Sigorta ve Reasürans ile Emeklilik Şirketlerinin Teknik Karşılıklarına ve Bu Karşılıkların Yatırılacağı Varlıklara İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik

Sigorta ve Reasürans ile Emeklilik Şirketleri Karşılıkları

10 Kasım 2021 Tarihli Resmi Gazete

Sayı: 31655

Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumundan:

MADDE 1 – 7/8/2007 tarihli ve 26606 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sigorta ve Reasürans ile Emeklilik Şirketlerinin Teknik Karşılıklarına ve Bu Karşılıkların Yatırılacağı Varlıklara İlişkin Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin birinci fıkrası (f) bendi yürürlükten kaldırılmış ve aynı fıkraya aşağıdaki bentler eklenmiştir.

“j) Kurul: Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurulunu,

k) Kurum: Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumunu,”

MADDE 2 – Aynı Yönetmeliğin 7 nci maddesinin on dördüncü, yirminci ve yirmi birinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“(14) Şirketler aşağıdaki esaslara göre muallak hasar dosyası açar:

a) Zarar sigortası niteliğindeki teminatlar için şirketler ilk hasar ihbarı ile birlikte, muallak tazminat tutarları hesaben kesin olarak tespit edilmemiş ise, branşlar itibarıyla ayırmış oldukları muallak tazminat tutarlarının en az son beş yıllık istatistiklerini kullanarak yapacakları en iyi tahmine göre dosya açarlar ve elde edilen bilgilere bağlı olarak her hesap dönemi sonu itibarıyla güncelleyerek yeterli miktarda karşılık ayrılmamış dosyalar için ilave karşılık ayırırlar veya fazla ayrılan karşılıklar için indirim yaparlar. Kurum, belirli branşlar ve/veya teminatlar için asgari maktu muallak tazminat tutarı belirleyebilir.

b) Meblağ sigortası niteliğindeki teminatlar için şirketler rizikonun gerçekleştiğinin öğrenilmesi ile birlikte dosya açılışında poliçe ile belirlenen teminat tutarını muallak tazminat tutarı olarak alır ve ayrılan muallak tazminat tutarını dosyanın gelişimine bağlı olarak her hesap dönemi sonu itibarıyla günceller. Şirketler muallak kaydının oluşturulma tarihinden itibaren en geç altıncı ayın sonunda, tazminatın teminat kapsamında olup olmadığının tespiti ve ilgili diğer işlemlerin yapılabilmesi için hak sahiplerine ispat edilebilir araçlar ile bilgilendirme yaparak gerekli bilgi ve belgelerin temin edilmesini ister. Hak sahiplerine yapılan tebliğ tarihinden itibaren Kurumca belirlenecek süre içerisinde ilgili mevzuata göre gerekli bilgi ve belgelerin olmadığı ve bundan dolayı tazminatın teminat kapsamında olup olmadığının tespit edilemediği durumlarda, şirketler ayrılan muallak tazminat tutarından şirketin en az son beş yıllık istatistiklerine göre en iyi tahmin yapılarak indirim yapabilir. Söz konusu indirime ilişkin esaslar Kurum tarafından belirlenir.”

“(20) Şirketler dava aşamasında olan hasarlar için aşağıdaki esaslara göre muallak tazminat karşılığı ayırır:

