Dış Ticaret İstatistikleri – Eylül 2022

Eylül ayında genel ticaret sistemine göre ihracat %9,2, ithalat %38,1 arttı

Türkiye İstatistik Kurumu ile Ticaret Bakanlığı iş birliğiyle genel ticaret sistemi kapsamında üretilen geçici dış ticaret verilerine göre; ihracat 2022 yılı Eylül ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre %9,2 artarak 22 milyar 612 milyon dolar, ithalat %38,1 artarak 32 milyar 208 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Ocak-Eylül döneminde ihracat %17,0, ithalat %40,4 arttı

Genel ticaret sistemine göre ihracat 2022 yılı Ocak-Eylül döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre %17,0 artarak 188 milyar 152 milyon dolar, ithalat %40,4 artarak 271 milyar 249 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Eylül ayında enerji ürünleri ve altın hariç ihracat %4,4, ithalat %10,9 arttıEnerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ihracat, 2022 Eylül ayında %4,4 artarak 19 milyar 901 milyon dolardan, 20 milyar 779 milyon dolara yükseldi.

Eylül ayında enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ithalat %10,9 artarak 18 milyar 571 milyon dolardan, 20 milyar 602 milyon dolara yükseldi.

Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç dış ticaret fazlası Eylül ayında 177 milyon dolar olarak gerçekleşti. Dış ticaret hacmi %7,6 artarak 41 milyar 381 milyon dolar olarak gerçekleşti. Söz konusu ayda enerji ve altın hariç ihracatın ithalatı karşılama oranı %100,9 oldu.
Dış ticaret açığı Eylül ayında %268,1 arttı

Eylül ayında dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına göre %268,1 artarak 2 milyar 607 milyon dolardan, 9 milyar 595 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2021 Eylül ayında %88,8 iken, 2022 Eylül ayında %70,2’ye geriledi.

Dış ticaret açığı Ocak-Eylül döneminde %156,3 arttı

Ocak-Eylül döneminde dış ticaret açığı %156,3 artarak 32 milyar 423 milyon dolardan, 83 milyar 97 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2021 Ocak-Eylül döneminde %83,2 iken, 2022 yılının aynı döneminde %69,4’e geriledi.

İhracat, ithalat ve dış ticaret dengesi, Eylül 2022

Eylül ayında imalat sanayinin toplam ihracattaki payı %95,3 oldu

Ekonomik faaliyetlere göre ihracatta, 2022 Eylül ayında imalat sanayinin payı %95,3, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı %2,6, madencilik ve taşocakçılığı sektörünün payı %1,5 oldu.

Ocak-Eylül döneminde ekonomik faaliyetlere göre ihracatta imalat sanayinin payı %94,7, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı %2,9, madencilik ve taşocakçılığı sektörünün payı %1,9 oldu.

Eylül ayında ara mallarının toplam ithalattaki payı %80,3 oldu

Geniş ekonomik gruplar sınıflamasına göre ithalatta, 2022 Eylül ayında ara mallarının payı %80,3, sermaye mallarının payı %11,1 ve tüketim mallarının payı %8,5 oldu.

İthalatta, 2022 Ocak-Eylül döneminde ara mallarının payı %81,4, sermaye mallarının payı %10,7 ve tüketim mallarının payı %7,8 oldu.

Eylül ayında en fazla ihracat yapılan ülke Almanya olduEylül ayında ihracatta ilk sırayı Almanya aldı. Almanya’ya yapılan ihracat 2 milyar 3 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 1 milyar 378 milyon dolar ile ABD, 1 milyar 277 milyon dolar ile Irak, 1 milyar 205 milyon dolar ile Birleşik Krallık, 1 milyar 147 milyon dolar ile Rusya Federasyonu takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın %31,0’ını oluşturdu.

Ocak-Eylül döneminde ihracatta ilk sırayı Almanya aldı. Almanya’ya yapılan ihracat 15 milyar 777 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 12 milyar 746 milyon dolar ile ABD, 9 milyar 885 milyon dolar ile Irak, 9 milyar 801 milyon dolar ile Birleşik Krallık, 9 milyar 268 milyon dolar ile İtalya ve takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın %30,5’ini oluşturdu.

