Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi
21 Aralık 2021 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 31696 (1. Mükerrer)
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasından:
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (Değişik:RG-11/1/2022-31716)
(1) Bu Tebliğin amacı, yurt içi yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin döviz tevdiat hesaplarının ve döviz cinsinden katılım fonlarının Türk lirası vadeli mevduat ve katılma hesaplarına dönüşmesi halinde mevduat ve katılım fonu sahiplerine sağlanacak desteğe ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, 14/1/1970 tarihli ve 1211 sayılı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanununun 4 üncü maddesinin üçüncü fıkrasının (I) numaralı bendinin (g) alt bendi ile 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununun 144 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar ve kısaltmalar
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Banka: 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununun 3 üncü maddesinde tanımlanan mevduat ve katılım bankalarını,
b) Merkez Bankası: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasını,
c) (Değişik:RG-31/12/2021-31706)Dönüşüm kuru: Döviz tevdiat hesapları ve döviz cinsinden katılım fonu hesaplarında bulunan dövizin Türk lirasına çevrildiği gün Merkez Bankasınca belirlenecek usul ve esaslara göre ilan edilen döviz alış kurunu,
ç) (Değişik:RG-31/12/2021-31706) Vade sonu kuru: Türk lirası mevduat veya katılma hesabının vadesinde Merkez Bankasınca belirlenecek usul ve esaslara göre ilan edilen döviz alış kurunu,
d) Yurt içi yerleşik gerçek kişi: Yurt dışında işçi, serbest meslek ve müstakil iş sahibi Türk vatandaşları dahil Türkiye’de kanuni yerleşim yeri bulunan gerçek kişileri,
e) (Ek:RG-11/1/2022-31716) Yurt içi yerleşik tüzel kişi: Bankalar ve Merkez Bankasınca belirlenen diğer mali kuruluşlar hariç olmak üzere Türkiye’de kanuni yerleşim yeri bulunan tüzel kişileri,
ifade eder.
Döviz tevdiat hesapları ve katılım fonlarının vadeli Türk lirası mevduat veya katılma hesaplarına dönüşümü
MADDE 4 – (1) (Değişik:RG-2/9/2024-32650) Yurt içi yerleşik gerçek kişiler ile yurt içi yerleşik tüzel kişilerin 31/8/2024 tarihi itibarıyla bankalarda mevcut olan ABD doları, Euro ve İngiliz sterlini cinsinden döviz tevdiat hesabı ve döviz cinsinden katılım fonu hesabı bakiyeleri, hesap sahibinin talep etmesi halinde dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilir.
(2) Bankanın bu işlem sonucunda elde ettiği döviz dönüşüm kuru üzerinden Merkez Bankası tarafından satın alınır ve karşılığı Türk lirası ilgili bankaya aktarılır.
(3) (Değişik:RG-1/4/2023-32150) Banka tarafından açılacak Türk lirası mevduat veya katılma hesaplarının vadeleri Merkez Bankasınca yayımlanacak usul ve esaslarda belirlenir.
(4) (Mülga:RG-1/12/2023-32386)
(5) (Değişik:RG-1/12/2023-32386) Merkez Bankası, bankanın mevduat hesabına uygulayacağı asgari ve azami faiz oranlarını belirlemeye yetkilidir. Katılma hesabına sağlanacak getiriye ilişkin hususlar ise katılım bankacılığı esasları çerçevesinde Merkez Bankasınca belirlenir.
(6) (Ek:RG-22/3/2022-31786) Bu Tebliğ kapsamında Merkez Bankasının belirleyeceği usul ve esaslar çerçevesinde komisyon ve/veya masraf ödenebilir.
Vade sonunda kur farkının ödenmesi
MADDE 5 – (1) (Değişik:RG-31/12/2021-31706) Vade sonunda Türk lirası mevduat hesabı sahibine anapara ile faiz, katılma hesabı sahibine ise vade sonundaki katılma hesabı bakiyesi banka tarafından ödenir.
(2) Vade sonu kurunun dönüşüm kurundan yüksek olması ve kur farkı üzerinden hesaplanan tutarın banka tarafından ödenecek faiz veya kâr payından yüksek olması durumunda, kur farkı üzerinden hesaplanan tutardan faiz veya kâr payı düşülerek hesaplanan tutar Merkez Bankasınca mevduat veya katılma hesabı sahibine ödenmek üzere ilgili bankaya aktarılır.
(3) Türk lirası mevduat veya katılma hesabından vadeden önce çekim yapılması halinde Merkez Bankasınca kur farkına ilişkin ödeme yapılmaz.
(4) (Değişik:RG-22/3/2022-31786) Merkez Bankası tarafından bu uygulama kapsamında açılan Türk lirası mevduat veya katılma hesaplarına vade sonunda yenilenme imkânı tanınabilir. Hesabın yenilenmesine ilişkin kapsam, usul ve esaslar Merkez Bankasınca belirlenir.
İstisnalar
MADDE 6 – (1) 16/10/2006 tarihli ve 2006/11188 sayılı Mevduat ve Kredi Faiz Oranları ve Katılma Hesapları Kâr ve Zarara Katılma Oranları ile Özel Cari Hesaplar Dahil Bu İşlemlerde Sağlanacak Diğer Menfaatler Hakkında Bakanlar Kurulu Kararının 4 üncü maddesinin birinci fıkrası ile 10/2/2020 tarihli ve 31035 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Mevduat ve Kredi Faiz Oranları ve Katılma Hesapları Kâr ve Zarara Katılma Oranları Hakkında Tebliğ (Sayı: 2020/3)’in 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının birinci cümlesi ve dördüncü fıkrası hükümleri bu Tebliğ kapsamında açılacak Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına uygulanmaz.
Yürürlük
MADDE 7 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 8 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı yürütür.
| Tebliğin Yayımlandığı Resmî Gazete’nin | ||
| Tarihi | Sayısı | |
| 21/12/2021 | 31696 (Mükerrer) | |
| Tebliğde Değişiklik Yapan Tebliğlerin Yayımlandığı Resmî Gazetelerin | ||
| Tarihi | Sayısı | |
| 1. | 31/12/2021 | 31706 |
| 2. | 11/1/2022 | 31716 |
| 3. | 1/2/2022 | 31737 |
| 4. | 7/3/2022 | 31771 |
| 5. | 22/3/2022 | 31786 |
| 6. | 8/4/2022 | 31803 |
| 7. | 6/7/2022 | 31888 |
| 8. | 30/9/2022 | 31969 |
| 9. | 10/1/2023 | 32069 |
| 10. | 1/4/2023 | 32150 |
| 11. | 7/7/2023 | 32241 |
| 12. | 20/8/2023 | 32285 |
| 13. | 18/9/2023 | 32313 |
| 14. | 1/12/2023 | 32386 |
| 15. | 5/2/2024 | 32451 |
| 16. | 6/4/2024 | 32512 |
| 17. | 2/9/2024 | 32650 |