Güvenli Mobil Ödeme ve Elektronik Belge Yönetim Sistemi
ÖZET:
Güvenli Mobil Ödeme ve Elektronik Belge Yönetim Sistemi”, 507 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nde, “finans kuruluşları ya da ödeme kaydedici cihaz üreticileri ile birlikte özel entegratör kuruluşlar tarafından mezkur Tebliğde belirtilen usul ve esaslara uygun gerçekleştirilen satış, ödeme/tahsilat işlemleri ile bu işlemlere ilişkin mali belgelerin elektronik belge olarak oluşturulması, iletilmesi, muhafaza ve ibraz edilmesi süreçlerine ilişkin olarak Gelir İdaresi Başkanlığınca izin verilen sistem olarak tanımlanmıştır.
Tebliğ kapsamında, gerekli izin ve testleri tamamlanmış belli başlı işletici kuruluşlar tarafından 507 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile uyumlu olarak yukarıda bahsi geçen hizmetleri bir araya getiren Android POS cihazlarının sahada satışa başlandığı görülmektedir. Bu doğrultuda, sahada Tebliğin işleyişi ve yeni eklenen düzenlemeler konusunda Sirkülerimizde bazı hatırlatmalar yapılmıştır.
Yeni teknolojik gelişmelere uygun ve “Güvenli Mobil Ödeme ve Elektronik Belge Yönetim Sistemi” olarak tanımlanan sistem çerçevesinde, mal ve hizmet satışlarına ait bedellerin tahsilatı ile mali belgelerin elektronik ortamda oluşturulmasına ilişkin satış, tahsilat ve elektronik belge uygulamalarının Hazine ve Maliye Bakanlığınca yetkilendirilen kurum ve kuruluşlar tarafından mükelleflerin kullanımına sunumu ve mükellefler tarafından kullanımı sırasında uyulması gereken usul ve esaslar 1/6/2019 tarih ve 30791 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 507 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nde açıklanmış; konuyla ilgili açıklamalarımıza ise 03.06.2019/109 sayılı Sirkülerimizde yer verilmişti.
Tebliğde “Güvenli Mobil Ödeme ve Elektronik Belge Yönetim Sistemi”, finans kuruluşları ya da ödeme kaydedici cihaz üreticileri ile birlikte özel entegratör kuruluşlar tarafından mezkur Tebliğde belirtilen usul ve esaslara uygun gerçekleştirilen satış, ödeme/tahsilat işlemleri ile bu işlemlere ilişkin mali belgelerin elektronik belge olarak oluşturulması, iletilmesi, muhafaza ve ibraz edilmesi süreçlerine ilişkin olarak Başkanlıkça izin verilen sistem olarak tanımlanmıştı.
Tebliğ kapsamında, gerekli izin ve testleri tamamlanmış belli başlı işletici kuruluşlar tarafından 507 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile uyumlu olarak yukarıda bahsi geçen hizmetleri bir araya getiren Android POS cihazlarının sahada satışa başlandığı görülmektedir.
Bu doğrultuda, uygulamada Tebliğin işleyişi ve yeni eklenen düzenlemeler konusundaki hatırlatmalar aşağıdaki gibidir.
1-) 507 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği Yoluyla Elektronik Belge Düzenlenebilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Özeti
507 Sıra No.lu VUKGT ile uyumlu olarak geliştirilen Android POS cihazları ile, satış, ödeme ve e-fatura işlemlerinin tek bir cihaz üzerinden yönetilmesine imkân sağlamakta ve yine Tebliğ kapsamında e-fatura sistemine hızlı geçiş imkânı tanınmaktadır.
- Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) İnteraktif Vergi Dairesi (İVD) (ivd.gib.gov.tr) portali üzerinden ayrıca bir işleme gerek kalmadan, işletici kuruluş tercihi yapılarak, Tebliğ kapsamında hizmet alınmaya başlanabilmekte ve 507 Sıra No.lu VUKGT kapsamında e-fatura sistemine geçiş yapılabilmektedir.
- ÖKC kullanma zorunluluğu olan işletmeler, ÖKC cihazlarına alternatif ya da ek olarak 507 Sıra No.lu VUKGT kapsamında geliştirilen Android POS cihazlarını kullanabilmektedirler.
- Sisteme dahil olan mükelleflerin, faaliyetlerinde ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyetleri bulunmamaktadır. Ancak sisteme dahil olan mükelleflerden hali hazırda ödeme kaydedici cihaz kullanmakta olanlar, söz konusu cihazlarını perakende satış fişi ile belgelendirilebilecek satışlarında kullanmaları mümkündür.
19.10.2019 tarih ve 30923 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 509 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’ne göre: “e-Arşiv Fatura uygulamasına dahil olmayan mükelleflerce, 01/01/2020 tarihinden itibaren düzenlenecek faturaların, vergiler dahil toplam tutarının 30 Bin TL’yi (vergi mükelleflerine düzenlenenler açısından vergiler dahil toplam tutarı 5 Bin TL’yi) aşması halinde, söz konusu faturaların, “e-Arşiv Fatura” olarak Başkanlıkça sunulan e-Belge düzenleme portali üzerinden düzenlenmesi zorunlu hale getirilmiştir.” Ancak, e-Arşiv fatura uygulamasına dahil olan mükelleflerin, GİB e-Belge düzenleme portaline girmeden, 507 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında geliştirilen Android POS cihazı üzerinden e-Arşiv fatura düzenlemesi mümkündür.