İthalatta ilk sırayı Rusya Federasyonu aldı

İthalatta Rusya Federasyonu ilk sırayı aldı. Eylül ayında Rusya Federasyonu’ndan yapılan ithalat 6 milyar 226 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 3 milyar 709 milyon dolar ile Çin, 2 milyar 129 milyon dolar ile İsviçre, 2 milyar 37 milyon dolar ile Almanya, 1 milyar 512 milyon dolar ile ABD izledi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın %48,5’ini oluşturdu.

Ocak-Eylül döneminde ithalatta ilk sırayı Rusya Federasyonu aldı. Rusya Federasyonu’ndan yapılan ithalat 44 milyar 638 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 31 milyar 742 milyon dolar ile Çin, 17 milyar 364 milyon dolar ile Almanya, 11 milyar 807 milyon dolar ile ABD, 10 milyar 330 milyon dolar ile İtalya izledi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın %42,7’sini oluşturdu.

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ihracat %0,8 arttı

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2022 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre ihracat %0,8 artarken, ithalat %1,3 azaldı. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2022 yılı Eylül ayında bir önceki yılın aynı ayına göre ihracat %9,5, ithalat %38,9 arttı.

Yüksek teknolojili ürünlerin imalat sanayi ihracatı içindeki payı %2,6 oldu

Teknoloji yoğunluğuna göre dış ticaret verileri, ISIC Rev.4 sınıflaması içinde yer alan imalat sanayi ürünlerini kapsamaktadır. Eylül ayında ISIC Rev.4’e göre imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı %95,3’tür. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı %2,6’dır. Ocak-Eylül döneminde ISIC Rev.4’e göre imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı %94,7’dir. Ocak-Eylül döneminde yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı %2,8’dir.

Eylül ayında imalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı %73,5’tir. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı %9,1’dir. Ocak-Eylül döneminde imalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı %70,5’tir. Ocak-Eylül döneminde yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı %9,7’dir.

Özel ticaret sistemine göre ihracat 2022 yılı Eylül ayında 20 milyar 633 milyon dolar olduÖzel ticaret sistemine göre, 2022 yılı Eylül ayında, ihracat bir önceki yılın aynı ayına göre %5,5 artarak 20 milyar 633 milyon dolar, ithalat %35,4 artarak 30 milyar 188 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Eylül ayında dış ticaret açığı %248,9 artarak 2 milyar 739 milyon dolardan, 9 milyar 555 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2021 Eylül ayında %87,7 iken, 2022 Eylül ayında %68,3’e geriledi.

İhracat 2022 yılı Ocak-Eylül döneminde 175 milyar dolar oldu

Özel ticaret sistemine göre ihracat, 2022 yılı Ocak-Eylül döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre %14,8 artarak 175 milyar dolar, ithalat %37,7 artarak 225 milyar 674 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Ocak-Eylül döneminde dış ticaret açığı %142,0 artarak 33 milyar 330 milyon dolardan, 80 milyar 674 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2021 Ocak-Eylül döneminde %82,1 iken, 2022 yılının aynı döneminde %68,4’e geriledi.

Dış ticaret istatistikleri genel ticaret sistemi ve özel ticaret sistemi olmak üzere iki farklı ticaret sistemine göre hesaplanmaktadır. Genel ticaret sisteminde, bir ülkenin ekonomik alanına giren ve ekonomik alanından çıkan mallar kapsanmaktadır. Bu sistemde, ülkenin ekonomik alanını oluşturan serbest bölgeler, gümrük antrepoları ve serbest dolaşım alanına giren veya bu alanlardan çıkan mallar hesaplamalara katılmaktadır. Özel ticaret sisteminde ise, gümrük antrepoları ve serbest bölgeler istatistiklerde yer almamakta, sadece ülkenin serbest dolaşım alanına giren ve bu alandan çıkan mallar kapsanmaktadır.

Bu bağlamda, Türkiye İstatistik Kurumu ile Ticaret Bakanlığı iş birliğiyle üretilen dış ticaret istatistiklerinin ödemeler dengesi ve ulusal hesaplar gibi ekonomik istatistiklerde yapılan revizyonlara uyumlu hale getirilmesi amacıyla, Ocak 2020’den itibaren ayrıntılı olarak genel ticaret sistemine göre yayımlanmaktadır. Özel ticaret sistemine göre dış ticaret istatistiklerine ise bülten ve ekinde özet olarak yer verilmektedir.

Kaynak: TÜİK