Yatırımcı Tazmin Merkezi Yönetmeliği 26/08/2021
26 Ağustos 2021 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 31580
Sermaye Piyasası Kurulundan:
MADDE 1 – 27/2/2015 tarihli ve 29280 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yatırımcı Tazmin Merkezi Yönetmeliğinin 5 inci maddesinin (b) ve (ç) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“b) Kanunun 13 üncü maddesinin dördüncü fıkrası çerçevesinde YTM’ye intikal etmiş sermaye piyasası araçlarının 7/9/2016 tarihli ve 29824 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 6362 Sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 13 üncü Maddesinin Dördüncü Fıkrasının Kısmen İptali Üzerine Yatırımcı Tazmin Merkezi Tarafından Yatırımcılara Yapılacak Ödemelere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik kapsamında iadesine ilişkin işlemleri gerçekleştirmek,”
“ç) Kanunun 83 üncü maddesinin dördüncü fıkrası kapsamında, zamanaşımına uğrayan her türlü emanet ve alacakların emaneten devralınması, izlenmesi, emanet ve alacaklardan kaynaklanan hakların kullanımı ve iadesine ilişkin işlemleri gerçekleştirmek,”
MADDE 2 – Aynı Yönetmeliğin 13 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c), (ç) ve (d) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, aynı fıkraya aşağıdaki bent eklenmiş ve aynı maddenin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“c) YTM’ye ait varlıklara ilişkin sermaye artırımı, kâr payı ödemesi ve diğer durumlarda gerekli işlemleri diğer birimlerle koordinasyon halinde yürütmek,
ç) Kanunun 83 üncü maddesinin dördüncü fıkrasının 15/4/2021 tarihli ve 7316 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 12 nci maddesi ile yapılan değişiklikten önce YTM’ye gelir kaydedilmiş olan varlıkların muhafazası ve satışı ile değişiklikten sonra YTM’ye emaneten devredilen varlıkların muhafazası için gerekli işlemleri gerçekleştirmek,
d) Kanunun 13 üncü maddesinin dördüncü fıkrası Anayasa Mahkemesi’nin 22/10/2015 tarihli ve E.2015/29, K.2015/95 sayılı kararıyla kısmen iptal edilmeden önce YTM’ye intikal eden varlıkların muhafazası ve satışı için gerekli işlemleri gerçekleştirmek,”
“e) Başkan veya YTM Müdürü tarafından verilen diğer görevleri yapmak.”
“(2) YTM malvarlığının değerlendirilmesine yönelik karar almak üzere, Varlık Yönetim Biriminde görevli personel arasından Yönetim Kurulu kararıyla görevlendirme yapılır ve görevlendirilenlerin en az ikisinin imzasıyla karar alınır.”
MADDE 3 – Aynı Yönetmeliğin 14 üncü maddesinin birinci fıkrasının (e) ve (f) bentleri değiştirilmiş ve aynı fıkraya aşağıdaki bent eklenmiştir.
“e) Yönetim Kuruluna üçer aylık dönemler itibarıyla YTM’nin malvarlığı, malvarlığının değerlendirilmesi, alacakları ile alacakların takip ve tahsiline ve Takasbank ve MKK nezdindeki YTM hesabında emaneten muhafaza edilen emanet ve alacaklara ilişkin Hukuk İşleri Birimi ve Varlık Yönetim Birimi ile koordineli olarak rapor sunmak,
f) Kanunun 83 üncü maddesinin dördüncü fıkrası kapsamında, zamanaşımına uğrayan her türlü emanet ve alacakların emaneten devralınması iş ve işlemlerini yürütmek,”
“g) Başkan veya YTM Müdürü tarafından verilen diğer görevleri yapmak.”
MADDE 4 – Aynı Yönetmeliğin 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“ç) Başkan veya YTM Müdürü tarafından verilen diğer görevleri yapmak.”
MADDE 5 – Aynı Yönetmeliğin 16 ncı maddesinin birinci fıkrasının (ğ) bendi yürürlükten kaldırılmış ve aynı fıkranın (h) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“h) Başkan veya YTM Müdürü tarafından verilen diğer görevleri yapmak.”
MADDE 6 – Aynı Yönetmeliğin 17 nci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“ı) Başkan veya YTM Müdürü tarafından verilen diğer görevleri yapmak.”
