Bireysel Emeklilik Sistemi Hakkında Genelge (2022/21)
Yabancıların BES’e Katılımı
Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumundan:
Tarih: 08.08.2022
2016/39 Sayılı Bireysel Emeklilik Sistemi Hakkında Genelge’de Değişiklik Yapılmasına İlişkin Genelge (2022/21)
MADDE 1– 30/12/2016 tarih ve 2016/39 sayılı Bireysel Emeklilik Sistemi Hakkında Genelge’nin başlangıç bölümünün birinci fıkrası aşağıdaki gibi değiştirilmiştir.
“Bu Genelge, 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Hakkında Kanun, Bireysel Emeklilik Sistemi Hakkında Yönetmelik, Bireysel Emeklilik Sisteminde Devlet Katkısı Hakkında Yönetmelik, Çalışanların İşverenleri Aracılığıyla Otomatik Olarak Emeklilik Planına Dâhil Edilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik ve Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 20 nci maddesinin ikinci fıkrasının (f) bendinde yer alan düzenlemelere ilişkin çeşitli esas ve usulleri açıklamak üzere hazırlanmıştır. Bu Genelgede yapılan madde, fıkra ve mevzuat atıfları, aksi ifade edilmedikçe, ilgili bölümde belirtilen madde, fıkra veya mevzuata yapılmış sayılır.”
MADDE 2-Anılan genelgenin başlangıç bölümünün son fıkrası kaldırılarak aşağıdaki iki fıkra eklenmiştir.
“On dördüncü bölümünde BES kapsamında yabancıların istisnai olarak Türk vatandaşlığını kazanımına ilişkin uygulama esas ve usulleri açıklanmaktadır.
On beşinci bölümünde aynı işverene bağlı olarak tek bir hizmet akdi veya birden fazla hizmet akdi kapsamında çalışanların emeklilik planlarına dâhil edilmesine, emeklilik şirketleri kuruluş ve çalışma esaslarına, iş ortaklığına, maluliyet sebebiyle sistemden çıkışa ve hak sahiplerince aranmayan paralara ilişkin usul ve esaslar açıklanmaktadır.”
MADDE 3– 30/12/2016 tarihli ve 2016/39 sayılı Bireysel Emeklilik Sistemi Hakkında Genelge’nin “Plana İlişkin Hükümler” başlıklı ikinci bölümünün on birinci maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(2) Unvanında katılım ibaresi geçip geçmediğine bakılmaksızın Borçlanma Araçları, Kira Sertifikaları, Standart, Değişken, Karma, Endeks, Fon Sepeti, Kıymetli Madenler, Hisse Senedi, Yaşam Döngüsü/Hedef fonları ile OKS Standart ve OKS Değişken fonların BEFAS’ta işlem görmesi zorunludur. Şirketlerin ve grup şirketinin kendi kurucusu olduğu fonların işlemlerini kendi katılımcıları için BEFAS üzerinden gerçekleştirmesi ihtiyaridir. Şirketler tarafından OKS Standart ve OKS Değişken fonlar sadece otomatik katılım sistemindeki planlarda, diğer fonlar ise sadece otomatik katılım sistemi kapsamında bulunmayan planlarda sunulur.”
MADDE 4-Aynı Genelge’nin “Plana İlişkin Hükümler” başlıklı ikinci bölümünün on birinci maddesinin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(3) Grup fonları, unvanında “yabancı” ibaresi yer alan fonlar ile ikinci fıkrada zorunlu olduğu belirtilen türlere girmeyen fonlar ve emeklilik gelir planları BEFAS’a dâhil değildir.”
MADDE 5-Aynı Genelge’nin “Plana İlişkin Hükümler” başlıklı ikinci bölümünün on birinci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(6) BEFAS üzerinden başka şirketlerin kurucusu olduğu fonları seçen ve/veya seçmek isteyen katılımcılar için fon alimim gerektiren her türlü işlemde (katkı payı tahsili, ek fayda ödemesi, fon dağılım değişikliği hakkının kullanılması, ceza ödemesi, vb.) ileri valörlü fonun tercih edilmesi durumunda nemalandırma işlemi yapılmaz.”
MADDE 6– Aynı Genelge’nin “Plana İlişkin Hükümler” başlıklı ikinci bölümünün on üçüncü maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
”ç) 11 inci maddenin 6 ncı fıkrasında bahsedilen nemalandırma işleminin yapılmayacağı.”
