T.C.
DANIŞTAY
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No: 2021/2902
Karar No: 2021/2661
TEMYİZ EDEN (DAVACILAR) :
1- … Yapı A.Ş.
2- … İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : ………………………..… Kurumu
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN_KONUSU : ……………………. İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:……………….…, K:………………… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Küçükçekmece Belediye Başkanlığı Fen İşleri Müdürlüğü’nce 04/11/2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Halkalı Merkez Mahallesi, İstasyon Mahallesi ve Yarımburgaz Mahallelerinde Bordür Tretuvar Yapım Bakım ve Onarım İşleri Yapılması” ihalesine ilişkin olarak dava dışı şirket tarafından yapılan itirazen şikâyet başvurusu üzerine düzeltici işlemle davacı iş ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına dair Kamu İhale Kurulu’nun 03/03/2021 tarih ve 2021/UY.I-521 sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen kararda; dava dilekçesinde, davanın …Yapı A.Ş. – … İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. iş ortaklığı adına açıldığı, 04/03/2021 tarihinde düzenlenen vekâletnamede, sadece … İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından vekil tayin edilen Av. …’nin vekil sıfatıyla söz konusu dava dilekçesini imzaladığının görüldüğü, dava konusu ihaleye, … Yapı A.Ş. – … İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. iş ortaklığı adına başvurulduğu, bu iki şirket arasındaki ilişkinin adi ortaklık niteliğinde bulunduğu ve ihale konusu işe adi ortaklık olarak başvurduklarının kabulü gerektiği, adi ortaklıkta, ortaklığın tüzel kişiliği bulunmadığından salt adi ortaklık olarak husumet ehliyeti bulunmadığı gibi, ortaklardan sadece birinin dava açma hak ve yetkisi ya da birine karşı dava açılmasının da mümkün bulunmadığı, başka bir anlatımla, adi ortaklık şeklinde yürütülen iş ve işlemlerden dolayı oluşacak olan uyuşmazlıklar sonunda açılacak olan davada, ortaklığı oluşturan tüm kişilerin davada taraf olarak gösterilmesinin zorunlu olduğu, dava konusu ihaleye, … Yapı A.Ş. – … İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. iş ortaklığı adına başvurulduğundan, davada taraf olarak …Yapı A.Ş. ve … İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin gösterilip, her iki tüzel kişiliğin ayrı ayrı imzaladığı veya ayrı ayrı vekâlet verdiği vekil aracılığıyla imzalı dava dilekçesi ile davanın açılması gerekirken, …Yapı A.Ş. – … İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. iş ortaklığı adına açılan davanın ehliyet yönünden reddi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, davanın 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 15/1-b maddesi uyarınca ehliyet yönünden reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : Davacılar tarafından, … Yapı A.Ş. tarafından verilen Bakırköy 44. Noterliği’ne ait … tarih ve … yevmiye nolu vekâletname ile … İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından verilen Bakırköy 44. Noterliği’ne ait … tarih ve … yevmiye nolu vekâletnamenin UYAP Avukat Portal’dan sisteme yüklendiği, her iki şirket tarafından aynı gün ve sıralı yevmiyeler ile ayrı ayrı vekâletname düzenlendiği, … Yapı A.Ş. adına düzenlenen vekâletnamenin UYAP sisteminde görülmemesi üzerine bir sistemsel hata olabileceğinin değerlendirildiği, Mahkeme karar tarihinden önce 06/04/2021 tarihli dilekçe ile vekâletnamenin bir kez daha UYAP sistemine yüklendiği, ortada bir hata olmadığı hâlde davanın ehliyet yönünden reddedilmesinin hukuka aykırı olduğu, ortada bir eksikliğin var ise bu eksikliğin “dilekçe ret” müessesesi ile giderilebilecek bir eksiklik olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, adi ortaklığın tüzel kişiliği bulunmadığından, meydana gelen toplululuğun bir bütün olarak medeni hakları kullanma yeteneğinin bulunmadığı, bakılan davanın sadece özel ortak olan … İnşaat Taah. San. ve Tic. A.Ş. tarafından açıldığı, davanın konusunun sadece davacıyı değil, ihaleye birlikte teklif verdiği diğer pilot ortağı da ilgilendirdiği, iş ortaklığının diğer ortağının davacı taraf olarak işbu davada yer almamasının anılan ortaklığın teklifinden vazgeçtiğinin bir göstergesi olarak kabul edilmesi gerektiği belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
USUL YÖNÜNDEN:
6098 sayılı Borçlar Kanunu’nun 620. maddesinde; adi ortaklık sözleşmesi, iki ya da daha fazla kişinin emeklerini ve mallarını ortak bir amaca erişmek üzere birleştirmeyi üstlendikleri sözleşme olarak tanımlanmış; bir ortaklığın, kanunla düzenlenmiş ortaklıkların ayırt edici niteliklerini taşımaması hâlinde, bu bölüm hükümlerine tâbi adi ortaklık sayılacağı kurala bağlanmış; 638. maddesinde ise, “Ortaklık için edinilen veya ortaklığa devredilen şeyler, alacaklar ve aynî haklar, ortaklık sözleşmesi çerçevesinde elbirliği hâlinde bütün ortaklara ait olur. Ortaklık sözleşmesinde aksine bir hüküm bulunmadıkça, bir ortağın alacaklıları, haklarını ancak o ortağın tasfiyedeki payı üzerinde kullanabilirler. Ortaklar, birlikte veya bir temsilci aracılığı ile, bir üçüncü kişiye karşı, ortaklık ilişkisi çerçevesinde üstlendikleri borçlardan, aksi kararlaştırılmamışsa müteselsilen sorumlu olurlar.” kuralına yer verilmiştir.