2-) 507 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği Tebliği’ne Getirilen Düzenlemeler
- 19.10.2019 tarihinde yayımlanan VUK 509 Tebliği’ndeki düzenlemeye göre: “Sistem kapsamında düzenlenecek e-belgelerde; malın ve/veya işin nev’i genel ve soyut isimlerle (yiyecek, içecek, giyecek, gıda, meyve, temizlik malzemesi, ilaç gibi) tanımlanmaması ve satışı gerçekleştirilen mal veya hizmetin özel ve somut adıyla tanımlanması esas olmakla birlikte, 509 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nde 515 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile yapılan değişiklik uyarınca; vergiler dahil toplam satış tutarı 500 TL’ye kadar olan perakende mal ve hizmet satışlarına ait düzenlenen e-Arşiv Faturalarda “müşterinin adı, ticaret unvanı, adresi, vergi dairesi ve hesap numarası” bilgileri yerine, müşterinin adı bölümünde “NİHAİ TÜKETİCİ” açıklamasına yer verilerek düzenlenmesine imkanı Sistem kapsamından yararlanan mükellefler için de verilmiş ve bu şekilde düzenlenen e-Arşiv Faturaların perakende satış fişi veya ÖKC fişi olarak kabul edileceği belirtilmiştir. Mezkûr düzenlemede ayrıca bu kapsamda düzenlenecek e-Arşiv Faturaların düzenlenmesinde uyulacak usul ve esaslar ile e-Arşiv Faturanın şekli, formatı, içeriği ve uygulamaya yönelik diğer hususlarını ebelge.gib.gov.tr adresinde yayımlanacak kılavuzlarla Başkanlığın belirlemeye yetkili olduğu hüküm altına alınmıştır.”
- Ayrıca 507 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği teknik kılavuzunda 10.07.2020 tarihinde yapılan (versiyon 1.2) yeni düzenlemeye göre yukarıdaki maddeye ilave olarak: “Yapılan bu düzenlemeyle Başkanlığımıza verilen yetki çerçevesinde; Sistemden yararlanan mükelleflerce, Sistem kapsamında vergiler dahil toplam tutarı 500 TL ye kadar olan düzenlenecek e-Arşiv Faturalarda, alıcının (müşterinin) adı-soyadı, unvanı, adresi, vergi dairesi ve vergi kimlik numarası veya TCKN bilgisine yer verilme zorunluluğu olmadan müşterinin adı bölümünde “NİHAİ TÜKETİCİ” açıklamasına yer verilmesi ve bu belgelerin mal ve hizmetlerin nev’i (cinsi) bilgisi alanında; mal ve hizmetlerin ait olduğu KDV oranlarına göre gruplandırarak genel ifadelere (Yiyecek, İçecek, Ekmek, Temizlik Malzemesi, Temel Gıda, Muhtelif Gıda, vb.) yer verilmek suretiyle düzenlenmesi mümkün bulunmaktadır. İşletici kuruluş tarafından sunulan sistemin bu gereksinimleri sağlaması gerekmektedir. İşletici kuruluşun sunacağı sisteme mükellef kendi ürün/mal/iş listesini ekleyebileceği gibi KDV departmanları ve genel mal/hizmet ifadelerini de ekleyebilmeli ya da harici satış uygulamaları üzerinden de bu bilgiler sisteme aktarılabilmelidir. Malın ve/veya hizmetin (işin) nev’inin doğru şekilde tanımlanması ve belge üretiminde kullanılması sorumluluğu satış uygulamasını kullanan mükellefe aittir.”
507 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında geliştirilen Android POS cihazlarını kullanmak isteyen işletmelerin bu sistem ile birlikte e-fatura sistemine geçmeleri gerekmektedir. İlgili işletme hali hazırda e-fatura kullanıcısı olsun ya da olmasın, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın İnteraktif Vergi Dairesi (ivd.gib.gov.tr) üzerinden GMÖEBYS sekmesinin altından 507 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında hizmet alacağı işletici kuruluşu ve işletici kuruluşun sunmuş olduğu e-fatura özel entegratör hizmetini tercih eder. Hali hazırda e-fatura kullanıcısı değil ise de bu başvuru ile birlikte başka bir işleme gerek kalmadan 507 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında e-fatura mükellefi haline gelebilir.
3-) Sistemden yararlanabilecekler 507 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında geliştirilen yeni ürün ve hizmetlerden aşağıdaki mükellef grupları faydalanabilmektedir;
a) Ticari kazancı basit usulde tespit edilen mükellefler,
b) İşletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler,
c) Bilanço esasına göre defter tutan mükellefler,
ç) Serbest meslek kazancı elde eden mükellefler,
d) Gerçek usulde vergilendirilen zirai kazancı elde eden mükellefler,
e) Vergiden muaf esnaf.
Kaynak: TÜRMOB