Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliği (Sıra No: 72)
(Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi Eki Cetvellerin Düzenlenmesi)
20 Ocak 2022 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 31725
Hazine ve Maliye Bakanlığından:
Bilindiği üzere, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun kesin hesap kanununa ilişkin 42 nci maddesinde; “… Kesin hesap kanunu teklifi, muhasebe kayıtları dikkate alınarak, merkezî yönetim bütçe kanununun şekline uygun olarak Hazine ve Maliye Bakanlığınca hazırlanır. Bu teklif, bir yıllık uygulama sonuçlarını karşılaştırmalı olarak gösteren değerlendirmeleri içeren gerekçesiyle birlikte izleyen malî yılın Haziran ayı sonuna kadar Cumhurbaşkanı tarafından Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulur ve bir örneği Sayıştaya gönderilir.
Kesin hesap kanun teklifinin ekinde;
a) Genel mizan,
b) Bütçe gelirleri kesin hesap cetveli ve açıklaması,
c) Bütçe giderleri kesin hesap cetvelleri ve açıklaması,
d) Bütçe gelir ve giderlerinin iller ve idareler itibarıyla dağılımı,
e) Devlet borçları ve Hazine garantilerine ilişkin cetveller,
f) Yılı içerisinde silinen kamu alacakları cetveli,
g) Mal yönetim hesabı icmal cetvelleri,
h) Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından gerekli görülen diğer belgeler,
yer alır.” hükmü bulunmaktadır.
5018 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı cetvelde yer alan Genel Bütçeli İdareler, (II) sayılı cetvelde yer alan Özel/Diğer Özel Bütçeli İdareler ve (III) sayılı cetvelde yer alan Düzenleyici ve Denetleyici Kurumları kapsayan Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifinin hazırlanmasına yönelik, 10/07/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin 221 inci maddesinde merkezi yönetim kesin hesap kanunu teklifinin hazırlık işlemlerini yürütmek görevi Bakanlığımızın (Muhasebat Genel Müdürlüğü) görev ve yetkileri arasında sayılmaktadır.
2021 yılı itibarıyla merkezi yönetim bütçe kanununun ve kurum bütçelerinin performans esaslı program bütçe yaklaşımıyla hazırlanmakta olması nedeniyle bütçe uygulama sonuçlarını içeren ve kurum kesin hesap cetvellerinin icmali olan merkezi yönetim kesin hesap kanunu teklifi eki cetvellerde değişikliğe gidilmiştir. Bu amaçla merkezi yönetim kesin hesap kanunu teklifi eki cetveller ile bu cetvellerin düzenlenmesine ilişkin usul ve esaslar aşağıdaki şekilde belirlenmiştir.
1. Bütçe uygulama sonuçları icmali
2. Ekonomik sınıflandırmaya göre bütçe giderleri icmali
3. Program bazında bütçe giderleri icmali
4. Finansman tipi sınıflandırmaya göre bütçe giderleri icmali
5. Bütçe giderleri kesin hesap icmali
6. Kurumsal ve ekonomik sınıflandırmaya göre ödenek üstü bütçe giderleri icmali
7. Geçen yıldan devreden ödenekler icmali
8. Ekonomik sınıflandırmaya göre bütçe giderleri il dağılımı icmali
9. Karşılaştırmalı bütçe giderleri icmali
10. Bütçe gelirleri kesin hesap icmali (I)
11. Bütçe gelirleri kesin hesap icmali (II)
12. Bütçe gelirlerinden red ve iadeler icmali
13. Finansman icmali
14. Şartlı bağış ve yardımlar ile özel gelirler icmali
15. Karşılaştırmalı bütçe gelirleri icmali
16. Bütçe gelirleri kesin hesap icmali açıklaması
17. Bütçe gelirlerinden red ve iadeler icmali açıklaması
18. Ekonomik sınıflandırmaya göre bütçe gelirleri il dağılımı icmali
19. Mizan cetvelleri
20. Yıl içinde silinen kamu alacakları icmali
21. Kesinleşen Sayıştay ilamları uygulama sonuçları icmalleri
22. Devlet borçları ve hazine garantilerine ilişkin cetveller
23. Taşınır mal yönetim hesabı icmali
24. Hazine ve Maliye Bakanlığınca uygun görülecek diğer cetveller
1. Bütçe giderleri kesin hesap cetvelleri ve açıklaması
Merkezi yönetim kesin hesap kanunu teklifi eki cetvelleri arasında yer alan Ekonomik sınıflandırmaya göre bütçe giderleri icmali, Program bazında bütçe giderleri icmali, Finansman tipi sınıflandırmaya göre bütçe giderleri icmali, Bütçe giderleri kesin hesap icmali, Kurumsal ve ekonomik sınıflandırmaya göre ödenek üstü bütçe giderleri icmali, Geçen yıldan devreden ödenekler icmali ve Karşılaştırmalı bütçe giderleri icmali kamu idarelerine ait kesin hesapların ilgili bütçe gider cetvellerinin konsolide edilmesinden oluşmakta olup, bütçe türü bazında hazırlanacaktır.