a) Kazanma ve kaybetme ihtimali değerlendirilmeksizin, dava aşamasında olan hasarlar için muallak tazminat karşılık tutarı olarak öncelikle dava değeri esas alınır. Diğer taraftan, dava tutarından bağımsız olarak, dava açıldığında şirketin elindeki belgeler yönünden şirket açısından tutarın bilinebilir olduğu durumlarda bu belgelere göre ve her hal ve takdirde dava öncesinde ya da davanın ilerleyen aşamalarında hasar tutarına ilişkin değer tespitini içeren eksper, aktüer veya bilirkişi raporlarına göre farklı bir bedele hükmedilebileceği öngörülen davalarda şirket tarafından ayrılacak karşılık tutarı olarak dava değeri değil, bu belge ve raporlara dayalı en son hesaplanan bedel esas alınır ve buna ilave edilecek faiz ve masraf bedelleriyle birlikte muallak tazminat karşılığı ayrılır. Tutarı belirsiz alacak davalarında, yeterli belge bulunmadığı için şirket açısından tutarın bilinebilir olmaması halinde, bahse konu belge ve raporlar hazırlanana kadar, şirketin en az son beş yıllık istatistiklerine göre yapacağı en iyi tahmine göre muallak tazminat karşılığı ayrılır. Mahkemeler tarafından şirket aleyhine karar verilmesi halinde, bütün hukuki aşamalar tamamlanıp karar kesinleşene kadar, en son mahkeme kararı muallak tazminat karşılığı olarak dikkate alınır. Şirket lehine karar verilmesi halinde ise, bütün hukuki aşamalar tamamlanıp karar kesinleşene kadar, daha önceki rapor ve belgelere göre belirlenen en son tutar muallak tazminat karşılığı olarak dikkate alınır. Anılan rapor ve belgelerde hasar tutarına ilişkin bir değer tespiti bulunmadığı takdirde, dava değerine gecikme faizi ve masraf bedelleri ilave edilerek muallak tazminat karşılığı ayrılır. Ancak, hasarın teminat kapsamında olmaması, muafiyet altında kalması, belirtilen şekilde hasarın oluşmaması, suiistimal hasar olduğunun saptanması gerekçeleri ile mahkeme tarafından şirket lehine karar verilmesi hallerinde; aksi yönde bir rapor ya da belge olmadıkça, şirketin en az son beş yıllık istatistiklerine göre yapacağı en iyi tahmine göre muallak tazminat karşılığı ayrılır. Sigortalı tarafından talep edilen gecikme faizi, mahkeme masrafı ve avukatlık ücreti gibi masraf kalemleri haricindeki tazminatın sigorta sözleşmesi teminat limitlerini aşması durumunda, poliçedeki teminat limiti üzerinden muallak tazminat karşılığı ayrılarak buna faiz ve masraflar gibi bedeller ilave edilir. Kurum tarafından belirlenen esaslara göre dava kazanma durumuna ilişkin istatistikler çerçevesinde muallak tazminat karşılığından indirim yapılabilir.

b) Davaların manevi tazminat içeren kısmı için şirketler en az son beş yıllık istatistiklerini kullanarak yapacağı en iyi tahmine göre muallak tazminat tutarı belirleyebilir. Şirket bünyesinde yeterli istatistik bulunmaması halinde muallak tazminat tutarına ilişkin uzman kişilerden alınan görüşün emsal mevzuata, yargı kararlarına ve istatistiklere dayanması gerekir.

(21) 8/10/2013 tarihli ve 28789 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Özel Hukuk Hükümlerine Tabi Sigortalar Kapsamında Hak Sahiplerince Aranmayan Paralar Hakkında Yönetmelik kapsamına girmeyen tazminat ve sigorta bedeline ilişkin talepler için ayrılan karşılıklar zamanaşımı süresinin dolmasını takiben muallak tazminatlar arasından çıkarılarak gelir kaydedilir.”

“(22) Bünyesinde gerekli istatistiki çalışmayı yapabilecek veri seti bulunmayan veya veri seti asgari süre şartını sağlamayan şirketler hesaplama için sektör istatistiklerini esas alarak şirketine özgü hesaplamaları yapabilir veya şirketin mevcut verisinin yapılacak tahmin için yeterli olduğunun gösterilmesi kaydıyla mevcut verisini kullanabilir.”

MADDE 3 – Aynı Yönetmeliğin 8 inci maddesinin üçüncü fıkrasının (a) bendine birinci cümlesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki cümle eklenmiş, aynı bendin son cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı bende aşağıdaki cümle eklenmiştir.

“Sigorta ettirenlere veya lehdarlara iadesi veya ödemesi yapılacak olan, tarife primi içinde yer alan risk primi ve varsa birikim primi haricindeki üretim masrafları, gider payları ve benzeri giderlerin de aktüeryal matematik karşılık hesabında dikkate alınması gerekir.”

“Aktüeryal matematik karşılıklar tahakkuk esasına göre hesaplanır.”

“Ancak tarifenin teknik esaslarında belirtilmesi ve poliçelendirme esnasında sigorta ettirenin bilgilendirilmesi kaydıyla tahsil esasına göre de hesaplama yapılabilir.”

MADDE 4 – Aynı Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan “kredi ve deprem teminatları” ibaresi “deprem teminatları ile kredi ve kefalet branşlarında verilen teminatlar” olarak, ikinci fıkrasının birinci cümlesinde yer alan “her bir yıla tekabül eden deprem ve kredi” ibaresi “söz konusu teminatlar için her bir yıla tekabül eden” olarak, aynı fıkranın üçüncü cümlesinde yer alan “deprem ve kredi branşlarına” ibaresi “söz konusu teminatlara” olarak, aynı cümlede yer alan “branşların” ibaresi “teminatlar için alınan primin” olarak, üçüncü fıkrasının birinci cümlesinde yer alan “her bir yıla tekabül eden deprem ve kredi” ibaresi “söz konusu teminatlar için her bir yıla tekabül eden” olarak, aynı fıkranın ikinci cümlesinde yer alan “prim içindeki deprem ve kredi primi” ibaresi “toplam prim içindeki söz konusu teminatların prim” olarak, aynı cümle içinde yer alan “deprem ve kredi” ibaresi “söz konusu teminatların” olarak, altıncı fıkrasının birinci cümlesinde yer alan “kredi branşında” ibaresi “kredi ya da kefalet branşlarında” olarak ve aynı cümlede yer alan “kredi ve deprem teminatları” ibaresi “söz konusu teminatlar” olarak değiştirilmiştir.

