Kişisel Verileri Koruma – Bazı avukatların avukat sorgulama siteleri ile ilgili ihbar başvuruları

Kuruma intikal eden ihbarlarda, ihbar başvurusu sahiplerinin muhtelif avukat sorgulama sitelerinde taraflarına ait ad soyadı, kayıtlı bulundukları baro, baro ve Türkiye Barolar Birliği (TBB) sicil numaraları, e-posta adresleri ve fotoğraflarının yayımlandığı, söz konusu verilerin rızaları olmaksızın hukuka aykırı olarak elde edildiği, bahsi geçen internet sitelerince gerek taraflarına gerek çok sayıda avukata ait kişisel verilerin hukuka aykırı olarak elde edildiği ve bu suretle paylaşıldığı, söz konusu internet sitelerinde ve bu siteler ile ilişkili bulunan kurum/kuruluş ya da alan adında yer alan tüm profillerin kaldırılması gerektiği yönünde ihbarda bulunularak gereğinin yapılması talep edilmiştir.

Konuya ilişkin yapılan değerlendirmede, Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 30/06/2020 tarih ve 2020/508 sayılı Kararı ile,

• 1136 sayılı Avukatlık Kanununun “Baroya yazılma istemi” başlıklı 6 ncı maddesinin, “4 üncü maddedeki koşulları taşıyanlar başvurdukları yer barosu levhasına yazılmalarını dilekçe ile isteyebilirler.” hükmünü, “Avukatlık yetkilerinin başkaları tarafından kullanılmaması” başlıklı 63 üncü maddesinin “… Baro levhasında yazılı bulunmayanlar avukatlık unvanını da taşıyamazlar…” hükmünü haiz olduğu, Avukatlık Kanununun “Levhaya yazılma yükümlülüğü” başlıklı 66 ncı maddesi uyarınca, her avukatın bölgesi içinde sürekli olarak avukatlık edeceği yerin baro levhasına yazılmakla yükümlü olduğu, dolayısıyla avukatlık görevini ifa edecek kişiler için baro levhasına yazılmanın kanuni bir yükümlülük olduğu, bu yükümlülüğü yerine getirmeden avukatlık görevini icra etmenin mümkün olmadığı,
• Avukatlık Kanununun “Avukatlar listesi” başlıklı 75 inci maddesinde, “Baro yönetim kurulu üç yılda bir bölgesi içinde bulunan ve baro levhasında yazılı olan bütün avukatların bir listesini son yılın 31 Aralık tarihine kadar düzenler. Listeye her avukatın alfabe sırasıyla adı, soyadı, büro ve konut adresi yazılır. Birlikte çalışan avukatların büroları ve avukatlık ortaklıkları listede ayrıca belirtilir. Levhadaki değişiklikler her yıl sonunda düzenlenecek ek listede gösterilir. Bu listenin düzenlenme şekli Türkiye Barolar Birliğince tespit edilir. Listenin düzenlenmesinden sonra baro levhasına yazılanlara yeni listenin düzenlenmesine kadar kullanılacak geçici bir belge verilir. Listeden Anayasa Mahkemesine, Yüksek Mahkemelere, Adalet Bakanlığına, Türkiye Barolar Birliğine, diğer barolara, baronun bölgesi içinde bulunan mahkemelerle Cumhuriyet Savcılıklarına, en büyük idare amirine, diğer yargı mercilerine, noterlere ve icra ve iflas dairelerine yeteri kadar gönderilir.” düzenlemesinin yer aldığı, bu kapsamda, baro levhasının, her baronun bünyesinde bulunan avukatlar listesinin TBB ya da baroların internet sayfalarında yayımlanan tezahürü olduğu kanaatine varıldığı,
• Buna ek olarak TBB ve il barolarının internet sayfalarında yayımlanan avukat bilgilerinin genel olarak; fotoğraf (biyometrik veya normal), baro sicil numarası, birlik sicil numarası, ad, soyadı, adres, iş telefonu, fax numarası, cep telefonu, web adresi, e-posta adresi olduğu, bununla birlikte, yayımlanan bilgilerin barodan baroya farklılık gösterdiği ve bu yönde tek tip bir uygulama olmadığı, hangi bilgilerin yayımlanacağına ilişkin yukarıda ifade edilen hükümler dışında doğrudan bir yasal düzenleme bulunmadığının anlaşıldığı,
• Baroya yazılma istemiyle birlikte baroya iletilen bilgilerin baro levhasında doğrudan yayımlandığı fakat daha sonradan avukatların söz konusu baroya başvurarak bu bilgileri güncelleme ya da sildirme imkânı olduğunun anlaşıldığı,
• TBB Başkanlığının 08.04.2016 tarihli 2016/24 numaralı duyurusunda, avukatlıkla birleşmeyen bir işte çalıştığını ve bu nedenle avukatlık yapmayacağını belirten talep sahiplerinin sadece adına avukatlık ruhsatnamesi düzenlenmesini talep edebileceği ve baro levhasına yazılma talebinin olmadığını belirten bir dilekçe alınması gerektiğinin görüldüğü,
