciliği yapılarak üretilen veri ve/veya bilgiden elde edilecek gelirin, Bakanlık, veri sorumlusu kurum ve/veya gerçek ve özel hukuk tüzel kişisi arasında yapılacak protokolde belirlenen payı,
n) Uygulama rehberi: Başvuru sahibinin Bakanlık elektronik altyapısı üzerinden kayıt oluştururken lisans süreci ile ilgili idari, mali ve teknik detayları açıklayıcı dokümanı,
o) Veri madenciliği: İş birliğine konu paylaşılan büyük ölçekli veriler kullanılarak hem faydalı bilgiye ulaşmak, hem veriler arasındaki ilişkileri ortaya koymak hem de ileriye yönelik doğru tahminlerin bulunmasını mümkün kılarak karar destek mekanizmalarına yardımcı olmak üzere yapılan iş ve işlemlerin tümünü,
ö) Veri sahibi kurum: Coğrafi veri paylaşım matrisinde yer alan coğrafi verinin üretim, uyumlaştırma, güncelleme, güvenlik ve paylaşımından sorumlu veya ilgili olan kamu kurum ve kuruluşunu,”
MADDE 4- Aynı Yönetmeliğin 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (b), (c) ve (ç) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı fıkraya aşağıdaki bent eklenmiştir.
“b) Bakanlık tarafından belirlenen şartları sağlayan yerli veya yabancı gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerine Lisans vermek.
c) İtiraz ve şikâyetlerin otuz gün içinde, gizlilik ilkelerine göre tarafsız ve objektif bir biçimde değerlendirilmesini sağlamak.
ç) Lisans sözleşmesini imzalayan yerli veya yabancı gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerini, Bakanlık tarafından görevlendirilmiş yetkin kişiler veya yetkilendirilmiş kuruluşlar vasıtasıyla denetlemek.”
“e) Denetim için yetkilendirme yapmak.”
MADDE 5- Aynı Yönetmeliğin 6 ncı maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Lisanslı kuruluşların yükümlülükleri
MADDE 6- (1) Yerli veya yabancı gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerinin yükümlülükleri şunlardır:
a) A veya B grubu lisans başvurusu durumunda Bakanlık tarafından hazırlanan lisans sözleşmesini imzalamak.
b) Lisans sözleşmesinde belirtilen faaliyetlere ilişkin veriler ile veri bilgisini, sözleşmede belirtilen dönemlerde Bakanlık tarafından belirlenen formatta Bakanlık elektronik alt yapısına kaydetmek.
c) A grubu lisans belgesi ile ilgili; sorumlu kişi iletişim bilgileri ile varsa çalıştırılacak araç ve personel değişikliklerini on beş gün içerisinde ilgili Valiliğe ve Bakanlığa bildirmek.
ç) Verilerin güncelliğini, doğruluğunu, güvenliğini ve gizliliğini sağlamak.
d) Ulusal Coğrafi Veri Sorumluluk Matrisi kapsamında yer alan ve çalışma yaptığı her türlü coğrafi verileri ve veri bilgisi ile birlikte Resmî Gazete’de yayımlanan standartlara uygun olarak lisans süresi içerisinde UCBP’ye sunmak veya sunulmasını sağlamak.
e) C grubu lisans başvurusu durumunda Bakanlık tarafından hazırlanan lisans sözleşmesi ile birlikte lisans/iş birliği protokolünü de imzalamak.
f) Denetimler esnasında Bakanlık tarafından görevlendirilmiş yetkin kişilere veya yetkilendirilmiş kuruluşlara, lisansa konu veri bilgi ve belgelere ilişkin erişimleri vermek.”
MADDE 6- Aynı Yönetmeliğin 7 nci maddesinin altıncı ve yedinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“(6) Başvuru sahibi, Bakanlık elektronik altyapısı üzerinden aşağıda belirtilen bilgi ve belgelerin sisteme kaydedilmesi suretiyle Bakanlığa başvuruda bulunur.
a) Faaliyette bulunulmak istenen veri/verilerin Ulusal Coğrafi Veri Sorumluluk Matrisinde karşılık geldiği tema/alt tema bilgileri ve veri bilgisini belirtmeleri.
b) Çalışma yapacağı coğrafi veri/verilerin neler olduğu, hangi alanları kapsadığı (il, büyükşehir, ülke düzeyinde), coğrafi veri toplama, üretme, paylaşma, satış, veri madenciliği ve yeni veri üretimi konularından hangileri ile ilgili çalışma yapacağına ilişkin beyanda bulunmaları.
c) Başvuru tarihinden önceki ay içerisinde Merkezi Sicil Kayıt Sistemi (MERSİS) üzerinden alınmış sicil tasdiknamesi ile meslek odalarına kayıtlı olarak faaliyet gösteren firmalar için ilgili meslek odasından alınmış işyeri tescil belgesini sisteme yüklemeleri.
