“İlgili kişinin tahlil sonuçlarının veri sorumlusu hastane tarafından hukuka aykırı şekilde üçüncü kişilere aktarılması” hakkında Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 20/05/2020 tarihli ve 2020/407 sayılı Karar Özeti
Karar Tarihi |
: |
20/05/2020 |
Karar No |
: |
2020/407 |
Konu Özeti |
: |
İlgili kişinin tahlil sonuçlarının veri sorumlusu Hastane tarafından hukuka aykırı şekilde üçüncü kişilere aktarılması |
İlgili kişinin şikâyetinde özetle; şikayete konu hastanenin Tüp Bebek bölümüne tahlil için başvurduğu, tahlil sonuçlarının e-posta yoluyla kendisine iletildiği, ancak aynı e-postanın başka bir e-posta adresine ve tanımadığı bir kişiye daha gönderildiğini fark ettiği, veri sorumlusu Hastanenin “Kişisel Verilerin Korunması ve İşletilmesi Politikası” kapsamında kişisel verilerinin muhafazasında gerekli tedbirleri almadığı, kişisel verilerinin işlenme amacının gereklilikleri doğrultusunda üçüncü kişilere aktarılmasında ilgili mevzuata ve alt düzenlemelere uygun davranmadığı, bu sebeple veri sorumlusundan ihtarname ile bilgi talebinde bulunduğu, söz konusu talebine ilişkin veri sorumlusu tarafından hatanın kabul edildiğini içeren bir cevap verildiği belirtilerek 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (Kanun) kapsamında gereğinin yapılması talep edilmiştir.
Konuya ilişkin başlatılan inceleme çerçevesinde şikayet dilekçesinde yer alan iddialara ilişkin veri sorumlusundan savunması istenilmiş olup, alınan cevabi yazıda özetle;
- İlgili kişinin hastanenin Tüp Bebek Bölümüne tahlil için başvurduğu, tahlil sonuçlarının aynı gün aynı test için hastalarını hastane laboratuvarına yönlendirmiş olan başka bir doktorun özel asistanına ve hastaların kendilerine e-posta olarak iletildiği,
- Özel ve genel nitelikteki kişisel verilerin muhafazasını sağlamak amacıyla Kanunun 12 nci maddesi kapsamında hukuka uygun güvenlik düzeyini temin etmeye yönelik hangi idari ve teknik tedbirlerin alındığına ilişkin olarak; sistemdeki bilgilerin hasta temsilcilerine görmesine kapatılması kararı alındığı, hekimlerin sadece kendi hasta bilgilerine, hemşirelerin görev yaptıkları servislerde yatan hasta bilgilerine erişebilmesi kararı alındığı, tıbbi sekreterlik ve anlaşmalı kurumlar birimi çalışanlarına gerektiğinde erişim için özel yetkilendirme yapılacağı
ifade edilerek, Hastane tarafından veri sorumlusu olarak mesul müdürün gösterildiği Veri Sorumlusu Tanıtım Formu Kurumumuza intikal ettirilmiştir.
Konuya ilişkin olarak yapılan incelemede, Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 20/05/2020 tarihli ve 2020/407 sayılı Kararı ile,
- Kanunun “Özel Nitelikli Kişisel Verilerin İşlenme Şartları” başlıklı 6 ncı maddesinin (1) numaralı fıkrasında özel nitelikli kişisel verilerin “Kişilerin ırkı, etnik kökeni, siyasi düşüncesi, felsefi inancı, dini, mezhebi veya diğer inançları, kılık ve kıyafeti, dernek, vakıf ya da sendika üyeliği, sağlığı, cinsel hayatı, ceza mahkûmiyeti ve güvenlik tedbirleriyle ilgili verileri ile biyometrik ve genetik verileri” olarak sayıldığı, bu minvalde ilgili kişinin tahlil sonuçlarının sağlıkla ilgili özel nitelikli kişisel veri olduğu,
- Kanunun “Kişisel Verilerin İşlenme Şartları” başlıklı 5 inci maddesinin (1) numaralı fıkrasında kişisel verilerin ilgili kişinin açık rızası olmaksızın işlenemeyeceği, (2) numaralı fıkrasında ise Kanunlarda açıkça öngörülmesi, fiili imkânsızlık nedeniyle rızasını açıklayamayacak durumda bulunan veya rızasına hukuki geçerlilik tanınmayan kişinin kendisinin ya da bir başkasının hayatı veya beden bütünlüğünün korunması için zorunlu olması, bir sözleşmenin kurulması veya ifasıyla doğrudan doğruya ilgili olması kaydıyla, sözleşmenin taraflarına ait kişisel verilerin işlenmesinin gerekli olması, veri sorumlusunun hukuki yükümlülüğünü yerine getirebilmesi için zorunlu olması, ilgili kişinin kendisi tarafından alenileştirilmiş olması, bir hakkın tesisi, kullanılması veya korunması için veri işlemenin zorunlu olması ve ilgili kişinin temel hak ve özgürlüklerine zarar vermemek kaydıyla, veri sorumlusunun meşru menfaatleri için veri işlenmesinin zorunlu olması şartlarından birinin varlığı hâlinde, ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın kişisel verilerin işlenmesinin mümkün olduğu hükümlerinin yer aldığı,
- Kanunun 6 ncı maddesinde düzenlenen özel nitelikli kişisel verilerin işlenmesine ilişkin ise; “(2) Özel nitelikli kişisel verilerin, ilgilinin açık rızası olmaksızın işlenmesi yasaktır.(3) Birinci fıkrada sayılan sağlık ve cinsel hayat dışındaki kişisel veriler, kanunlarda öngörülen hâllerde ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın işlenebilir. Sağlık ve cinsel hayata ilişkin kişisel veriler ise ancak kamu sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbî teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi, sağlık hizmetleri ile finansmanının planlanması ve yönetimi amacıyla, sır saklama yükümlülüğü altında bulunan kişiler veya yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından ilgilinin açık rızası aranmaksızın işlenebilir.” hükümlerine yer verildiği, anılan maddenin (4) numaralı fıkrasında da, “Özel nitelikli kişisel verilerin işlenmesinde, ayrıca Kurul tarafından belirlenen yeterli önlemlerin alınması şarttır.” hükmünün yer aldığı, bu çerçevede, Kanunun 22 nci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (ç) ve (e) bentleri uyarınca Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 31/01/2018 tarihli ve 2018/10 sayılı Kararı ile “Özel Nitelikli Kişisel Verilerin İşlenmesinde Veri Sorumlularınca Alınması Gereken Yeterli Önlemler” belirlenerek Resmi Gazetede yayımlandığı,
- Kanunun 8 inci maddesinde “(1) Kişisel veriler, ilgili kişinin açık rızası olmaksızın aktarılamaz. (2) Kişisel veriler; a) 5 inci maddenin ikinci fıkrasında, b) Yeterli önlemler alınmak kaydıyla, 6 ncı maddenin üçüncü fıkrasında, belirtilen şartlardan birinin bulunması halinde, ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın aktarılabilir.” hükümlerine yer verildiği, bu çerçevede, kişisel verilerin herhangi bir veri sorumlusu tarafından üçüncü bir tarafla paylaşılması da dahil olmak üzere işlenmesinin ancak açık rızanın bulunması ya da Kanunda belirtilen açık rıza dışı diğer hallerin varlığında mümkün bulunduğu,
- Bu çerçevede başvuruya konu olayda, ilgili kişinin veri sorumlusu Hastanede bulunan tahlil sonuçlarının sağlığa ilişkin özel nitelikli kişisel veri olduğu dikkate alındığında, bahse konu tahlil sonuçlarının üçüncü bir taraf olarak, hastaneden bağımsız şekilde çalışan ve ayrı bir gerçek kişi veri sorumlusu olarak değerlendirilen doktorun asistanına mail atılmak suretiyle aktarılmasında Kanunun 8 inci maddesi kapsamında herhangi bir hukuki dayanak söz konusu olmadığından ve veri sorumlusu Hastane tarafından da söz konusu aktarımın sehven yapıldığının beyan edilmiş olmasından hareketle ilgili kişinin kişisel verilerinin hukuka aykırı olarak aktarıldığı kanaatine varıldığı
değerlendirmelerinden hareketle;
- Veri sorumlusu Hastane tarafından Kuruma iletilen Veri Sorumlusu Tanıtım Formunda veri sorumlusu olarak mesul müdürün gösterildiği ve bu kişiye ilişkin bilgilerin söz konusu forma işlendiği görüldüğünden, 6698 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinde veri sorumlusunun, “Kişisel verilerin işleme amaçlarını ve vasıtalarını belirleyen, veri kayıt sisteminin kurulmasından ve yönetilmesinden sorumlu olan gerçek veya tüzel kişi” olduğu, tüzel kişilerin, kişisel verileri işleme konusunda gerçekleştirdiği faaliyetler kapsamında bizatihi kendilerinin “veri sorumlusu” olduğu, ilgili düzenlemelerde belirtilen hukuki sorumluluğun da tüzel kişinin şahsında doğacağı, bu konuda kamu hukuku tüzel kişileri ve özel hukuk tüzel kişileri bakımından bir farklılık gözetilmediği, bahse konu hüküm çerçevesinde Hastanenin bizatihi veri sorumlusu olduğunun Hastaneye hatırlatılmasına,
- Veri sorumlusu Hastane tarafından, ilgili kişinin özel nitelikli kişisel verisinin 6698 sayılı Kanunun 8 inci maddesinde belirtilen ilgili kişinin açık rızası ya da 6 ncı maddede düzenlenen işleme şartlarından biri olmadığı halde üçüncü kişilere aktarılmak suretiyle hukuka aykırı olarak işlenmesi sebebiyle, Kanunun “Veri Güvenliğine İlişkin Yükümlülükler” başlıklı 12 nci maddesinin birinci fıkrasına yönelik yükümlülüğünü yerine getirmediği kanaatine varılan veri sorumlusu hakkında Kanunun 18 inci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (b) bendi uyarınca 100.000 TL idari para cezası uygulanmasına
karar verilmiştir.