MADDE 5 – Aynı Yönetmeliğin 10/A maddesi yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 6 – Aynı Yönetmeliğin 11 inci maddesinin ikinci fıkrasının (e) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“e) Döviz tevdiat hesapları ile kıymetli maden hesapları,”

MADDE 7 – Aynı Yönetmeliğin 13 üncü maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, aynı fıkranın (f) bendinde yer alan “Bir bankada değerlendirilen mevduat,” ibaresinden sonra yer alan “cari hesap ve katılma hesapları” ibaresi “cari hesap, kıymetli maden hesabı ve katılma hesapları” olarak değiştirilmiş, aynı fıkranın (g) bendinde yer alan “ve benzeri kurumsal aracılardan” ibaresi “ile 21/11/2012 tarihli ve 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu uyarınca sigorta acenteliği yapma yetkisi tanınan finansal kiralama ve finansman şirketlerinden” olarak değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“ç) Hisse senetleri (bağlı menkul kıymetler, iştirakler, bağlı ortaklıklar ve müşterek yönetime tabi teşebbüsler dahil) ve diğer değişken getirili finansal varlıkların brüt teknik karşılıklarının %30’unu aşan kısmı ile borsada işlem görmeyen bu tür varlıkların brüt teknik karşılıkların %10’unu aşan kısmı ve girişim sermayesi yatırım fonu paylarının brüt teknik karşılıkların %2’sini aşan kısmı,”

“(11) Sermaye Piyasası Kurulu tarafından çıkarılan düzenlemelere uygun olarak ihraç edilen yeşil borçlanma araçları ve yeşil kira sertifikaları ve BIST Sürdürülebilirlik Endeksinde yer alan ortaklık payları ile fon toplam değerinin en az %80’i devamlı olarak bu varlıklardan oluşan yatırım fonlarına yapılan yatırımlarda birinci fıkradaki kısıtlamalar %10’u aşmayacak şekilde iki kat fazlası olarak dikkate alınır.”

MADDE 8 – Aynı Yönetmeliğe aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

“Meblağ sigortası hasar dosyaları

GEÇİCİ MADDE 4 – (1) Bu Yönetmeliğin 7 nci maddesinin on dördüncü fıkrasının (b) bendi zamanaşımı dolmamış tüm dosyalar hakkında uygulanır.”

MADDE 9 – Aynı Yönetmeliğin 5 inci maddesinin altıncı fıkrasında, 6 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında, 7 nci maddesinin ikinci, üçüncü ve onuncu fıkralarında, 8 inci maddesinin üçüncü fıkrasının (a) bendinde ve 11 inci maddesinin beşinci ve altıncı fıkralarında yer alan “Müsteşarlıkça” ibareleri “Kurumca”; 6 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında, 15 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “Müsteşarlık” ibaresi “Kurum”; 7 nci maddesinin dördüncü ve on dördüncü fıkralarında yer alan “Müsteşarlık,” ibareleri “Kurum,”; 6 ncı maddesinin altıncı fıkrasında, 7 nci maddesinin onuncu fıkrasında ve 15 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Müsteşarlığa” ibareleri “Kuruma”; 13 üncü maddesinin altıncı ve sekizinci fıkraları ve 14 üncü maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “Müsteşarlığın” ibareleri “Kurumun”; 11 inci maddesinin ikinci fıkrasının (o) bendinde yer alan “Müsteşarlıkça” ibaresi “Kurulca”; 11 inci maddesinin onuncu fıkrasında yer alan “Müsteşarlık” ibaresi “Kurul”; 11 inci maddesinin dokuzuncu fıkrasında, 13 üncü maddesinin beşinci ve onuncu fıkralarında yer alan “Müsteşarlık,” ibareleri “Kurul,”; 18 inci maddesinde yer alan “Hazine Müsteşarlığının bağlı bulunduğu Bakan” ibaresi “Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu Başkanı” olarak değiştirilmiştir.

MADDE 10 – Bu Yönetmeliğin;

a) 2 nci maddesiyle değiştirilen 7 nci maddenin on dördüncü fıkrası, 3 üncü ve 8 inci maddeleri 1/1/2022 tarihinde,

b) Diğer hükümleri yayımı tarihinde,

yürürlüğe girer.

MADDE 11 – Bu Yönetmelik hükümlerini Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu Başkanı yürütür.