Kira Geliri Elde Edenler Yıllık Beyanname Verecek
Talha APAK
Yeminli Mali Müşavir
Öğretim Görevlisi
Alomaliye.com Yayın Kurulu Başkanı
t.apak@apakymm.com
Gerçek kişilerin gelirleri gelir vergisine tabidir. Gelir vergisi beyannamesi, her yıl Mart ayında beyan edilir. Yıllık beyannameyle beyan edilecek gelirlerden biri de belli tutarı aşan kira gelirlerinin beyanıdır…
GERÇEK kişilerce bir takvim yılında elde edilen; ticarî kazanç, ziraî kazanç, ücret, serbest meslek kazancı, gayrimenkul sermaye iradı, menkul sermaye iradı ve diğer kazanç ve iratlar olmak üzere yedi gelir unsurundan oluşan gelirler her yıl Mart ayında beyan edilmesi gerekiyor. Dolayısıyla, Mart ayına girmiş olduğunuz bu süreçte 2021 yılı içerisinde elde edilen işyeri ve mesken kira gelirlerinin yıllık gelir vergisi beyannamesiyle beyan edilmesi gerekiyor. Mükelleflerce bir takvim yılı içinde, o yıla veya geçmiş yıllara ait olarak nakden veya aynen tahsil edilen kira bedelleri o yılda elde edilmiş gelir kabul edilecektir. Örneğin: 2019 ve 2020 yılları kira gelirleri topluca 2021 yılında tahsil edilmiş ise, 2021 yılının geliri olarak dikkate alınacaktır. Ancak, gelecek yıllara ait olup peşin tahsil edilen kira bedelleri, ilgili yılın geliri olarak kabul edilerek ilgili yıllarda beyan edilir. Örneğin: 2021, 2022 ve 2023 yılları kira gelirleri topluca 2021 yılında tahsil edilmiş ise, her yıla ait kira bedeli ilgili yılda beyan edilecektir. Kira gelirleri, gerçek kişilerce Mart ayının 31’ine kadar beyan edilerek, biri Mart ayı, diğeri Temmuz ayı olmak üzere iki eşit taksitte ödenebilecektir.
BEYANA TABİ KİRA VE İSTİSNA TUTARI
2021 yılı içerisinde toplam 7 bin lira üzerinde mesken kira geliri elde edenler beyanname verecekler. 2021 yılı için uygulanacak istisna tutarı 7 bin lira olup, bu istisnadan sadece mesken kira geliri elde edenler faydalanabilecektir. İstisna sadece tek mesken için uygulanacak olup, birden fazla mesken kirası elde edenler için istisna kira gelirleri toplamına bir defa uygulanacaktır. Kira gelirini beyan etmeyen veya eksik beyan edenler, kira gelirleri istisnasından faydalanamayacaklardır. Gerçek usulde gelir vergisine tabi serbest meslek erbabı kişiler, konut kira geliri istisnasından yararlanamayacaklardır. 2021 yılı içerisinde 7 bin lira üzeri mesken kira gelirinin yanında, beyanı gerekip gerekmediğine bakılmaksızın ayrı ayrı veya birlikte elde edilen ücret, menkul sermaye iradı, gayrimenkul sermaye iradı ile diğer kazanç ve iratların gayri safi tutarları toplamı 190 bin lirayı geçenler 7 bin liralık mesken istisnasından yararlanamayacaklardır.
İş yeri kira gelirleri üzerinden vergi kesintisi yapılanlardan, kira gelirlerinin brüt tutarı beyanname verme sınırını (2021 yılı için 53 bin lira) aşanlar (Beyanname verme sınırı olan 53 bin liranın aşılıp-aşılmadığının tespitinde, gelir vergisi kesintisine tabi brüt kira gelirleri ile konut kira gelirinin gelir vergisinden istisna edilen tutarı aşan kısmı birlikte dikkate alınacaktır.) beyanname vereceklerdir. İş yeri kira ödemelerinde uygulanan yüzde 20 stopaj oranı 01.01.2021 ile 30.09.2021 tarihleri arasında yüzde 10, sonraki aylarda ise yüzde 20 olarak belirlenmişti.
KİRA GELİRLERİNDEN İNDİRİLECEK GİDER VE İNDİRİMLER
Vergi mevzuatımıza göre kira gelirlerinden indirilecek giderler konusunda seçilebilecek iki yöntem bulunuyor. Mükellefler gerçek veya götürü gider usulünden sadece birini seçmek mecburiyetindedir, her ikisini birden kullanmazlar.
a) Gerçek Gider Yöntemi: Gerçek gider yönteminin seçilmesi durumunda, aşağıda sayılan giderlerin belgelerine dayanarak bulunan tutarı kira gelirlerinden indirildikten sonra kalan tutar beyan edilir. Buna göre, gayrimenkulün sahibi tarafından kiraya verilen gayrimenkul için ödenen; aydınlatma, ısıtma, su ve asansör giderleri, sigorta giderleri, kredi faizleri, emlak vergisi, amortismanlar, bakım ve onarım giderleri, kira ile oturdukları konut için ödenen kiralar, sözleşmeye ve kanuna istinaden ödenen zarar, ziyan ve tazminatlar.
b) Götürü Gider Yöntemi: Götürü gider yöntemini seçen mükellefler, kira gelirlerinden istisna tutarı olan 7 bin lirayı düştükten sonra kalan tutarın yüzde15’i oranındaki götürü gideri, gerçek giderlere karşılık olmak üzere indirebilirler. Ancak, bu usulü seçen mükellefler iki yıl geçmedikçe gerçek gider yöntemine dönemezler.
Diğer indirimler: Kira geliri elde edenler, beyan edilen gelirin yüzde 15’ini ve asgari ücretin yıllık tutarını aşmamak şartıyla Hayat ve Şahıs Sigorta Primlerini, beyan edilen gelirin yüzde 10’unun aşmamak üzere eğitim ve sağlık harcamalarını, ayrıca çeşitli kurumlara yapılan birçok bağış ve yardımların bir kısmını veya tamamını indirebilirler.
Ücret, Kira, Menkul Sermaye İradı ile Diğer Kazanç ve İratlara ilişkin beyanname verecek olanlar “Hazır Beyan Sistemi” içerisinde yer alan “Beyanname Doldur” menüsünden beyannamelerini kontrol edip, istedikleri değişiklikleri yaptıktan sonra bu beyannamelerini onaylayabileceklerdir.
İktibas: Paradergi
