“Yurt Dışında Yaşayan Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşlarının Kişisel Verilerinin Yurt Dışına Aktarılmamasına İlişkin Talepleri” Hakkında Kamuoyu Duyurusu
Kişisel verilerin yurtdışına aktarılmasına yönelik hükümler 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun (Kanun) 9 uncu maddesinde Kanunun kişisel veri işleme şartlarına ilişkin maddelerine atıf yapılmak suretiyle belirtilmiştir. Bu kapsamda;
- Yurt dışında ikamet eden Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları tarafından Kurumumuza, gerek Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi (CİMER) üzerinden gerekse yazılı olarak ayni ve nakdi kişisel verilerinin başta Avrupa Birliği üyesi ülkeler olmak üzere diğer ülkelerin kurum ve kuruluşlarıyla paylaşılmamasını konu alan birçok başvuru intikal etmektedir. Kurumumuza intikal eden dilekçelerin bazılarında vatandaşların finansal hesap bilgilerinin yurt dışına aktarılmaması taleplerinin açıkça belirtildiği görülmekte olup bu nitelikteki dilekçelerin esas olarak ülkemizin de dahil olduğu Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Teşkilatı’na (OECD) üye ülkeler tarafından 3 Kasım 2011 tarihinde imzalanan ve 03.05.2017 tarihli ve 7018 sayılı Kanunla onaylanması uygun bulunan “Vergi Konularında Karşılıklı İdari Yardımlaşma Sözleşmesi” (Sözleşme) ile bu sözleşme kapsamında 2017 yılında imzalanan, 31.12.2019 tarihli ve 30995 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Finansal Hesap Bilgilerinin Otomatik Değişimine İlişkin Çok Taraflı Yetkili Makam Anlaşması” (Anlaşma) sebebiyle gerçekleştirildiği anlaşılmıştır. Türkiye’de söz konusu Anlaşma kapsamında otomatik bilgi değişimi için bilgileri toplamaya ve paylaşmaya yetkili makam, Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı Gelir İdaresi Başkanlığı olarak belirlenmiş olduğundan bu nitelikteki dilekçeler ilgisi nedeniyle anılan Bakanlığa intikal ettirilmiştir.
- Diğer taraftan, yurt dışında ikamet eden vatandaşların dilekçelerinin bazılarında ise herhangi bir ayrım yapılmaksızın genel olarak kişisel bilgilerinin yurt dışına aktarılmamasının talep edildiği görülmüştür.
Bilindiği üzere, 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun “Veri Sorumlusuna Başvuru” başlıklı 13 üncü maddesinin (1) numaralı fıkrasında; ilgili kişinin, bu Kanunun uygulanmasıyla ilgili taleplerini yazılı olarak veya Kurulun belirleyeceği diğer yöntemlerle veri sorumlusuna ileteceği; Kanunun “Kurula Şikâyet” başlıklı 14 üncü maddesinin birinci fıkrasında da başvurunun reddedilmesi, verilen cevabın yetersiz bulunması veya süresinde başvuruya cevap verilmemesi hâllerinde; ilgili kişinin, veri sorumlusunun cevabını öğrendiği tarihten itibaren otuz ve her hâlde başvuru tarihinden itibaren altmış gün içinde Kişisel Verileri Koruma Kurulu’na (Kurul) şikâyette bulunabileceği, ikinci fıkrasında ise 13 üncü madde uyarınca başvuru yolu tüketilmeden Kurula şikâyet yoluna başvurulamayacağı hükümleri yer almaktadır.
Kanunun 13 üncü maddesine dayanılarak hazırlanan “Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ”in (Tebliğ) “Başvuru Usulü” başlığını taşıyan 5 inci maddesinin birinci fıkrasında ise “İlgili kişi, Kanunun 11 inci maddesinde belirtilen hakları kapsamında taleplerini, yazılı olarak veya kayıtlı elektronik posta (KEP) adresi, güvenli elektronik imza, mobil imza ya da ilgili kişi tarafından veri sorumlusuna daha önce bildirilen ve veri sorumlusunun sisteminde kayıtlı bulunan elektronik posta adresini kullanmak suretiyle veya başvuru amacına yönelik geliştirilmiş bir yazılım ya da uygulama vasıtasıyla veri sorumlusuna iletir” hükmüne yer verilerek başvuruda bulunması zorunlu unsurlar ad, soyadı, başvuru yazılı ise imza, T.C. Kimlik No., tebligata esas yerleşim yeri veya iş yeri adresi, varsa bildirime esas e-posta adresi ve talep konusu olarak sayılmıştır.
Bu çerçevede, genel olarak kişisel verilerinin yurt dışına aktarılmaması taleplerini içeren bu nitelikteki dilekçeler hakkında ise, ilgili kişilere kişisel verilerin korunması konusundaki talepleri ile ilgili olarak hak arama yöntemlerini içeren Kanunun 13 ve 14 üncü maddeleri hakkında bilgi verilmiştir.
- Ancak, mevcut durumda yurt dışında yaşayan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları tarafından benzer nitelikte çok sayıda dilekçenin Kurumumuza intikal etmesi sebebiyle konu Kişisel Verileri Koruma Kurulu tarafından değerlendirilmiş olup, alınan 07/07/2021 tarihli ve 693 sayılı Kurul Kararı ile;
– İlgili kişiler tarafından Kurumumuza intikal eden ve kişisel verilerin yurt dışına aktarılmamasını konu edinen genel nitelikteki başvuruların, herhangi bir veri sorumlusuna işaret etmemesi, taleplerin soyut nitelikte olması ve bu kapsamda 6698 sayılı Kanunun 13 ve 14’üncü maddelerinde yer alan veri sorumlusuna başvuru şartının yerine getirilmemiş olması nedeniyle usulü şartları taşımadığı değerlendirilmiş olduğundan Kuruma intikal eden bu yöndeki başvuruların incelemeye alınamayacağına,
– Öte yandan, ilgili kişiler tarafından Kurumumuza intikal eden ve “Otomatik Bilgi Paylaşımına” atıfta bulunulan başvurulara ilişkin olarak ise otomatik veri paylaşımına ilişkin hususların “Finansal Hesap Bilgilerinin Otomatik Değişimine İlişkin Çok Taraflı Yetkili Makam Anlaşması”nda düzenlendiği ve Anlaşma hükümlerinin ülkemiz nezdinde uygulanması bakımından yetkili makamın Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bağlı Gelir İdaresi Başkanlığı olduğu değerlendirildiğinden bu minvaldeki başvuruların esasen başvuru sahipleri tarafından ilgili Bakanlığa intikal ettirilmesi gerektiğinden hareketle söz konusu dilekçelere ilişkin olarak 6698 sayılı Kanun kapsamında yapılacak bir işlem olmadığına
karar verilmiştir.
Anılan Kurul Kararı çerçevesinde, Kurumumuza bugüne kadar intikal eden ve bundan sonra intikal edecek olan mezkur nitelikteki başvurular, Kurul Kararında yer verilen gerekçelerle değerlendirmeye alınmayacak olup başvuru sahiplerine de Kurumumuz tarafından ayrıca bir yanıt verilmeyeceği kamuoyuna saygıyla duyurulur.
