Vergi Barışı Gibi Yeni Varlık Barışı Önemli
Talha APAK
Yeminli Mali Müşavir
Öğretim Görevlisi
Alomaliye.com Yayın Kurulu Başkanı
[email protected]
7417 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 50’nci maddesi ile 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununa eklenen geçici 15’inci maddesiyle hayatımızın neredeyse vazgeçilmez bir parçası olan yeni bir “Yurtiçi Ve Yurtdışı Varlık Barışı” düzenlemesi 5/7/2022 tarih ve 31887 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yasalaşmış bulunmaktadır. Bahsi geçen kanuna ilişkin tebliğ ise 9/8/2022 tarih ve 31918 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış bulunuyor.
Yeni düzenlemeyi eski düzenlemelerden ayıran en önemli fark ve avantaj ise yurtdışından ve yurtiçinden beyan edilecek tutarların olası vergi incelemeleri ve tarhiyatlarda kişileri ve işletmeleri koruması olarak öne çıkmakta. Söz konusu korumalardan yararlanabilmek için kanunda belirtilen aşağıdaki asgari şartların sağlanması gerekiyor.
a) Gerçek ve tüzel kişilerin yurtdışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının yurda getirilerek milli ekonomiye kazandırılmasına ve bu varlıkların gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerince kanuni defter kayıtlarına alınması, bildirimin yapıldığı tarihten itibaren üç ay içinde Türkiye’ye getirilmesi ya da Türkiye’deki banka veya aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi,
b) Yurtiçinde bulunan ancak gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin kanuni defter kayıtlarında yer almayan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile taşınmazların vergi dairesine beyan edilerek kanuni defter kayıtlarına alınması,
c) Yurtiçinde bulunan madde kapsamındaki varlıkların gelir ve kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunmayanlarca beyan edilmesi,
d) Bildirilen veya beyan edilen varlıkların değerleri üzerinden hesaplanan/tarh edilen verginin süresinde ödenmesi,
e) Beyan edilen tutarın karşılığının fon hesabında tutulması, fon hesabının sermayeye ilave dışında başka bir amaçla kullanılmaması, bu fon hesabının ve varlıkların iki yıl geçmedikçe işletmeden çekilmemesi.
BEYANIN SÜRESİ VE VERGİSİ BULUNUYOR
Yeni varlık barışından; yurtdışı ve yurtiçi varlıklar için 5/7/2022 tarihinden itibaren 31/03/2023 tarihine kadar yararlanılabiliyor. Ancak, banka ve aracı kurumlara beyan edilen yurt dışı varlıkların değeri üzerinden;
— 30/9/2022 tarihine kadar yapılan bildirimler için %1,
— 1/10/2022 tarihi ilâ 31/12/2022 tarihi (bu tarih dahil) arasında yapılan bildirimler için %2,
— 31/3/2023 tarihine kadar (bu tarih dahil) yapılan bildirimler için %3
oranında peşin olarak tahsil edilecektir.
Yurtdışında beyan edilen varlıkların değerleri üzerinden, vergi dairelerince tarh edilen vergiler, söz konusu beyan süresi içerisinde banka ve aracı kurumlarca vergi sorumlusu sıfatıyla ödenecektir. Yurtiçinde vergi dairelerine beyan edilen varlıkların değerleri üzerinden vergi dairelerince yüzde 3 sabit oranda vergi tarh edilecektir. Bu şekilde hesaplanan vergi, tarhiyatın yapıldığı ayı izleyen ayın sonuna kadar ödenecektir.
Ayrıca yurtdışında bulunan ve madde kapsamında bildirime konu edilen varlıkların, Türkiye’deki banka ya da aracı kurumlardaki hesaplara transfer edildiği veya yurtdışından getirilerek bu hesaplara yatırıldığı tarihten itibaren en az bir yıl süreyle bu hesaplarda tutulması halinde, bildirilen varlıkların değeri üzerinden madde kapsamında uygulanması gereken vergi oranı yüzde 0 olarak dikkate alınacaktır. Bu durumda banka ve aracı kurumlar tarafından tahsil edilerek vergi sorumlusu sıfatıyla vergi dairesine ödenen vergiler, bildirim sahibinin düzeltme zamanaşımı süresi içinde vergi dairesine başvurusu üzerine ilgilisine iade edilecektir.
İNCELEME VE TARHİYAT YAPILMAYACAK
Bu düzenlemenin en önemli ve avantajlı tarafı; madde hükmü uyarınca, bildirimde veya beyanda bulunulan varlıklara isabet eden tutarlara ilişkin hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmayacaktır. Bildirilen veya beyan edilen varlıklar dışındaki diğer nedenlerle başlayan vergi incelemeleri veya takdire sevk işlemleri dolayısıyla madde kapsamında bildirimde veya beyanda bulunan mükellefler hakkında matrah farkı bulunması durumunda;
a) Bulunan matrah farkının bildirime veya beyana konu edilen varlıklar nedeniyle ortaya çıktığının tespiti ve bildirilen veya beyan edilen varlık tutarının, bulunan matrah farkına eşit ya da fazla olması durumunda gelir veya kurumlar vergisi ile katma değer vergisi yönünden tarhiyat yapılmayacaktır.
b) Bulunan matrah farkının bildirime veya beyana konu edilen varlıklar nedeniyle ortaya çıktığının tespiti halinde, bu farkın bildirilen veya beyan edilen varlık tutarından fazla olması durumunda, yalnızca aradaki fark tutar üzerinden gelir veya kurumlar vergisi ile katma değer vergisi yönünden vergi tarhiyatı yapılacaktır.
Vergi incelemesine başlanılan veya takdir komisyonuna sevk edilen tarihten sonra madde hükmüne istinaden bildirimde veya beyanda bulunulması durumunda ise vergi incelemesi ve takdir komisyonu kararına istinaden bulunan matrah farkları üzerinden vergi tarhiyatı yapılmasına engel teşkil etmeyecek ve bildirime veya beyana konu edilen tutarlar mahsuba konu edilemeyecektir.
Görüldüğü gibi, bir nevi vergi affı hükmünde olan yeni düzenlemenin birçok mükellefi ilgilendirdiği ve sürenin geçmesini beklemeden ihtiyaç duyan mükelleflerin konuyla yakından ilgilenmelerinde fayda bulunuyor.
İktibas: Paradergi