MADDE 7– Aynı Genelge’nin “Plana ilişkin Hükümler” başlıklı ikinci bölümünün on dördüncü maddesinin üçüncü fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 8-Aynı Genelge’nin “Cayma veya Ayrılma Hakkını Kullanmış Çalışanların Plana Tekrar Dâhil Edilmesi” başlıklı üçüncü bölümünün birinci maddesinin ikinci ve üçüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(2) Çalışanın birinci fıkra kapsamında plana tekrar dâhil edilmesi için talep tarihi itibarıyla aynı işyerinde çalışıyor olması şartı aranır.”
“(3) Çalışan, plana tekrar dâhil edilmesine ilişkin talebini işverene iletir. İkinci fıkrada sayılan şartı taşıması kaydıyla, çalışan işveren tarafından, en geç talebin iletildiği tarihi takip eden ikinci ücret ödemesinden işveren tarafından kesilerek şirkete aktarılan katkı payının, şirkete nakden intikal etmesi ile plana dâhil edilir.”
MADDE 9– Aynı Genelgeye on üçüncü bölümden sonra gelmek üzere aşağıda bölüm eklenmiş, kalan bölümler buna göre teselsül ettirilmiştir.
“ON DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
BES Kapsamında Yabancıların İstisnai Olarak Türk Vatandaşlığını Kazanımına İlişkin Esas ve Usuller
Teklif ve Vatandaşlık Planı
MADDE 1– (1) Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin (Vatandaşlık Yönetmeliği) 20 nci maddesinin ikinci fıkrasının (f) bendi kapsamında, istisnai olarak Türk vatandaşlığı kazanmak isteyen yabancılar (yararlanıcı), yeni bir sözleşme kurr suretiyle, unvanında “vatandaşlık” ibaresine yer verilen emeklilik planlarına dahil edilir
“Vatandaşlık” ibaresi, sadece işbu madde kapsamında tanzim edilen emeklilik planlarının unvanında kullanılabilir.
(2) Vatandaşlık emeklilik planlarında;
a) Giriş aidatı ve yönetim gider kesintisi alınmaz.
b) BEFAS’ta sunulan fonlar dahil olmak üzere unvanında “yabancı” veya “dış borçlanma araçları” ibaresi bulunan fonlara yer verilmez.
(3) İlk üç yıl boyunca plan değişikliği, emeklilik nedeni ile hesap birleştirme ve başka bir şirkete aktarım yapılamaz.
(4) Üçüncü fıkrada belirtilen hususlarda yararlanıcıya teklif aşamasında bilgilendirme yapılır.
(5) Şirket, teklif formunun düzenlenmesi esnasında, yararlanıcıdan ikamet izni başvurusunda bulunulacak Valilik (İl Göç İdaresi Müdürlüğü) bilgisini, pasaport örneğini ve üç yıl sistemde kalacağına dair taahhüdünü alır. Taahhüt metni, en az biri Türkçe olmak üzere iki farklı dilde hazırlanır.
(6) Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından yayımlanan “Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik Kapsamında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına Yapılacak Döviz Satışına İlişkin Uygulama Talimatı”nda belirtildiği üzere döviz alış sürecinin tamamlanması sonrasında döviz satışından herhangi bir nedenle vazgeçilemeyeceği ve ilgili işlemlerin iptal edilemeyeceği işlem öncesinde şirket veya anlaşmalı banka tarafından muhataplara yazılı olarak bildirilir ve imzası alınır. Söz konusu bildirim en az biri Türkçe olmak üzere iki farklı dilde hazırlanabilir.
(7) Şirket, teklif aşamasında vatandaşlığa hak kazanmak için gerekli katkı payı tutarının yatırılacağı anlaşmalı banka bilgilerini paylaşarak yararlanıcıyı yönlendirir.
(8) Vatandaşlığa hak kazanmak için gerekli katkı payı tutarı birden fazla sözleşmeye paylaştırılamaz.
Başvuru, Kontrol ve Takip İşlemleri
MADDE 2– (1) Şirket, aşağıda belirtilen ve en az biri genel müdür yardımcısı seviyesinde olmak üzere iki yönetici tarafından kontrol edilerek onaylanan bilgi ve belgeleri, TCMB tarafından Türk Lirasına (TL) dönüştürülmüş tutarın katkı payı olarak şirket hesabına intikal ettiği tarihten itibaren 5 iş günü içinde EGM tarafından sağlanacak alt yapı üzerinden EGM’ye iletir.