• Söz konusu sitelerden birçoğunda ‘Bu siteye ulaşılamıyor’ ibaresinin yer aldığının görüldüğü, erişilebilen siteler incelendiğinde; internet sitelerinin ana sayfasında il barolarına ait butonlar olduğu, söz konusu butonlara basıldığında o ilde kayıtlı avukatlar listesine ilçelere göre ayrılmış şekilde ulaşılabildiği, ilçe ismine tıklandığında ise adresi o ilçede görünen avukat isimlerinin listesinin çıktığı, herhangi bir avukat ismine tıklandığında söz konusu profilin altında “Bu sayfada bulunan bilgiler … levhasından alınmıştır” şeklinde o avukat hangi il barosuna kayıtlı ise o baro levhasının belirtildiği, internet sitelerinin ana sayfasında “Hakkımızda, Gizlilik, Hukuki Uyarı, Avukat Sorgula, İcra Iban Numaraları, Avukat Ekle, İletişim” sekmelerinin yer aldığı, kullanıcıların bahsi geçen internet sitelerine giriş yaptıktan sonra arama butonuna herhangi bir isim yazmasıyla otomatik olarak https://cse.google.com.tr/cse/ uzantılı Google özel arama motoru (Google Custom Search) linkinin açıldığı ve ismin bu link üzerinde aratıldığı, internet sitelerinin “Gizlilik” bölümündeki “Kişisel Verilerin Korunması” başlığı altında, 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (Kanun) uyarınca, veri sorumlusu sıfatıyla, mevzuatın izin verdiği durumlarda yurt içinde ve dışında üçüncü kişilere aktarılabileceği, “Kişisel Verilerin İşlenme Amaçları” başlığı altında sitenin, avukatların iletişim bilgilerinin müvekkiller veya avukat arayışında olan kişiler tarafından daha kolay bulunabilmesini amaçladığı, bu doğrultuda avukat bilgilerinin güncel tutulmaya çalışıldığı, yanlış ya da hatalı bilgiler için “Avukat Düzelt” ya da “Sorun Bildir” butonuyla kişilere düzeltme ve sorun bildirme imkanı tanındığı ve “Kişisel Verilerin Toplanma Yöntemleri ve Hukuki Sebepleri” başlığı altında, avukatların kişisel verilerinin baroların internet sitelerinden, sosyal medya veya diğer kamuya açık mecralardan ve kendi istekleri ile ekleme yaptıkları ‘Avukat ekle’ sayfasından elde edildiği, kişisel verilerin Kanunun ilgili maddelerinde (4,5,6) belirtilen şartlar çerçevesinde bu bildirimin Kişisel Verilerin İşlenme Amaçları bölümünde sayılan amaçlar için toplandığı, işlendiği, aktarıldığı ve saklandığının belirtildiği,
• Kanunun “Genel İlkeler” başlıklı 4 üncü maddesinde, kişisel verilerin ancak bu Kanunda ve diğer kanunlarda öngörülen usul ve esaslara uygun olarak işleneceği hükme bağlanmış olup kişisel verilerin işlenmesinde uyulması zorunlu ilkelere yer verildiği, bu çerçevede, kişisel verilerin ancak, hukuka ve dürüstlük kurallarına uygun şekilde, belirli, açık ve meşru amaçlar kapsamında, doğru ve gerektiğinde güncel olma şartıyla, işlendikleri amaçla bağlantılı, sınırlı ve ölçülü olma ve ilgili mevzuatta öngörülen veya işlendikleri amaç için gerekli olan süre kadar muhafaza edilme ilkelerine uygun olarak işlenebileceği,
• Kanunun “Kişisel Verilerin İşlenme Şartları” başlıklı 5 inci maddesinin birinci fıkrasında kişisel verilerin ilgili kişinin açık rızası olmaksızın işlenemeyeceği, ikinci fıkrasında ise Kanunlarda açıkça öngörülmesi, fiili imkânsızlık nedeniyle rızasını açıklayamayacak durumda bulunan veya rızasına hukuki geçerlilik tanınmayan kişinin kendisinin ya da bir başkasının hayatı veya beden bütünlüğünün korunması için zorunlu olması, bir sözleşmenin kurulması veya ifasıyla doğrudan doğruya ilgili olması kaydıyla, sözleşmenin taraflarına ait kişisel verilerin işlenmesinin gerekli olması, veri sorumlusunun hukuki yükümlülüğünü yerine getirebilmesi için zorunlu olması, ilgili kişinin kendisi tarafından alenileştirilmiş olması, bir hakkın tesisi, kullanılması veya korunması için veri işlemenin zorunlu olması ve ilgili kişinin temel hak ve özgürlüklerine zarar vermemek kaydıyla, veri sorumlusunun meşru menfaatleri için veri işlenmesinin zorunlu olması şartlarından birinin varlığı hâlinde, ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın kişisel verilerin işlenmesinin mümkün olduğu hükümlerinin yer aldığı,
• Kanunun “İstisnalar” başlıklı 28 inci maddesinin ikinci fıkrasında, bu Kanunun amacına ve temel ilkelerine uygun ve orantılı olmak kaydıyla veri sorumlusunun aydınlatma yükümlülüğünü düzenleyen 10 uncu, zararın giderilmesini talep etme hakkı hariç, ilgili kişinin haklarını düzenleyen 11 inci ve Veri Sorumluları Siciline kayıt yükümlülüğünü düzenleyen 16 ncı maddelerinin aynı fıkranın (b) bendinde yer alan ilgili kişinin kendisi tarafından alenileştirilmiş kişisel verilerin işlenmesi durumunda uygulanmayacağının belirtildiği,
• Kişisel Verilerin Korunması Kanununa İlişkin Uygulama Rehberinin ‘Kişisel Verilerin İlgili Kişi Tarafından Alenileştirilmiş Olması’ başlığı altında; “İlgili kişinin kendisi tarafından alenileştirilen, bir başka ifadeyle herhangi bir şekilde kamuoyuna açıklanmış olan kişisel verileri işlenebilecektir. Bu duruma örnek olarak ise bir kişinin belirli hallerde kendisiyle iletişime geçilmesi amacıyla iletişim bilgilerini kamuya açık şekilde ilan etmesi verilebilir. Kurumsal internet sitelerinde, çalışanların işyeri telefon numaraları ve kurumsal elektronik posta adreslerinin üçüncü kişilerin erişimine açık şekilde paylaşılması halinde de alenileştirmeden söz edilebilir.” ifadelerinin yer aldığı