Bütçe giderleri kesin hesap cetvellerine ilişkin açıklamalar ilgili kamu idarelerinin bütçe kesin hesaplarında yer aldığından merkezi yönetim kesin hesap kanunu teklifinde bütçe gider açıklamalarına yer verilmemektedir.
2. Bütçe gelirleri kesin hesap cetvelleri ve açıklaması
Merkezi yönetim kesin hesap kanunu teklifi eki cetvelleri arasında yer alan Bütçe gelirleri kesin hesap icmali, Bütçe gelirlerinden red ve iadeler icmali, Finansman icmali, Şartlı bağış ve yardımlar ile özel gelirler icmali ve Karşılaştırmalı bütçe gelirleri icmali kamu idarelerine ait kesin hesapların ilgili bütçe gelir cetvellerinin konsolide edilmesinden oluşmakta olup, bütçe türü bazında hazırlanacaktır.
Genel bütçeli idarelerin bütçe gelirleri kesin hesap icmali Bakanlığımız tarafından, icmale ilişkin açıklamalar ise Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından hazırlanarak merkezi yönetim kesin hesap kanunu teklifine eklenecektir.
Gelir icmali açıklamaları, bütçe tahminleri ile hedeflenen gelirleri, gelir gerçekleşmelerini ve bunlardaki sapmaların nedenlerini içerecek şekilde düzenlenir.
Özel Bütçeli İdareler ile Düzenleyici ve Denetleyici Kurumların bütçe gelir kesin hesap cetvellerine ilişkin açıklamalara ise ilgili kamu idaresinin bütçe kesin hesabında yer verilecektir.
3. Bütçe gelir ve giderlerinin iller itibarıyla dağılımı
Merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin bütçe türü bazında ekonomik sınıflandırmaya göre bütçe gelir ve giderlerinin iller itibarıyla dağılımı icmalleri Bakanlığımız (Muhasebat Genel Müdürlüğü) tarafından hazırlanacaktır.
Bütçe gelirlerinin il dağılımı icmalinde; il bazında tahakkuk, bütçe geliri, bütçe gelirlerinden red ve iade toplamları ile gelir ekonomik sınıflandırmasına göre net bütçe geliri rakamlarına yer verilecektir.
Bütçe giderlerinin il dağılımı icmalinde; il bazında gider ekonomik sınıflandırmasına göre bütçe gider rakamlarına ve toplam bütçe giderine yer verilecektir.
4. Genel mizan
Merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin geçici ve kesin mizanları bütçe türü esas alınarak ana hesap düzeyinde, hesap planına uygun olarak düzenlenecektir.
İlgili cetvel, kamu idare kesin hesaplarında yer alan geçici ve kesin mizanların konsolide edilmesiyle hazırlanacaktır.
5. Devlet Borçları ve Hazine garantilerine ilişkin cetveller
4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun 14 üncü maddesinde; “Devlet borcu ve Hazine garantilerinin uygulama sonuçları Müsteşarlıkça hazırlanarak ilgili yıl kesin hesap cetveli ile birlikte Hazine genel hesabına dahil edilmek üzere Maliye Bakanlığına gönderilir.” hükmü bulunmaktadır.
Bu madde hükmü uyarınca ilgili birimce hazırlanan, hazine hesaplarında kayıtlı Devlet iç ve dış borçları ve Hazine garantilerinin uygulama sonuçları ile açıklamaları kesin hesabı çıkarılan yılı takip eden Nisan ayı sonuna kadar merkezi yönetim kesin hesabına eklenmek üzere Bakanlığımıza (Muhasebat Genel Müdürlüğü) gönderilecektir.
Hazine hesaplarında kayıtlı iç borçlar, dış borçlar ve Hazine garantileri için düzenlenecek cetveller aşağıda gösterilmiştir.
a) Devlet İç Borçları Cetveli
b) Devlet İç Borçları Cetveli Açıklaması
c) Devlet Dış Borçları Cetveli
ç) Devlet Dış Borçları Cetveli Açıklaması
d) Hazine Garantili Borçlar Cetveli
e) Hazine Garantili Borçlar Cetveli Açıklaması
İç ve dış borçlara ilişkin cetvellerin düzenlenmesinde borçların vadeleri ve borçlanma araçları dikkate alınır. Cetvellerin sütun genel toplamlarının, genel mizandaki ilgili hesapların kalanlarına eşit olması gerekir. Fark olması halinde nedeni ilgili cetvelin altında açıklanır.
