3065 sayılı KDV Kanunu Geçici 37 İstisna
Mustafa Bahadır ALTAŞ
Yeminli Mali Müşavir
mba@mbaymm.com
Yazar Hakkında
Bilindiği üzere 15.04.2022 tarih ve 31810 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 7394 sayılı Kanunun 11 inci maddesi ile 3065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun Geçici 37. maddesinde yapılan değişiklikle inşaat işlerine ilişkin yüklenilen Katma Değer Vergisinin iadesine ilişkin düzenleme “inşaat işlerine ilişkin mal teslimi ve hizmet ifaları Katma Değer Vergisinden müstesnadır” şeklinde yeniden düzenlenmiştir.
Değişiklikten önceki düzenleme “imalat sanayine yönelik yatırım teşvik belgesi kapsamında öngörülen yatırımlara ilişkin inşaat işleri nedeniyle indirim yoluyla telafi edilemeyen yüklenilen Katma Değer Vergisinin iadesi” şeklindeydi.
Yasal Düzenleme:
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu Geçici Madde 37; (7394 sayılı kanunun 11 inci maddesiyle değiştirilen madde: Yürürlük; 01.05.2022) İmalat sanayii ile turizme yönelik yatırım teşvik belgesi sahibi mükelleflere belge kapsamındaki inşaat işlerine ilişkin mal teslimleri ve hizmet ifaları 31.12.2025 tarihine kadar katma değer vergisinden müstesnadır. Teşvik belgesine konu yatırımın tamamlanmaması halinde, zamanında alınmayan vergiler, vergi ziyaı cezası uygulanarak gecikme faizi ile birlikte yatırım teşvik belgesi sahibi alıcıdan tahsil edilir. Bu vergiler ve cezalarda zamanaşımı, verginin tarhını veya cezanın kesilmesini gerektiren durumun meydana geldiği tarihi takip eden takvim yılı başından başlar. Bu kapsamda yapılan mal teslimleri ve hizmet ifaları nedeniyle yüklenilen vergiler, vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan vergiden indirilir. İndirim yoluyla telafi edilemeyen vergiler, bu Kanunun 32 nci maddesi hükmü uyarınca istisna kapsamında işlem yapan mükellefin talebi üzerine iade edilir. Cumhurbaşkanı, birinci fıkrada yer alan süreyi üç yıla kadar uzatmaya; Hazine ve Maliye Bakanlığı, bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.
Kanunda yapılan değişikle ilgili olarak 28.05.2022 tarih ve 31849 sayılı resmi gazetede yayınlanan 42 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ ile uygulamaya ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir.
İstisnanın Kapsamı
- Bu istisnadan yararlanacak mükelleflerin, imalat sanayii ile turizme yönelik düzenlenmiş bir yatırım teşvik belgesine sahip olması gerekmektedir.
- İstisnanın uygulama süresi 01.05.2022 tarihinde başlayıp 31.12.2025 tarihinde sona ermektedir. Bu süre içinde imalat sanayii ile turizme yönelik yatırım teşvik belgesi sahibi mükelleflere belge kapsamındaki inşaat işlerine ilişkin yapılan teslim ve hizmetler KDV’den istisna edilmiştir.
- Yatırım teşvik belgesinin 01.05.2022 tarihinden önce düzenlenmiş olması KDV istisna uygulanmasına engel değildir.
- İmalat sanayii ile turizme yönelik inşaat işlerinin 31.12.2025 tarihini aşmamak kaydıyla yatırım teşvik belgesinde öngörülen süre içinde yapılmış olması gerekiyor.
- KDV istisnası uygulanacak tutar imalat sanayii ile turizme yönelik inşaat harcama tutarının inşaat işlerine yönelik yatırım teşvik belgesinde yer alan yatırım tutarı ile sınırlı olup bu tutarı aşmaması gerekmektedir. (Aşması halinde YTB revize edilmesi gerekmektedir)
- Yatırım kapsamındaki inşaat işlerinde kullanılmak üzere alınan makine, araç-gereç ve tefrişatın (yatırım teşvik belgesinde yer alsa dahi) bu istisna kapsamında değerlendirilmesi mümkün değildir.
- İstisna hükmünün yürürlüğe girdiği 01.5.2022 tarihinden önce veya bu tarihten itibaren başlayan inşaat işlerine ilişkin, 01/052022 tarihten önce alınan mal ve hizmetlerin istisna belgesine dâhil edilmesi mümkün değildir.
- Devam eden yatırımlarda 01.5.2022 tarihinden sonra yapılan mal ve hizmet alımları için de 3065 sayılı Kanunun 7394 sayılı Kanun ile değişmeden önceki geçici 37 nci maddesi hükmü uygulanmayacaktır.
İstisnanın Uygulaması
İstisnadan yararlanmak isteyen yatırım teşvik belgesi sahibi mükelleflerin KDV yönünden bağlı oldukları vergi dairesine elektronik ortamda başvuruda bulunarak istisna belgesi almak için talepte bulunmaları gerekmektedir.
Katma Değer Vergisi İstisna belgesi almak için başvuruda bulunan mükellefler elektronik ortamda (https://intvrg.gib.gov.tr) KDV İade İşlemleri kısmında yer alan “KDV İstisna Belgesi İşlemleri” bölümündeki “EK 30: İmalat Sanayii İle Turizme Yönelik Yatırım Teşvik Belgesi Kapsamındaki İnşaat İşleri İstisna Belgesi“ni seçerek inşaat işlerine ilişkin istisna kapsamında alınacak mal ve hizmet listesini, hazırlanan projeye uygun olarak sisteme giriş yapacaklar. Mükellefler tarafından elektronik ortamda sisteme girilen bilgiler vergi dairesince gerekli kontroller yapıldıktan sonra şartları sağlayan mükelleflere sisteme girilen mal ve hizmet listesinde yazılı bulunan alımlarla sınırlı olmak üzere istisna belgesi verilecektir.
