“İlgili kişinin kişisel verisi niteliğindeki cep telefonu numarasının, Digiturk kampanyaları hakkında bilgilendirmede bulunmak amacıyla aranması ve SMS gönderilmesi suretiyle işlenmesi” hakkında Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 02/12/2021 tarih ve 2021/1210 sayılı Karar Özeti
| Karar Tarihi | : | 02/12/2021 |
| Karar No | : | 2021/1210 |
| Konu Özeti | : | İlgili kişinin kişisel verisi niteliğindeki cep telefonu numarasının, Digiturk kampanyaları hakkında bilgilendirmede bulunmak amacıyla aranması ve SMS gönderilmesi suretiyle işlenmesi |
İlgili kişinin Kuruma intikal eden şikâyetinde özetle; kullanmakta olduğu cep telefonu numarasına 0850 *** ** 77, 0216 *** ** 70 ve 0850 *** ** 15 numaralarından farklı tarihlerde aramalar gerçekleştirilerek Digiturk kampanyaları hakkında bilgilendirmede bulunulduğu, yapılan aramalarda kendilerinin Digiturk bayisi olunduğunun belirtildiği, akabinde Digiturk hizmetlerinin reklam ve pazarlamasının yapılması amacıyla 0850 *** ** 82 numaralı telefon üzerinden ilgili kişiye SMS gönderildiği, ancak iletişim bilgilerinin ticari elektronik ileti gönderilmesi suretiyle işlenmesi hususunda açık rızasının bulunmadığı, bu anlamda herhangi bir işleme şartına dayanmaksızın kişisel verilerinin hukuka aykırı olarak işlendiği, adı geçen Şirket’e 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanununun (Kanun) 11 inci maddesindeki hakları kapsamında başvuruda bulunduğu, bu başvuruya karşılık verilen cevapta ilgili kişinin Şirket nezdinde abonelik kaydının bulunmaması nedeniyle ilgili kişinin herhangi bir kişisel verisinin sistemlerinde yer almadığı, söz konusu ticari iletilerin kendileri tarafından gönderilmediği ve başvuruda belirtilen telefon numaralarının Şirket’lerine ait olmadığı yönünde bilgi verildiği belirtilerek konu ile ilgili gerekli incelemenin yapılması talep edilmiştir.
Konuya ilişkin başlatılan inceleme çerçevesinde konunun Digiturk’ü ilgilendiren boyutu dikkate alınarak Krea İçerik Hizmetleri ve Prodüksiyon Anonim Şirketi’nden (Krea İçerik Hizmetleri) savunması istenilmiş olup alınan cevabi yazıda özetle;
- Şirket nezdinde ilgili kişinin abonelik kaydının bulunmadığı ve ilgili kişinin Şirket’e yaptığı başvurudan önce Şirket sistemlerinde ilgili kişiye ait herhangi bir kişisel verinin yer almadığı,
- İlgili kişinin başvurusunda belirtilen telefon numaralarının Şirket’e ait olmadığı ve söz konusu aramalar ile SMS gönderimlerinin Şirket tarafından gerçekleştirilmediği,
- Söz konusu telefon numaralarının Şirket bayilerinden birine ait olup olmadığının tespit edilemediği, zira bayilerin Şirket’ten bağımsız şekilde telefon numaraları elde etmiş olabilecekleri,
- Şirket ürün ve hizmetlerinin son kullanıcılara satışının bir kısmına aracılık eden bayilerin tüm pazarlama süreçlerinde Şirket’ten bağımsız şekilde ayrı birer veri sorumlusu sıfatı ile hareket ettikleri, Şirket’ten herhangi bir emir veya talimat almadıkları ve bu konuda Şirket tarafından herhangi bir yönlendirmede bulunulmadığı, bu aramalar üzerinde Şirket’in herhangi bir denetim imkânının bulunmadığı ve dolayısıyla şikâyete konu olayda Şirket’in veri sorumlusu olarak hareket etmediği,
- Şirket tarafından bayilere mevcut ya da potansiyel müşterilere ilişkin herhangi bir kişisel veri aktarılmadığı ve ürünlerin pazarlanması amacıyla iletişim bilgisi listeleri sağlanması gibi uygulamaların söz konusu olmadığı
ifade edilmiş ve ilgili kişiye yapılan aramada belirtilen bayinin (Bayi) Şirket sisteminde hangi unvanla kayıtlı bulunduğu bilgisi Kurumumuzla paylaşılmıştır.
