Mahmut ESEN
E. Mülkiye Başmüfettişi
[email protected]
Ak Parti Grup Başkanvekilleri ve 201 milletvekili tarafından 27.01.2023 tarihinde TBMM Başkanlığına verilmiş, PBK kabul edilmiş ve Genel Kurul Gündemine girecek durumda olan, milyonlarca yurttaşımızı yakından ilgilendiren “Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” önemi nedeniyle analitik kısa özeti.
(Teklif kabul edilmesi halinde Cumhuriyet yönetimi dönemindeki 39’uncu vergi affı olacaktır.)
1- “Torba” niteliğindeki bu Kanun Teklifiyle: 31.12.2022 tarihi itibarıyla kamu idarelerine beyan edilmesi gereken veya kamu idarelerince tahsili gereken vergiler, vergi cezaları, bunlara bağlı gecikme faiz/zamları; idari para cezaları; SGK prim alacakları ve cezaları ve diğer kamu alacaklarının yeniden yapılandırılmasına ilişkin düzenlemelere yer verilmiştir.
2- Yapılandırma usul ve esasları Kanun’un 1’inci, 2’nci, 3’üncü ve 4’üncü maddelerinde kapsamlı bir şekilde düzenlenmiştir.
Yeniden yapılandırma sırasında kesinleşmiş vergi asıllarının ve idari para cezalarının tamamı, vergi cezaların ise %50 ‘si tahsil edilecektir.
Ayrıca kamu alacakları için idareler tarafından tahakkuk ettirilmiş olan gecikme faizi, gecikme zammı ve gecikme cezaları alacaklarının tahsilinden ise vazgeçilecektir. Bunları yerine gecikme faizi oranına göre daha düşük olan (1.11.2016 tarihinden itibaren aylık %0,75 olarak sabitlenmiş Yİ- ÜFE) esas alınarak belirlenecek tutarın tahsil edilmesiyle yetinilecektir.
Daha önceki yapılandırma uygulamalarında olduğu gibi borçlulara aylık olarak ödenmek üzere 12-48 ay arasında değişen taksit olanağı getirilmiştir. Taksit sürelerine göre alacaklara %9- 36 arasında değişen oranda zam uygulanacaktır.
(Spor kulüpleri için taksit süreleri yüz yirmi aya çıkarılmıştır.)
Bu Kanun kapsamında yapılandırılmış belediye borçlarının tahsili sırasında genel bütçe vergi gelirlerinden ayrılan aylık paylardan % 40 yerine % 50’sine kadar kesinti yapılabilecektir.
Peşin ödemelerde indirim olanakları sağlanmıştır.
Bu Kanundan yararlanmak isteyen borçluların 30.04.2023 tarihine kadar ilgili idareye başvuruda bulunmaları gerekmektedir.
Daha önce 7256 ve 7326 sayılı kanunlara göre yapılandırılmış alacaklar borçluların talebi halinde yeniden yapılandırılabilecektir.
Ayrıntılara ilişkin konularda uygulayıcılara yol göstermek üzere tebliğler çıkarılacaktır.
3- Belediyelerin alacak/borçlarının yapılandırılması konularına ilişkin bazı özel düzenlemeler getirilmiştir.
Belediyelerde ilgilerin isteğine üzerine yapılmakta olan belediye meclisince tarifeye bağlanmış ücrete tabi işler; müze ve maden payı, su, atık su/katı atık bedelleri, İSKİ su/kanalizasyon harcamalarına katılma payları yapılandırma kapsamına alınmıştır.
Belediyeler, bağlı idareler ve belediye şirketlerinin 2004 yılı sonuna kadarki kamu idarelerinden alacak/borçlarının mahsup edilmesine ve kalanının vergi paylarından tahsile ilişkin düzenleme kapsamındaki borçlar yapılandırma dışında bırakılmıştır.
4- Mükellefler; gelir ve kurumlar vergisi matrahlarını artırmaları ve ödeme yapmaları halinde haklarında ödeme yapılan yıllara ilişkin vergi incelemesi/vergi tarhiyatı yapılmayacaktır.
İşletmeler (emtia/makine/demirbaş) kayıtlarını düzeltebilecektir.
Diğer Hükümler
- Hazine ve Maliye Bakanlığınca 31.12.2022 tarihinden önceki ve tutarı 2.000 TL. altındaki alacaklar tahsil edilmeyecektir.
- Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu uyarınca verilmiş idari para cezalarının tahsilinden vazgeçilmektedir.