ç) Yabancı gerçek veya özel hukuk tüzel kişisi için, kurulu olduğu ülkedeki ticari faaliyetine ilişkin belgelerin asılları ve noter onaylı çevirileri veya ülkemizde faaliyetlerini yürütecekleri kişi/firmalarla yapılmış sözleşmeleri hukuki olarak kanıtlayacak noter onaylı belgeleri sisteme yüklemeleri.
d) Kuruluşun, Ulusal Elektronik Tebligat Sistemi (UETS)’ne kayıtlı elektronik tebligat adresini belirtmeleri.
e) Firma ve sorumlu kişi bilgileri, doğrudan arazide veri toplama ve üretme konularında çalıştırılacak personel (Adı soyadı, T.C. kimlik numarası), araç bilgileri ve üreteceği veriye ilişkin bilgileri sisteme girmeleri.
f) A grubu lisans başvurusunda Ülke düzeyinde faaliyet gösterecek olan yerli kuruluşlarda, Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından verilen CBS Uzmanı belgesine sahip en az bir personel, büyükşehir ve il düzeyinde faaliyet gösterecek olanların CBS Uzmanı veya CBS Operatörü belgelerinden birine sahip personelden en az birini çalıştırdığına dair belge sunmaları.
g) A grubu lisans başvurusunda Ülke düzeyinde faaliyet gösterecek olan yabancı kuruluşlarda, coğrafi bilgi sistemleri alanlarından birinden mezun olmuş ya da coğrafi bilgi sistemleri konularında eğitim almış personel çalıştırdığına dair belge.
ğ) B grubu lisans başvurusunda; CBS Uzmanı veya CBS Operatörü belgelerinden birine sahip personel çalıştırdığına dair belge.
h) C grubu lisans başvurusunda; CBS Uzmanı veya CBS Operatörü ya da coğrafi bilgi sistemleri alanlarından birinden mezun olmuş ya da coğrafi bilgi sistemleri konularında eğitim almış personel çalıştırdığına dair belge.
(7) Başvuruda herhangi bir bilgi ve belgenin eksik olması halinde eksik olan belge/belgelerin üç ay içerisinde tamamlanması koşuluyla Bakanlıkça lisans verilebilir ve belgenin tamamlatılması sağlanır. Belge tamamlanmazsa başvuru geçersiz sayılır.”
“(9) Yapılacak ilk lisans başvurularında altıncı fıkranın (f), (g) ve (ğ) bentlerinde yer alan belge şartı aranmaz.
(10) B grubu lisans için başvuruda bulunanlar, Bakanlık tarafından başvuru muhteviyatı değerlendirilerek yapılacak inceleme neticesinde faaliyete ilişkin istenen belgeleri sunmakla yükümlüdür.”
MADDE 7- Aynı Yönetmeliğin dördüncü bölümünün başlığı “Veri Madenciliği, Veriden Yeni Veri Üretimi ile Hasılat Paylaşımı, Lisansın Yenilenmesi, Lisansın Kapsamı, Lisansın Askıya Alınması ve İptali” olarak değiştirilmiştir.
MADDE 8- Aynı Yönetmeliğin dördüncü bölümüne 8 inci maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki maddeler eklenmiştir.
“Veri madenciliği ve yeni veri üretimi
MADDE 8/A- (1) İş birliği yapılacak, yerli veya yabancı gerçek ve özel hukuk tüzel kişileri tarafından yürütülecek çalışmalarda kullanılacak verilerle ilgili veri sahibi kurumun görüşü alınır.
(2) Tüm veri madenciliği ve yeni veri üretimi faaliyetleri Bakanlığın oluşturacağı sistem üzerinden yürütülür.
(3) Yürütülecek çalışma Bakanlık personeli ile ortak yürütülür.
