Turizmciler 1 Puanlık Kurumlar Vergisi Oran İndiriminden Faydalanabilir mi?
İsmail KÖKBULUT
Yeminli Mali Müşavir
ismail@kokbulut.com
Yazar Hakkında
Ülkemize döviz girdisi sağlayan ihracatçılara ile üretim odaklı faaliyet gösteren imalatçılara kurumlar vergisi oranında 1 puan indirim yapılmak suretiyle destek geldi. Her ne kadar 1 puanlık indirim ilk etapta az gibi görünse de vergi dairesi takip eden yıllarda %20 yerine %19 oranında kurumlar vergisi tahsil edecek 1 puandan fedakarlık yapmış olacak.
1 puanlık kurumlar vergisi oranında yapılan indirim (1/20=) kurumlar vergisinin %5 daha az ödenmesi demek.
Buna göre, ihracat yapan kurumların münhasıran ihracattan elde ettikleri kazançlarına, sanayi sicil belgesini haiz ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden kurumların münhasıran üretim faaliyetinden elde ettiği kazançlarına kurumlar vergisi oranı 1 puan indirimli uygulanacak. Vergi indirimi 1 Ocak 2022 tarihinden, özel hesap dönemine tabi olan mükelleflerde ise 2022 takvim yılında başlayan özel hesap döneminin başından itibaren elde edilen kazançlara uygulanabilecek.
Kanun 1 Ocak 2022 den itibaren yürürlüğe girdi. Yani kurumlar vergisi mükellefleri 2022 yılı ilk dönem geçici vergi beyanlarında da bu indirimi uygulayabilecekler.
Kurumlar vergisi oranı normalde %20 olmakla birlikte bu oran 2022 yılı için %23 olarak uygulanacak. Kanun kapsamındaki mükellef kazançlarına uygulanacak oran 2022 yılı için %22, sonraki yıllarda bir değişiklik olmaz ise %19 olacak.
Kanun kapsamına iki grup dahil edilmiş.
İhracat yapan kurumlar ile Sanayi sicil belgesini haiz ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden kurumlar indirimden faydalanabilecek.
Sanayi tesisleri için Kanun metninde öncelikle Sanayi Sicil Belgesine sahip olunması ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal edilmesi olarak tanımlama yapılmış.
Mal ihracatı yapan şirketler açısından da bir sorun görünmüyor. İhraç edilen malın yurt dışı gönderilmesi ile mal ihracatının tespiti ve faaliyetin kapsamının belirlenmesi mümkün.
Turizm Tesisleri İhracatçı Sayılmakta!
Yazı konumuz ise ihracatçı firmaların belirlenmesine yönelik. Klasik anlamda mal ihraç eden firmaların ihracatçı kapsamında olduğu net ve açık olarak anlaşılıyor. Ancak ihracatçı olmamakla birlikte yapılan diğer düzenlemelere göre ihracatçı sayılan mükellefler için durum açık değil. Bu konuda en çok dikkat çeken sektör turizm.
Turizm tesisleri doğrudan ihracat yapmamakla birlikte adeta yerinde ihracat yapıyor. Yerli ürün girdi kullanımı en yüksek döviz kazandırıcı sektörlerin başında geliyor.
Yerinden ihracatın önemini vurgulamak için yaklaşık 400 odalı ve yıllık ortalama kapasite ile çalışan otelin bir kısım tüketimlerine bakalım.
Bir otelin tüketimi , bir yıl içinde ortalama olarak 59 ton kırmızı et, 40 ton beyaz et, 35 ton deniz ürünü, 12,5 ton şarküteri, 322 bin 300 adet yumurta, 56 ton kahvaltılık, 580 ton sebze-meyve, 50 ton yağ, 80 ton süt ve süt ürünleri, 12 ton konserve, 35 ton kuru gıda, 108 ton pastane malzemesi, 666 bin litre içecek, 32 bin litre meyve suyu, 98 litre kola ve meşrubat, 412,5 bin litre şişe suyu tüketiyor.