Krea İçerik Hizmetleri’nden alınan cevabi yazının incelenmesinin ardından, ilgili kişinin başvurusunda belirtilen telefon hatlarını tahsis eden işletmeciler tespit edilmiş ve söz konusu telefon hatlarının hangi kişi/şirketlere tahsis edildiği ile bu kapsamda yapılan sözleşmenin içeriği hususlarında bahse konu işletmecilerden bilgi ve belge talep edilmiştir. İlgili işletmecilerden alınan cevabi yazıların incelenmesi neticesinde, 0850 *** ** 77 numaralı hattın Krea İçerik Hizmetleri’nin cevabi yazısında da unvanı belirtilen Bayi’ye, 0216 *** ** 70 ve 0850 *** ** 15 numaralı hatların M.D. isimli şahsa (M. İletişim); 0850 *** ** 82 numaralı hattın ise M.A. isimli şahsa tahsis edildiği anlaşılmıştır.
İnceleme sürecinde ulaşılan bilgiler çerçevesinde, telefon hatlarının tahsis edildiği kişilerden şikâyet konusu olaya ilişkin savunmaları talep edilmiş olup bu kapsamda Bayi’den alınan cevabi yazıda özetle;
- Kendilerinin Krea İçerik Hizmetleri’nin bayisi olduğu,
- İlgili kişinin rızası olmaksızın aranmasının Şirket’in operatör-çağrı merkezi bölümünü ilgilendirdiği ve operatör hizmetinin M.D. isimli şahsa (M. İletişim) devredildiği,
- Taşeronun numaraları nasıl temin ettiği, görüşme içerikleri ve ilgili kişiye yönelik aramalar gerçekleştirip gerçekleştirmediği hususlarında bilgi sahibi olunmadığı ve bu konudaki tüm sorumluluğun taşeron firmaya ait olduğu
belirtilmiş ve taşeron M.D. (M.İletişim) ile aralarındaki taşeronluk sözleşmesi gönderilmiştir.
İşletmeciler ile yapılan yazışmalardan, 0216 *** ** 70 ve 0850 *** ** 15 numaralı hatların kendisine tahsis edildiği görülen ve Bayi’nin cevabi yazısından da Bayi’nin taşeronu olduğu anlaşılan M.D. isimli şahıstan (M.İletişim) alınan cevabi yazıda özetle;
- Krea İçerik Hizmetleri’nin söz konusu bayisine taşeron çağrı merkezi hizmeti verilmekte olduğu,
- İlgili kişinin telefon numarasına reklam ve tanıtım amaçlı arama yapıldığı,
- Sistemlerinde kayıtlı olan verilerin 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun yürürlük tarihinden önce numara türetme yöntemiyle elde edilmiş olduğu,
- Şikâyete konu olayın 6698 sayılı Kanun kapsamı dışında olduğu ve 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun çerçevesinde değerlendirilmesi gerektiği
ifade edilmiştir.
M.A isimli şahıstan alınan cevabi yazıda ise özetle;
- Bazı dönemlerde sosyal medya hesapları üzerinden verilen reklamların, kişilerin sosyal medya hesaplarında karşılarına çıktığı ve bu kapsamda kendi istekleri ile form doldurmalarının ardından kendilerine kampanya duyurusu yapıldığı,
- İlgili kişinin bir internet sitesi üzerinden doldurduğu formun ekte sunulduğu
belirtilmiş ve kişilere arama yapılmasında kullanılan sistemin çalışma şekline ilişkin bilgi verilmiştir.
Konuya ilişkin yapılan değerlendirme neticesinde, Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 02/12/2021 tarih ve 2021/1210 sayılı Kararı ile;
- Kanunun 3 üncü maddesinin (1) numaralı fıkrasının (ı) bendinde veri sorumlusunun, “kişisel verilerin işleme amaçlarını ve vasıtalarını belirleyen, veri kayıt sisteminin kurulmasından ve yönetilmesinden sorumlu olan gerçek veya tüzel kişi”; (ğ) bendinde ise veri işleyenin, “veri sorumlusunun verdiği yetkiye dayanarak onun adına kişisel verileri işleyen gerçek veya tüzel kişi” şeklinde tanımlandığı; Kişisel Verileri Koruma Kurumu tarafından yayınlanan “Kişisel Verilerin Korunması Kanununa İlişkin Uygulama Rehberi”nde söz konusu kavramların açıklandığı bölümde, veri işleyenin faaliyetlerinin veri işlemenin daha çok teknik kısımları ile sınırlı olduğunun, veri sorumlusunun ise kişisel verilerin işlenmesine ilişkin karar alma yetkisine sahip olduğunun ve kişisel veri işleme faaliyetinin “neden” ve “nasıl” yapılacağını belirlediğinin ifade edildiği; bu kapsamda “kişisel verilerin toplanması ve toplama yöntemi”, “toplanacak kişisel veri türleri”, “toplanan verilerin hangi amaçlarla kullanılacağı”, “hangi bireylerin kişisel verilerinin toplanacağı”, “toplanan verilerin paylaşılıp paylaşılmayacağı, paylaşılacaksa kiminle paylaşılacağı” ve “verilerin ne kadar süreyle saklanacağı” gibi hususlara ilişkin karar alma yetkisinin kimde bulunduğunun veri sorumlusunun tespitinde önem taşıdığı,
- Krea İçerik Hizmetleri ile Bayi arasındaki ilişkiye yönelik olarak bir değerlendirme yapıldığında, ilgili kişinin kişisel verisinin işlenmesi faaliyetine ilişkin karar alma ve talimat verme yetkisinin Krea İçerik Hizmetleri’nde bulunduğu durumda Krea İçerik Hizmetleri’nin veri sorumlusu, kendisine verilen talimatlar çerçevesinde hareket eden Bayi’nin ise veri işleyen sıfatını haiz olacağının düşünülebileceği; ancak konuya ilişkin olarak tarafların Kuruma sundukları beyanlar değerlendirildiğinde Krea İçerik Hizmetleri’nin somut olayda veri sorumlusu olarak hareket ettiğine dair bir tespitte bulunulamadığı,
- Öte yandan Bayi ile taşeronu M.D. (M. İletişim) arasındaki taşeronluk sözleşmesi incelendiğinde, Bayi nezdinde kayıtlı olan 0850 *** ** 77 numaralı hattın kullanımı için taşeron firmanın yetkilendirildiği, bu hattın kullanımı ile ilişkili sorumluluğun taşerona bırakıldığı ve sözleşmenin içeriğinde taşeronun Bayi’nin verdiği talimatlar çerçevesinde faaliyette bulunduğunu gösterir nitelikte hükümlerin yer almadığı görüldüğünden, şikâyete konu olayda Bayi’nin veri sorumlusu olarak nitelendirilebileceğine yönelik bir tespitte bulunulamadığı,
- Diğer taraftan inceleme sürecinde ulaşılan bilgiler arasında, 0216 *** ** 70 ve 0850 *** ** 15 numaralı hatların somut olayda taşeron M.D. isimli şahsa (M. İletişim) tahsis edildiği bilgisinin bulunduğu, mevcut bilgi ve belgelerden söz konusu iki numaranın Bayi ile olan alt işveren ilişkisinden bağımsız olarak M.D. tarafından kullanılmakta olduğu sonucuna ulaşıldığı, ilgili kişinin söz konusu numaralar üzerinden kendisine arama yapıldığını belirttiği tarihler ile M.D. isimli şahsın (M. İletişim) savunmasında sunulan tarihlerin uyuştuğu ve sisteminde kayıtlı telefon numaralarının “numara türetme yöntemi” ile elde edilmiş olduğunun beyan edildiği,
- Bu kapsamda M.D.’nin (M. İletişim) söz konusu aramalara ilişkin olarak başka kişilerce talimatlandırıldığını gösteren bir bilgi ve belgenin mevcut olmadığı, irtibata geçilecek kişileri belirleme konusunda yetkinin kendisinde bulunduğu, kendi inisiyatifi ile numara türetmek suretiyle ilgili kişinin telefon numarası verisine ulaştığı ve işletmesinin 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu kapsamında tüzel kişiliği bulunmadığından hareketle M.D.’nin somut olayda veri sorumlusu sıfatını haiz olduğu,
- 0850 *** ** 82 numaralı hattın tahsis edildiği M.A. açısından bir değerlendirme yapıldığında ise M.A.’nın, ilgili kişinin bir internet sitesi üzerinden doldurduğunu iddia ettiği formu sunduğu, kendi veri tabanını oluşturan ve bu veri tabanını kullanmak suretiyle ilgili kişinin kişisel verisi olan telefon numarasını işleyerek kendisine ticari elektronik ileti gönderimi yapan M.A.’nın somut olay kapsamında veri sorumlusu sıfatını haiz olduğu,
- İlgili kişinin kişisel verisi niteliğindeki cep telefonu numarasının, ürün tanıtımı ve pazarlama yapılması amacıyla aranması /SMS gönderilmesi suretiyle işlenmesi, Kanunun 3 üncü maddesi uyarınca kişisel veri işleme faaliyeti teşkil ettiğinden bu işlemenin hukuka uygun şekilde gerçekleştirildiğinden bahsedebilmek için Kanunun 5 inci maddesinde sayılan şartlardan birinin bulunması gerektiği,
- Kanunun “Kişisel Verilerin İşlenme Şartları” başlıklı 5 inci maddesinin (1) numaralı fıkrasında kişisel verilerin ilgili kişinin açık rızası olmaksızın işlenemeyeceğinin; (2) numaralı fıkrasında ise kanunlarda açıkça öngörülmesi; fiili imkânsızlık nedeniyle rızasını açıklayamayacak durumda bulunan veya rızasına hukuki geçerlilik tanınmayan kişinin kendisinin ya da bir başkasının hayatı veya beden bütünlüğünün korunması için zorunlu olması; bir sözleşmenin kurulması veya ifasıyla doğrudan doğruya ilgili olması kaydıyla, sözleşmenin taraflarına ait kişisel verilerin işlenmesinin gerekli olması; veri sorumlusunun hukuki yükümlülüğünü yerine getirebilmesi için zorunlu olması; ilgili kişinin kendisi tarafından alenileştirilmiş olması; bir hakkın tesisi, kullanılması veya korunması için veri işlemenin zorunlu olması ve ilgili kişinin temel hak ve özgürlüklerine zarar vermemek kaydıyla, veri sorumlusunun meşru menfaatleri için veri işlenmesinin zorunlu olması şartlarından birinin varlığı hâlinde, ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın kişisel verilerinin işlenmesinin mümkün olduğunun düzenlendiği,
- Şikâyete konu kişisel veri işleme faaliyetinde veri sorumlularından biri olduğu değerlendirilen M.D. (M. İletişim) tarafından, somut olayın 6698 sayılı Kanunun kapsamı dışında olduğu ve 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun çerçevesinde ele alınması gerektiği iddia edilmekle birlikte ticari elektronik iletilerin gönderilmesi için kullanılan iletişim kanallarının kişisel veri niteliğinde olması nedeniyle ileti gönderim sürecinin kişisel verilerin korunmasına ilişkin mevzuata da uygun olmasının beklendiği ve M.D.’nin (M. İletişim) sisteminde kayıtlı verilerin numara türetme yöntemi ile elde edildiğine yönelik beyanı esas alındığında ilgili kişinin telefon numarasının işlenmesinde Kanunun 5 inci maddesinde yer alan herhangi bir işleme şartına dayanılmadığının anlaşıldığı,
- Şikâyete konu olayda diğer veri sorumlusu olduğu sonucuna varılan M.A. isimli şahsın kişisel veri işleme faaliyeti açısından bir değerlendirme yapıldığında ise ilgili kişinin bir internet sitesi üzerinden doldurduğu iddia edilen formun geçerliliğinin sorgulanmaya muhtaç olduğu, zira ilgili formun internet sitesinde gösterilen biçimde ve log kaydı veya benzeri bir formatta Kuruma sunulmadığı, bunun yerine ilgili kişinin cep telefonu numarasının ve başvuru tarihinin M.A.’nın el yazısı ile yazıldığı, “onay veriyorum” kutucuğunun işaretlendiği ve formun M.A.’nın ismi ve telefon numarası yazılarak yine M.A.’nın kendisi tarafından imzalandığı görüldüğünden M.A.’nın iddia ettiği üzere formun ilgili kişi tarafından doldurulduğuna yönelik yeterli kanaatin oluşmadığı ve sunulan bu formun hukuka uygun bir açık rıza olarak kabul edilemeyeceği
değerlendirmelerinden hareketle,
- Krea İçerik Hizmetleri ve Prodüksiyon Anonim Şirketi ile Bayi’nin somut olayda veri sorumlusu olarak hareket ettiklerine yönelik bir tespitte bulunulamadığından anılan Şirketler hakkında Kanunun 12 nci maddesi kapsamında tesis edilecek bir işlem bulunmadığına,
- İlgili kişinin kişisel verisi niteliğindeki telefon numarasının işlenmesinde Kanunun 5 inci maddesinde yer alan herhangi bir işleme şartına dayanılmadığı, dolayısıyla Kanunun 12 nci maddesinin (1) numaralı fıkrası hükmüne aykırı hareket edildiği kanaatine varıldığından veri sorumlusu M.D. hakkında Kanunun 18 inci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (b) bendi kapsamında idari yaptırım uygulanmasına,
- Şikâyete konu olayda veri sorumlusu olarak değerlendirilen M.A. isimli şahsın Kuruma sunduğu formun hukuka uygun bir açık rıza olarak kabul edilemeyeceği dikkate alındığında, ilgili kişinin kişisel verisinin işlenmesine ilişkin Kanunun 5 inci maddesinde yer alan herhangi bir işleme şartına dayanmayan veri sorumlusu M.A. hakkında Kanunun 12 nci maddesinde yer alan veri güvenliğine ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmemesi nedeniyle Kanunun 18 inci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (b) bendi kapsamında idari yaptırım uygulanmasına,
- İlgili kişi tarafından kullanılmakta olan telefon numarası verisinin imha edilmesi ve sonucundan Kurula bilgi verilmesi hususunda M.D. ve M.A.’nın talimatlandırılmasına,
- Öte yandan, yeni müşteri kazandırma süreçlerinde Kanuna uyum hususunda azami dikkat ve özenin gösterilmesi hususunda bayilerini yönlendirmesi/bilgilendirmesi ve bayiler ile yapılacak sözleşmelerde veri sorumlusu ve veri işleyenin kim olduğu hususunda açık hükümlere yer verilmesi hususunda Krea İçerik Hizmetleri ve Prodüksiyon Anonim Şirketi’nin talimatlandırılmasına
karar verilmiştir.
Kaynak: Kişisel Verileri Koruma Kurumu