(4) Çalışma süresince Bakanlıkça kullanılacak personel eğitimi, takım, yazılım, donanım, lisans gibi giderler yerli veya yabancı gerçek ve özel hukuk tüzel kişileri tarafından karşılanır.
(5) Veri madenciliği ve yeni veri üretimi aşamasında yapılan tüm iş ve işlemler ve sonuç ürünlerinin fikri hakları Bakanlığa aittir.
(6) İş birliği yapılacak yerli veya yabancı gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerinin üretilen veriyi kullanım hakkı sürelidir. Bu süre Bakanlıkça belirlenir.
(7) Kamu kurum ve kuruluşlarına ait veriler için veri paylaşımı Ulusal Coğrafi Veri Paylaşım Matrisine göre yapılır.
(8) Üniversitelerle yapılacak veri madenciliği ve yeni veri üretimi konularındaki faaliyetlere ilişkin şartlar protokol ile belirlenir.
(9) İş birliği neticesinde elde edilen yeni veri ve veri madenciliğinden elde edilen ürünler;
a) UCBP ile süresiz ve ücretsiz paylaşılır.
b) Üretim ve paylaşıma ilişkin haklar iş birliği protokolünde belirlenir.
c) Kamu kurum ve kuruluşları, yerel yönetimler ve üniversiteler ile UCBP üzerinden süresiz ve bedelsiz paylaşılır.
Hasılat paylaşımı
MADDE 8/B- (1) Veri madenciliği yapılarak veya yeni veri üretimi ile üretilen veri ve/veya bilgiden elde edilecek gelir 26/12/1992 tarihli ve 21447 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği Sıra No: 1 hükümlerine göre “60 Brüt Satışlar” içinde işletme faaliyetine uygun ayrı bir hesapta izlenir.
(2) Hasılat paylaşımında;
a) Elde edilen gelir Bakanlığın Döner Sermaye İşletmesine, veri üreticisi kurumun ilgili hesabına iş birliği protokolü esaslarına göre belirlenen dönem ve oranlarda yatırılır.
b) Elde edilecek yeni verinin UCBP üzerinden satılması durumunda elde edilecek gelir, Bakanlık Döner Sermaye İşletmesine ve ilgili kamu kurumunun ve gerçek/özel hukuk tüzel kişilerinin hesaplarına yatırılır.
(3) Özel kurum, kuruluşlar ve üniversiteler ile yapılacak veri paylaşımı, veri madenciliği ve yeni veri üretimi konularındaki iş birlikleri kapsamında yapılan iş ve işlemler neticesinde elde edilen veri; üçüncü şahıslar ile UCBP üzerinden ve Bakanlık tarafından belirlenen Bakanlık birim fiyat listesinde her yıl yayımlanan bedel karşılığında paylaşılır.
(4) Protokolün kapsadığı dönemde veri madenciliği yapılarak üretilen veri ve/veya bilgiden elde edilen brüt geliri gösteren ve ilgili vergi dairesine yıllık veya geçici gelir/kurumlar vergisi beyanname ekinde verilen gelir tabloları 1/6/1989 tarihli ve 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununa göre yetkili kılınan serbest muhasebeci mali müşavirler veya yeminli mali müşavirlere onaylatılarak, hasılat payı ödemesini müteakip Bakanlık Döner Sermaye İşletmesine ve/veya veri üreticisi kuruma ibraz edilir.”
MADDE 9- Aynı Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Özel hukuk tüzel kişileri” ibaresi “Yerli veya yabancı özel hukuk tüzel kişileri” olarak değiştirilmiştir.
MADDE 10- Aynı Yönetmeliğin 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“e) Lisans sözleşmesi süresince lisans konusu faaliyete ilişkin dokümanların ve teçhizat, tesis ve basılı materyalin ilgili mevzuatta belirtilen yükümlülüklere aykırı biçimde kullanılması.”
MADDE 11- Aynı Yönetmeliğin 12 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş; aynı fıkraya aşağıdaki bentler eklenmiş; aynı maddenin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“b) Denetim işlemlerine ilişkin yazışmalar, il müdürlükleri ile kuruluş yetkilendirme işlemleri, denetim için görevlendirilen kişilere ait işlemler gibi sekretarya işleri Bakanlıkta izin ve lisans işlerinden sorumlu birim tarafından organize edilir.”
“ç) İhbar ve şikâyet üzerine veya resen yapılır.
d) Bakanlık denetim yetkisini çevre, şehircilik ve iklim değişikliği il müdürlüklerine devredebilir.”
“(2) Oluşturulacak denetim tutanakları denetim tarihinden itibaren yedi gün içerisinde Bakanlık elektronik altyapısına yüklenir.”
“(3) Denetim esnasında; gerçek veya özel hukuk tüzel kişisi tarafından, denetim görevlilerine lisans kapsamında yürütülen faaliyete ilişkin her türlü bilgi ve belgeye erişim yetkisi verilir.”
MADDE 12- Aynı Yönetmeliğe 13 üncü maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki madde eklenmiştir.
“Cezai hükümler
MADDE 13/A- (1) Lisansın iptal edilmesi durumunda gerçek ve özel hukuk tüzel kişileri izin almadan faaliyette bulunmuş sayılır ve bu kapsamda, 7221 sayılı Kanun hükümleri uyarınca; başvuru için faaliyet sahibine tebliği tarihinden itibaren en az on gün süre verilir. Süresi içinde başvurusunu yapmayanların faaliyetleri durdurulur ve izin bedelinin 5 katı tutarında idari para cezası uygulanır. Pafta sınır alanının tespit edilememesi halinde idari para cezası için 1000 (bin) adet 1/1000’lik pafta üzerinden hesaplama yapılır.
(2) C grubu lisans faaliyetlerinde veri üreticisi kurum tarafından verilerin güncel, kaliteli olarak verilmesi ve sürekliliğinin sağlanması esastır. Veri üreticisi kurumun lisans protokolüne aykırı hareket etmesi durumunda, kuruma on gün süre verilir, on gün sonunda aykırılık düzeltilmez ise protokole aykırı davrananlar hakkında ilgili mevzuatına göre adli ve idari yaptırım uygulanır. Ayrıca en az genel müdür ve eşiti seviyedeki kamu görevlileri hakkında 25/5/2004 tarihli ve 5176 sayılı Kamu Görevlileri Etik Kurulu Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun hükümleri uyarınca işlem tesis edilir. Diğer personel hakkındaki disipline yönelik tedbirler saklıdır.”
MADDE 13- Aynı Yönetmeliğin 14 üncü maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(1) Lisans verilmesi, yenilenmesi için ödenecek bedel ve tarifeler yerli ve yabancı gerçek ve tüzel kişiler için ayrı ayrı Bakanlık tarafından belirlenir. Belirlenen bedeller Bakanlık Döner Sermaye İşletmesi Birim Fiyat Listesinde her yıl yayımlanır.”
MADDE 14- Aynı Yönetmeliğe 14 üncü maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki madde eklenmiştir.
“Sınıflama tablosu
MADDE 14/A- (1) A, B ve C tipi lisanslara tabi olan gerçek ve tüzel kişilere ilişkin Bakanlıkça belirlenen Coğrafi Veri Lisans Veri Temaları Sınıflama Tablosu Ek-1’de yer almaktadır.
(2) İhtiyaç duyulması durumunda Coğrafi Veri Lisans Veri Temaları Sınıflama Tablosunda yapılacak güncellemeler Bakanlığın internet sayfasında ilan edilir.”
MADDE 15- Aynı Yönetmeliğe aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“Geçiş hükmü
GEÇİCİ MADDE 2- (1) 7 nci maddenin altıncı fıkrasının (f), (g) ve (ğ) bentleri 1/1/2025 tarihine kadar uygulanmaz.
(2) 1/1/2025 tarihine kadar gerçek veya özel hukuk tüzel kişileri, CBS Uzmanı ve CBS Operatörü istihdam etmemesi durumunda; lisans başvurusu sırasında veya lisansı aldıktan sonra, otuz gün içerisinde görevlendireceği en az bir personeline Bakanlık tarafından verilecek coğrafi bilgi sistemi ve bu Yönetmeliğe ilişkin eğitimleri aldırmak zorundadır.”
MADDE 16- Aynı Yönetmeliğin 16 ncı maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Çevre ve Şehircilik” ibaresi “Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği” olarak değiştirilmiştir.
MADDE 17- Aynı Yönetmeliğe ekte yer alan Ek-1 eklenmiştir.
MADDE 18- Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 19- Bu Yönetmelik hükümlerini Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı yürütür.