Talha APAK
Yeminli Mali Müşavir
Öğretim Görevlisi
Alomaliye.com Yayın Kurulu Başkanı
t.apak@apakymm.com
Gerçek kişilerin gelirleri gelir vergisine tabidir. Yedi gelir unsurundan oluşan gelir vergisi beyannamesi her yıl Mart’ta beyan edilir. Yıllık beyannameyle beyan edilecek gelirlerden biri de belli tutarı aşan ve iki ayrı işverenden alınan ücret gelirleridir…
2022 yılına ilişkin olup 2023 yılı Mart ayında beyan edilecek yıllık gelir vergisi beyannamesi; gerçek kişilerce bir takvim yılında elde edilen ticarî kazanç, ziraî kazanç, ücret, serbest meslek kazancı, gayrimenkul sermaye iradı, menkul sermaye iradı ve diğer kazanç ve iratlar olmak üzere yedi gelir unsurundan oluşmaktadır. Mart ayına girmiş olduğumuz bu süreçte, yıl içerisinde kesinti yoluyla vergisi ödendiği halde, bazı ücret gelirlerinin yıllık gelir vergisi beyannamesiyle beyan edilmesi gerekiyor. Ücret; para şeklinde olabileceği gibi ayni veya para ile temsil edilebilen menfaat şeklinde de olabilir. Ücretin; ödenek, tazminat, kasa tazminatı (mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık ilişkisi niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması ücretin niteliğini değiştirmez.
BEYAN EDİLECEK ÜCRETLER
2022 yılında, tek işverenden alınmış ve kesinti suretiyle vergilendirilmiş ücret gelirlerinin yıllık tutarı 880 bin lirayı aşması durumunda 2023 yılı Mart ayında yıllık beyanname ile beyan edilmesi gerekecektir. Yıllık tutarı 880 bin lirayı aşmazsa yıllık beyanname verilmeyecek. Ücret gelirlerinin yıllık beyannameye dâhil edilmesi halinde, beyan edilen gelir üzerinden hesaplanan vergiden, yıl içinde ödenen ücret üzerinden kesilen gelir vergisinin asgari geçim indirimi düşülmeden önceki tutarı mahsup edilecek olup kalanı ödenecektir.
Ücret gelirlerinin vergilendirilmesinde, tek işverenden ücret geliri elde edenler ile birden fazla işverenden ücret geliri elde edenlerin durumuna göre önem arz etmektedir. Buna göre;
— Tek işverenden kesinti yoluyla vergilendirilmiş ücret geliri elde eden ve ücret toplamı 2022 yılında 880 bin lirayı (2023 yılı için 1.900 bin lira) aşan ücretliler,
— Birden fazla işverenden kesinti yoluyla vergilendirilmiş ücret geliri elde eden ücretlilerden, birden sonraki işverenden aldıkları ücretlerin toplamı 2022 yılında 70 bin lirayı (2023 yılı için 150 bin lira) aşan ücretliler,
— Birden fazla işverenden kesinti yoluyla vergilendirilmiş ücret geliri elde eden ücretlilerden, birinci işverenden aldıkları ücret geliri dâhil olmak üzere aldıkları ücretlerin toplamı 2022 yılında 880 bin lirayı aşan ücretliler,
— Tevkifata tabi ücret gelirleri 2022 yılında 880 bin lirayı aşan veya birden fazla işverenden ücret alan ve birden sonraki işverenden aldıkları ücretlerin toplamı 70 bin lirayı aşan profesyonel spor yarışmaları ile basketbol ve voleybol spor dallarının en üst liglerindeki yarışmaları yöneten spor hakemleri,
— Tevkifata tabi olan ücret geliri toplamı 2022 yılında 880 bin lirayı aşan sporcular ücret gelirlerinden dolayı yılık gelir vergisi beyannamesi vermek zorundadırlar.
BEYAN VE ÖDEME
Yukarıdaki izahatlar çerçevesinde 2022 yılında ücret geliri elde edenler, 2023 yılı Mart ayında (1 Mart-31 Mart) yıllık gelir vergisi beyannamesi vermek zorundadırlar. Yıl içerisinde, işverenleri tarafından kesinti yoluyla ödenen vergileri, hesaplanan vergilerinden mahsup edildikten sonra (varsa) kalan vergileri Mart ve Temmuz ayları olmak üzere iki eşit taksitle ödenmesi gerekiyor. Bazı durumlarda ise iade çıkabiliyor, iade çıkması halinde ise ilgili tutar kişiye iade ediliyor. Beyanname vermek zorunda olacak kişiler beyannamelerini; GİB üzerinden Hazır Beyan Sistemi aracılığıyla internet ortamında beyan edebilirler.
Yüksek ücret alan veya birden çok işverenden ücret alanların ücret gelirlerinden dolayı bir sonraki yıl Mart ayında beyanname vermeleri gerektiği halde beyannamelerini ihmal ettikleri ve ciddi vergi ve cezalarıyla karşı karşıya kaldıkları biliniyor. Özellikle yıl içerisinde işyeri değiştirerek birden çok işverenden ücret alanların bu duruma dikkat etmeleri gerekiyor. Bu durumda olanların bir mali müşavire danışarak beyanlarını hatasız vermelerinde fayda bulunuyor.
İktibas: Paradergi
