Yeni ÖTV Matrah Düzenlemesi İle Sıfır Araç Fiyatları
Fatih TANRIÖVER
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
f_tanriover@hotmail.com
Bilindiği gibi, sıfır (kullanılmamış) araç alımlarında, en büyük vergi yükünü özel tüketim vergisi oluşturmaktadır. Zira, binek otomobillerin (bayi karı dahil) çıplak satış fiyatı üzerinden değişen oranlarda özel tüketim vergisi tahsil edilmektedir. Ayrıca Özel tüketim vergisi dahil fiyat üzerinden katma değer vergisi de hesaplanıp tahsil edilmektedir.
[vc_row][vc_column][vc_message message_box_style=”solid-icon” style=”square” message_box_color=”success”] Araçların ÖTV Düzenlemesi Resmi Gazete’de Yayımlandı – TIKLAYINIZ – 24/11/2022 [/vc_message][vc_column_text]
ÖTV oranlarının belirlendiği 13 Ocak 2022 tarih ve 31718 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli II sayılı listede yer alan kayıt ve tescile tabi araçların özel tüketim vergisi matrah, oran ve dilimleri yeniden belirlenmiş olup yapılan değişikliğe göre, özel tüketim vergisi matrah dilimleri üç dilim yerine beş dilim olarak düzenlenmiştir.
Bu bağlamda yapılan düzenleme ile Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli II sayılı listedeki 87.03 G.T.İ.P numaralı kayıt ve tescile tabi araçlara ilişkin kabul edilen yeni matrah dilimleri ve ÖTV oranları aynen aşağıda gösterilmiştir;
— Motor silindir hacmi 1600 cm³’ü geçmeyenler
— Özel tüketim vergisi matrahı 120.000 TL’yi aşmayanlar %45
— Özel tüketim vergisi matrahı 120.000 TL’yi aşıp, 150.000 TL’yi aşmayanlar %50
— Özel tüketim vergisi matrahı 150.000 TL’yi aşıp, 175.000 TL’yi aşmayanlar %60
— Özel tüketim vergisi matrahı 175.000 TL’yi aşıp, 200.000 TL’yi aşmayanlar %70
— Diğerleri %80
Buna göre, en düşük ÖTV oranı %45 olurken Motor silindir hacmi 1600 cm³’ü geçmeyen araçlar için en yüksek ÖTV oranı ise %80 olmuştur. Böylece, matrah dilimleri arasındaki oranlar daraltılmıştır.
Diğer yandan, Maliye Bakanı Sayın Nureddin NEBATİ 1 Aralık 2022 tarihinde ÖTV oranlarının etkileyen matrah tutarlarının yeniden belirleneceğini açıkladı. Bu açıklamayla beraber kamuoyunda sıfır otomobil fiyatlarının ve buna bağlı olarak da ikinci el araç fiyatlarının düşeceği beklentisi oluştu. Bu nedenle bazı kişilerin sıfır araç siparişlerini iptal ettirdikleri ve hatta bazılarının verdikleri kaporaları geri aldıkları bile iddia edildi.
Peki beklentiler karşılanıp atılan taş ürkütülen kuşa değecek mi? Yani ÖTV matrah tutarları yeniden belirlendiğinde araç fiyatları ne kadar düşecek? Bunu güncel tüm vergiler dahil liste fiyatlarını kullanarak yaklaşık rakamlarla hesaplamaya çalışacağız. Hesaplamada tüm vergiler dahil liste fiyatları dikkate alınmıştır. Yani, ÖTV oranlarının bir, iki ya da üç dilim aşağıya düştüğünde, şu anda bayide sırasıyla; 1 milyon TL’ye, 900 bin TL’ye, 800 bin TL’ye, 700 bin TL’ye, 600 bin TL’ye satılmakta olan araçların yeni fiyatlarının ne olacağı hesaplanmıştır.
| Güncel Fiyatı 1 Milyon TL Olan Araç | Yeni Oran | Tüm Vergiler Dahil Fiyat | Tüm Vergiler Dahil
Yeni Fiyat |
Fiyat Düşüşü |
|---|---|---|---|---|
| ÖTV Dilimi Bir Alt Dilimden Hesaplanırsa | 70% | 1.000.000,00 | 944.445,00 | 55.555,00 |
| ÖTV Dilimi İki Alt Dilimden Hesaplanırsa | 60% | 1.000.000,00 | 888.889,00 | 111.111,00 |
| ÖTV Dilimi Üç Alt Dilimden Hesaplanırsa | 50% | 1.000.001,00 | 833.334,00 | 166.667,00 |
| Güncel Fiyatı 900 Bin TL olan Araç | Yeni Oran | Tüm Vergiler Dahil Fiyat | Tüm Vergiler Dahil
Yeni Fiyat |
Fiyat Düşüşü |
| ÖTV Dilimi Bir Alt Dilimden Hesaplanırsa | 70% | 900.000,00 | 850.000,30 | 49.999,70 |
| ÖTV Dilimi İki Alt Dilimden Hesaplanırsa | 60% | 900.000,00 | 800.000,40 | 99.999,60 |
| ÖTV Dilimi Üç Alt Dilimden Hesaplanırsa | 50% | 900.000,00 | 750.000,50 | 149.999,50 |
| Güncel Fiyatı 800 Bin TL olan Araç | Yeni Oran | Tüm Vergiler Dahil Fiyat | Tüm Vergiler Dahil
Yeni Fiyat |
Fiyat Düşüşü |
| ÖTV Dilimi Bir Alt Dilimden Hesaplanırsa | 70% | 800.000,00 | 755.555,60 | 44.444,40 |
| ÖTV Dilimi İki Alt Dilimden Hesaplanırsa | 60% | 800.000,00 | 711.111,80 | 88.888,20 |
| ÖTV Dilimi Üç Alt Dilimden Hesaplanırsa | 50% | 800.000,00 | 666.667,00 | 133.333,00 |
| Güncel Fiyatı 700 Bin TL olan Araç | Yeni Oran | Tüm Vergiler Dahil Fiyat | Tüm Vergiler Dahil
Yeni Fiyat |
Fiyat Düşüşü |
| ÖTV Dilimi Bir Alt Dilimden Hesaplanırsa | 70% | 700.000,00 | 661.111,90 | 38.888,10 |
| ÖTV Dilimi İki Alt Dilimden Hesaplanırsa | 60% | 700.000,00 | 622.222,20 | 77.777,80 |
| ÖTV Dilimi Üç Alt Dilimden Hesaplanırsa | 50% | 700.000,00 | 583.333,50 | 116.666,50 |
| ÖTV Dilimi En Alt Dilimden Hesaplanırsa | 45% | 700.000,00 | 563.889,15 | 136.110,85 |
| Güncel Fiyatı 600 Bin TL olan Araç | Yeni Oran | Tüm Vergiler Dahil Fiyat | Tüm Vergiler Dahil
Yeni Fiyat |
Fiyat Düşüşü |
| ÖTV Dilimi Bir Alt Dilimden Hesaplanırsa | 60% | 600.000,00 | 564.706,80 | 35.293,20 |
| ÖTV Dilimi İki Alt Dilimden Hesaplanırsa | 50% | 600.000,00 | 529.412,50 | 70.587,50 |
| ÖTV Dilimi Üç Alt Dilimden Hesaplanırsa | 45% | 600.000,00 | 511.765,35 | 88.234,65 |
Maliye Bakanı Sayın Nureddin Nebati tarafından yapılan son açıklamada sadece matrah tutarlarının değişeceği açıklanmıştır. Bu nedenle yukarıda yapılan hesaplamada sadece matrah tutarlarının değişeceği ve ÖTV oranlarının aynı kalacağı varsayılmıştır.
Buna göre, bu düzenlemede matrah dilimleri iki alt dilime düşecek şekilde yapılırsa ancak o halde anlamlı tutarlarda fiyat düşüşü olacaktır. Mevcut duruma göre sadece bir alt dilimdeki orandan vergilendirme yapılırsa, bu düzenleme, otomobil fiyatlarında yüksek tutarlarda düşüşe neden olmayacaktır. Örnek tutarlar ile yapılan hesaplamalar yukarıdaki tabloda gösterilmiş olup buradan da görüleceği üzere, mevcut duruma göre sadece bir alt dilimdeki orandan vergilendirme yapılırsa, yeni düzenleme, en fazla 50-60 Bin TL kadar düşüşe neden olacaktır. Bunun ikinci araç fiyatlarına yansımasının ise çok sınırlı olacağı bu durumdan çıkartılabilir. Umarız düzenleme bu hususlar ve beklentiler dikkate alınarak yapılır ve fiyat düşüşleri ikinci el araç fiyatlarına da makul düzeyde yansır.