Vergi dairesinden alınan istisna belgesinin alıcı tarafından onaylanmış (imza ve kaşe tatbik edilmiş) bir örneği satıcılara verilir. Kendisine teslim veya hizmetin istisna kapsamına girdiğini gösteren belge verilen satıcı mükelleflerce, başka bir şart aramaksızın istisna kapsamında işlem yapılır. İstisnaya konu yapılan mal teslimi ve hizmet ifası gerçekleştikçe alıcı ve satıcılar alım/satım bilgilerini elektronik olarak “İstisna Belgesi Satış Bilgisi Listesi” üzerinden sisteme giriş yapılacaktır. (İstisna belgesi satıcılar tarafından 213 sayılı Kanunun muhafaza ve ibraz hükümlerine uygun olarak saklanır. Bu belge olmadan istisna uygulanması halinde, ziyaa uğratılan vergi, ceza, zam ve faizlerden satıcı ile birlikte teslim ve hizmet yapılan alıcı da müteselsilen sorumludur.)
Yatırım Teşvik Belgesine uygun olarak projenin revize edilmesi, güncellenmesi veya ek proje düzenlenmesi halinde;
- Proje kapsamındaki mal ve hizmetlere ilişkin liste de elektronik ortamda revize edilmelidir.
- Revizeye uygun olarak listeye yeni eklenen alışlar içinde istisna belgesi de revize edilmelidir.
- Yatırım veya projedeki sürenin revize edilmesi durumunda, istisna belgesindeki sürenin revize edilmesi gerekmektedir.
Devam eden Yatırımda İstisna Uygulaması
01.05.2022 tarihinden önce düzenlenmiş bulunan İmalat sanayii yönelik yatırım teşvik belgesi sahibi mükelleflerin devam eden yatırımları ile ilgili olarak 3065 sayılı Kanunun 7394 sayılı Kanun ile değişmeden önceki geçici 37 nci maddesi hükmü uygulanmayacak olması nedeniyle bu yatırımcıların 01.05.2022 tarihinden sonra gerçekleştirecekleri yatırım teşvik belgesi kapsamındaki inşaat işlerine ilişkin KDV yönünden bağlı oldukları vergi dairesine elektronik ortamda başvuruda bulunarak “EK 30: İmalat Sanayii İle Turizme Yönelik Yatırım Teşvik Belgesi Kapsamındaki İnşaat İşleri İstisna Belgesi” almaları gerekmektedir.
Bu durumdaki mükellefler 2021 yılına ait KDV iade taleplerini en geç Kasım-2022 dönemine kadar talep edebileceklerdir. 01.Ocak.2022-30.Nisan.2022 dönemine ilişkin KDV iade taleplerini de Kasım-2023 dönemine kadar talep edebileceklerdir.
İstisna Belgesinin Kapatılması
Yatırım teşvik belgesi kapsamında gerçekleştirilecek olan imalat sanayii ile turizme yönelik yapılacak inşaat işleri için KDV istisna belgesi alan yatırımcılar istisna belgesinin süresinin sona erdiği tarih itibarıyla istisna belgesini ilgili vergi dairesine ibraz ederek kapattırmak zorundadır. Vergi dairesi istisna belgesinde yer alan mal ve hizmet bölümlerinin satıcılar tarafından doldurulup doldurulmadığını ve faturalarla uyumunu kontrol ederek istisna belgesini kapama işlemini yapacaktır.
İstisnaya Konu Yatırımın Tamamlanmaması
3065 sayılı Kanunun geçici 37 nci maddesine göre, yatırım teşvik belgesine konu yatırımın tamamlanmaması halinde, zamanında alınmayan vergi yatırım teşvik belgesi sahibi alıcıdan, vergi ziyaı cezası uygulanarak gecikme faizi ile birlikte tahsil edilecek.
İstisnanın Beyanı ve iadesi
Bu istisna kapsamında yapılan teslim ve hizmetler, teslim ve hizmetin yapıldığı döneme ait KDV beyannamesinin “İstisnalar-Diğer İade Hakkı Doğuran İşlemler” kulakçığının, “Tam İstisna Kapsamına Giren İşlemler” tablosunda 339 kod numaralı “İmalat Sanayii ile Turizme Yönelik Yatırım Teşvik Belgesi Kapsamındaki İnşaat İşlerine İlişkin Teslim ve Hizmetler” satırı aracılığıyla beyan edilecektir. İade talep edilmesi halinde teslime konu mal ve hizmet ilişkin Yüklenilen KDV tutarı yazılacaktır. İade talep etmek istemeyen mükellefler, “Yüklenilen KDV” sütununa “0” yazacaklardır.
Satıcı mükellefin iade talebi, bu istisna belgesi ve sisteme yapılan alış ve satış giriş bilgileri esas alınmak suretiyle, iade için gerekli diğer belgeler de aranarak genel esaslara göre mükellefin talebine uygun olarak nakden veya mahsuben yerine getirilecektir.
Ekleri için tıklayınız. https://www.gib.gov.tr/sites/default/files/fileadmin/mevzuatek/KDV/KDV_42_Teb_EK.pdf