a) Şirket yetkililerince aslı ya da noter / muteber apostil onaylarının görüldüğü ve kontrol edildiği şerh edilen yararlanıcının ve varsa vekilinin kimliklerini tevsik edecek şekilde kimlik suretleri (şerhi düşen şirket yetkililerinin kimlikleri de anlaşılacak şekilde),
b) Döviz veya efektifin bankaya yatırıldığını ya da transfer edildiğini tevsik eden belge (banka ve yararlanıcı tarafında işlemi yapanların açık kimlik tespitlerine imkan verecek şekilde imzalarını içeren dekont, SWIFT mesajı, muhasebe fişi ve sair nitelikte),
c) Dövizin veya efektifin banka aracılığıyla TCMB’ye satıldığını tevsik eden belge,
ç) Döviz satışından elde edilen Türk Lirası (TL) tutarının katkı payı olarak ödendiğini tevsik eden dekont,
d) Yararlanıcıya ait sözleşmenin numarası ve yürürlük tarihi,
e) İkamet izni başvurusunda bulunulacak Valilik (İl Göç İdaresi Müdürlüğü) bilgisi,
f) Yararlanıcıdan alınan taahhütnamenin bir sureti.
(2) EGM ve/veya EGM tarafından sağlanan altyapı, yüklenen bilgi ve belgelerde eksik bulunmadığını, uygulama üzerinde her bir belge için ayrılmış alana ilgili belgenin yüklendiğini, döviz satışından elde edilen TL karşılığı tutarının katkı payı olarak yararlanıcının bireysel emeklilik hesabına ödendiğini ve kimlik tespiti yapılmış yararlanıcının adı ve soyadı bilgilerinin sözleşme ve diğer evraklarda birebir aynı olduğunu, yükleme işleminden itibaren 5 iş günü içinde kontrol eder ve uygun başvuruları Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumuna (Kurum) iletir. Şirket ibraz edilen bilgi ve belgelerin tutarlılığını sağlamakla ve söz konusu belgeleri en az 10 yıl süreyle saklamakla yükümlüdür.
(3) Kurum, EGM’nin ön incelemesi kapsamında değerlendirilmiş başvuruları sonuçlandırarak muhataplarına uygunluk yazısını iletir.
(4) Vatandaşlık Yönetmeliğinde belirtilen, vatandaşlığa hak kazanmak için sistemde kalınması gereken üç yıllık süre emeklilik sözleşmesinin yürürlük tarihi ile başlar.
(5) EGM, üç yıllık süre zarfında 1 inci maddede yer alan şartlara ilişkin düzenli kontroller yapar ve bu şartların herhangi birinin ihlal edildiğini tespit etmesi halinde tespit tarihini takip eden iki iş günü içinde Kuruma, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğüne, Göç İdaresi Başkanlığına ve ilgili Valiliğe (İl Göç İdaresi Müdürlüğü) söz konusu ihlali bildirir. Şirket tarafından tespit edilen ihlaller ivedilikle EGM’ye bildirilir. EGM, üç yıllık süre sona erdiğinde yararlanıcının şartları sağladığına dair Kurumu, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünü, Göç İdaresi Başkanlığını ve ilgili Valiliği (İl Göç İdaresi Müdürlüğü) bilgilendirir.
(6) Yararlanıcının ölümünün tespiti halinde bu durum, şirket tarafından Kuruma, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğüne, Göç İdaresi Başkanlığına ve ilgili Valiliğe (İl Göç İdaresi Müdürlüğü) iletilmek üzere EGM’ye bildirilir.
Geçişkenlik
MADDE 3– (1) Başvuru süreci Vatandaşlık Yönetmeliğinin 20/2-(f) bendi dışında bir yatırım aracıyla başladıktan sonra mezkur bent üzerinden devam edilmesi halinde 3 üncü maddenin birinci fıkrasında belirtilen bilgi ve belgeler şirkete ibraz edilir. Bunun yanında, önceki sürece dair ilgili kamu kurumlarının 20 nci madde çerçevesinde düzenledikleri uygunluk yazılarının ibrazı ile yatırılan meblağın izinin herhangi bir şüpheye mahal vermeyecek şekilde tevsiki gerekir.
(2) Yararlanıcı, vatandaşlığa hak kazanmak için gerekli tutarın geçiş tarihinde TCMB tarafından belirlenen döviz alış kuruna göre hesaplanan TL karşılığı katkı payı tutarını şirkete öder.
Geçiş hükümleri
GEÇİCİ MADDE 1– (1) EGM tarafından sağlanacak altyapı faaliyete geçene kadar 2 nci maddede belirtilen bilgi ve belgelerin iletimi resmi yazı ile gerçekleştirilir. Altyapının faaliyete başlamasını müteakip, EGM nezdinde tutulan bilgi ve belgeler anılan altyapıya kaydedilerek ilgili şirkete iade edilir.”
Yürürlük
MADDE 10- Bu Genelge yayımı tarihinde yürürlüğe girer
Kaynak: Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu
