T.C.
HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI
31 Ekim 2022
BASIN DUYURUSU
HAZİNE FİNANSMAN PROGRAMI:
2022 YILI GELİŞMELERİ VE 2023 YILI ÖNGÖRÜLERİ
Bilindiği üzere, 2023 – 2025 dönemine ilişkin Orta Vadeli Program 4 Eylül 2022 tarihinde yayımlanmış, 2023 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Tasarısı ise 17 Ekim 2022 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulmuştur.
Orta Vadeli Program ve Merkezi Yönetim Bütçesi öngörüleri esas alınarak hazırlanan 2023 yılı Hazine Finansman Programı aşağıda kamuoyunun bilgisine sunulmaktadır.
I – Finansman Programı
Kamu borç yönetiminin yürütülmesinde makroekonomik dengeleri gözeterek para ve maliye politikalarıyla uyumlu, sürdürülebilir, saydam ve hesap verilebilir bir borçlanma politikası izlenmesi; finansman ihtiyaçlarının, iç ve dış piyasa koşulları ve maliyet unsurları göz önüne alınarak belirlenen risk düzeyi çerçevesinde, orta ve uzun vadede mümkün olan en uygun maliyetle karşılanması ilkeleri esas alınır.
Bu ilkeleri temel alarak oluşturulan borçlanma politikaları çerçevesinde hazırlanan ve düzenli olarak kamuoyuna duyurulan Hazine Finansman Programları, her yıl orta ve uzun vadeli bir bakış açısı ile belirlenen stratejik ölçütler esas alınarak yürütülmektedir.
2003 yılından bu yana kararlılıkla yürütülen söz konusu uygulama, kamu borç stokunun yapısının iyileştirilmesini, borç stokunun maruz kaldığı risklere karşı hassasiyetinin önemli ölçüde azaltılmasını ve bu sayede borçlanma politikalarının sürdürülebilir bir yapıda devam ettirilebilmesini mümkün kılmaktadır.
a) 2022 Yılı İç Finansman Gelişmeleri
2022 yılında yaşanan olumsuz küresel ve jeopolitik gelişmelere rağmen, stratejik ölçütlere dayalı kamu borç yönetimi politikası uygulamasından taviz verilmemesi sayesinde, kamu borç yönetimi alanında ciddi kazanımlar elde edilmiştir.
2022 yılının ikinci yarısında alınan makro ihtiyati tedbirler ile yurt içi piyasadaki yatırımcıların Türk Lirası (TL) cinsi, sabit faizli, uzun vadeli Devlet İç Borçlanma Senetlerine (DİBS) yönelik talebinde kayda değer bir artış görülmüştür. Yatırımcıların söz konusu ilave DİBS talebinin karşılanabilmesi amacıyla, yurt içi piyasadaki borçlanma tutarları artırılmıştır. Söz konusu artış çok büyük ölçüde TL cinsi, uzun vadeli, sabit getirili borçlanma senedi ihraçları ile sağlanmıştır.
Bu çerçevede uygulamaya konulan borç yönetimi stratejisi kapsamında ihraç edilen TL cinsi uzun vadeli sabit getirili senetler yoluyla, borçlanmanın vadesi, maliyeti ve iç borçlanmanın kompozisyonu alanlarında olumlu gelişmeler kaydedilerek, borç stokunun makroekonomik değişkenlere karşı hassasiyeti azalmıştır.
- 2021 yılında 53,5 ay olan nakit iç borçlanmanın ortalama vadesi 2022 yılında uygulanan uzun vadeli borçlanma stratejisi ile Ocak – Ekim döneminde 68,6 ay olarak gerçekleşmiştir.
- Bununla birlikte, iç piyasada sabit getirili TL cinsi kira sertifikası ihraçlarında, ilk defa 10 yıl vadeli ihraçlar gerçekleştirilmiştir.
- Aylık bazda ise, 2022 yılı Temmuz ayı bugüne kadarki en uzun aylık ortalama vade olan 98 ay ile tamamlanmıştır.
- 2022 yılı başında yüzde 24,6 olan sabit getirili TL cinsi iç borçlanmanın ortalama maliyeti, 2022 yılı Ekim ayına gelindiğinde yüzde 10,9’a gerilemiş, 2022 yılı Ocak – Ekim döneminde ise yüzde 17,6 seviyesinde gerçekleşmiştir.
- 2019-2021 döneminde toplam iç borçlanmanın %38’i sabit getirili TL cinsi senetler ile sağlanmışken, 2022 Ocak – Ekim döneminde sabit getirili TL cinsi senetlerin iç borçlanmadaki payı %58’e yükselmiştir.
- Borç stokunun döviz kurundaki dalgalanmalara karşı duyarlılığının azaltılması amacıyla, temel stratejilerimizden birisi olan yurt içindeki döviz cinsi borç stokunun kademeli olarak azaltılması politikasına 2022 yılı Ocak – Ekim döneminde de devam edilmiştir. Bu bağlamda, söz konusu dönemdeki 4,1 milyar ABD doları tutarındaki döviz cinsi iç borç itfasına karşılık iç piyasada 1,6 milyar ABD doları tutarında döviz cinsi iç borçlanma gerçekleştirilmiştir.
- Diğer taraftan, yatırımcı tabanının genişletilmesi ve borçlanma araçlarının çeşitlendirilmesi amacıyla,
- 2012 yılından bu yana gerçekleştirilen kira sertifikası ihraçlarına 2022 yılında da devam edilmiştir. Bu çerçevede, Ocak – Ekim döneminde iç piyasada toplam 86,1 milyar TL (net) tutarında TL cinsi kira sertifikası ihraç edilmiştir.
- İlk defa 2017 yılında ihraç edilen altın tahvili ve altına dayalı kira sertifikası ihraçlarına 2022 yılında da devam edilmiştir. 2022 yılında toplam 43,4 ton altın tahvili ve altına dayalı kira sertifikası itfasına karşılık 14,4 tonu altın tahvili ve 34,8 tonu altına dayalı kira sertifikası olmak üzere toplam 49,2 ton altın karşılığı senet ihraç edilmiştir.
- 2022 yılı Ocak – Ekim döneminde toplam 5,4 milyar TL tutarında Türk Lirası Gecelik Referans Faiz Oranına (TLREF) endeksli senet ihracı gerçekleştirilmiştir.
- 2022 yılı Haziran ayında gerçekleştirilen Gelire Endeksli Senet (GES) ihracında 83.816 bireysel yatırımcının katılımıyla 6,6 milyar TL tutarında finansman sağlanmıştır. Bu sayede, finansal enstrümanlar tabana yayılarak sermaye piyasalarının geliştirilmesi hedeflenirken bireysel yatırımcılara TL cinsi alternatif bir enstrüman sunulması da sağlanmıştır.
Tamamı İçin Tıklayınız – T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı’na Link
Kaynak: T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı’na Link
