Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması Hakkında TÜRMOB Açıklamaları
ÖZET:
Bu Sirkülerin konusunu 7326 sayılı “Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun” kapsamında, kamuya olan borçların yapılandırılarak ödenmesi, mevcut ve muhtemel ihtilafların sonlandırılması, matrah ve vergi artırımı yoluyla vergilemede öngörülebilirliğin artırılarak geçmiş vergilendirme dönemleri ile ilgili olası risklerin ortadan kaldırılması, işletme kayıtlarının fiili durumlarına uygun hale getirilmesi, Meslek Odaları ve Birliklerinin alacaklarının tahsil edilmesi, İle taşınmazlar ve amortismana tabi iktisadi kıymetlerin yeniden değerlenmesine ilişkin düzenlemelerin temel ilke ve esasları oluşturmaktadır.
I- GENEL BİLGİ
09 Haziran 2021 tarih ve 31506 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7326 sayılı “BAZI ALACAKLARIN YENİDEN YAPILANDIRILMASI İLE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA İLİŞKİN KANUN” ile
√ Kamuya olan borçların yapılandırılarak ödenmesi,
√ Mevcut ve muhtemel ihtilafların sonlandırılması
√ Matrah ve vergi artırımı yoluyla vergilemede öngörülebilirliğin artırılarak geçmiş vergilendirme dönemleri ile ilgili olası risklerin ortadan kaldırılması,
√ İşletme kayıtlarının fiili durumlarına uygun hale getirilmesi,
√ Meslek Odaları ve Birliklerinin alacaklarının tahsil edilmesi,
√ Taşınmazlar ve amortismana tabi iktisadi kıymetlerin yeniden değerlenmesi,
√ Kullandığı nakdî ve gayrî nakdî kredilerinin anapara, faiz ve/veya ferilerine ilişkin ödemelerini aksatanlara yönelik Sicil Affı,
konularında düzenleme yapılmaktadır.
Yasa ile ilgili başvuru ve ödeme sürelerinin genel tarihleri aşağıdaki gibidir.
| Başvuru/ödeme türü | Süre |
| Yapılandırmaya konu olacak alacakların belirlenmesinde esas alınan beyan/vade tarihi | 30 Nisan 2021 |
| Borçların yeniden yapılandırılması için başvuru süresi | 31 Ağustos 2021 |
| Maliye Bakanlığına, Gümrük ve Ticaret Bakanlığına, il özel idarelerine, belediyelere ve YİKOB’lara bağlı tahsil dairelerine ödenecek borçların ilk taksitini ödeme süresi | 30 Eylül 2021 |
| Sosyal Güvenlik Kurumuna bağlı tahsil dairelerine ödenecek
tutarların ilk taksitinin ödeme süresi |
31 Ekim 2021 |
| Matrah ve vergi artırımları için başvuru süresi | 31 Ağustos 2021 |
| İşletmede mevcut olduğu hâlde kayıtlarda yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşların envanter listesi ile vergi dairelerine bildirmek suretiyle defterlerine kaydedilme süresi | 31 Ağustos 2021 |
| Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin kayıtlarında yer aldığı hâlde işletmelerinde mevcut olmayan emtialarını, fatura düzenlemek ve her türlü vergisel yükümlülüklerini yerine getirmek suretiyle kayıt ve beyanlarına intikal ettirme süresi | 31 Ağustos 2021 |
| Kayıtlarda yer aldığı hâlde işletmede bulunmayan kasa mevcudu ve ortaklardan alacakların dikkate alınacağı bilanço tarihi | 31 Aralık 2020 |
| Kayıtlarda yer aldığı hâlde işletmede bulunmayan kasa mevcudu ve ortaklardan alacakların vergi dairelerine beyan edilmesi suretiyle kayıtların düzeltilmesi süresi | 31 Ağustos 2021 |
Yasa aşağıdaki düzenlemeleri içermektedir.
| Madde 1 | Kapsam ve Tanımlar |
| Madde 2 | Kesinleşmiş alacakların tahsilinden vazgeçme |
| Madde 3 | Kesinleşmemiş veya dava safhasında bulunan alacaklar |
| Madde 4 | İnceleme ve tarhiyat safhasında bulunan işlemler |
| Madde 5 | Matrah ve vergi artırımı |
| Madde 6 | İşletme kayıtlarının düzeltilmesi |
| Madde 7 | Kesinleşmiş Sosyal Güvenlik Kurumu alacakları |
| Madde 8 | Ön değerlendirme, araştırma veya tespit aşamasında olan eksik işçilik prim tutarları ve kesinleşmemiş idari para cezaları |
| Madde 9 | Ortak hükümler |
| Madde 10 | Diğer hükümler |
| Madde 11 | Taşınmazlar ve amortismana tabi iktisadi kıymetlerin yeniden değerlenmesi |
| Madde 12 | 30/04/2021 tarihi itibarıyla prim borcu olan ve ödeme yapmayan sigortalıların, sigortalılık sürelerinin durdurulması, prim borçlarının silinmesi, talep edilmesi halinde durdurulan sigortalılık sürelerinin ihya edilmesi |
| Madde 13 | Karşılıksız çıkan çek, protesto edilmiş senet, kredi kartı ve diğer kredi borçlarını zamanında ödeyemedikleri için Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezine bildirilen kişilerin ve kredi müşterilerinin geçmiş ödeme performanslarına ilişkin olumsuz kayıtların dikkate alınmaması hususunda düzenleme |
| Madde 14, 15, 16 | 8/4/1929 tarihli ve 1416 sayılı Ecnebi Memleketlere Gönderilecek Talebe Hakkında Kanun ile ilgili değişiklikler |
Söz konusu Yasa düzenlemelerinin temel özellikleri aşağıdaki gibidir
⎯ Yeniden yapılandırmaya konu olacak alacakların vadesi, 30/04/2021 tarihi dikkate alınarak belirlenmiştir.
