Google Adsense Gelirinin Vergilendirilmesinde Yaşanan Sorunlar
Hüseyin İLİK
Avukat
bilgi@huseyinilik.com
Geçtiğimiz günlerde medyada yer alan haberlerden, Maliye’nin Google Adsense üzerinden gelir elde eden yazılımcılar hakkında yürüttüğü vergi incelemelerinde, bu gelirin ticari kazanç olduğu gerekçesiyle cezalı tarhiyatlar yapma yoluna gittiği anlaşılmaktadır[1]. Ancak söz konusu iş modeli ve mevcut yasal düzenlemeler karşısında bu yorumun yerinde olduğundan bahsetmek pek mümkün değil.
Şöyle ki;
Bilindiği üzere, 193 sayılı GVK’nın 18. Maddesinde; “…, bilgisayar programcısı ve mucitlerin ve bunların kanuni mirasçılarının ………….., bilgisayar yazılımı, ………….. gibi eserlerini gazete, dergi, bilgisayar ve internet ortamı, radyo, televizyon ve videoda yayınlamak veya kitap, CD, disket, resim, heykel ve nota halindeki eserleri ile ihtira beratlarını satmak veya bunlar üzerindeki mevcut haklarını devir ve temlik etmek veya kiralamak suretiyle elde ettikleri hasılat Gelir Vergisinden müstesnadır” hükmü yer almaktadır.
Yazılımcıların Google Adsense üzerinden gelir elde etmesi yazılımları üzerinde reklam alanları oluşturarak bunları Google’a kiralaması şeklinde gerçekleşmektedir. Burada özellik arz ede husus, bilgisayar yazılımcısı reklam verenle muhatap olmamaktadır. Yani elde ettiği gelir reklam verme sonucunda değil, yazılımın Google’a kiralanması sonucunda doğmaktadır. Yazılıma kimin reklamının verileceğini, bu reklam nedeniyle ne kadar ödeme yapılacağını vs. Google belirlemekte ve reklam verenlerle sözleşmeyi de Google yapmaktadır[2].
Ne var ki Gelir İdaresi Başkanlığının Google Adsense reklam hizmetinin nasıl işlediğini doğru biçimde nitelendirmediği, internet sitelerine ve youtube videolarına alınan reklamlarla yazılım alanına alınan reklamları aynı kapsamda değerlendirdiği anlaşılmaktadır. Nitekim Gelir İdaresi Başkanlığınca verilen bir özelgede [3] “bilgisayar programcısının ürettiği bilgisayar yazılımının ihtira beratının satılması, bu yazılım üzerindeki mevcut hakların devir ve temlik edilmesi veya bu yazılımın kiralanması suretiyle elde edilen hasılat Gelir Vergisi Kanununun 18 inci maddesi kapsamında istisna olup, söz konusu yazılımın internette kullandırılmasından elde edilen gelirler ile bu yazılımın kullanımından elde edilen reklam gelirlerinin bu kapsamda değerlendirilmesinin mümkün olmadığı” belirtilmiştir.
Oysa ki yazılımcı ile Google arasındaki sözleşme, yazılım alanının Google’a kiraya verilmesi, Google tarafından reklam veren işletme ile yapılan sözleşmeye göre tahsil edilen reklam ücretleri üzerinden yazılım sahibine belirli bir ücret ödenmesine yöneliktir. Yazılımcının reklam verme anlamında bir ticari organizasyonu bulunmamaktadır. Bu durumda yazılımcının ticari bir faaliyet yürüttüğünden bahsedebilmek mümkün değildir.
Nitekim bu husus bir Danıştay kararında da; internet sitesinden üyelik sistemi ile oyun hizmeti sunan bir kişinin ticari kazanç elde ettiğine yönelik gerekçe açıklanırken, bu faaliyetin “bir internet sunucusu kiralanması ve işçi çalıştırılması suretiyle yapıldığı” belirtilerek ticari kazanç için böyle bir organizasyonun gerekli olduğuna vurgu yapılmıştır.[4]
Kısacası, oyun yazılımı üreterek herhangi bir ticari organizasyon (internet sitesi hosting hizmeti alma, işçi çalıştırma vb.) olmaksızın bu yazılımın görsel alanlarını Google’a kiraya verenlerin bunun karşılığında elde ettiği gelir ticari kazançtan ziyade kira geliri özellikleri taşımaktadır. Bu nedenle Gelir İdaresi Başkanlığının Google Adsense gelirlerinin tamamını aynı kapsamda değerlendirmeden her iş modeline göre (internet sitesi reklamı, youtube videosu reklamı, yazılım alanı reklamı vs.) ayrı değerlendirme yapması yerinde olacaktır.
Dip Notlar:
[1] https://www.dunya.com/ekonomi/youtuberlardan-sonra-simdi-de-yazilimcilara-da-vergi-incelemesi-haberi-611227
[2] https://ads.google.com/intl/tr_tr/home/how-it-works/
[3] Gelir İdaresi Başkanlığı Bursa Vergi Dairesi Başkanlığının 10.12.2020 tarih ve E.188679 sayılı özelgesi
[4] Danıştay 3. Dairesi’nin 28.11.2012 tarih ve E:2010/2303, K:2012/3985 sayılı kararı.