Yatırım Teşvik Belgesi KDV İstisna Uygulaması
Zafer ANADOLU
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
zafer.anadolu@ismmmo.org.tr
I-Giriş:
3065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 13’üncü maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi ile yatırım teşvik belgesi sahibi mükelleflerce belge kapsamındaki makine ve teçhizat teslimleri K.D.V. istisna edilmiştir. İstisna uygulamasına ilişkin Vergi İdaresi tarafından verilen bazı özelgeler yer verilmiş olup, çalışmamızın konusunu oluşturmaktadır.
II-Özelgeler:
1. Makine Teçhizat Tesliminde KDV İstisnası
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, firmanız adına düzenlenen yatırım teşvik belgesi eki global liste kapsamında satın alınacak makine ve teçhizat listesinde elektrik motorları, panoları, trafolar, taşıyıcı bant tesisleri, kompresör ve diğer yardımcı mahiyetteki makinelerin ismen yer almadığı belirtilerek söz konusu makine ve teçhizatlar için Katma Değer Vergisi Kanununun 13/d maddesindeki istisna hükmünün uygulanıp uygulanmayacağının bildirilmesi istenilmektir.
69 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinde de; “Makina ve teçhizat, amortismana tabi iktisadi kıymet niteliği taşıyan ve mal ve hizmet üretiminde kullanılan sabit kıymetlerdir. Bir sabit kıymetin istisnadan yararlanabilmesi için, öncelikle makina ve teçhizat niteliğinde olması, ayrıca mal ve hizmet üretiminde kullanılması gerekmektedir. Sektörlerin yapısı itibariyle üretim faaliyetinin yanısıra idari ve pazarlama gibi üretim dışı alanlarda kullanılan aynı cins sabit kıymetler ise bu kapsama girmeyecektir.
Sarf malzemeleri ve yedek parçalar ile hizmet üretiminde doğrudan ve zorunlu olarak kullanılanlar dışındaki masa, sandalye, koltuk, dolap, mefruşat gibi demirbaşlar makina ve teçhizat kapsamına girmediğinden istisnadan yararlanamayacaktır.
Taşıt araçları da makina ve teçhizat kapsamına girmemektedir. Bu nedenle otomobil, panel, arazi taşıtı, otobüs, minibüs, kamyonet, kamyon, treyler ve çekici (Euro I ve Euro II normlarına uygun yeşil motoru haiz olanlar hariç) gibi taşıt araçları istisnadan faydalanamayacaktır.
Ancak; yüklü ağırlığı 45 tonu geçen off road truck tipi kamyonlar ile karayoluna çıkması mümkün olmayan kaya tipi damperli kamyonlar, madencilikte kullanılan damperli kamyonlar, frigorifik kamyonlar, forkliftler, iş makinaları, vinçler, tarım makinaları ve benzerlerinin teslim ve ithalinde istisna kapsamında işlem yapılacaktır. ” hususları açıklanmıştır.
Bu çerçevede, Şirketinize ait yatırım teşvik belgesi eki global listede yer almayan elektrik motorları, panoları, trafolar, taşıyıcı bant tesisleri, kompresör ve diğer yardımcı mahiyetteki makinelerin KDV Kanununun 13/d maddesinde hüküm altına alınan istisnadan faydalanılması mümkün değildir. (1)
2. Yatırım Teşvik Belgesi Kapsamında İstisna Uygulanması
İlgide kayıtlı özelge talep formunda; şirketiniz tarafından üretilip, yatırım teşvik belgesi (YTB) kapsamında teslimini gerçekleştireceğiniz iki adet makine ve eklerinin bedellerinin söz konusu YTB eki listesinde yazan tutardan farklı olduğu belirtilerek; sözü edilen malların tesliminde YTB eki listede yer alan tutarın mı yoksa fatura bedelinin mi dikkate alınması gerektiği konusunda Başkanlığımız görüşü sorulmaktadır.
2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın uygulanmasına ilişkin 2012/1 sayılı Tebliğin “İthal ve yerli makine ve teçhizat listesi değişikliği” başlıklı (16/2) maddesinde yer alan “İthal ve yerli makine ve teçhizat listelerinde yer alan fiyatların, her bir makine ve teçhizat itibariyle yüzde yüze kadar artış veya yüzde elliye kadar azalışlarda liste tadilatı yapılmaksızın doğrudan işlem yapılabilir” hükmü gereğince belirtilen sınırlar içerisinde kalan fiyat değişikliklerinde YTB eki listelerde revize yapılmasına gerek bulunmamaktadır.
Bu çerçevede, 3065 sayılı KDV Kanununun (13/d) maddesindeki istisna hükmünün uygulanmasında 2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın uygulanmasına ilişkin 2012/1 sayılı Tebliğde belirtilen sınırlar içerisindeki fiyat değişimlerinde makine ve teçhizat için ödenen bedellerin dikkate alınması, bu sınırlar aşıldığı takdirde liste değişikliği talebi ile Ekonomi Bakanlığına müracaat edilmesi gerekmektedir. (2)
3. YTB’nin Şirkete Verilmesinden Önce Temin Edilen Makine ve Teçhizat Listesinde Yer Alan Mallara Ödenen KDV’nin İadesi Hk.
İlgide kayıtlı dilekçenizden, 17/12/2009 tarihinde Hazine Müsteşarlığından yatırım teşvik belgesi (YTB) talebinde bulunduğunuz, henüz 7/1/2010 tarih ve 95153 sayılı YTB Hazine Müsteşarlığınca şirketinize verilmeden, 17/12/2009 tarihinde söz konusu yatırım teşvik belgesi eki yerli makine ve teçhizat listesinde de yer alan makine ve teçhizatların bir kısmını katma değer vergisi (KDV) ödeyerek satın aldığınızdan bahisle ödemiş olduğunuz KDV’nin 91 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinde yer alan fazla ve yersiz ödenen vergilerin iadesi esasına göre tarafınıza iade edilip edilemeyeceği hususunda bilgi istenildiği anlaşılmaktadır.
YTB ye ekli global listede yer alan malların Kanunun 13/d maddesi kapsamında KDV’den istisna olarak teslim edilebilmesi için, teslime konu malın makine ve teçhizat niteliği taşıması, indirim hakkı tanınan işlemlerde kullanılması ve YTB sahibinin KDV mükellefiyetinin bulunması gerekmekte olup, istisnadan yararlanmak isteyen mükellefler YTB ve eki listenin aslını satıcıya veya gümrük idaresine ibraz ederek istisna uygulanmasını talep edeceklerdir.
Ayrıca KDV Kanununun 10/a maddesinde KDV yönünden vergiyi doğuran olayın, mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde malın teslimi veya hizmetin ifası ile meydana geleceği hükme bağlanmıştır.
Dolayısıyla, adınıza yatırım teşvik belgesi düzenlenmeden önce firmanıza yapılan makine ve teçhizat teslimlerinin, söz konusu makine ve teçhizat, sonradan düzenlenen yatırım teşvik belgesinde yer almış olsa dahi KDV’den istisna tutulması mümkün bulunmadığından söz konusu makine ve teçhizatın alımları esnasında ödemiş olduğunuz KDV’nin 91 Seri No.lu KDV Genel Tebliği kapsamında iadesi mümkün bulunmamaktadır. (3)
4. Yatırım Teşvik Belgesi Eki Listelerde Yer Alan Makine-Teçhizat Alımında KDV İstisnası
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, Araştırma Merkeziniz altyapısının modernizasyonu amacıyla alınan yatırım teşvik belgesi eki “Yurt İçinden Temin Edilecek Makine ve Teçhizat Listesi” kapsamında yapılacak bazı alımlara, sehven “Yurt Dışından Temin Edilecek Makine ve Teçhizat Listesi”nde yer verildiği ve ilgili listelerin revize edilmesinin uzun zaman alacağı belirtilerek, bu süreçte alınacak cihazlar için KDV hariç fatura kesilmek suretiyle istisna kapsamında işlem yapılmasının ilgili firma ve Kurumunuz açısından herhangi bir sorun yaratıp yaratmayacağı hususunda Başkanlığımız görüşü istenilmektedir.
87 Seri No.lu KDV Genel Tebliğine göre; istisna kapsamında mal satın almak isteyen alıcıların, bağlı oldukları vergi dairesine başvurarak, katma değer vergisi mükellefiyetlerinin bulunduğuna ve makine-teçhizatı indirim hakkı tanınan işlemlerde kullanılacaklarına dair bir yazı alarak, noter veya YMM onaylı örneklerini gümrük idarelerine veya yurt içindeki satıcılara ibraz etmeleri gerektiği belirtilmiştir. Gümrük idareleri ve yurt içindeki satıcılar 69 Seri No.lu KDV Genel Tebliğindeki diğer şartlar yerine gelmeden ve bu belge ibraz edilmeden istisna kapsamında işlem yapamayacaklardır.