MADDE 7 – Aynı Yönetmeliğin 18 inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi yürürlükten kaldırılmış, (ç) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“ç) Kanunun 83 üncü maddesinin dördüncü fıkrasının 7316 sayılı Kanunun 12 nci maddesi ile değiştirilmeden önce YTM’ye gelir kaydedilen veya kaydedilmesi gereken her türlü emanet ve alacaklardan”
MADDE 8 – Aynı Yönetmeliğin 19 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 19 – (1) YTM malvarlığı, ilgili mevzuatın imkân verdiği şekilde Yönetim Kurulu tarafından belirlenen esaslar çerçevesinde değerlendirilir.
(2) YTM’nin malvarlığı, amacı dışında kullanılamaz, teminat gösterilemez, kamu alacakları için olsa dahi haczedilemez, rehnedilemez, iflas masasına dâhil edilemez ve üzerine ihtiyati tedbir konulamaz. YTM’ye emaneten devrolunan emanet ve alacaklara ilişkin tedbir, haciz ve benzeri her türlü idari ve adli talepler ise YTM tarafından Takasbank’a bildirilerek yerine getirilir.”
MADDE 9 – Aynı Yönetmeliğin 20 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 20 – (1) Bütün yatırım kuruluşlarının giriş aidatı ödeyerek YTM’ye katılması zorunludur. Kurul tarafından faaliyet izni verilmesinin uygun görülmesini müteakip, yetki belgesi verilmeden önce yatırım kuruluşları tarafından YTM’ye 50.000 Türk Lirası tutarında giriş aidatı yatırılır. Giriş aidatı, 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca her yıl ilan edilen yeniden değerleme oranını geçmemek üzere Kurulca belirlenen oranda arttırılır.”
MADDE 10 – Aynı Yönetmeliğin 21 inci maddesinin sekizinci ve dokuzuncu fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(8) Tezgâhüstü türev araçlar üzerinden ise, yatırımcı sayısına göre aidat hesaplanır. Buna göre yatırım kuruluşlarının her bir yatırımcı ile yıl içinde gerçekleştirdikleri tezgâhüstü türev araç işlemlerinde sözleşme büyüklüklerinin toplamı;
a) 1.000.000 Türk Lirasının altında olan her bir yatırımcı için 500 Türk Lirası,
b) 1.000.000 Türk Lirası veya üzerinde olan her bir yatırımcı için ise 1.000 Türk Lirası,
tutarı dikkate alınmak suretiyle aidat hesaplanır. Yatırım kuruluşları, bir önceki yıl içerisinde her bir yatırımcı ile gerçekleştirdikleri tezgâhüstü türev araç sözleşme büyüklükleri toplamı ile ödeyecek oldukları aidat tutarlarını MKK’ya bildirmek ve ikinci fıkrada belirtilen sürede YTM’ye ödemekle yükümlüdür. Yatırım kuruluşlarının diğer yatırım kuruluşlarıyla gerçekleştirdikleri tezgâhüstü türev araç işlemleri hesaplamada dikkate alınmaz.
(9) YTM’nin malvarlığı mevcudu, yatırım kuruluşlarının tür ve risk durumları ile sermaye piyasası araçlarının nitelikleri dikkate alınmak suretiyle, dördüncü ve beşinci fıkralarda yer alan katsayıları, yarısı oranında artırmaya veya azaltmaya ve sekizinci fıkrada yer alan tutarları artırmaya veya azaltmaya Kurul yetkilidir.”
MADDE 11 – Aynı Yönetmeliğin yedinci bölümünün başlığı “Zamanaşımına Uğrayan Varlıkların YTM’ye Emaneten Devri ve İadesi” olarak değiştirilmiştir.
MADDE 12 – Aynı Yönetmeliğin 24 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 24 – (1) Yatırım hizmetleri ve faaliyetlerinden kaynaklanan her türlü emanet ve alacaklar ile bunlara bağlı faiz, kâr payı ve diğer getiriler, hesap sahibinin yaptığı en son talep, işlem veya herhangi bir şekilde verdiği yazılı talimat tarihinden başlayarak on yıl içinde talep ve tahsil edilmemesi halinde zamanaşımına uğrar ve YTM’ye emaneten devredilir.
(2) Yetkili merciler tarafından üzerine bloke, haciz veya tedbir konulan hesaplarda zamanaşımı süresi bunların konulduğu tarihte durur. Zamanaşımı süresi, hesaptaki blokenin, haczin veya tedbirin kaldırıldığı tarihten itibaren işlemeye devam eder. Ergin olmayanlar adına açtırılan hesaplarda, zamanaşımı süresi kişinin ergin olduğu tarihte işlemeye başlar.