6. Yıl içinde silinen kamu alacakları icmali
Bu icmal, 5018 sayılı Kanunun 79 uncu maddesine göre Merkezi Yönetim kapsamındaki idarelerin hesaplarında kayıtlı olup zorunlu veya mücbir sebeplerle takip ve tahsil imkanı kalmayan kamu alacakları ile tahsili için yapılacak takibat giderlerinin asıl alacak tutarından fazla olduğu anlaşılan kamu alacaklarından silinen tutarları gösteren kurum kesin hesaplarında yer alan cetvellerin konsolide edilmesinden oluşmakta olup, bütçe türü bazında hazırlanacaktır.
7. Mal yönetim hesabı icmali
Bu icmal, 5018 sayılı Kanunun 44 üncü maddesi gereğince 28/12/2006 tarihli ve 2006/11545 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Taşınır Mal Yönetmeliği gereği merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin kesin hesaplarında yer alan İdare Taşınır Mal Yönetim Hesabı İcmal Cetvellerin konsolide edilmesinden oluşmakta olup, ekonomik sınıflandırmanın birinci düzeyi esas alınarak bütçe türü bazında düzenlenir.
8. Kesinleşen Sayıştay ilâmları uygulama sonuçları icmali
Bu cetvel, 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 41 inci maddesinde;“… Kesin hesap kanunu tekliflerine, kesin hesapların ait olduğu yılın sonuna kadar kesinleşmiş Sayıştay ilamlarının yerine getirilme oranını gösteren bir cetvel eklenir.” hükmü gereğince kamu idarelerinin kesinleşen Sayıştay ilâmları uygulama sonuçları cetvellerinin konsolide edilmesinden oluşmakta olup, bütçe türü bazında hazırlanmaktadır.
Genel bütçeli idarelerin Kesinleşen Sayıştay ilâmları uygulama sonuçları icmali Bakanlığımız (Muhasebat Genel Müdürlüğü) tarafından düzenlenir.
Özel Bütçeli İdareler ile Düzenleyici ve Denetleyici Kurumların bütçelerine ilişkin cetveller ilgili kamu idarelerinin Kesinleşen Sayıştay ilâmları uygulama sonuçları cetvellerinin icmali olarak hazırlanmaktadır.
İcmal, Sayıştay tarafından tazminine hükmedilen kamu zararı tutarlarına ilişkin ilâmın yılı ve numarası, ilâmın kesinleştiği yıl, borç tutarı, para birimi, silme-düşme terkin tutarı, silme-düşme terkinden sonra kalan borç tutarı, yılı tahsilat, toplam tahsilat ve ertesi yıla devredilen borç tutarına ilişkin hususları içerecek şekilde hazırlanır.
9. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından gerekli görülen diğer belgeler
Mevzuata ve bütçe kanununa paralel olarak merkezi yönetim kesin hesap kanunu teklifine eklenmesi gerekli görülen cetveller ile ekli cetvellerde yapılacak değişiklikler Bakanlığımızca belirlenerek duyurulur.
10. Diğer hususlar
10.1. Mizan bilgileri ile kesin hesap cetvelleri arasındaki uyumsuzluk
Kesin hesap cetvellerindeki bilgilerin konsolide mizan bilgileri ile tutarlı olması şarttır. Kurumlardan gelen kesin hesaba esas cetveller ile mizanlardaki bilgiler arasında tutarsızlık olması halinde Bakanlığımız uyumsuzluğun giderilmesini ilgili kamu idaresinden ister. Bakanlıkça verilen süre içerisinde uyumsuzluğun giderilmemesi halinde durum Cumhurbaşkanlığına ve Sayıştay Başkanlığına bildirilir.
10.2. Kesin hesap kanun teklif taslağı ve eklerinin düzenlenip gönderilmesi
Bakanlığımız tarafından hazırlanan Kesin hesap kanun teklifi taslağı, gerekçesi, eki cetveller ile merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin kesin hesapları 15 Haziran’a kadar Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığına gönderilir.
11. Bu Tebliğin uygulanmasıyla ilgili olarak ortaya çıkabilecek tereddütleri gidermeye ve gerekli tedbirleri almaya Bakanlığımız (Muhasebat Genel Müdürlüğü) yetkilidir.
12. 28/2/2005 tarihli ve 25741 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliği (Sıra No: 22) (Kesin Hesap Kanunu Tasarılarına İlişkin Cetveller) yürürlükten kaldırılmıştır.
13. Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Tebliğ olunur.