Buna göre, 6/4/2010 tarih ve 96095 sayılı yatırım teşvik belgesine ekli listelerde yer alan makine teçhizatın KDV istisnası uygulanarak teslimi, söz konusu makine ve teçhizatın adınıza düzenlenen YTB ve eki listelerde yer almasına bağlıdır. Dolayısıyla, bir makine ve teçhizatın adınıza düzenlenen YTB de yer alması kaydıyla istisna kapsamında tarafınıza teslimi mümkün bulunmakta olup, söz konusu makine ve teçhizatın YTB eki yurtiçinden alınacak makine ve teçhizat listesinde yer almayıp yurtdışından alınacak makine ve teçhizat listesinde yer almasının istisna uygulamasına bir etkisi bulunmamaktadır. (4)
5. İl Özel İdaresince Yatırım Teşvik Belgesi Sahibi Şirkete Jeotermal İşletme Hakkı Kiralanması Hizmetinde KDV
İlgide kayıtlı özelge talep formunda,… İli …İlçesinde yapmış olduğunuz yatırım nedeniyle Yatırım Teşvik Belgesine sahip olduğunuz, ayrıca turizm yatırım bölgesindeki tesisiniz için daha önce almış olduğunuz Turizm Yatırım Belgesini “Termal Turizm Yatırım Belgesi”ne dönüştürmek için … tarihli dilekçeniz ile Kültür ve Turizm Bakanlığı’na müracaatta bulunduğunuz, firmanızın İzmir İl Özel İdaresi’nin açmış olduğu ihaleyi kazanarak,… İli, … İlçesi … Mevkii Jeotermal İşletme Hakkını 30 yıl süreyle aldığınız ve kiralama sözleşmesinin yapıldığı belirtilerek, tesisinizin Turizm Yatırım Bölgesi’nde olması, Yatırım Teşvik Belgesine sahip olmanız ve Termal Turizm Yatırım Belgesi müracaatınız nedeniyle İzmir İl Özel İdaresi’nin açmış olduğu ihalede satın aldığınız Jeotermal İşletme Hakkı kiralama hizmetinin katma değer vergisinden istisna olup olmadığı konusunda bilgi verilmesi istenilmektedir.
KDV Kanununun 13/d maddesi kapsamındaki istisna, yatırım teşvik belgesi sahibi mükelleflere belge kapsamındaki makine ve teçhizat tesliminde uygulanmakta olup, hizmetler yatırım teşvik belgesinde yer alsa dahi istisna kapsamına girmemektedir.
Buna göre, Hazine kavramı içerisinde sayılmayan İl Özel İdaresi’nden aldığınız jeotermal tesis işletme hakkının devri, tesis başlı başına iktisadi bir işletme oluşturduğundan KDV Kanununun 17/4-d ve 17/4-p maddelerinde düzenlenen istisnaların kapsamına girmemekte, ayrıca işletme hakları yatırım teşvik belgesi eki listelerde yer alan makine ve teçhizat kapsamında değerlendirilmediğinden Kanunun 13/d maddesine göre de söz konusu işlemin KDV’den müstesna tutulmasına imkân bulunmamakta olup, işletme hakkı devir bedeli üzerinden genel oranda (%18) KDV hesaplanması gerekmektedir. (5)
6. Yurt İçinden Temin Edilecek Makine ve Teçhizatın YTB Kapsamındaki Tesliminde KDV İstisnası Hk.
İlgide kayıtlı özelge talep formunuz ve eklerinin incelenmesinden, şirketiniz adına düzenlenen 17.06.2010 tarihli ve 96971 sayılı Yatırım Teşvik Belgesine ekli liste kapsamındaki “Trafo ve Teçhizatı” için almış olduğunuz malzemelerin trafo kurulumu açısından gerekli olduğu belirtilerek, bu malzemelerin alımında KDV Kanununun 13/d maddesine göre uygulanan istisnadan yararlanıp yararlanamayacağınız hususunda görüş talep ettiğiniz anlaşılmaktadır.