(3) Tedrici tasfiye, tasfiye veya iflas sürecindeki yatırım kuruluşlarının müşteri hesapları için zamanaşımı süresi tedrici tasfiye, tasfiye veya iflas kararı tarihinden itibaren işlemeye başlar. Hak sahibi tarafından tedrici tasfiye sürecinde gerçekleştirilen işlemler ve yapılan talepler zamanaşımını keser.
(4) Hesaba, hesap sahibinin iradesi bulunmaksızın faiz veya kâr payı ödemesi yapılması ile hesap bakiyesinin nemalandırılması, bedelli veya bedelsiz sermaye artırımından pay aktarılması, yeni pay alma hakkı kullanım kupon giriş ve çıkışı, hesap işletim ücreti kesintisi gibi durumlar zamanaşımını kesmez. Yatırımcıların bir yatırım kuruluşu nezdinde birden fazla hesabı bulunması halinde hesaplarından birinde işlem yapılması diğer hesaplar açısından da zamanaşımını keser. Payın işlem sırasının kapalı olması zamanaşımı süresini durdurmaz.
(5) MKK nezdindeki hesaplara, ilgili yatırım kuruluşunun tasarruf yetkisini sınırlamaya yönelik olarak hak sahipleri tarafından blokaj konulması, on yıllık zamanaşımı süresini keser ve zamanaşımı süresi hak sahibi tarafından blokajın kaldırıldığı tarih itibarıyla baştan işletilmeye başlar.
(6) Yatırım kuruluşu personeli ile telefonda görüşen kişinin kimlik tespitinin yapılarak veya ilgilinin hesap sahibi olduğuna kanaat getirilerek hesapla ilgili talep, işlem ya da talimata yönelik olarak tutulmuş ses kayıtları ilgili mevzuat gereği saklama süresi dolmuş olsa bile mevzuat hükümlerine uygun olarak ibraz edilebilir olması kaydıyla zamanaşımını keser.
(7) Yatırım kuruluşları tarafından hesap sahiplerine düzenli olarak iadeli taahhütlü mektup vasıtasıyla hesap ekstresi gönderilmesi ve iadeli taahhütlü mektup gönderisinin hak sahibi veya gönderiyi almaya yetkili kişiler tarafından teslim alınmış olması zamanaşımını keser. Şu kadar ki, gönderinin hak sahibi veya gönderiyi almaya yetkili kişiler tarafından teslim alındığının belgelendirilmesi gerekir.
(8) Bunların dışında, zamanaşımını durduran ve kesen haller Kurulca belirlenir.”
MADDE 13 – Aynı Yönetmeliğin 25 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 25 – (1) Yatırım kuruluşları, bir sonraki takvim yılı içerisinde 24 üncü madde uyarınca zamanaşımına uğrayacak ve tutarı 250 Türk Lirası ve üzerinde olan emanet ve alacakların hesap sahiplerini, başvuruda bulunmadıkları takdirde hesaplarının YTM’ye emaneten devredileceği hususunda, içinde bulunulan yılın Mart ayı sonuna kadar iadeli taahhütlü mektupla uyarmak zorundadır. Bu fıkrada belirlenen 250 TL’nin hesabında borsada işlem görmeyen paylar nominal değer üzerinden hesaba katılır. Bu fıkrada yer verilen tutarın belirlenmesinde Kurul yetkilidir.
(2) Bir sonraki takvim yılı içerisinde zamanaşımına uğrayacak olan her türlü emanet ve alacaklar tutarına bakılmaksızın içinde bulunulan yılın Nisan ayının başından bir sonraki takvim yılı sonuna kadar liste halinde yatırım kuruluşunun kendi internet sitesinin ana sayfalarında ilan edilir. İlan edilecek listelerde emanet ve alacakların zamanaşımına uğrayacağı tarihlere yer verilir. Yatırım kuruluşu, söz konusu listelerin kendi internet sitesinde ilan edildiği hususunu, içinde bulunulan yılın Nisan ayı içerisinde, Basın İlan Kurumu listelerindeki tirajı en yüksek ilk beş gazeteden ikisinde Basın İlan Kurumu aracılığıyla ilan eder.