değerlendirmelerinden hareketle;

• Bahsi geçen internet sitelerinden; birçoğuna ulaşılamadığı, erişilebilen sitelerde ise ilgili kişilerden sadece birinin profilinin bulunduğu, bu profilde ise yalnızca ilgili kişinin e-posta adresinin yer aldığı ve bu bilginin, ilgili kişinin kayıtlı olduğu ilin baro levhası ve TBB resmi internet sitesindeki profilinde de yer aldığı ve bahsi geçen sitelerin ilgili kişinin e-posta adresini TBB resmi internet sitesinden çekmiş olabileceği hususunda ilgili kişinin kendisi tarafından alenileştirilen kişisel verilerinin işlenebileceği kanaatine varıldığı ve işlenen kişisel verinin Kanunun 4 üncü maddesindeki genel ilkelere aykırı bir işleme faaliyeti olmadığına,
• Bahsi geçen internet sitelerinde; il baroları levhalarında ve TBB internet sitelerinde yayımlanan bilgilerden farklı bir bilgi yayımlanmadığı, yayımlanan bilgilerin il baroları levhalarında ve TBB internet sitesinde yayımlanma amacından farklı bir amaçla yayımlandığına ilişkin bir tespit yapılamadığı, söz konusu kişisel verileri düzeltme veya silme imkânlarının ilgili kişilere tanındığı göz önünde bulundurulmakla mevcut ihbar başvuruları hakkında Kanunun 5 inci maddesinde yer verilen kişisel verilerin işlenme şartlarına aykırı bir durumun gerçekleşmediği kanaatine varıldığından Kanun kapsamında yapılacak bir işlem bulunmadığına

karar verilmiştir.