Ülkemizin cari açığının kapanmasında ciddi katkısı olan her yıl ülkemize döviz girdisinde artarak katkı sağlayan turizm sektöründe faaliyet gösterenler bu kapsamda kurumlar vergisi oranında yapılan 1 puanlık indiriminden faydalanabilecek mi?
Bu konuda ilk etapta Turizm sektörünün temel kanunu sayılabilecek 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanununa bakmak gerekir.
İlgili Kanunun 13 üncü maddesinde “Belgeli işletmelerden Cumhurbaşkanınca her yıl belirlenen döviz miktarını sağlayanlar, ihracatçı sayılırlar.” Hükmü yer almaktadır.
Söz konusu düzenleme ile Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca belgeli işletmelerin Cumhurbaşkanınca belirlenecek olan döviz miktarını yıllık olarak sağlayanlar ihracatçı sayılmakta.
Döviz miktarına ve ihracatçı sayılabilecek Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan belgeli tesislerin belirlemesine ilişkin düzenleme en son 2016/8706 sayılı Karar ile yapılmış.
Bakanlar Kurulu’nca, “Kültür ve Turizm Bakanlığından Belgeli Konaklama ve Deniz Turizmi Tesislerinin İhracatçı Sayılması İçin Sağlamaları Gereken Döviz Miktarına İlişkin Karar (2016/8706)” 05.05.2016 Tarih ve 29703 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
“Kültür ve Turizm Bakanlığından belgeli asli fonksiyonu konaklama olan işletmeler ile Kültür ve Turizm Bakanlığından belgeli deniz turizmi tesislerinin ihracatçı sayılabilmeleri için yurt dışından 750.000. (yediyüzellibin) Amerikan Doları ve üzeri döviz miktarını sağlamaları gerekir. Bakanlar Kurulunca yeni bir miktar belirlenmedikçe mevcut miktar takip eden yıllar için de geçerlidir.
(2) Vergi kanunlarında yer alan ihracata ilişkin hükümler saklıdır.
Uygulama Usul ve Esasları
MADDE 3
(1) Bu Karar kapsamında Para-Kredi ve Koordinasyon Kurulunca belirlenecek devlet yardımlarının uygulanması ve takibi Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yürütülür.”
Yukarıda yer alan 2634 sayılı Kanunun 13. maddesi ile Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan Belgeli işletmelerden hangilerinin ihracatçı sayılacağı hususu en son konuya ilişkin yayımlanan 2016/8706 sayılı Karar ile netleşmiştir.
Bu durumda yıllık yurt dışından 750.000 ABD Doları ve üzeri döviz miktarını sağlayan;
— Kültür ve Turizm bakanlığından belgeli asli fonksiyonu konaklama olan işletmeler,
— Kültür ve Turizm Bakanlığından belgeli deniz turizm tesisleri,
İhracatçı sayılmaktadır.
Kararda yer alan “vergi kanunlarında yer alan ihracata ilişkin hükümler saklıdır” ifadesine de açıklama getirmek gerekir. Kurumlar Vergisi Kanununda kurumlar vergisi oranını belirleyen gerek 32 inci madde de gerekse diğer maddelerinde 1 puanlık kurumlar vergisi indirimini engelleyen bir düzenleme yer almamakla birlikte turizm işletmelerinin de ihracatçı sayılabileceğine ilişkin olarak vergi kanunlarında bir belirleme yapılmamış.
Ancak söz konusu karara göre ihracatçı sayılan 750.000 ABD Doları ve üzeri döviz miktarını sağlayan Kültür ve Turizm bakanlığından belgeli asli fonksiyonu konaklama olan işletmeler ile Kültür ve Turizm Bakanlığından belgeli deniz turizm tesislerinin vergi kanunlarında da ihracatçı sayılmalarının karar da saklı tutulmuş olması kurumlar vergisindeki %1’lik oran indiriminin bu işletmelerce uygulanmasını sınırladığı anlaşılıyor.