(3) İnternet sitelerinde ilan edilen listeler, bu maddede yer alan ilan yükümlülüklerinin yerine getirildiğine ilişkin beyan ile birlikte yatırım kuruluşları tarafından içinde bulunulan yılın Mayıs ayı sonuna kadar YTM’ye gönderilir. YTM’ye gönderilecek listelerin şekil şartları ve içeriği YTM tarafından belirlenir. YTM bu listeleri içinde bulunulan yılın Temmuz ayı başından bir sonraki takvim yılı sonuna kadar konsolide edilmiş olarak kendi internet sitesinde yayımlar.
(4) Yatırım kuruluşları nezdinde bir sonraki takvim yılı içerisinde zamanaşımına uğrayacak emanet ve alacak bulunmaması halinde; devredilecek herhangi bir emanet ve alacağın bulunmadığına ilişkin içinde bulunulan yılın Mayıs ayı sonuna kadar YTM’ye yazılı bildirim yapılır.
(5) Faaliyetleri sürekli olarak durdurulmuş olan yatırım kuruluşları nezdinde bulunan hesaplardaki emanet ve alacaklara ilişkin bu maddede yer alan yükümlülükler, emanet ve alacakların devredildiği kuruluş tarafından yerine getirilir. Hesaplardaki emanet ve alacakların devri sırasında, bunların zamanaşımına uğrayacağı tarihleri de içeren bilgiler devredilen kuruluşa liste halinde verilir. Bu emanet ve alacakların devredildiği kuruluşun bulunmaması halinde, bu maddede yer alan yükümlülükler Takasbank tarafından yerine getirilir. Faaliyetlerinin sürekli durdurulması başvurusu sürecinde, hak sahibi hesaplarındaki emanet ve alacakların zamanaşımına uğrayacağı tarihleri de içeren bilgiler liste halinde Takasbank’a verilir.
(6) Zamanında bildirim ve ilan yükümlülükleri yerine getirilmemekle birlikte, zamanaşımı süresi dolmadan önce yatırım kuruluşu tarafından tespit edilen varlıklara ilişkin bu maddede yer alan bildirim ve ilan yükümlülüğü ivedilikle yerine getirilir ve bir sonraki takvim yılının sonuna kadar ilan edilmeye devam edilir.
(7) Zamanında bildirim ve ilan yükümlülükleri yerine getirilmeyen ve zamanaşımı süresi dolmuş olan varlıklar, gerekli ilan ve bildirim yükümlülüklerinin yerine getirilip getirilmediğine bakılmaksızın YTM’ye emaneten devredilir.
(8) İlan ve bildirim yükümlülüklerinin bu maddeye uygun şekilde yerine getirilmemesinden kaynaklanan her türlü hukuki ve cezai sorumluluk ilgili yatırım kuruluşundadır.”
MADDE 14 – Aynı Yönetmeliğin 26 ncı maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Zamanaşımına uğrayan emanet ve alacakların YTM’ye emaneten devredilmesi
MADDE 26 – (1) Yatırım kuruluşları zamanaşımına uğramış emanet ve alacakları Takasbank ve MKK nezdindeki YTM uhdesinde yatırımcı adına açılacak hesaplara en geç zamanaşımına uğradıkları ayın sonuna kadar devreder.
(2) Yatırım kuruluşları, birinci fıkra uyarınca devrettikleri emanet ve alacaklara ilişkin, hak sahiplerinin kimlik bilgileri, adresleri ve haklarının faiz, kâr payı ve diğer getirileri ile birlikte ulaştıkları tutarlar gösterilmek suretiyle düzenlenecek listeyi en geç zamanaşımına uğradıkları ayı takip eden ayın sonuna kadar içinde bulunulan takvim yılı için önceki ayları da içerecek şekilde YTM ve Takasbank’a gönderir.
(3) Zamanaşımına uğramış olan yatırım hizmetleri ve faaliyetlerinden kaynaklanan her türlü emanet ve alacaklar ile bunlara ait faiz, kâr payı ve diğer getiriler için düzenlenecek liste örnekleri ve bunların hangi hesaplara yatırılacağı veya ne suretle tevdi ve teslim edileceği, YTM tarafından Birlik vasıtasıyla yatırım kuruluşlarına duyurulur.