- İşverenler ve üçüncü kişilerden (meslek hastalığı, iş kazası, sigortasız işçi çalıştırılması vb. hallerden kaynaklı) SGK alacaklarında,
– SGK tarafından yersiz/fazla ödenmiş alacaklarının tahsilinde,
– Sigortalıların sattıkları ürün bedellerinden kesinti yapıldığı halde SGK’ ya ödenmemiş prim alacaklarına,
– Orman sayılan yerler, Hazine/Devlete ait yerlerin kullanım bedelleri, hasılat/kar payı alacaklarına,
– Belediyeler, bağlı idareler ve şirketlerin mülkiyetindeki taşınmazların satış, irtifak hakkı/kira bedelleri (kaynak suları dahil) kullanım bedelleri, hasılat payları alacaklarına;
Yasal faiz/gecikme zammı vb. yerine Yİ- ÜFE uygulanarak borç asıllarıyla birlikte ödenebilecektir.
- Kapanan iş yerlerine ait 500 TL. borç asılları ve 10.000 TL. tutarındaki fer’ileri tahsil edilemeyecektir.
- Araç muayenesini yaptırmamış olanlara 30.09.2023 tarihine kadar muayene yaptırmaları halinde aylık %5 fazla tahsilat yerine Yİ-ÜFE oranı uygulanacaktır.
- Belediyeler ve İSKİ’nin 2020 yılından önceki takipli 250 TL. geçmeyen asli alacaklar ve bunların 500 TL. geçmeyen fer’ alacaklarının tahsilinden vazgeçilecektir. (alacakların türü, dönemi, asılları ayrı ayrı dikkate alınacaktır.)
- Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının (TOBB/TSMMMO/TESK/TBB/TMMO/TBB vb.) üye aidat ve birlik aidatı alacakları tahsilatında alacak asıllarının ödenmesi halinde fer’i alacaklardan vazgeçilmektedir.
- Genç girişimcilere 75.000 TL. tutarında kazanç istisnası, GVK’nın vergi oranlarına tarifesindeki 2’nci sıradaki miktara (70.000 TL.) uyarlanmıştır.
- Kredi Yurtlar Kurumuna olan öğrenci kredi borçlarına gecikme zammı/Yİ-ÜFE vb. tutarlar ilave edilmeyecektir.
- TOKİ’ye; 2023 yılı sonuna kadar yapacağı konut ihalelerinde karar ve sözleşmelerden dolayı Damga Vergisi tahsil edilmeyecektir.
- Ortaklığı giderilmesi yoluyla satışlardaki harçlar; devir/iktisapların sayısına bakılmaksızın devir/eden ve alanların her birinden bir kez tahsil edilecektir.
- KTK göre verilmiş trafik ceza puanları; kırmızı ışık/hız limitlerine uymama nedeniyle geçici alınmış sürücü belgeleri pasif duruma getirilecektir. Ceza puanları bundan sonraki hesaplamalarda dikkate alınmayacak, sürücü belgeleri iade edilecektir.
- Boru hatları ve elektrik telleri taşınan malların ithalinde ödenen KDV indirim konusu yapılabilecektir.
(Genel bütçe vergi gelirleri içinde %24 oranı ile ilk sırada gelen İthalden alınan KDV’de 2023 yılı için belirlenmiş 931,4 milyar TL. gelir tahmini hedefinden uzaklaşıldığı anlaşılmaktadır.)
- GSB tescilli spor kulüpleri/şirketleri tarafından sporculara ödenen ücretlerden tevkif edilecek gelir vergilerinin özel bir hesaba aktarılması, hesapta toplanan paraların amatör spor faaliyetlerine harcanması konularında düzenleme yapılmıştır.
- Teknoloji/ARGE merkezlerinde çalışan personele tanınmış bazı teşviklerin personelin tamamına kadarının bölge haricinde çalışmaları halinde de geçerli olması konularında Cumhurbaşkanına yetki verilmiştir.
- Kurumlar Vergisi istisnası düzenleyen maddede değişiklik yapılmış iştirak hisselerinin alım giderleri kapsama dahil edilmiştir. Konuya ilişkin geçici bir madde düzenlenmiştir.
- Sigorta sözleşmelerindeki hasarın giderilmesi/tazminatın ödenmesinde orijinal parçalar yerine eşdeğer parçalar/yeniden kullanılabilir parçalar kullanılması yönünde değişiklik yapılmıştır.
– Büyükşehirlerde tüzel kişiliğini yitiren köylerden Emlak Vergisi ile BGK göre alınması gereken vergi, harç ve katılma paylarının alınmayacağına,
– Tüzel kişiliğini yitirerek tek mahalleye dönüştürülmüş beldelerde içme suyu ücretinin en düşük tarifenin %50 sini geçmeyeceğine;
İlişkin 6360 sayılı Kanunun Geçici Madde hükümleri süreleri 2025 sonuna kadar uzatılmıştır.
Bu makalenin tüm hakları www.alomaliye.com’a aittir. İktibas belirtilmeden ve linkimiz verilmeden (kaynak belirtilmeden) tamamı ya da bir kısmı herhangi bir ortamda (yazılı-görsel-işitsel-sanal-bulut-eğitim vb. ortamlar) kullanılamaz. Aksi kullanımlarda gerekli yasal işlemler yapılır.