⎯ Yasa hükümlerinden yararlanmak isteyen borçluların; 31/08/2021 tarihine kadar ilgili idareye başvuruda bulunmaları gerekmektedir.
⎯ Maliye Bakanlığı’na, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’na, il özel idarelerine, belediyelere ve Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlıklarına (YİKOB) bağlı tahsil dairelerine ödenecek tutarların ilk taksitini 30/09/2021 tarihine kadar, Sosyal Güvenlik Kurumuna bağlı tahsil dairelerine ödenecek tutarların ise ilk taksitini 31/10/2021 tarihine kadar, diğer taksitlerin ise bu tarihleri takip eden ikişer aylık dönemler hâlinde azami on sekiz eşit taksitte ödenmesi gerekmektedir.
⎯ Yeniden yapılandırılmış borçların ilk taksit ödeme süresi içerisinde tamamen ödenmesi koşulana bağlı olarak feri alacaklar yerine hesaplanmış Yİ-ÜFE tutarlarının %90’ının tahsilinden vazgeçilecek, ilk iki taksit ödeme süresi içinde ödenmesi halinde ise Yİ-ÜFE tutarında %50 indirim yapılacaktır.
⎯ Uzlaşma hükümlerinden yararlanılmak üzere başvuruda bulunulmuş, uzlaşma günü verilmemiş veya uzlaşma günü gelmemiş ya da uzlaşma sağlanamamış, ancak dava açma süresi geçmemiş alacaklar da kesinleşmemiş alacaklara ilişkin hükmünden yararlanabilecektir.
⎯ Bu Kanunun yayımı tarihi itibarıyla tarhiyat öncesi uzlaşma hükümlerine göre uzlaşma talebinde bulunulmuş, ancak uzlaşma günü gelmemiş ya da uzlaşma sağlanamamış olmakla birlikte vergi ve ceza ihbarnameleri mükellefe tebliğ edilmemiş alacaklar inceleme ve tarhiyat safhasında bulunan işlemler hükümlerinden yararlanabilecektir
⎯ Ödenmesi gereken taksitlerin ilk ikisinin süresinde ve tam ödenmesi koşuluyla, kalan taksitlerden; bir takvim yılında iki veya daha az taksitin, süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi hâlinde, ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının son taksiti (peşin ödeme seçeneğinin tercih edilmesi hâlinde ilk taksiti) izleyen ayın sonuna kadar, gecikilen her ay ve kesri için 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammı oranında hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi şartıyla Kanun hükümlerinden yararlanılmaya devam edilecektir.
⎯ İlk iki taksitin süresinde tam ödenmemesi ya da süresinde ödenmeyen veya eksik ödenen diğer taksitlerin belirtilen şekilde de ödenmemesi veya bir takvim yılında ikiden fazla taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi hâlinde Kanun hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedilecektir. Bu hüküm her bir madde ve alacaklı idareler açısından taksitlendirilen alacaklar için ayrı ayrı uygulanacaktır.
⎯ Bu Kanun hükümlerinden yararlanmak üzere başvuruda bulunan ve ilgili maddeler uyarınca dava açmamaları veya açılan davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları gereken borçluların, bu Kanun hükümlerinden yararlanabilmeleri için ilgili maddelerde belirlenen başvuru sürelerinde, yazılı olarak bu iradelerini belirtmeleri şarttır.
⎯ Matrah artırımlarının 31 Ağustos 2021 tarihine kadar yapılması gerekmektedir.
⎯ Artırılan matrahlar, %20 oranında vergilendirilir ve üzerinden ayrıca herhangi bir vergi alınmaz. Ancak, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, artırımda bulunmak istedikleri yıla ait yıllık beyannamelerini kanuni sürelerinde vermiş, bu vergi türlerinden tahakkuk eden vergilerini süresinde ödemiş ve bu vergi türleri için Kanunun 2 nci ve 3 üncü madde hükümlerinden yararlanmamış olmaları şartıyla artırılan matrahları %15 oranında vergilendirilir. İstisna, indirim ve mahsuplar nedeniyle bu beyannameler üzerinden ödenmesi gereken verginin bulunmaması hâlinde de bu hüküm uygulanır.
⎯ Mükellefler, Yasada belirtilen şartlar dâhilinde gelir ve kurumlar vergisi matrahlarını artırarak bu maddede belirtilen süre ve şekilde ödemeleri halinde, kendileri hakkında artırımda bulunulan yıllar için yıllık gelir ve kurumlar vergisi incelemesi ve bu yıllara ilişkin olarak bu vergi türleri için daha sonra başka bir tarhiyat yapılmaz.
Tamamı İçin Aşağıdaki Linke Tıklayınız
Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması Açıklamalar