6098 sayılı Kanun’un aktarılan hükümlerine göre, iş ortaklığının, ortaklık yapısı itibarıyla tüzel kişiliği haiz olmayan adi ortaklık niteliğinde olması sebebiyle, adlî ve idarî yargıda dava açma hakkı kural olarak iş ortaklığını oluşturanların birlikte hareket etmesine bağlı olmakla birlikte, idarî davaların özelliği itibarıyla ortakların her birinin tek başına idarî dava açması da mümkündür.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 2. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde, iptal davaları idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlâl edilenler tarafından açılan davalar olarak tanımlanmış olup, iptal davası açılabilmesi için gerçek ya da tüzel kişiler ile dava konusu edilen işlem arasında makul ve ciddi bir alâkanın, başka bir anlatımla menfaat ilgisinin bulunması gerekmektedir.
Menfaat ihlâli, iptal davalarının kabulü ve dinlenilmesi için aranılan şartlardan biri olup, gerek doktrinde gerekse yargı içtihatlarında bu şart, subjektif ehliyet şartı olarak kabul edilmekte, ancak ne tür bir menfaat ihlâlinin gerçek ve tüzel kişilere iptal davası açma yeterliliğini sağladığını gösterecek kesin bir ölçüt ortaya konulamamakta ve bu alâka kural olarak iptal davasına konu olan kararın niteliğine göre belirlenmektedir. Meşru, kişisel ve güncel bir menfaatin varlığı ve bunların ihlâli menfaat alâkasının kurulmasında yeterli sayılmakta ve bu husus davanın niteliğine ve özelliğine göre idari yargı mercilerince belirlenmekte, davacının idari işlemle ciddi ve makûl, maddi ve manevi bir alâkasının varlığı, dava açma ehliyeti için gerekli bulunmaktadır.
Bu itibarla, iş ortaklığını oluşturan şirketler birlikte idarî dava açabileceği gibi, dava konusu işlem ortak olarak kendi menfaatlerini de etkilediğinden 2577 sayılı Kanun gereğince iş ortaklığını oluşturan şirketlerin her biri kendi adına da dava açabilecektir.
Dosyanın incelenmesinden, Küçükçekmece Belediye Başkanlığı Fen İşleri Müdürlüğü’nce 04/11/2020 tarihinde gerçekleştirilen “Halkalı Merkez Mahallesi, İstasyon Mahallesi ve Yarımburgaz Mahallelerinde Bordür Tretuvar Yapım Bakım ve Onarım İşleri Yapılması” ihalesine ilişkin olarak yapılan itirazen şikâyet başvurusu üzerine düzeltici işlemle … Yapı A.Ş. – … İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. iş ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına dair Kamu İhale Kurulu’nun 03/03/2021 tarih ve 2021/UY.I-521 sayılı kararının iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı, UYAP sistemi üzerinden gönderilen dava dilekçesinin ekinde … İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından Av. …’nin vekil tayin edildiğini belirten Bakırköy 44. Noterliği’nce düzenlenen … tarih ve …yevmiye nolu vekâletnamenin sunulduğu, Mahkemenin karar tarihinden önce 06/04/2021 tarihinde de … Yapı A.Ş. tarafından Av. …’nin vekil tayin edildiğini belirten Bakırköy 44. Noterliği’nce düzenlenen … tarih ve … yevmiye nolu vekâletnamenin sunulduğu anlaşılmaktadır.
Bu itibarla, Mahkeme karar tarihinden önce iş ortaklığını oluşturan her iki şirketin de Av. …’yi vekil tayin ettiğine ilişkin vekâletnamelerin dava dosyasına sunulduğu görüldüğünden ve dava dilekçesi incelendiğinde bakılan davanın iş ortaklığını oluşturan her iki şirket tarafından açıldığı anlaşıldığından, itirazen şikâyet başvurusu sonucunda verilen Kamu İhale Kurulu kararının davacı şirketlerin menfaatini ihlâl ettiği dikkate alındığında, davacı şirketlerin 2577 sayılı Kanun gereğince kendi adlarına dava açtığının kabulü gerekmekte olup, davanın ehliyet yönünden reddi yolundaki Mahkeme kararında usul hükümlerine uygunluk bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacıların temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacılara iadesine,
4. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
5. 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 06/07/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