(4) Faaliyetleri sürekli olarak durdurulmuş olan yatırım kuruluşları nezdinde bulunan emanet ve alacaklar, bunların devredildiği kuruluş tarafından, devredilen kuruluşun bulunmaması durumunda Takasbank tarafından YTM’ye emaneten devredilir.
(5) Zamanaşımına uğradığı halde YTM’ye devredilmediği tespit edilen nakde, YTM’ye devredilmesi gerektiği tarihten itibaren 27 nci maddenin üçüncü fıkrası uyarınca ilgili dönemde elde edilmiş nema getirisi oranında faiz işletilir. İşletilen faiz tutarı Takasbank tarafından hesaplanır ve ilgili yatırım kuruluşuna bildirilerek, yatırım kuruluşundan tahsil edilir. Tahsil edilen faiz, gecikmeli olarak devredilen hesaplara oransal olarak dağıtılır.
(6) YTM’ye emaneten devredilen sermaye piyasası araçlarından doğan bedelsiz pay iktisabı ve kâr payı alma hakkı dışındaki pay sahipliği hakları, bunların YTM tarafından hak sahiplerine iadesine kadar donar.
(7) YTM, Takasbank ve MKK’nın ilgili mevzuatındaki görev ve yükümlülüklerinden muaftır.
(8) Kurulca tedrici tasfiyesinin kapatılmasına karar verilen yatırım kuruluşlarındaki müşteri emanet ve alacakları, on yıllık zamanaşımı süresinden bağımsız olarak tedrici tasfiyenin kapatılması kararının alınmasını izleyen üç ay içinde YTM’nin Takasbank ve MKK nezdinde müşteri adına açılacak hesaplarına aktarılır. Tedrici tasfiyesi kapatılan yatırım kuruluşları nezdindeki müşteri hesaplarında bulunan emanet ve alacakların saklanması, nemalandırılması ve talep halinde hak sahiplerine iade edilmesinde zamanaşımına ilişkin hükümler kıyasen uygulanır.
(9) Kanunun geçici 3 üncü maddesinde düzenlenen Özel Fon kapsamındaki emanet ve alacaklar hariç olmak üzere, tasfiyesine veya iflasına karar verilen yatırım kuruluşu hesaplarında yer alan emanet ve alacaklar, iflasın kapandığı veya tasfiyenin sonuçlandığı tarihi takip eden altı ay içerisinde, Kanunun 46 ncı maddesinin altıncı fıkrası hükmü kapsamında, YTM’nin Takasbank ve MKK nezdinde müşteri adına açılacak hesaplarına aktarılır. Söz konusu aktarımlara konu olacak emanet ve alacakların tespitinde, iflasın kapandığı veya tasfiyenin sonuçlandığı ya da zamanaşımı süresinin dolduğu anda yatırım kuruluşu, Takasbank ve MKK’da yer alan kayıtlara göre yatırım kuruluşunun malvarlığına dahil olmayan, iflas masasına girmemiş, tasfiye sürecinde tahsil edilmemiş ve yatırım hizmetleri ve faaliyetlerinden kaynaklanan her türlü emanet ve alacaklar dikkate alınır. Emanet ve alacakların tespit edilebilmesi için gerekmesi halinde ilgisine göre tasfiye memurları, iflas dairesi veya iflas idaresinden bilgi talep edilebilir. Bu şekilde aktarılan emanet ve alacakların saklanması, nemalandırılması ve talep halinde hak sahiplerine iade edilmesinde zamanaşımına ilişkin hükümler kıyasen uygulanır.
(10) Sekizinci ve dokuzuncu fıkraların uygulanmasında, 24 üncü maddenin üçüncü fıkrası uyarınca hesaplanan zamanaşımı süresi iflasın kapandığı, tasfiyenin sonuçlandığı veya tedrici tasfiyenin kapatıldığı tarihten önce dolan hesaplardaki emanet ve alacaklar, her halükarda zamanaşımı süresinin dolduğu ayın sonuna kadar YTM’nin Takasbank ve MKK nezdinde müşteri adına açılacak hesaplarına aktarılır.”
MADDE 15 – Aynı Yönetmeliğin 27 nci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Zamanaşımına uğrayan varlıkların emaneten devredilmesi sürecinde MKK ve Takasbank’ın görev ve sorumlulukları
MADDE 27 – (1) Zamanaşımına uğrayan emanet ve alacaklardan nakitler ve kaydileştirilmemiş sermaye piyasası araçları Takasbank, kaydileştirilmiş sermaye piyasası araçları ise MKK nezdinde YTM uhdesinde hak sahibi adına açılacak hesaplarda izlenir. Hesapların açılma usul ve esasları Takasbank tarafından Kurul onayı alınmak suretiyle belirlenir ve duyurulur.
