Gayrimenkul satış ve kira ilanları takibe alındı
Talha APAK
Yeminli Mali Müşavir
Öğretim Görevlisi
Alomaliye.com Yayın Kurulu Başkanı
t.apak@apakymm.com
Hazine ve Maliye Bakanlığı; yeni bir düzenlemeyle, ciddi vergi kayıp ve kaçağı olan bir alanla ilgili olarak, internet üzerinde verilen gayrimenkul satış ve kiralama ilanlarını takibe alarak satışın gerçekleşmesi veya kiralanması durumunda ilanlardaki fiyatlarla gerçekleşen fiyatları karşılaştırarak gerekli incelemeleri başlatacak…
Taşınır ve taşınmazlar olmak üzere, mal ve hizmetlerin alınması, satılması veya kiralanması işlemlerinde çok ciddi vergi kayıp ve kaçakları olduğu bilinen bir gerçek. Bu konularda mevcut mevzuat olmasına rağmen uygulamada ciddi sıkıntılar devam ediyor. Özellikle, satış veya kiralama bedellerinin düşük sözleşmelere yazılması ve düşük beyan edilmesi karşısında ciddi vergi kayıp ve kaçağı söz konusu. Dolayısıyla, yetersiz kalan mevzuatta ilave mevzuat çıkarmak ve en önemlisi de denetimleri artırmak gerekiyor.
Yeni Düzenlemenin Amacı ve İçeriği
Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından 31/05/2022 tarihinde yayımlanan 538 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğiyle; vergiye uyum düzeyinin ve kayıt dışı ekonomi ile mücadelede etkinliğin artırılmasına hizmet etmek amacıyla vergi kanunları çerçevesinde vergiye tabi olay ve bu olaya ilişkin işlemlerin kavranabilmesi büyük önemi haizdir. Bu kapsamda, internet ortamında yayımlanan ilanlara yönelik bazı bilgilerin alınmasına ilişkin usul ve esasların belirlenmesi bu Tebliğin amaç ve kapsamını oluşturmaktadır.
538 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği ile taşınır ve taşınmazlar ile mal ve hizmetlerin alınması, satılması veya kiralanmasının temin edilmesine yönelik olarak verilen ilanların yayımlanmasına aracılık eden aracı hizmet sağlayıcılarına, sosyal ağ sağlayıcılarına ve yer sağlayıcılarına bir aylık süre içerisinde gerçekleştirmiş oldukları işlemlere ilişkin olarak;
a) Verilen hizmetin sağlandığı internet adres veya adreslerini,
b) Hizmet verilen gerçek ya da tüzel kişilere ait ad soyad/unvan, TCKN/YKN/VKN bilgileri ile işyeri adres bilgilerini,
c) Hizmet verilenler adına gerçekleştirilen taşınır, taşınmaz, mal ve hizmet satış/kiralama işlemlerine ilişkin her bir tahsilat veya satış işlemi tutarı ve tarihi ile tahsil edilen tutarların aracılık hizmeti verilenlere ödenmesine ilişkin banka hesap bilgilerini,
d) Başkanlık tarafından belirlenecek diğer bilgileri,
elektronik ortamda Gelir İdaresi Başkanlığı’na bildirme zorunluluğu getirildi. Bir aya ait bilgilerin, takip eden ayın son günü saat 23.59’a kadar bildirilmesi gerekmektedir. Sürekli bilgi verme yükümlülüğü getirilenler, ilk bildirimlerini ilk kez 2022 Haziran ayında verilen ilanlara ilişkin olarak 1/8/2022 tarihine (31/7/2022 tarihinin hafta sonuna isabet etmesi nedeniyle) kadar Gelir İdaresi Başkanlığına yapmak zorundadır. Tebliğe eklenen geçici madde ile sürekli bilgi verme yükümlülüğü getirilenlerin 31/5/2022 tarihi itibarıyla yayında olan ilanlar ile 31/5/2022 tarihinde ilk kez verilen ilanlara (31/5/2022 tarihinde yayından kaldırılanlar ile 2022 Haziran ayında yayını devam eden veya yayından kaldırılanlar dâhil) ilişkin bildirimi 31/8/2022 tarihine kadar yapmaları gerekmektedir.
Sorumluluk ve Cezası Var
İlan verenler, aracı hizmet sağlayıcıları, sosyal ağ sağlayıcıları ile yer sağlayıcıların bu Tebliğ kapsamında bildirmek zorunda oldukları bilgileri bunlara temin etmek zorunda olduğu gibi bu bilgilerin doğruluğundan da sorumludurlar. Başkanlıkça belirlenen format, standart ve bildirim yöntemi haricinde bildirilen bilgiler kabul edilmeyecek ve bildirim yapılmamış sayılacaktır. Bilgi verme zorunluluğu getirilenler, Başkanlık sistemine bildirmekle yükümlü oldukları bilgileri 213 sayılı Kanunun defter, kayıt ve belgeler için öngördüğü muhafaza süreleri içerisinde elektronik ortamda saklamak ve istenildiğinde elektronik araçlar ve ortamlar vasıtası ile ibraz etmekle yükümlüdürler. Bu Tebliğde yapılan düzenlemeler kapsamında bildirilmesi gereken bilgileri bildirmeyen, eksik veya yanıltıcı bildirimde bulunanlar ile bu Tebliğle getirilen zorunluluklara uymayanlar hakkında 213 sayılı Kanunun ilgili ceza hükümleri tatbik olunur.
Bilindiği gibi; başta gayrimenkul satışları ve kiralanması işlemlerinde satış veya kira bedellerinin tapuda veya vergi dairesi beyanlarında düşük gösterilmesi sonucu ciddi vergi kayıpları yaşanmaktaydı. Bedelin çok altında, Belediye rayiç bedelleri üzerinden satış işlemlerinin yapılması veya kira kontratlarının düşük bedellerle yapılması çok yaygın bir uygulama olarak devam ediyordu. Geçmişte yapılan bu yanlış ve haksız uygulamanın önüne geçmek amacıyla, vergiye uyum düzeyinin ve kayıt dışı ekonomi ile mücadelede etkinliğin artırılmasına hizmet etmek amacıyla getirilen yeni düzenleme son derece doğru olup, ciddi bir denetimle hazine lehine faydalı sonuçlar elde edilecektir.
