İşgücü Piyasasındaki Gelişmelerin Makro Analizi – 2022 Yılı III. Çeyrek Raporu
1. Yönetici Özeti
Bu rapor açıklanan son çeyreklik veriler çerçevesinde son döneme ilişkin işgücü piyasası değerlendirmelerini içermektedir.
2021 yılının ikinci yarısından itibaren salgına yönelik önlemlerin sona ermesiyle birlikte iktisadi faaliyette görülen güçlü seyir, 2022 yılının üçüncü çeyreğinde de sürmüştür. Türkiye ekonomisi 2022 yılının üçüncü çeyreğinde yüzde 3,9 oranında büyümüştür.
Salgın kaynaklı olumsuz etkilerin ortadan kalkmaya başlamasıyla normalleşme süreci hizmetler sektörü istihdamına 2022 yılı üçüncü çeyreğinde de olumlu yansımaya devam etmektedir. Bununla birlikte 2022 yılı üçüncü çeyreğe kadar güçlü seyreden yurtdışı talebin yavaşlaması neticesinde sanayi sektörü istihdamında sınırlı bir düşüş yaşandığı gözlenmektedir.
2. İşgücü Piyasasındaki Gelişmeler
Türkiye İstatistik Kurumunun Hanehalkı İşgücü Anketi (HİA) sonuçlarına göre, 2022 yılı ikinci çeyreğinde yüzde 10,6 olarak gerçekleşen mevsimsel etkilerden arındırılmış (MEA) işsizlik oranı 2022 yılı üçüncü çeyreğinde yüzde 10 olarak gerçekleşmiştir. Mevsimsel etkilerden arındırılmamış veriler baz alındığında ise işsizlik oranı geçen yılın aynı dönemine göre 1,6 puan azalarak yüzde 10,1’e gerilemiştir.
Türkiye ekonomisi 2022 yılının üçüncü çeyreğinde yüzde 3,9 oranında büyümüştür. Çeyreklik bazda MEA büyüme oranı ise yüzde -0,1 düzeyinde gerçekleşmiştir.
2022 yılının üçüncü çeyreğinde MEA işgücüne katılım oranı (İKO) bir önceki çeyreğe göre 0,4 puan azalarak yüzde 52,8 olarak gerçekleşmiştir. İKO, kadınlarda 0,1 puan azalarak yüzde 34,9; erkeklerde ise 0,6 puan azalarak yüzde 71,1 düzeyinde gerçekleşmiştir. Bu dönemde MEA istihdam oranı bir önceki çeyreğe göre değişmeyerek yüzde 47,5 olmuştur.
TÜİK tarafından yayımlanan İşgücü Girdi Endekslerine göre toplam istihdam endeksi, 2022 yılı üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 7,1 artış göstermiştir. Alt sektörler incelendiğinde, endeksin; sanayi sektöründe yüzde 6,1, inşaat sektöründe yüzde 3,4, ticaret-hizmet sektörlerinde ise yüzde 8,4 artış gösterdiği görülmektedir. Toplam istihdam endeksi 2022 yılı üçüncü çeyreğinde 2022 yılı ikinci çeyreğine göre yüzde 2,2 artış göstermiştir. Önceki çeyreğe göre değişim oranı incelendiğinde; sanayi sektöründe yüzde 1,6, inşaat sektöründe yüzde 4,2 ve ticaret-hizmet sektörlerinde ise yüzde 2,1 artış görülmektedir.
Sanayi, inşaat ve ticaret-hizmet sektörleri toplamında çalışılan saat endeksi, 2022 yılı üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 3,5 artmıştır. Alt sektörler incelendiğinde, endeks; sanayi sektöründe yüzde 3,1, ticaret-hizmet sektörlerinde yüzde 4,9 artarken, inşaat sektöründe yüzde 1,7 azalmıştır. Toplam çalışılan saat endeksi, 2022 yılı üçüncü çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre yüzde 0,3 azalış göstermiştir. Alt sektörler incelendiğinde, endeksin; sanayi sektöründe yüzde 0,5, ticaret-hizmet sektörlerinde yüzde 0,6 azaldığı, inşaat sektöründe ise yüzde 1,4 arttığı görülmektedir.
2.1. Makroekonomik Görünüm ve İstihdamdaki Gelişmeler
2022 yılı üçüncü çeyreğinde Türkiye ekonomisi, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 3,9 oranında büyümüştür. Bu durum, yılın üçüncü çeyreğinde ekonominin istihdam oluşturma kapasitesini olumlu yönde etkilemeye devam etmiştir.
Uzun süreli hareket bandı yüzde 75-80 aralığında olan imalat sanayii kapasite kullanım oranı 2022 yılı Kasım ayında yüzde 75,9 seviyesinde gerçekleşmiştir.
Sanayi üretim endeksi (MEA), 2022 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre yüzde 1,6 azalmıştır. Normalleşme sürecinde güçlü performans sergileyen sanayi üretim endeksi son dönemde yurt dışı talepteki azalmaya da bağlı olarak bir miktar hız kesmiştir.
2022 yılı üçüncü çeyreğinde toplam istihdam yıllık bazda 1 milyon 508 bin kişi artarak 31 milyon 160 bin kişi olmuştur. Tarım sektöründe 169 bin kişilik istihdam kaybı yaşanırken hizmetler sektöründe 1 milyon 193 bin, sanayi sektöründe 438 bin ve inşaat sektöründe 47 bin kişilik istihdam artışları gerçekleşmiştir.
Tamamı İçin Tıklayınız – T.C. Cumhurbaşkanlığı’na Link
Kaynak: T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı