2020 Su ve Atıksu İstatistikleri
Türkiye İstatistik Kurumu, su ve atıksu istatistikleri kapsamında Türkiye’deki; 50 ve daha fazla kişi çalıştıran imalat sanayi işyerlerinden, kurulu gücü 100 MW üzeri olan tüm faal termik santrallerden, altyapısı tamamlanmış tüm Organize Sanayi Bölge Müdürlüklerinden, Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğüne referans yıl için üretim beyan eden maden işletmelerinden ve tüm belediyelerden veri derlemektedir.
Köy şebeke ve arıtma tesislerine ait bilgiler İller İdaresi Genel Müdürlüğünden alınarak köylerin su ve atıksu miktarları tahmin edilmiştir. Belediye ve köylerde içme suyu şebekesi ile dağıtılmak üzere çekilen su ve kanalizasyon şebekesinden deşarj edilen atıksu miktarları kapsanmaktadır.
Su kaynaklarından 18,2 milyar m3 su çekildi
Belediye ve köylerde içme/kullanma suyu şebekesi ile dağıtılmak; imalat sanayi işyerleri, termik santraller, Organize Sanayi Bölgeleri (OSB) ve maden işletmeleri tarafından ise kullanılmak amacıyla 2018 yılında su kaynaklarından 9,5 milyar m3‘ü soğutma amaçlı olmak üzere toplam 17,5 milyar m3 su çekildi. 2020 yılında ise su kaynaklarından 9,8 milyar m3‘ü soğutma amaçlı olmak üzere toplam 18,2 milyar m3 su çekildi.
Çekilen suyun 2018 yılında %56,2’si denizden; %22,9’u yeraltı ve %20,9’u yüzey suları olmak üzere toplam %43,8’i tatlı su kaynaklarından temin edildi. 2020 yılında ise %56’sı denizden; %22,5’i yeraltı ve %21,5’i yüzey suları olmak üzere toplam %44’ü tatlı su kaynaklarından temin edildi. 2020 yılında denizden çekilen suyun yüzde %93,9’u soğutma amaçlı temin edildi.
Su kaynaklarından 2018 yılında çekilen toplam suyun %44,9’u termik santraller, %35,3’ü belediyeler, %15,3’ü imalat sanayi iş yerleri, %2,2’si köyler, %1,4’ü maden işletmeleri ve %0,9’u OSB’ler tarafından temin edildi; 2020 yılında ise çekilen toplam suyun %45,4’ü termik santraller, %35,6’sı belediyeler, %14,2’si imalat sanayi iş yerleri, %2,3’ü köyler, %1,5’i maden işletmeleri ve %1’i OSB’ler tarafından temin edildi.
Tatlı su kaynaklarından çekilen suyun 2020 yılında %80,9’u belediyeler, %7,8’i imalat sanayi işyerleri, %5,2’si köyler, %4,7’si maden işletmeleri ile OSB’ler ve %1.4’ü termik santraller tarafından temin edildi.
Alıcı ortamlara 15,3 milyar m3 atıksu deşarj edildi
Belediyeler, köyler, imalat sanayi işyerleri, termik santraller, OSB’ler ve maden işletmeleri tarafından 2020 yılında doğrudan alıcı ortamlara 9,5 milyar m3‘ü soğutma suyu olmak üzere 15,3 milyar m3 atıksu deşarj edildi. Doğrudan alıcı ortamlara deşarj edilen atıksuyun %76,6’sı denizlere, %19,3’ü akarsulara, %1,1’i barajlara, %1’i foseptiklere, %0,4’ü göl/göletlere, %0,2’si araziye, %1,4’ü ise diğer alıcı ortamlara deşarj edildi. Denize deşarj edilen atıksuyun yüzde %80,5’i soğutma suyundan oluştu.
2018 yılında toplam atıksuyun %51’i termik santraller, %30,8’i belediyeler, %14,7’si imalat sanayi işyerleri, %1,6’sı OSB’ler ve %1,1’i maden işletmeleri, %0,8’i köyler tarafından doğrudan alıcı ortamlara deşarj edildi; 2020 yılında ise toplam atıksuyun %52,2’si termik santraller, %30,9’u belediyeler, %13,4’ü imalat sanayi işyerleri, %1,6’sı OSB’ler ve %1,1’i maden işletmeleri, %0,8’i köyler tarafından doğrudan alıcı ortamlara deşarj edildi.
Soğutma suyu hariç deşarj edilen atıksuyun %79,7’si arıtıldı
Belediyeler, köyler, imalat sanayi işyerleri, termik santraller, OSB’ler ve maden işletmeleri tarafından 2020 yılında deşarj edilen atıksuyun %62’sini soğutma suları, %38’ini ise soğutma suları dışındaki atıksular oluşturdu. Soğutma suları hariç doğrudan alıcı ortamlara deşarj edilen atıksuyun %79,7’si arıtıldı.
Nüfusun %98,8’ine içme ve kullanma suyu şebekesi ile hizmet verildi
Türkiye’de 2018 yılında belediye nüfusunun %98,6’sına, köy nüfusunun ise %99,4’üne olmak üzere toplam nüfusun %98,6’sına içme ve kullanma suyu şebekesi ile hizmet verildi. 2020 yılında ise belediye nüfusunun %98,7’sine, köy nüfusunun ise %99,3’üne olmak üzere toplam nüfusun %98,8’ine içme ve kullanma suyu şebekesi ile hizmet verildi.
Nüfusun %89,3’üne kanalizasyon şebekesi ile hizmet verildi
Türkiye’de 2018 yılında belediye nüfusunun %90,7’sine, köy nüfusunun ise %55,5’ine olmak üzere toplam nüfusun %88,5’ine kanalizasyon şebekesi ile hizmet verildi; 2020 yılında ise belediye nüfusunun %91,1’ine, köy nüfusunun ise %59,1’ine olmak üzere toplam nüfusun %89,3’üne kanalizasyon şebekesi ile hizmet verildi.
Türkiye’de 2018 yılında belediye nüfusunun %78,7’sinin, köy nüfusunun ise %10,2’sinin olmak üzere toplam nüfusun %74,5’inin atıksuları arıtıldı. 2020 yılında ise belediye nüfusunun %77,7’sinin, köy nüfusunun ise %13,1’inin olmak üzere toplam nüfusun %74’ünün atıksuları arıtıldı.
Belediyeler tarafından su kaynaklarından 6,5 milyar m3 su çekildi
Tüm belediyelere uygulanan 2020 yılı Belediye Su İstatistikleri Anketi sonuçlarına göre 1 389 belediyenin 1 387’sinde içme ve kullanma suyu şebekesi ile hizmet verildi. Belediyeler tarafından su kaynaklarından içme ve kullanma suyu şebekelerine 6,5 milyar m3 su çekildi. Çekilen suyun %40,9’u barajlardan, %29,3’ü kuyulardan, %15,6’sı kaynaklardan, %10,1’i akarsulardan ve %4’ü göl, gölet veya denizlerden sağlandı.
Belediyeler tarafından 5 milyar m3 atıksu deşarj edildi
Tüm belediyelere uygulanan 2020 yılı Belediye Atıksu İstatistikleri Anketi sonuçlarına göre, 1 389 belediyeden 1 362’sine kanalizasyon şebekesi ile hizmet verildi. Kanalizasyon şebekesi ile toplanan 5 milyar m3 atıksuyun %49,2’si akarsuya, %38,5’i denize, %3,1’i baraja, %1,3’ü göl-gölete, %0,4’ü araziye ve %7,5’i diğer alıcı ortamlara deşarj edildi.
Belediyeler tarafından kaynaklardan çekilen suyun %60,1’i arıtıldı
Kaynaklardan çekilen toplam 6,5 milyar m3 suyun 3,9 milyar m3‘ü içme ve kullanma suyu arıtma tesislerinde arıtıldı. Arıtılan suyun %93,1’ine konvansiyonel, %6,7’sine gelişmiş, %0,2’sine ise fiziksel arıtma uygulandı.
Belediyeler tarafından deşarj edilen atıksuyun %87,9’u arıtıldı
Kanalizasyon şebekesinden deşarj edilen 5 milyar m3 atıksuyun 4,4 milyar m3‘ü atıksu arıtma tesislerinde arıtıldı. Arıtılan atıksuyun %50,7’sine gelişmiş, %27,1’ine biyolojik, %21,9’una fiziksel ve %0,3’üne doğal arıtma uygulandı. Arıtılan atıksuyun %46,4’ü akarsuya, %42,8’i denize, %3’ü baraja, %1,2’si göl-gölete, %0,3’ü araziye ve %6,2’si diğer alıcı ortamlara deşarj edildi. Belediyeler tarafından arıtılan atıksuyun %1,6’sının sanayi, tarımsal sulama vb. alanlarda yeniden kullanıldığı belirlendi.
Belediyelerde kişi başı çekilen günlük ortalama su miktarı 228 litre olarak hesaplandı
Belediyeler tarafından içme ve kullanma suyu şebekesine çekilen kişi başı günlük ortalama su miktarı 228 litre olarak hesaplandı. Üç büyük şehirde ise çekilen kişi başı günlük ortalama su miktarının İstanbul için 190 litre, Ankara için 246 litre ve İzmir için 221 litre olduğu tespit edildi.
Belediyelerde deşarj edilen kişi başı günlük ortalama atıksu miktarı 189 litre olarak hesaplandı
Belediyeler tarafından kanalizasyon şebekesi ile deşarj edilen kişi başı günlük ortalama atıksu miktarı 189 litre olarak hesaplandı. Üç büyük şehirde ise günlük kişi başı ortalama atıksu miktarının İstanbul için 248 litre, Ankara için 151 litre ve İzmir için 174 litre olduğu tespit edildi.
_____________________
AÇIKLAMALAR
Bu haber bülteni ile mevcut tüm sektörler için, sektörler arası transferler hariç tutularak su kaynaklarından çekilen su ve doğrudan alıcı ortamlara deşarj edilen atıksu verisinin kullanıcılara sunulması hedeflenmektedir.