KDV Kanununun 13/d maddesi kapsamındaki istisna, YTB yi veren idareler tarafından konuyla ilgili KDV Genel Tebliğlerinde yapılan açıklamalar çerçevesinde belirlenen ve YTB ye ekli listelerde KDV istisnasından faydalanacağı açıkça belirtilen makine ve teçhizatların teslimlerinde uygulanacaktır.
Bu açıklamalar çerçevesinde,
Yatırım Teşvik Belgesi sahibi şirketinizin katma değer vergisi mükellefiyetinin bulunması ve 17.06.2010 tarih ve 96971 sayılı Yatırım Teşvik Belgesi eki listede KDV istisnasından faydalanılabileceği belirtilmiş bulunan makine-teçhizatın KDV mevzuatına göre indirim hakkı tanınan işlemlerde kullanılması, kaydıyla “Trafo ve Teçhizatı”nın tarafınıza tesliminde KDV Kanununun 13/d maddesi kapsamında istisna uygulanabilecektir.
Öte yandan, YTB kapsamındaki trafonun kurulmasına yönelik olarak yapılacak malzemelere ise söz konusu malzemelerin belgede yazılmış olması ve makine ve teçhizat niteliği taşıması halinde istisna uygulanabilecek, aksi takdirde kurulum için gerekli bu malzemelerin tesliminde genel hükümler çerçevesinde KDV hesaplanacaktır. (6)
7. YTB İle İthal Edilen Tıbbi Atık Sterilizasyon Cihazının Süresinde Teslim Edilmemesi Nedeniyle Gecikme Cezasında, Yurtiçi Masraflar ve Yurtdışından Bedelsiz Gönderilen Malzemelerin Gümrükleme ve Nakliye Masraflarının Yansıtma Faturası İle Tahsilinde KDV Hk.
İlgide kayıtlı özelge talep formunda, Eskişehir İlinde tıbbi atıkların toplanması ve bertaraf edilmesi işi ile iştigal ettiğiniz, İtalya’da kurulu bir şirketten, bir adet tıbbi atık sterilizasyon cihazı ve ekipmanlarını yatırım teşvik belgesi ile katma değer vergisinden (KDV) istisna olarak ithal ettiğiniz belirtilerek,
– yurt dışındaki firmanın sözleşmede belirtilen sürede cihazı teslim etmemesi nedeniyle ödeyeceği gecikme cezasının KDV ye tabi olup olmadığı,
– sözleşme gereği tıbbi atık sterilizasyon cihazının kurulumu ve faaliyete geçirilmesi için Türkiye’de yapılan masraflar ve alınan hizmetlerin bedelinin şirketiniz tarafından karşılanacağı ve daha sonra yansıtma faturası ile yurt dışındaki firmadan tahsilinde KDV hesaplanıp hesaplanmayacağı,
– tıbbi atık sterilizasyon cihazının faaliyete başlamasından sonra yedek parça ve malzemelerinin yurt dışındaki firma tarafından bedelsiz olarak gönderildiği, bu yedek parça ve malzemelerin gümrükleme işlemleri ve nakliyesi için yapılan harcamaların yansıtma faturası ile yurt dışı firmadan tahsilinde KDV hesaplanıp hesaplanmayacağı,
sorulmaktadır.
69 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin “1.1. Teşvik Belgeli Makine ve Teçhizat Teslimlerinde Katma Değer Vergisi İstisnası” başlıklı bölümünde; yatırım teşvik belgesinde yer alan mallardan “makine ve teçhizat” niteliği taşıyanların yurtiçi teslimleri ile ithalinde 01/08/1998 tarihinden itibaren KDV uygulanmayacağı, “1.1.1. Kapsam ve Tanım” başlıklı bölümünde; makine ve teçhizatın amortismana tabi iktisadi kıymet niteliği taşıyan ve mal ve hizmet üretiminde kullanılan sabit kıymetler olduğu, bir sabit kıymetin istisnadan yararlanabilmesi için, öncelikle makine ve teçhizat niteliğinde olması, ayrıca mal ve hizmet üretiminde kullanılmasının gerektiği, sarf malzemeleri ve yedek parçalar ile hizmet üretiminde doğrudan ve zorunlu olarak kullanılanlar dışındaki masa, sandalye, koltuk, dolap, mefruşat gibi demirbaşlar makine ve teçhizat kapsamına girmediğinden istisnadan yararlanamayacağı açıklanmıştır.