(2) Takasbank, 25 inci maddenin üçüncü fıkrası uyarınca YTM’nin internet sitesinde yayımlanan listeler kapsamında Takasbank ve MKK nezdindeki YTM hesabı altında devre konu edilecek emanet ve alacakların hak sahipleri adına hesap tanımlamaları ile ilgili iş ve işlemleri yapar ve ilgili yatırım kuruluşları ile YTM’ye bilgi verir.
(3) Takasbank nezdinde tutulan müşteri hesabındaki nakitler ve müşteri hesaplarına gelen nakit kâr payları Takasbank tarafından YTM’nin tabi olduğu mevzuata uygun olarak nemalandırılır ve elde edilen nemalar ilgili hak sahiplerinin hesaplarına oransal olarak dağıtılır. Takasbank ve MKK için 28/A maddenin üçüncü fıkrası çerçevesinde ücret belirlenmesi durumunda bu ücretler yatırımcı hesabındaki nakit ve nemalardan karşılanır. Takasbank ve MKK nezdinde tutulan menkul kıymetlerin bedelsiz sermaye artırımlarına katılımı Takasbank ve MKK tarafından yerine getirilir. Nakit kâr payı dağıtımlarında, kâr payı bedelleri MKK nezdindeki kayıtlar dikkate alınarak, hak sahiplerinin Takasbank’ta yer alan hesaplarına aktarılır.
(4) Takasbank ve MKK tarafından üçer aylık dönemler itibarıyla YTM’nin belirlediği usuller ve içerikte hazırlanan rapor üç aylık dönemi izleyen ayın ilk iki haftası içinde YTM’ye gönderilir.
(5) Zamanaşımına uğrayan emanet ve alacakların gerek Takasbank gerekse MKK nezdindeki hesaplara emaneten devredilmesine ilişkin olarak hesap tanımlamalarının yapılması, yatırım kuruluşlarına ve YTM’ye bildirilmesi, Takasbank ve MKK için 28/A maddenin üçüncü fıkrasına göre ücret belirlenmesi durumunda bu ücretlerin hak sahibinin hesabındaki nakit ve nemalardan karşılanmak suretiyle ödenmesi, hesaplardaki emanet ve alacakların YTM’ye raporlanması, YTM’nin iade ve diğer taleplerinin yerine getirilmesine yönelik işlemler Takasbank tarafından yürütülür.”
MADDE 16 – Aynı Yönetmeliğin 28 inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Zamanaşımına uğrayan varlıkların iadesi için başvuru şekli
MADDE 28 – (1) 24 üncü maddenin birinci fıkrası kapsamında YTM’ye devredilen emanet ve alacakların hak sahiplerinin başvurması halinde, sermaye piyasası araçları Takasbank ve MKK nezdindeki hesaplarda bulunan bakiyeler üzerinden; nakitler ise 27 nci maddenin üçüncü fıkrası uyarınca dağıtılan nema tutarı ile birlikte, başvuran hak sahiplerine iade edilir.
(2) Bu madde kapsamında iade talep eden hak sahipleri veya noter onaylı vekâletname ibraz eden vekili tarafından, bu Yönetmeliğin yürürlük tarihinden itibaren iadeli taahhütlü posta yolu ile veya özel şirketler aracılığıyla imza karşılığı teslim suretiyle YTM’nin merkez adresine başvurulması zorunludur.
(3) YTM’ye iletilecek başvuru dilekçesinin ekinde aşağıdaki belgelerin bulunması zorunludur:
a) Gerçek kişi hak sahipleri için;
1) Hak sahibinin vatandaşlık numarasını içeren resmi kimlik belgesi veya pasaportunun fotokopisi, mirasçı ise mirasçılık belgesi.
2) Yerleşim yeri adresi ve diğer iletişim bilgileri.
3) İadenin yapılacağı hesap bilgileri.
b) Tüzel kişi hak sahipleri için, (a) bendinin (2) ve (3) numaralı alt bendindeki belgelere ek olarak;
1) Tüzel kişiliğin tam unvanı ile vergi ve Merkezi Sicil Kayıt Numarası ve/veya ticaret sicil numarası.