Buna göre;
1) İthal edilen tıbbi atık sterilizasyon cihazının sözleşmede belirtilen sürede teslim edilmemesi nedeniyle ilgili firma tarafından ödenecek gecikme cezası, herhangi bir teslim veya hizmetin karşılığını oluşturmadığından firmanızca düzenlenecek faturada KDV hesaplanmayacaktır.
2) Tıbbi atık sterilizasyon cihazının kurulumu ve faaliyete geçirilmesi için, cihazın ithal edildiği firma dışında Türkiye’de başka bir firmadan alınan hizmetler KDV Kanununun 13/d maddesi kapsamında yer almadığından KDV ye tabi olacaktır. Bu hizmet nedeniyle yapılan harcamaların yurt dışındaki firmaya yansıtılması için düzenlenecek faturada da hizmetin tabi olduğu oranda KDV hesaplanacaktır.
3) İtalya’dan bedelsiz olarak gönderilen cihaza ait yedek parça ve malzemelerin ithali ve buna ilişkin gümrükleme ve nakliye işleri KDV ye tabi olacak, gümrükleme ve nakliye işlerine ilişkin harcamaların yurt dışındaki firmaya yansıtılması için düzenlenecek faturada da bu hizmetlerin tabi olduğu oranda KDV hesaplanacaktır. (7)
8. Yatırım Teşvik Belgesi Kapsamında Alınan Makine ve Teçhizatın Farklı Firma Tarafından Otomasyonunda Katma Değer Vergisi
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda; Hazine Müsteşarlığından yatırım teşvik belgesi almış olan … A.Ş.’ye Müsteşarlıktan alınan makine ve teçhizat listesinin 40 ıncı satırında yer alan “Load Cell İndikatör” ün otomasyonunu kurduğunuz belirtilerek, söz konusu işlem ile ilgili olarak firmaya tanzim edeceğiniz faturada Katma Değer Vergisi (KDV) Kanununun 13/d maddesinde belirtilen istisna hükmünün uygulanıp uygulanmayacağı sorulmaktadır
Teşvik belgesinde yer alan makine ve teçhizatların tesliminden sonra yapılan imal ve montaj işleri de dahil toplam bedel üzerinden istisna uygulanması, ancak, bu unsurlar için ayrıca fatura düzenlenmesi halinde bu tutarlar düşülerek sadece makine ve teçhizat için istisna uygulanması gerekmektedir. Ayrıca, teşvik belgeli yatırım mallarına teslimden ayrı olarak verilen tadil, bakım, onarım, denetleme gibi hizmetler ile başka mükelleflerden alınan kurulum hizmetlerinin istisna kapsamında değerlendirilmeyeceği tabiidir.
Buna göre, teşvik belgesi sahibi firmaya, belge ekinde yer alan makine ve teçhizatların tesliminden ayrı olarak tarafınızdan verilen otomasyon kurulum hizmetinin KDV Kanununun 13/d maddesinde yer alan istisna hükmü kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır. (8)
9. KDV Kanununun 13/D Maddesi Kapsamında İthal Edilen Makine ve Teçhizatın İnşaa ve Montajının Denetlenmesi Hizmetinin İstisna Kapsamında Değerlendirilip Değerlendirilmeyeceği Hk.
İlgide kayıtlı dilekçenizde, 4/9/2007 tarih ve 87783 sayılı Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında Erenköy Hidroelektrik Santraline hidromekanik ekipman imali, taşınması, işletime konması ve diğer işlemlerin yerine getirilmesi amacıyla Avusturya merkezli Global Hydro Energy GMBH firmasıyla imzalanan sözleşme kapsamında üç adet türbin, üç adet jeneratör, üç adet kelebek valf, üç adet hidrolik birimi, iki adet sayısal türbin kontrol ve izleme sistemi birimi ile yedek parça ve belgelerden oluşan komple hidromekanik ekipman sisteminin kurulması ve inşasının öngörüldüğü ifade edilerek, sistemin montajının denetlenmesi (süpervizörlük hizmeti) amacıyla Global Hydro Energy GMBH firması tarafından görevlendirilecek kendi personeline tarafınızdan yapılacak ödemenin KDV Kanununun 13/d maddesi kapsamında değerlendirilip değerlendiremeyeceği konusunda görüş talep edilmektedir.