2) Tüzel kişiliği temsil ve ilzama yetkili kişi veya kişilerin vatandaşlık numarasını içeren resmi kimlik belgesi fotokopisi.
3) Kayıtlı bulunduğu veya tescil edildiği resmi merciden alınmış tüzel kişiyi temsil ve ilzama yetkili kişileri gösterir yeni tarihli yetki ve faaliyet belgesi.
(4) YTM tarafından gerekli görüldüğü takdirde hak sahibinden ve ilgili yatırım kuruluşundan ek bilgi ve belge istenebilir.”
MADDE 17 – Aynı Yönetmeliğe 28 inci maddeden sonra gelmek üzere aşağıdaki madde eklenmiştir.
“Zamanaşımına uğrayan varlıkların iade başvurularının sonuçlandırılması ve iadelerin gerçekleştirilmesi
MADDE 28/A – (1) 28 inci maddede belirtilen başvuru şartlarını yerine getiren ve başvurusuna konu olan hesapta hak sahibi olduğu YTM tarafından teyit edilen hesap sahibinin Takasbank ve MKK nezdindeki YTM hesabında tutulan sermaye piyasası araçları ile iade tarihine kadar aktarılmış bedelsiz payları aynen; Takasbank nezdindeki YTM hesabında tutulan nakitleri ise, iade tarihine kadar 27 nci maddenin üçüncü fıkrası uyarınca aktarılmış nema tutarı ile birlikte nakit olarak, hesap sahibi tarafından bildirilen hesaplara aktarılır.
(2) Takasbank ve/veya MKK nezdindeki bu emanet ve alacakların hesap sahiplerinin bildirdikleri hesaplara aktarımı, YTM’nin talimatı üzerine, Takasbank tarafından talimatın iletildiği ayın sonuna kadar yapılır. Aktarım tarihinin resmi tatil ve/veya hafta sonuna tekabül etmesi durumunda ödeme tarihi, ilgili günü takip eden ilk iş günüdür.
(3) Zamanaşımına uğrayan emanet ve alacakların YTM’ye devri, yönetilmesi, saklanması, nemalandırılması, bunlarla ilgili taleplerin yerine getirilmesi ve hak sahiplerine iadesi kapsamında MKK ve Takasbank tarafından yürütülen hizmetler için YTM tarafından herhangi bir ücret ödenmez. Bu iş ve işlemler için MKK ve Takasbank tarafından hak sahiplerine ait nakit ve nemalardan karşılanmak suretiyle ücret alınması Kurul onayına tabidir.
(4) Bu madde kapsamında YTM tarafından düzenlenecek kağıtlar Kanunun 83 üncü maddesinin altıncı fıkrası gereği damga vergisinden müstesnadır.
(5) Bu maddede düzenlenenler dışında iadelere ilişkin esaslar YTM tarafından belirlenir ve Birlik vasıtasıyla yatırım kuruluşlarına duyurulur.”
MADDE 18 – Aynı Yönetmeliğin 31 inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(2) 26 ncı maddenin birinci fıkrası kapsamında yapılan devirlere ilişkin muhasebe kayıtları tutulmaz.”
MADDE 19 – Aynı Yönetmeliğin 34 üncü maddesi yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 20 – Aynı Yönetmeliğin geçici 3 üncü ve geçici 4 üncü maddeleri yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 21 – Aynı Yönetmeliğin geçici 6 ncı maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Faaliyetleri durdurulmuş olan yatırım kuruluşları açısından zamanaşımı süresinin tespiti
GEÇİCİ MADDE 6 – (1) Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce, faaliyetleri sürekli olarak durdurulmuş ve hesapları başka bir kuruluşa devredilmiş olan yatırım kuruluşlarının hesaplarındaki emanet ve alacakların zamanaşımına uğrayacağı tarihlerin tespit edilememesi durumunda, zamanaşımı süresinin tespitinde devir tarihi esas alınır.
(2) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce faaliyetleri sürekli durdurulmuş ve hesapları başka bir yatırım kuruluşuna devredilmemiş olan yatırım kuruluşlarının Takasbank ve MKK nezdinde blokeli olarak tutulan müşteri emanet ve alacaklarına ilişkin son işlem tarihlerinin Takasbank ve/veya MKK nezdinde bulunmaması halinde, zamanaşımı süresinin tespitinde bu yatırım kuruluşlarının faaliyetlerinin sürekli durdurulduğu tarihler esas alınır.
(3) Birinci ve ikinci fıkralar kapsamındaki emanet ve alacaklardan;
a) On yıllık zamanaşımı süresi 22/4/2021 tarihinden önce dolmuş olanlar Kanunun 83 üncü maddesinin dördüncü fıkrasının değişiklikten önceki hükmü ve bu hükme dayanılarak hazırlanan yönetmelik hükümlerince YTM’ye gelir kaydedilir.
b) On yıllık zamanaşımı süresi 22/4/2021 tarihi ve sonrasında dolmuş olanlar ise 26 ncı maddenin dördüncü fıkrası kapsamında YTM’ye emaneten devredilir.
(4) Birinci ve ikinci fıkralar kapsamında yapılacak devir öncesinde, hak sahibi adres bilgilerinin Takasbank ve/veya MKK nezdinde bulunmaması halinde, 25 inci maddenin birinci fıkrasındaki iadeli taahhütlü mektup gönderim yükümlülüğünün yerine getirilmesi şartı aranmaz.
(5) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla Kanunun yürürlük tarihi öncesinde faaliyetleri geçici olarak durdurulmuş olan yatırım kuruluşlarının müşterileri tarafından talep edilmeyen emanet ve alacakların zamanaşımı kapsamında devrine ilişkin bu maddenin ikinci ve üçüncü fıkraları hükümleri uygulanır.
(6) Üçüncü fıkranın (b) bendi uyarınca YTM’ye aktarılan emanet ve alacaklar da 28 ve 28/A maddelerinde belirlenen esaslar kapsamında hak sahiplerine talepleri üzerine iade edilir.”
MADDE 22 – Aynı Yönetmeliğe aşağıdaki geçici maddeler eklenmiştir.
“22/4/2021 tarihi öncesinde zamanaşımı süresi dolan emanet ve alacakların tabi olacağı mevzuat
GEÇİCİ MADDE 7 – (1) 7316 sayılı Kanunun 12 nci maddesi ile değiştirilen Kanunun 83 üncü maddesinin dördüncü fıkrasının yürürlüğünden önce on yıllık zamanaşımı süresi dolan emanet ve alacaklar hakkında, bunların YTM’ye devredilip edilmediğine bakılmaksızın, bu Yönetmelik hükümleri değil, Kanunun 83 üncü maddesinin dördüncü fıkrasının değişiklikten önceki hükmü ve bu hükme dayanılarak hazırlanan yönetmelik hükümleri uygulanır. Bu emanet ve alacaklar, 28 ve 28/A maddelerinde belirlenen esaslar kapsamında hak sahibine iade edilmez. 22/4/2021 tarihinden önce zamanaşımına uğradığı halde yatırım kuruluşları tarafından YTM’ye devredilmediği tespit edilen nakit emanet ve alacaklara, YTM’ye devredilmesi gerektiği tarihten itibaren 6183 sayılı Kanun kapsamındaki alacaklara uygulanan gecikme zammı oranında faiz işletilir.
22/4/2021-31/12/2021 tarih aralığındaki zamanaşımı devirlerinin yerine getirilmesi
GEÇİCİ MADDE 8 – (1) 22/4/2021 ila 31/12/2021 tarihleri arasında zamanaşımına uğrayan emanet ve alacaklarla ilgili olarak 26 ncı madde kapsamındaki devirler ile 27 nci madde kapsamındaki hesapların tanımlanması işlemleri 31/12/2021 tarihine kadar yapılır. Anılan devirlerin yapılması ve hesapların tanımlanması işlemleri tamamlanana kadar, yatırım kuruluşlarının hesaplarında izlenen zamanaşımına uğramış emanet ve alacaklar, zamanaşımı tarihinden itibaren 27 nci maddenin üçüncü fıkrası hükmü kapsamında yatırım kuruluşlarınca nemalandırılır.”
MADDE 23 – Bu Yönetmelik hükümleri yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 24 – Bu Yönetmelik hükümlerini Sermaye Piyasası Kurulu yürütür.
| Yönetmeliğin Yayımlandığı Resmî Gazete’nin | |
| Tarihi | Sayısı |
| 27/2/2015 | 29280 |
| Yönetmelikte Değişiklik Yapan Yönetmeliğin Yayımlandığı Resmî Gazete’nin | |
| Tarihi | Sayısı |
| 20/3/2020 | 31074 |