Buna göre, Kanunun 13/d maddesi kapsamında ithal edilen makine ve teçhizatın inşaa ve montajının denetlenmesi hizmetinin istisna kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır. (9)
10. Serbest Bölgedeki Firma Tarafından TRT Kurumuna Verilecek Hizmetin KDV’ye Tabi Olup Olmadığı Hk.
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, serbest bölgede faaliyette bulunan Firmanızın serbest bölge dışında Türkiye Radyo Televizyon Kurumunun (TRT) Katma Değer Vergisi Kanununun (KDV) 13/d maddesi kapsamında temin ettiği malların montajı, kurulumu ve eğitimine yönelik olarak bu Kuruma vereceği söz konusu hizmetlerin Kanunun 13/d ya da 17/4-ı maddesindeki istisna hükümleri kapsamında değerlendirilip değerlendirilemeyeceği hakkında bilgi istenilmektedir.
Buna göre, KDV Kanununun 13/d maddesinde yer alan istisna hükmü, sadece yatırım teşvik belgesi sahibi mükelleflere belge kapsamında yapılacak makine ve teçhizat teslimlerine ilişkindir. TRT tarafından istisna kapsamında ithal edilen ya da yurt içinden satın alınan makine ve teçhizat nedeniyle serbest bölgede yerleşik Firmanızca Türkiye’de verilen montaj, kurulum, eğitim vb. hizmetlere bu kapsamda istisna uygulanması mümkün bulunmamaktadır.
Öte yandan, serbest bölgede bulunan Firmanızca serbest bölge dışında TRT ye verilen söz konusu hizmetler KDV Kanununun 17/4-ı maddesi kapsamında yer almadığından, genel esaslar çerçevesinde KDV ye tabi tutulacaktır. (10)
11. Yatırım Teşvik Belgesi Kapsamında Yapılan Teslimlerde KDV İadesi
İlgide kayıtlı özelge talep formu ve eklerinin tetkikinden; … Vergi Dairesi Müdürlüğü … vergi kimlik numaralı mükellefi olduğunuz, Katma Değer Vergisi Kanununun 13/d maddesi kapsamında satışını yaptığınız ancak alıcı firmadan yatırım teşvik belgesi suretini almanıza rağmen 87 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliği uyarınca alınması gereken katma değer vergisi mükellefi olduğunu gösterir yazının fatura düzenleme tarihinden sonra alınması sebebiyle iade talebinizin reddedildiği belirtilerek söz konusu teslimden doğan katma değer vergisi iadesinin yapılıp yapılmayacağı hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
Buna göre; Kanunun 13 üncü maddesinin (d) bendinde düzenlenen istisna uygulamasından katma değer vergisi mükellefiyeti bulunan ve yatırım teşvik belgesi sahibi yatırımcı firmalar yararlanacak olup, yatırımcı firmanın bağlı bulunduğu Vergi Dairesine başvurarak istisna yazısı alması gerekmektedir.
Ancak, KDV Kanununun 13/d maddesi uyarınca “Yatırım Teşvik Belgesi” sahibi mükelleflere belge kapsamındaki makine ve teçhizat teslimlerine ilişkin KDV istisnası uygulamasında, istisnanın uygulanmasına esas teşkil eden belge yatırım teşvik belgesidir. Dolayısıyla, belge sahibi mükellefin öteden beri KDV mükellefiyetinin bulunması ve belgede yazılı makine ve teçhizatı vergiye tabi işlemlerde kullanacak olması istisna için yeterli olup belge sahibi mükellefin mükellefiyet durumunu gösteren yazının sonradan alınarak ibraz edilmesi istisna uygulamasına engel teşkil etmemektedir. (11)
12. YTB Kapsamında Finansal Kiralama İle Alınan Makine ve Teçhizatın Devrinde KDV İstisnası
İlgide kayıtlı özelge talep formunda; Şirketinize ait tamamlama vizesi yapılmamış 27/01/2017 tarihli ve 127634 sayılı yatırım teşvik belgesinin (YTB), 2012/1 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin Tebliğin 21 inci maddesinin 5 inci fıkrasına istinaden YTB eki listede yer alan tüm makine ve teçhizat ile belge kapsamındaki tüm hak ve yükümlülüklerle birlikte belge üzerinde unvan değişikliği yoluyla … San. ve Tic. A.Ş.’ye devredileceği, söz konusu YTB eki listede bulunan makine ve teçhizatın büyük bir bölümünün finansal kiralama yoluyla alındığı, devir sözleşmelerine istinaden finansal kiralama sözleşmelerine konu devir tarihinden sonraki kira bedellerinin devir alan şirket tarafından ödeme planına uygun olarak ödenmesine devam edileceği, finansal kiralama sözleşmeleri kapsamında devir öncesi Şirketiniz tarafından ödenmiş olan kira bedellerine karşılık olarak devralan şirketten ayrıca bir bedel tahsil edileceği belirtilerek söz konusu YTB eki listede yer alan finansal kiralamaya konu makine ve teçhizata ilişkin devir öncesi yapılan ödemeler dolayısıyla devralan şirketten tahsil edilecek bedel için düzenlenecek faturada katma değer vergisi (KDV) hesaplanıp hesaplanmayacağı hususunda Başkanlığımız görüşünün istenildiği anlaşılmıştır.
6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanununun 26 ncı maddesinde; kiracının, kiracılık sıfatını veya sözleşmeden doğan hak veya yükümlülüklerini, kiralayandan yazılı izin almak kaydıyla devredebileceği, bu devir nedeniyle finansal kiralama sözleşmesinde yapılan kiracı değişikliğinin, ilgisine göre 21 inci veya 22 nci madde çerçevesinde tescil edileceği veya şerh olunacağı belirlenmiştir.
KDV Kanununa göre “teslim” bir malın tasarruf hakkının devrini, hizmet ise teslim ve teslim sayılan haller ile ithalat dışındaki işlemleri ifade etmektedir. Bu kapsamda, Şirketiniz tarafından, 6361 sayılı Kanunun 26 ncı maddesi kapsamında hak ve yükümlülüklerin (kiracılık sıfatının) bir başka şirkete devredilmesi işlemi, hizmet mahiyetinde olup, söz konusu devir işlemi karşılığında yeni kiracıdan bir bedel tahsil etmeniz halinde, söz konusu bedele Kanunun 13/d maddesinde belirtilen istisna hükmünün uygulanması mümkün bulunmamakta olup, bu bedel üzerinden genel hükümler çerçevesinde KDV hesaplanması gerekmektedir. (12)
Dip Notlar:
1- Rize Valiliği Defterdarlık Gelir Müdürlüğü 11.02.2013 tarih ve 85550353-KDV-204-4 sayılı özelgesi
2- İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı 06.03.2015 tarih ve 39044742-010.01-378 sayılı özelgesi
3- Hakkari Valiliği Defterdarlık Genel Müdürlüğü 2.12.2010 tarih ve B.07.4.DEF.0.30.10.00-KDV-1-2 sayılı özelgesi
4- Kocaeli Vergi Dairesi Başkanlığı 14.01.2012 tarih ve B.07.1.GİB.4.41.15.01-KDV-2010/28-12 sayılı özelgesi
5- Mersin Vergi Dairesi Başkanlığı 09.09.2013 tarih ve 18008620-130[ÖZG-2012-78]-99 sayılı özelgesi
6- Malatya Vergi Dairesi Başkanlığı 24.1.2012 tarih ve B.07.1.GİB.4.44.15.01-2011/7-KDV-3 sayılı özelgesi
7- Eskişehir Vergi Dairesi Başkanlığı 31.1.2012 tarih ve B.07.1.GİB.4.26.15.01-KDV-53-2/50-15 sayılı özelgesi
8- Ordu Valiliği Defterdarlık Gelir Müdürlüğü 02/02/2012 tarih ve B.07.4.DEF.0.52.10.00-005-2 sayılı özelgesi
9- Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı 6.9.2011 tarih ve B.07.1.GİB.4.06.17.01-KDV-4:2010-14013-06/-697 sayılı özelgesi
10- İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı 26.12.2011 tarih ve B.07.1.GİB.4.34.17.01-KDV.17-2327 sayılı özelgesi
11- Elazığ Valiliği Defterdarlık Gelir Müdürlüğü 11.01.2012 tarih ve B.07.4.DEF.0.23.10.00-2011-KDV-ÖZE-07-1 sayılı özelgesi
12- Bursa Vergi Dairesi Başkanlığı 02.12.2020 tarih ve 45404237-130[I.20.108]-E.185381 sayılı özelgesi